تحصیل در ایتالیا به زبان انگلیسی: واقعیت یا رؤیا؟

اگر خواننده این مطلب هستی یعنی تو هم به دنبال تحصیل در ایتالیا به زبان انگلیسی هستی و می‌خواهی بدانی که اصولاً امکان تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاه های ایتالیا برایت وجود دارد و بعد هم چه مسیری را باید طی کنی تا تبدیل به دانشجوی یک رشته انگلیسی زبان در ایتالیا بشوی.

مطمئن باش که وقتی به انتهای این مطلب می‌رسی ایده خیلی روشنی در مورد دانشگاه‌های ایتالیا و امکان ادامه تحصیل به زبان انگلیسی در آنها خواهی داشت و می‌توانی انتخاب درست و معقولی در این مسیر داشته باشی! پس قدم به قدم با ما جلو بیا تا با واقعیت هایی جدید، متفاوت و البته جذاب در مورد رشته‌های انگلیسی زبان در دانشگاه‌های ایتالیا و هزینه‌های تحصیل و زندگی در این کشور آشنا بشی.

ایتالیا ایتالیا: داستان تبدیل چکمه به مقصد دانشجویان انگلیسی زبان

دانشگاه‌های ایتالیا همیشه مقصدی جذاب برای دانشجویان خارجی بوده‌اند. اما تا اوایل قرن بیست و یکم، تمام دوره‌ها به زبان ایتالیایی بودند و همین مسأله مانع بزرگی برای دانشجویان بین المللی بود که مایل به تحصیل در ایتالیا بودند اما شناختی از زبان ایتالیایی نداشتند.

برای اولین بار در سال 2014 بود که دانشگاه پلی تکنیک میلان چند دوره کارشناسی و دکترا را به زبان انگلیسی فعال کرد. این تصمیم برای ایتالیا که محیط آکادمیک سنتی دارد خیلی چالش برانگیز بود و بعد از اعتراض تند چند نفر از اساتید خود دانشگاه پلی تکنیک که بر این باور بودند که دوره‌های انگلیسی زبان پرستیژ دانشگاه، دانشجوها و فارغ‌التحصیلان را زیر سؤال می‌برد، کار به دادگاه کشیده شد.

البته دانشگاه پلی تکنیک و وزارت علوم ایتالیا هم به هیچ‌وجه حاضر به عقب‌نشینی نشدند.

بالاخره در سال 2017 دادگاه قانون اساسی به نفع تأسیس رشته‌های انگلیسی زبان در دانشگاه‌های ایتالیا رأی داد و البته تأکید کرد که این تصمیم نباید به ضرر دوره‌های ایتالیایی زبان باشد. از همان زمان تقریباً در کلیه دانشگاه‌‌های ایتالیا امکان ادامه تحصیل به زبان انگلیسی فراهم شده‌است.

اما چرا تحصیل در ایتالیا به زبان انگلیسی اینقدر مهم و فراگیر است؟ دلایل زیادی برای پاسخ به این پرسش وجود دارد، اما مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• بین‌المللی سازی برنامه‌ها و دوره‌های تحصیلی و آموزشی
• جذب دانشجو و استاد بین‌المللی
• آماده‌سازی دانشجویان برای بازار کار جهانی
• افزایش تبادل استاد و دانشجو
• هماهنگ شدن با استانداردهای بین‌المللی و اروپایی
• دسترسی به بودجه‌ها و پروژه‌های اروپایی
• پاسخ به تقاضای روبه‌رشد دانشجویان ایتالیایی

پس بنابراین می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایتالیا تبدیل به یکی از اولویت‌های وزارت علوم این کشور شده است و راه را برای خیلی از دانشجویان خارجی و حتی ایتالیایی هموار کرده‌ است!

تحصیل در ایتالیا به زبان انگلیسی: واقعیتی در دسترس یا رؤیایی محال؟

با توجه به همه دلایلی که ذکر شد، امکان تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایتالیا مطالبه دولت و دانشجویان این کشور هست و حضور دانشجویان خارجی هم در این دوره‌ها اولویتی است که محیط آکادمیک ایتالیا را در عرصه بین‌المللی رقابتی‌تر کرده‌ است.

 فقط در دانشگاه پلی تکنیک میلان 72 دوره تحصیلی در مقطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد به زبان انگلیسی هست. طبق آمار منتشر شده در سال تحصیلی 2024-2023 از بیش 48 هزار نفر دانشجوی این دانشگاه بیش از از 8 هزار نفر دانشجویان بین‌المللی بوده‌اند!

