تست هوش گاردنر یکی از تستهایی است که به ویژه در محیطهای آموزشی کاربرد زیادی دارد. بسیاری از افراد وقتی صحبت از هوش میشود، تصور میکنند هوش بالا تنها به معنی محاسبات سریع ذهنی است. اما «هوارد گاردنر» این تصور اشتباه را کنار زد و با ارائهٔ نظریه هوش های چندگانه خود باعث شد توجهها به سمت سایر هوشها هم جلب شود.
در این مقاله در مورد هوش های چندگانه گاردنر میخوانیم تا بفهمیم:
- هوش چندگانه چیست؟
- نظریه هوش های چندگانه گاردنر چه می گوید؟
- هوشهای چندگانه چیست؟
- کاربرد آزمون هوش گاردنر چیست؟
- هر یک از هوشهای چندگانه چه ویژگیهایی دارند؟
- و در نهایت با انجام تست گاردنر میتوانید به این پرسش پاسخ دهید: «من چه هوشی دارم؟!»
در انتهای مقاله برای شما تست هوش گاردنر رایگان را قرار دادهایم. درصورتی که میخواهید سریعاً به سراغ تست بروید و بفهمید در چه زمینههایی هوش بالاتری دارید، روی دکمهٔ زیر کلیک کنید:
هوش چندگانه چیست؟
باور سنتی در مورد هوش این است که فقط یک نوع هوش وجود دارد و آن هم هوشی است که از بدو تولد همراه ما است.
اغلب به این هوش، هوش عمومی گفته میشود که با نماد g (مخفف General Intelligence) از آن یاد میشود. هوش عمومی تنها روی تواناییهای شناختی تاکید دارد.
این هوش را اغلب توسط تستهای هوش استاندارد اندازهگیری میکنند و نتیجهٔ آن در مقیاس ضریب هوشی (IQ) مشخص میشود. «تست هوش ریون» و «تست هوش کتل» از جمله تستهایی هستند که این فاکتور را اندازهگیری میکنند.
(در صورتی که میخواهید در مورد ضریب هوشی بیشتر بدانید به مقالهٔ «ضریب هوشی من چند است؟ | همه چیز دربارهٔ ضریب هوشی » سری بزنید.)
در مقابل این باور سنتی، نظریههای هوش مختلفی ارائه شد. واقعیت این است که هر دانشمندی با رویکرد خاص خود و از زاویهٔ دید متفاوتی به هوش نگاه میکند. به همین دلیل انواع مختلف هوش در روانشناسی وجود دارد.
نظریه هوش های چندگانه هم یکی از این رویکردها است که توسط «هوارد گاردنر» مطرح شده است. او معتقد است که باهوش بودن یک فرد تنها به ضریب هوشی او وابسته نیست. بلکه باید به جنبههای دیگر هوش هم توجه شود.
پیش از آن تصور میشد که ضریب هوشی قابل تغییر نیست. اما گاردنر با معرفی انواع مختلف هوش در وجود انسان، این نظریهها را به چالش کشید. هوشهای چندگانه برخلاف هوش عمومی و ضریب هوشی، تواناییهای مختلفی را شامل میشوند که قابل رشد و بهبود هستند.
تاریخچهٔ تست هوش گاردنر
نظریهٔ هوشهای چندگانه اولین بار در سال ۱۹۸۳ در کتاب «چارچوبهای ذهن» نوشتهٔ «هوارد گاردنر» مطرح شد. گاردنر با معرفی هفت نوع هوش مختلف در این کتاب، مفهوم «هوش» را بسیار گستردهتر از هوش عمومی تعریف کرد.
هر یک از ما درجاتی از این هوشها را در خود داریم. اما معمولاً یک هوش وجود دارد که از همه قویتر است و اصطلاحاً به آن «هوش غالب» گفته میشود.