پس بنابراین شانس اینکه تو هم به‌زودی یکی از دانشجویان باشی خیلی زیاد هست. چطوری؟ خیلی ساده، حتی ساده‌تر از آن چیزی که در ویترین‌های پرزرق و برق صفحات بلاگرهای اینستاگرامی و یا سایت آژانس‌های مهاجراتی می‌بینی و می‌خوانی. باز هم می‌پرسی چطوری؟

یادت باشد که همه اطلاعات در مورد رشته‌های انگلیسی زبان، نحوه ثبت نام و اخذ پذیرش و حتی درخواست برای بورس تحصیلی روی سایت دانشگاه‌ها به طور کامل در دسترس دانشجوها هستند.

پس اگر تو دانش زبانی کافی داشته باشی و بدانی به دنبال چه رشته ای در کدام دانشگاه و کدام شهر هستی، هیچ احتیاجی به کمک بلاگرها و یا آژانس‌های مهاجرتی نخواهی داشت. به خودت اعتماد داشته باش و هر جا سؤال داشتی یا شکی کردی مستقیماً با خود دانشگاه تماس بگیر! خیلی زود و کامل پاسخ می‌دهند. اینطوری علاوه بر اینکه صرفه‌جویی می‌کنی، دچار سردرگمی هم نمی‌شوی.

الآن که فهمیدی تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاههای ایتالیا یک رؤیا نیست، شاید این سؤال برایت پیش بیاید که آیا می‌شود در زندگی روزمره بین ایتالیایی زبان‌ها با انگلیسی گلیمت را از آب بیرون بکشی یا نه. برویم که به این سؤال هم جواب بدهیم.

زندگی در ایتالیا به زبان انگلیسی: کَپیشی؟ (می‌فهمی؟)

فرض می‌‌کنیم که تو الآن دانشجوی یک رشته انگلیسی زبان در یکی از دانشگاه‌های ایتالیا هستی. اما یک مشکل بزرگ داری، و آن هم زبان رسمی ایتالیاست! آیا می‌توان فقط با انگلیسی راحت با ایتالیایی‌ها زندگی کرد و ارتباط گرفت؟ جواب این سؤال هم آره است و هم نه و بستگی به خیلی مسائل دارد. با هم جلو برویم و وضعیت را بررسی کنیم.

1. کجا می‌توان فقط با زبان انگلیسی زندگی کرد؟

اگر دانشجوی انگلیسی زبان یکی از دانشگاه‌های مهم ایتالیا باشی، نباید زیاد نگران باشی! در شهرهایی مثل میلان، رم، تورین، بولونیا و پادوا، دانشگاه محیطی بین‌المللی دارد و ارتباط با استادان، کارمندان و همدوره‌ای‌ها معمولا به زبان انگلیسی است.

در خوابگاه و گروه‌های دانشجویی بین‌المللی هم معمولاً انگلیسی زبان مشترک است.

همین مسأله در مورد شهرهای بزرگ و مناطق توریستی هم صدق می‌کند و نسل جوان ایتالیایی شناخت به نسبت خوبی از زبان انگلیسی دارد. بنابراین اگر در حین تحصیل سفر داخلی بکنی هم مشکل چندانی نخواهی داشت.

بزرگترین امتیاز برای دانشجویان انگلیسی زبان، مخصوصاً در رشته‌های فنی و مهندسی این است که در حوزه‌های کار تخصصی مثل فناوری، استارتاپ‌ها و پژوهش‌های بین‌المللی زبان انگلیسی رایج است.

اما آیا همه چیز به همین راحتی است؟ متأسفانه نه!

2. محدودیت‌ها و چالش‌های زندگی با زبان انگلیسی در ایتالیا

اگرچه برای شروع در تحصیل در دانشگاه‌های ایتالیا بلد بودن زبان انگلیسی کافی به نظر می‌رسد، اما زندگی روزمره و تعاملات اجتماعی بدون زبان ایتالیایی چالش‌های زیادی دارد. کجا بلد نبودن زبان ایتالیایی می‌تواند برایت دردسرساز شود؟

• انجام امور اداری ضروری و مراجعه به اداره پست، اداره مهاجرت، شهرداری، بیمارستان و…
• امضای قرارداد اجاره و اطمینان از صداقت آژانس املاک و صاحبخانه
• افتتاح حساب بانکی و خرید بیمه سلامت
• پیدا کردن کار پاره‌وقت دانشجویی (گارسونی یا فروشندگی) که در آن باید با مشتری ایتالیایی تعامل داشت
• برقراری ارتباط اجتماعی با مردم محل و ایجاد حلقه امن برای زندگی با آرامش!

ممکن هست با خودت فکر کنی که می‌توانی با هوش مصنوعی یا کمک یک دوست از پس این چالش‌ها بربیایی. اما باید بدانی که شناخت پایه از زبان ایتالیایی (مثل سطح A2 یا B1) انجام خیلی از کارهای روزمره مثل خرید، مراجعه به پزشک و یا حتی پیدا کردن شغل را آسان‌تر می‌کند.

پس اگر به دنبال تحصیل در دانشگاه‌های ایتالیا به زبان انگلیسی هستی، بهتر هست از همین حالا برای یادگیری پایه‌ای زبان ایتالیایی هم برنامه‌ریزی کنی تا آینده تحصیلی و شغلی بهتری داشته باشی.

از میلان تا سیسیل: کجا به انگلیسی تحصیل کنیم بهتر است؟

اگر از آن دسته افرادی هستی که اخبار و مطالب مربوط به ایتالیا و ادامه تحصیل در دانشگا‌ه‌های این کشور را به صورت منظم دنبال می‌کنند، حتما می‌دانی که بهترین و پرطرفدارترین دانشگاه‌ها و رشته‌ها به زبان انگلیسی و ایتالیایی اول در شمال این کشور و بعد در شهرهای بزرگ مرکزی و جنوبی هستند.

یک قاعده کلی در مورد تمام کشورها و رشته‌ها قبل از تصمیم‌گیری برای مهاجرت تحصیلی وجود دارد و باید از سه چیز مطمئن بود:

• شهرت و جایگاه بین‌المللی دانشگاه
• فرصت‌های شغلی بعد از اتمام تحصیلات
• کیفیت آموزش

1. تحصیل به زبان انگلیسی در بهترین دانشگاه‌های ایتالیا

مراجعه به آمار و گزارش‌های جدید که هر سال به‌روز‌رسانی می‌شوند مطمئن‌ترین گزینه برای شناخت دانشگاه‌های مطرح و جایگاه بین‌المللی آنهاست. در جدول زیر سه دانشگاه برتر ایتالیا برای ادامه تحصیل به زبان انگلیسی را بر اساس آمار منتشر شده در سایت ثبت نام دانشگاهی وزارت علوم ایتالیا (همان یونیورسیتالی معروف) در سال تحصیلی 2025 – 2024 بررسی کرده‌ایم:

نام دانشگاه	تعداد دوره به زبان انگلیسی	نقاط قوت
پلی تکنیک میلان	45 دوره – مخصوصاً در مقطع کارشناسی ارشد	پیش‌رو در رشته‌های مهندسی، طراحی و معماری – شهرت بالای بین‌المللی
دانشگاه بولونیا	بیش از 80 دوره – در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد	رویکرد بین‌المللی، دوره‌های عالی در زمینه تجارت، علوم، هوش مصنوعی و حقوق بشر
دانشگاه پادوا	60 رشته  – 8 رشته در مقطع کارشناسی و 52 رشته در مقطع کارشناسی ارشد	دوره های ممتاز در زمینه پزشکی و علوم پزشکی، علوم اجتماعی، هوش مصنوعی و محیط زیست

البته اطلاعات مندرج در این جدول یک دسته‌بندی کلی است. شاید بد نباشد قبل از تصمیم‌گیری نهایی در مورد رشته مورد علاقه‌ات در مورد دانشگاه‌های مختلف ایتالیا تحقیق بکنی. گاهی اوقات ممکن است در مورد رشته‌ای خاص، دانشگاه‌‌های جنوب ایتالیا مثل ناپل یا حتی کالابریا آن دوره را به زبان انگلیسی ارائه دهند و رتبه جهانی خوبی هم داشته باشند.

2. فرصت های شغلی بعد از اتمام تحصیلات به زبان انگلیسی

صحبت در مورد فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان رشته‌های انگلیسی از دانشگاه‌های ایتالیا کمی پیچیده است. آمار نشان می‌دهد که دانشجویان دانشگاه‌های شمال ایتالیا دو تا سه سال بعد از پایان تحصیلات موفق می‌شوند کار پیدا کنند و شانس آنها برای کاریابی 40 درصد بیشتر از دانشجویان دانشگاه‌های جنوب ایتالیاست.

همین مسأله در مورد حقوق آنها نیز صدق می‌کند. بر اساس گزارش مرکز مطالعات جاب پرایسینگ ایتالیا درآمد متوسط دانشجویان فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌‌های شمال ایتالیا دو درصد بیشتر از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های مرکز و ده درصد بیشتر از دانشجویان دانشگاه‌های جنوب این کشور است.