شاید همهٔ ما انسانها این هشت نوع هوش را داشته باشیم، اما میزان برخورداری ما از آنها به عوامل مختلفی بستگی دارد. چیزهایی مثل ژنتیک یا تجربههایی که در طول زندگی کسب میکنیم. در واقع هوش یک توانایی بالقوه در وجود انسان است. این توانایی بالقوه توسط فرهنگ یک محیط فعال شده و به حل مسائل یا ابداع چیزهایی که برای آن فرهنگ ارزشمند هستند، کمک میکند. (هوارد گاردنر)
خیلی زود این نظریه به مدلی برای درک جنبههای مختلف هوش انسان، سبکهای مختلف یادگیری و شخصیتشناسی تبدیل شد.
تئوری گاردنر مورد استقبال جامعهٔ آموزش و پرورش قرار گرفت. تأثیر مثبت و غیرقابل انکار آن روی فعالیتهای آموزشی، همه را متقاعد کرد که او یک مدل یادگیری فوقالعاده را ابداع کرده است.
چند نوع هوش داریم؟
هفت نوع هوش اصلی که در ابتدا توسط گاردنر معرفی شدند عبارت هستند از:
- هوش زبانی کلامی (زبانشناسی و کلمات)
- هوش منطقی ریاضی (منطق ریاضی و اعداد)
- هوش موسیقیایی (درک ریتم، آهنگ و صداها)
- هوش بدنی جنبشی (هماهنگی و کنترل حرکت اعضای بدن)
- هوش تصویری فضایی (درک تصاویر و فضاها)
- هوش بین فردی (درک احساسات دیگران)
- هوش درون فردی (خودآگاهی و درک احساسات خود)
اما از نظر گاردنر هوش های چندگانه تنها به این هفت دسته محدود نمیشود. او بعدها «هوش طبیعتگرا» را هم به هوش های چندگانه اضافه کرد.
در سال ۲۰۰۹، او دو نوع هوش دیگر را هم به لیست بالا اضافه کرد. هوشهای جدید عبارت هستند از:
- هوش هستی گرا یا هوش وجودی (درک چرایی وجود خود، جهان و خدا)
- هوش اخلاقی (درک قواعد اخلاقی، انسانیت و ارزش زندگی)
هشت نوع هوش اول همگی قابل درک و اندازهگیری هستند. اما سنجش هوش وجودی و اخلاقی بسیار پیچیدهتر است. چرا که این هوشها سوالات زیادی را در مورد مفهوم خوب و بد یا مسائل فلسفی ایجاد میکنند و قضاوت را دشوار میسازند.
به همین دلیل است که در اکثر منابع و تستهای سنجش هوش، تنها همان هشت نوع هوش اندازهگیری میشود.
از دیدگاه آقای گاردنر، در مدرسه و اجتماع بیشتر روی تقویت هوش زبانی کلامی و هوش منطقی ریاضی تاکید میشود. او تحقیقات خود را در زمینهٔ هوش همچنان ادامه میدهد.
گاردنر در سال ۲۰۱۶ در مصاحبهای اعلام کرد که قصد دارد «هوش آموزشی – تعلیمی» را هم به هوشهای چندگانه اضافه کند. این هوش به توانایی انسان در آموزش مطالب جدید به دیگران مربوط است.
انتقادها به تست هوش گاردنر
بسیاری از روانشناسهای شناختی نسبت به این نظریه واکنش منفی نشان دادهاند. آنها معتقدند که هیچ شواهد تجربی برای صحت این نظریه نمیتوان پیدا کرد. برخی محققان هم معتقدند هوشهای چندگانه گاردنر نسبت به هوش عمومی در اولویت پایینتری قرار دارند.
بعضی از روانشناسها هم میگویند چیزی که گاردنر به عنوان هوش چندگانه معرفی کرده است، صرفاً نشاندهندهٔ استعدادها، تواناییها و ویژگیهای شخصیتی افراد است.
طرفداران این نظریه در پاسخ به این انتقادها میگویند که تست هوش چندگانه گاردنر، وجود فاکتور g یا همان هوش عمومی را نفی نمیکند. بلکه آن را هم ارزش با هوشهای چندگانه در نظر گرفته است.