از طرف دیگر درآمد دانشجویان دانشگاه‌های خصوصی هم بیشتر از درآمد دانشجویان دانشگاه‌های دولتی است: به عنوان مثال درآمد فارغ التحصیلان پلی تکنیک میلان بیشتر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه دولتی همین شهر است.

وضعیت برای رشته‌های انگلیسی زبان چطور است؟ آینده شغلی برای آن دسته از دانشجویانی که به زبان انگلیسی در رشته‌هایی مثل کامپیوتر، هوش مصنوعی و علوم پزشکی تحصیل می‌کنند روشن‌تر از سایر دانشجویان است. البته متوسط دستمزد آنها پایین‌تر از خیلی کشورهای دیگر است.

برای همین معمولاً بیشتر دانشجوهای ایرانی انگلیسی زبان بعد از پایان دوره دانشگاهی در ایتالیا برای مهاجرت دوم به شمال اروپا و یا قاره آمریکا، جایی که آینده شغلی بهتری دارند، اقدام می‌کنند. در قسمت دوم این مطلب بیشتر و مفصل‌تر در این مورد صحبت خواهیم کرد.

3. کیفیت آموزشی دانشگاه‌های ایتالیا در رشته‌های انگلیسی زبان

کیفیت آموزشی اکثر دوره‌های دانشگاهی انگلیسی زبان در ایتالیا بالاست. عوامل متعددی در این کیفیت بالا و رقابتی بودن آن دخیل هستند که مهمترین آنها عبارتند از:

• برنامه درسی بین‌المللی منطبق با استانداردهای جهانی
• حضور اساتید باسابقه بین‌المللی
• به روزرسانی مداوم برنامه‌های آموزشی
• پشتیبانی سیستماتیک از دانشجویان و نیازهای آکادمیک آنها
• ایجاد فرصت‌های مناسب برای کارآموزی در ایتالیا و خارج از این کشور
• روش‌ های آموزشی نوآورانه مثل یادگیری ترکیبی و یا رویکرد پروژه محور

4. برترین و پرطرفدارترین دوره های انگلیسی زبان در دانشگاه‌های ایتالیا

با توجه به تمام نکاتی که تا اینجا ذکر شد و با بررسی آمار سایت وزارت علوم ایتالیا می توانیم یک جمع‌بندی کلی در مورد پرطرفدارترین رشته‌های دانشگاهی به زبان انگلیسی در این کشور داشته باشیم:

• اقتصاد و مدیریت در دانشگاه‌های بوکونی (میلان)، لوئیس (رم)، دانشگاه بولونیا، دانشگاه کاتولیک ساکرو کوئوره (میلان و رم)، دانشگاه میلان
• مهندسی و فناوری در پلی تکنیک میلان، پلی تکنیک تورین، دانشگاه بولونیا، دانشگاه ساپینتزا رم، دانشگاه پادوا، دانشگاه جنوآ
• علوم پزشکی و بیوتکنولوژی در دانشگاه پاویا، دانشگاه میلان، دانشگاه بولونیا، دانشگاه هومانیتاس (میلان)، دانشگاه سان رافائله (میلان)، دانشگاه کاتولیک ساکرو کوئوره (میلان و رم)، دانشگاه ساپینتزا رم، دانشگاه تورین
• علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در دانشگاه لوئیس (رم)، دانشگاه بولونیا، دانشگاه میلان و دانشگاه ساپینتزا رم
• علوم (ریاضی، فیزیک، محیط زیست) در دانشگاه بولونیا، دانشگاه ترنتو، دانشگاه پادوا، دانشگاه میلان

مدارک لازم برای اخذ پذیرش، ویزا و تحصیل به زبان انگلیسی در ایتالیا

اگر از ابتدای این مطلب با ما بوده باشی، الآن می‌توانی در مورد رشته مورد علاقه‌ات و دانشگاه تصمیم‌گیری کنی و حتماً دلت می‌خواهد دست به کار شوی و برای پذیرش اقدام کنی. پس باید کم‌کم به فکر آماده کردن مدارک برای پذیرش و درخواست ویزا باشی.

اما یادت باشد که هر سال بر اساس قوانین جدید ممکن است فهرست مدارک لازم تغییر کند و یا زمان‌بندی متفاوتی داشته باشد. باز هم یادت باشد که بهترین مرجع برای مطلع شدن از قوانین، مدارک و مهلت زمانی سایت دانشگاه و سایت سفارت ایتالیا در تهران هست!

این فهرست سه مرحله‌ای هم با تکیه بر اطلاعات مشترک مندرج روی سایت دانشگاه‌ها و سفارت ایتالیا در سال 2025 تهیه شده است.

بررسی مدارک در سه مرحله

مرحله اول: درخواست پذیرش و پیش ثبت‌نام

این مرحله معمولاً ابتدا روی سایت دانشگاه و بعد روی سایت یونیورسیتالی انجام می‌شود و باید مدارک زیر برای بارگذاری آماده باشند:

• تصویر تمام صفحات گذرنامه معتبر
• کد مالیاتی ایتالیایی – این کد را می‌توانی روی سایت یونیورسیتالی دریافت کنی
• ترجمه رسمی به زبان ایتالیایی (در برخی موارد خاص به زبان انگلیسی) مدارک تحصیلی
• دیپلم و ریزنمرات دیپلم – پیش‌دانشگاهی و ریزنمرات پیش‌دانشگاهی برای پذیرش در مقطع کارشناسی
• مدرک کارشناسی و ریز نمرات کارشناسی برای پذیرش در مقطع کارشناسی‌ارشد
• مدرک زبان انگلیسی (ترجیحاً تافل یا آیلتس) – حداقل سطح شناخت بی 2
• رزومه شخصی یا همان سی‌وی
• انگیزه‌نامه
• توصیه‌نامه مخصوصا برای مقاطع کارشناسی‌ارشد به بالا
• شرکت در آزمون ورودی که برای بعضی رشته‌ها مثل پزشکی شرط پذیرش و ثبت‌نام نهایی است
• پورتفولیو مخصوص در رشته‌های هنری یا معماری

مرحله دوم: درخواست ویزای تحصیلی از سفارت ایتالیا

بعد از اخذش پذیرش اولیه از دانشگاه و دریافت تأییدیه سایت یونیورسیتالی باید برای درخواست ویزای تحصیلی از سفارت ایتالیا وقت بگیری. در حال حاضر ویزامتریک کارهای مربوط به ویزا را برای سفارت ایتالیا انجام می‌دهد و بنابراین باید برای گرفتن وقت روی سایت ویزامتریک بروی و در زمان مقرر با این مدارک برای انگشت نگاری مراجعه کنی:

• عکس پرسنلی
• نامه پذیرش یا پیش ثبت‌نام دانشگاه
• کپی درخواست پیش ثبت‌نام روی سایت یونیورسیتالی
• مدارک مربوط به تمکن مالی. حداقل تمکن مورد نیاز هر سال روی سایت وزارت امورخارجه ایتالیا به روز رسانی می‌شود
• بیمه سلامت یک ساله
• رزرو هتل یا هرگونه مدرک مستند دیگر در مورد محل سکونت اولیه بعد از ورود به ایتالیا
• رزرو بلیط هواپیما
• ترجمه رسمی شناسنامه به زبان ایتالیایی

ضمناً وقتی برای درخواست ویزا مراجعه می‌کنی باید حتماً ترجمه رسمی مدارک تحصیلی خودت را هم برای DOV (ارزشیابی) و تأیید سفارت ایتالیا تحویل بدهی.

برای گرفتن DOV دو راه داری: یا مدارکت را برای ارزشیابی و تأیید به سفارت ایتالیا می‌دهی یا قبل از مراجعه به سفارت خودت از طریق سایت چیمه‌آ اقدام می‌کنی.

مرحله سوم: ثبت نام نهایی در ایتالیا

بعد از دریافت ویزا و ورود به ایتالیا باید برای ثبت‌نام نهایی به اداره آموزش دانشگاه مراجعه کنی و مدارک زیر را تحویل دهی:

• اصل ترجمه رسمی مدارک تحصیلی همراه با DOV و تأییدیه سفارت ایتالیا
• تصویر گذرنامه به همراه ویزای ورود ایتالیا
• کدمالیاتی که قبلاً و در مرحله پیش ثبت‌نام دریافت کردی
• رسید پرداخت بیمه سلامت و هزینه ثبت‌نام دانشگاه

آینده کاری فارغ التحصیلان رشته‌های انگلیسی زبان در ایتالیا

همانطوری که در قسمت انتخاب دانشگاه (لینک از میلان تا سیسیل) توضیح داده شد، انتخاب رشته و دانشگاه تأثیر مهم و مستقیمی در آینده کاری و شغلی در ایتالیا دارد.

ایتالیا جزو هفت کشور صنعتی برتر دنیاست و وضعیت اقتصادی خوبی دارد. اما بزرگترین مشکلی که پیش روی دانشجویان انگلیسی زبان وجود دارد، زبان رسمی این کشور است که طبیعتاً انگلیسی نیست. آشنایی به زبان ایتالیایی فاکتور خیلی مهمی برای پیدا کردن کار بعد از پایان تحصیلات است.