کاربرد آزمون هوش گاردنر چیست؟
علیرغم تمام انتقادهایی که به این نظریه وارد شد شد، هوش های چندگانه در تدریس و شیوههای آموزشی مدارس تحول زیادی ایجاد کرد. بسیاری از معلمها تلاش میکنند نظریهٔ هوش چندگانه گاردنر را وارد روشهای تدریس خود کرده و آن را در کلاس درس پیاده کنند.
تکنولوژیهای جدید این امکان را به افراد میدهند تا براساس نیازشان به آموزشها و ابزارهای مختلفی دسترسی پیدا کنند. با کمک گرفتن از این امکانات، آموزشها باید به صورت متنوعی به دانشآموزان ارائه شود تا هوشهای چندگانه آنها فعال شوند.
مهمترین کاربرد آزمون هوش چندگانه گاردنر این است که به معلمان مدارس کمک میکند تا براساس نیاز دانشآموزانشان شیوههای تدریس خود را بهبود دهند.
نظریه هوش های چندگانه سیستم آموزشی سنتی را به چالش میکشد. سیستمی که در آن همهٔ افراد قادر هستند مطالب یکسانی را به شیوهٔ یکسان و با ابزارهای مشابه یاد بگیرند.
سیستم آموزشی فعلی ما بیش از هر چیزی به شیوههای کلامی و منطقی آموزش و ارزیابی تکیه میکند. اما اگر از شیوههای متنوع تری در آموزش استفاده شود، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
روش یادگیری هر دانشآموز با دیگری متفاوت است. اگر آموزش و ارزیابی آنها به شیوههای متنوعی انجام شود، تأثیر بهتری روی دانشآموز و در نهایت در اجتماع خواهد داشت. (هوارد گاردنر)
ویژگیهای اصلی هوش های چندگانه گاردنر چیست؟
شناخت هوشهای چندگانه به شما کمک میکند با نقاط ضعف و قوت خود بیشتر از قبل آشنا شوید. این شناخت به شما کمک میکند استعدادهای خود را بشناسید و در انتخاب رشته و شغل از آنها کمک بگیرید. همچنین با شناخت نقاط ضعفتان میتوانید برای تقویت آنها برنامهریزی کنید.
پیشنهاد می کنیم با انجام تست هوش گاردنر که در انتهای این پست قرار دادهایم، این نقاط ضعف و قوت را شناسایی کنید.
در مورد هر کدام از هوشهای چندگانه میتوان ساعتها صحبت کرد. در ادامهٔ این مطلب به صورت اجمالی برخی ویژگی های اصلی هر هوش را بررسی میکنیم.
۱- هوش تصویری فضایی
طبق نظریه هوش چندگانه گاردنر، افرادی که هوش تصویری فضایی بالایی دارند دارای تجسم قوی هستند.
از آنجا که این افراد درک بالایی از فضا دارند، نسبت به محیط اطراف خود آگاه هستند. آنها مسیریابی قوی دارند، نقشهها را به راحتی میخوانند و با تصاویر، فیلمها و نمودارها ارتباط خوبی برقرار میکنند.
۲- هوش زبانی کلامی
توانایی یادگیری زبان و استفاده موثر از آن برای اهداف مشخص به این نوع هوش مرتبط است.
افرادی با هوش زبانی کلامی بالا هنگام صحبت کردن یا نوشتن، میتوانند به خوبی از کلمات استفاده کنند. آنها در داستانپردازی، خواندن و به یاد سپردن اطلاعات عالی هستند.
۳- هوش منطقی ریاضی
توانایی تجزیه و تحلیل منطقی مسائل، انجام عملیات ریاضی و پژوهش علمی مربوط به این هوش است. افرادی که هوش منطقی ریاضی قوی دارند میتوانند خوب استدلال کنند، الگوها را تشخیص دهند و با منطق مسائل را تحلیل کنند.
۴- هوش بدنی جنبشی
افرادی که هوش بدنی جنبشی بالایی دارند میتوانند از جسم خود به خوبی استفاده کنند. این افراد در حرکات بدنی و کنترل جسم خود ماهر هستند. آنها میتوانند بسیار چابک باشند و هماهنگی بالایی بین چشم و دست خود دارند.