شناخت زبانی مهم است، اما رشته دانشگاهی هم عاملی تعیین‌کننده برای آینده شغلی تو – حتی به زبان انگلیسی – است. پس خیلی مهم است که انتخاب تو متمرکز بر بخش‌های پررونق و روبه‌رشد اقتصاد و صنعت ایتالیا باشد. تعاملات بین‌المللی در این بخش‌ها بسیار زیاد است و کارفرماها به شناخت عالی از زبان انگلیسی اهمیت زیادی می‌دهند:

• فناوری اطلاعات: برنامه‌نویسان، متخصصین تحلیل‌داده و کارشناسان امنیت سایبری (مخصوصاً در میلان، تورین و رم)
• خدمات مالی و مشاوره: در شرکت‌های بزرگ و بانک‌های بین‌المللی (مخصوصاً در میلان)
• مهندسی: مهندسی صنایع، کامپیوتر، مکانیک، هوا و فضا در شرکت‌های بین‌المللی
• داروسازی و بیوتکنولوژی: فرصت‌های شغلی تحقیق و توسعه و مدیریت امور مقرراتی
• مد و کالای لوکس: بازاریابی، مدیریت و صادرات. البته در این بخش شناخت زبان ایتالیایی برگ برنده مهمی است
• طراحی: رقابتی‌ترین بخش اقتصاد ایتالیاست و زبان انگلیسی کلید ورود آن به عرصه بین‌المللی است

آن دسته از دانشجویان رشته‌های انگلیسی زبان دانشگاه‌های ایتالیا که بعد از پایان تحصیلات موفق به پیدا کردن موقعیت شغلی مناسب در این کشور نمی‌شوند و یا به دنبال درآمد بیشتر هستند به کشورهای شمال اروپا (آلمان، هلند، ایرلند، انگلستان، سوئد)، آمریکا، کانادا، استرالیا و یا حتی کشورهای حوزه خلیج فارس می‌روند.

دستمزد بالاتر و موانع زبانی کمتر دو عامل اساسی هستند که دانشجویان را به سمت این کشورها سوق می‌دهند.

بنابراین می‌توان گفت که ایتالیا در واقع «هاب» اروپایی برای تحصیل در رشته‌های انگلیسی زبان است. محیط آکادمیک این رشته‌ها بسیار رقابتی، تخصصی و به‌روز هستند. اما جستجوی کار دانشجویان را به سمت سایر بازارهای بین‌المللی سایر کشورها سوق می دهد.

هزینه تحصیل به انگلیسی در دانشگاه‌های ایتالیا

تا اینجا با هم در مورد همه مقدمات لازم برای ورود به رشته‌های انگلیسی زبان در دانشگاه‌های ایتالیا صحبت کردیم. اما ما ایرانی‌ها همیشه یک مشکل بزرگ داریم و آن هم بودجه و ارزش پول ملی است! اصلا همین مشکل است که ایتالیا را در چند سال گذشته تبدیل به مقصد دانشجویان ایرانی کرده است.

ایتالیا مقصدی اروپایی، رقابتی و نسبتاً ارزان است. و از همه مهم‌تر یک امتیاز بزرگ نسبت به سایر کشورهای اروپایی دارد: بورسیه تحصیلی استانی.

بورسیه تحصیلی استانی چیست؟

بورسیه استانی در ایتالیا که با نام «حق تحصیلی دانشگاهی» یا به اختصار DSU شناخته می‌شود، بسته حمایتی مالی است که توسط استان‌های ایتالیا مثل استان لومباردیا، توسکانی، لاتزیو، پیه مونته و….برای حمایت از دانشجویان به آنها پرداخت می‌شود. این بورسیه مبتنی بر نیاز مالی و شایستگی تحصیلی است:

• نیازمالی: مهم ترین معیار در پرداخت کمک هزینه تحصیلی است و برای دانشجویانی طراحی شده است که توانایی مالی لازم برای پرداخت هزینه‌های تحصیل و زندگی در ایتالیا را ندارند.
• شایستگی تحصیلی: به آن دسته از دانشجویانی تعلق می‌گیرد که در سال تحصیلی تعداد حداقل واحد تعیین شده توسط DSU را با موفقیت می‌گذرانند. حفظ این نوع بورسیه برای تمام مدت تحصیل در دانشگاه سخت است.