۵- هوش موسیقیایی
افرادی با هوش موسیقیایی قوی ریتم و صداها را به خوبی درک میکنند. موسیقی برای این افراد جذاب است و معمولاً در نوشتن قطعههای موسیقی و اجرای آنها خوب هستند.
اما این افراد صرفاً عاشقان موسیقی نیستند. آنها نسبت به صداهای پیرامون خود نیز بسیار حساسند و قادر هستند آنها را به خوبی تشخیص دهند.
۶- هوش بین فردی
افرادی که هوش بین فردی بالایی دارند میتوانند به خوبی دیگران را بفهمند و با آنها تعامل برقرار کنند. به همین دلیل است که این افراد معمولاً دوستان زیادی دارند.
آنها توانایی زیادی در شناخت احساسات، انگیزهها، علایق و نیتهای اطرافیان خود دارند. این نوع هوش با هوش هیجانی (EQ) ارتباط زیادی دارد.
۷- هوش درون فردی
افرادی که هوش درون فردی بالایی دارند به خوبی از وضعیت روحی خود آگاه هستند و احساسات خود را میشناسند. آنها تواناییها، ترسها و ضعفهای خود را میشناسند و از این شناخت در زندگی خود استفاده میکنند.
این افراد با استفاده از هوش درون فردی بالایی که دارند میتوانند اهداف مهم زندگی خود را بشناسند و برای رسیدن به آنها تلاش کنند.
۸- هوش طبیعت گرا
همانطور که گفتیم هوش طبیعت گرا یکی از هوشهایی است که بعداً به هوشهای چندگانه گاردنر اضافه شد.
گاردنر میگوید افرادی که هوش طبیعتگرای بالایی دارند با طبیعت هماهنگتر هستند و معمولاً به پرورش گیاهان، طبیعتگردی و آموختن چیزهای جدید در مورد سایر جانداران علاقه نشان میدهند.
این افراد نسبت به کوچکترین تغییرات محیطی آگاه هستند.
جمعبندی
نظریهٔ هوشهای چندگانه توسط هوارد گاردنر مطرح گردید. این نظریه باور سنتی در مورد هوش عمومی را به چالش کشیده است.
طبق این نظریه همهٔ انسانها چند نوع هوش دارند. بسته به محیط پیرامون یا تجارب کسب شده در طول زندگی، یک هوش بیش از همه فعال است.
شناخت هوشهای چندگانه در عمل کاربردهای زیادی دارد. همانطور که گفتیم مهمترین کاربرد آن در مکانهای آموزشی است.
اطلاع از هوش غالب و ویژگیهای آن، به شما کمک میکند بتوانید نسبت به نقاط قوت و ضعف خود آگاه شوید. این آگاهی میتواند تأثیر زیادی در انتخاب رشته و شغل آینده نیز داشته باشد.
در ادامهٔ این مطلب برای شما تست هوش های چندگانه گاردنر را قرار دادهایم. با انجام این تست میتوانید بفهمید کدام هوش در شما غالب است.
با مطالعهٔ تحلیل ازمون هوش گاردنر قادر خواهید بود ویژگیهای هوش غالب خود و مشاغل مرتبط با آن هوش را بشناسید.
بعد از دریافت نتیجهٔ تست هوش هشتگانه گاردنر، برایمان بنویسید که چه هوشی در شما غالب است؟ آیا رشتهٔ تحصیلی یا شغلتان همسو با هوش غالبتان است؟
تست هوش گاردنر (رایگان)
- تست هوش چندگانه گاردنر هشتاد سوال دارد که مشخصکنندهٔ هوش غالب شما براساس هوش های چندگانه گاردنر است.
- پاسخی را که بیشتر به شما شبیه است انتخاب کنید.
- اولین پاسخی را که به ذهنتان میرسد انتخاب کنید و زیاد روی سوالات فکر نکنید.
- توجه کنید که تست هوش گاردنر یک ابزار خودارزیابی است و جواب درست یا غلطی وجود ندارد.
- محدودیت زمانی برای این تست وجود ندارد.