زبان و رشته تحصیلی دانشجو تأثیری در بورسیه ندارد. پس کسانی که در رشته‌های انگلیسی زبان دانشگاه‌های ایتالیا تحصیل می‌کنند در صورتیکه واجد شرایط باشند می‌توانند از این کمک هزینه بهره‌مند شوند.

آیا بورسیه تمام هزینه تحصیل در دانشگاه را تأمین می کند؟

مبلغ این بورسیه براساس سیاست‌های استان، نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی)، شرایط اقتصادی دانشجو و وضعیت اقامت او متفاوت است.

در سال تحصیلی 2025 – 2024 حداکثر مبلغ بورسیه استانی برای دانشجویان خارجی حدود 7هزار یورو بوده‌است.

به صورت کلی این کمک هزینه بسیار جامع است و می تواند شامل موارد زیر باشد:

• معافیت کامل از شهریه دانشگاه
• کمک هزینه نقدی برای زندگی که به حساب دانشجو واریز می‌شود
• غذای رایگان یا یارانه ای در سلف دانشگاه
• خوابگاه دانشجویی با اجاره پایین یا رایگان – اگر ظرفیت خوابگاه کافی نباشد، دانشجو کمک هزینه اجاره دریافت می‌کند.

شرایط و مدارک لازم برای دریافت کمک هزینه تحصیلی

هر استان و هر دانشگاهی شرایط خاص خود را برای ارائه کمک هزینه تحصیلی به دانشجویان دارد. بهترین مرجع برای اطلاع از شرایط و مدارک مراجعه به سایت دانشگاه یا مکاتبه با خود دانشگاه است. اما دو شرط اصلی میان تمام دانشگاه‌ها مشترک است:

• ثبت‌نام در یک دانشگاه دولتی
• دانشجو نباید همزمان بورسیه دیگری از دولت ایتالیا یا نهادهای وابسته دریافت کند.

مدارک درخواستی به وضعیت درآمد و دارایی‌های خانواده دانشجو در کشور مبدأ مربوط می‌شوند: فیش حقوقی، سند مالکیت، اجاره‌نامه و غیره که همگی باید به زبان ایتالیایی ترجمه رسمی شوند و سپس به تأیید سفارت ایتالیا برسند. از مدارک ترجمه و تأیید شده که ظرف مهلت مقرر به دانشگاه ارسال می‌شوند برای محاسبه عدد ISEE (شاخص وضعیت اقتصادی خانواده) استفاده می‌شود. بورسیه استانی بر اساس عدد ISEE به دانشجویان پرداخت می‌شود.

یک بار دیگر تأکید می‌کنیم که در مورد بورس تحصیلی هیچ تفاوتی میان دانشجویان رشته‌های انگلیسی زبان و دانشجویان رشته‌های ایتالیایی زبان دانشگاه‌های ایتالیا وجود ندارد. پس نگران نباش!

آیا دانشگاهی هم هست که بورسیه ندهد؟

نه، خیالت راحت باشد. همه دانشگاه‌های دولتی بورس می‌دهند. اما دقت کن که توزیع ثروت میان تمام استان‌های ایتالیا یکدست نیست و در برخی استان‌ها مثل کالابریا و سیسیل بورس تحصیلی به تمام واجدین شرایط نمی‌رسد، چون این استان‌ها با کمبود بودجه روبه‌رو هستند.

در بعضی استان‌های دیگر مثل استان لاتزیو پرداخت بورس با تأخیر چند ماهه صورت می‌گیرد.

سریع‌ترین استان در پرداخت به‌موقع کمک هزینه تحصیلی استان لومباردیاست. اما هم به خاطر کیفیت دانشگاه‌ها و هم به خاطر پرداخت نسبتاً سریع بورس، رقابت بر سر تحصیل در دانشگاه‌های این استان، به‌ویژه در رشته‌های انگلیسی زبان، بسیار بالاست.

کمک هزینه تحصیلی در ایتالیا عامل تسهیل‌کننده بسیار مهمی است. اما با توجه به تمام مطالبی که در مورد شرایط، مدارک و تأخیر در پرداخت آن گفته شد حتماً از خودت می‌پرسی آیا این مبلغ برای زندگی در ایتالیا کافی خواهد بود؟ و آیا کمک هزینه بلافاصله بعد از ورود به تو ایتالیا پرداخت خواهد شد؟

هزینه زندگی در ایتالیا

هزینه متوسط زندگی در ایتالیا برای یک دانشجو به شهر محل سکونت و سبک زندگی او بستگی دارد. اما به صورت کلی می‌توان گفت حداقل و حداکثر هزینه زندگی برای یک دانشجو که کمک هزینه تحصیلی دریافت می‌کند بین 700 تا 1500 یورو در ماه است. این مبلغ شامل موارد زیر می‌شود:

• مسکن (اگر دانشجو خوابگاه نداشته باشد): در شهرهای بزرگی مثل میلان هزینه اجاره ماهانه یک اتاق یک‌نفره به راحتی به 800 یورو می رسد. این مبلغ در شهرهای کوچکی مثل پیزا یا پروجا بین 250 تا 450 یورو است.
• خوابگاه دانشجویی: خوابگاه دانشجویی گزینه مقرون به صرفه‌تری است. اما تعداد اتاق کم است و به همه دانشجویان تعلق نمی گیرد. به هر حال اگر خوش‌شانس باشی و اتاق پیدا کنی، هزینه آن بین 250 تا 550 یورو در ماه است.
• خورد و خوراک: هزینه ماهیانه خورد و خوراک از 200 تا 350 یورو است. خوشبختانه سلف دانشگاه کمک هزینه بسیار مناسبی است.
• حمل و نقل عمومی: آبونمان ماهیانه برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بین 25 تا 45 یورو در ماه است.
• مخارج شخصی و تفریح: بهداشت شخصی، پوشاک، تفریح با دوستان، اینترنت گوشی همراه هم هزینه‌ای بین 150 تا 300 یورو در ماه دارد.

اما فراموش نکن که کمک هزینه تحصیلی از لحظه ورود به ایتالیا به تو پرداخت نمی‌شود و باید حتما مقداری پول همراه با خودت داشته‌باشی و شاید هم مجبور شوی خیلی زود دنبال کار دانشجویی بگردی.

اگر هنوز درباره بورس و هزنیه تحصیل در ایتالیا سؤال داری، مطالعه این مطلب را توصیه می کنیم:

کار پاره‌وقت برای دانشجویان انگلیسی زبان

طبق قوانین ایتالیا دانشجویان خارجی که با اجازه اقامت دانشجویی در ایتالیا سکونت دارند، می‌توانند تا 20 ساعت در هفته کار کنند.

نداشتن آشنایی به زبان ایتالیایی بزرگترین چالش بیشتر دانشجویان رشته‌های انگلیسی زبان برای پیداکردن کار پاره‌وقت است. اما با این وجود گزینه‌های مناسب و البته پررقابتی برای آنها وجود دارد:

1. کار برای دانشگاه یا ساختارهای وابسته به آن

ساختار بین‌المللی دانشگاه به لطف رشته‌های انگلیسی زبان محیط مناسبی برای دانشجویان است و معمولاً دانشگاه‌ها فرصت های شغلی مناسبی دارند:

• دستیار آموزش
• دستیار آزمایشگاه علمی یا فنی
• پشتیبان کتابخانه و یا خدمات دانشگاهی
• محقق پاره‌وقت

2. بخش خدمات و گردشگری

در شهرهای بزرگ و توریستی که پذیرای گردشگران خارجی از تمام دنیاست، نیاز زیادی به نیروی کار پاره‌وقت و مسلط به زبان انگلیسی برای این فرصت‌های شغلی وجود دارد:

• باریست/گارسون در کافی شاپ، رستوران، هتل و مهمانسرا
• مسئول رسپشن هتل و مهمانسرا

3. تدریس خصوصی

هزینه مؤسسات آموزش زبان و کمک آموزشی در ایتالیا بسیار بالاست و معمولاً خانواده‌ها برای حل این مشکل به معلم خصوصی روی می‌آورند. در برخی موارد مدارس و مؤسسات آموزش زبان نیز ممکن است به یک نیروی پاره‌وقت برای تکمیل دوره‌های آموزشی خود احتیاج داشته باشند.

4. کار آنلاین و فری‌لنس

اگر توانایی خاصی داری می‌توانی از این توانایی برای کار آنلاین و یا فری‌لنس استفاده کنی:

• ترجمه یکی از خدمات آنلاین است که درخواست زیادی در ایتالیا برای آن هست
• تولید محتوا
• مدیریت شبکه‌های اجتماعی
• دستیار مجازی
• طراح گرافیک و وب

به غیر از این موارد، گزینه‌های دیگری مثل پیک تحویل غذا، کار در مرکز تلفن، فروشندگی و پرستار کودک هم فرصت‌های مناسبی برای دانشجویان انگلیسی زبان هستند.

سخن آخر: آیا ایتالیا بهترین گزینه تو برای تحصیل به زبان انگلیسی است؟

اگر از ابتدای مقاله همراه ما بوده باشی، حتماً الآن ذهنیت بهتر و روشن‌تری در مورد تحصیل به زبان انگلیسی در ایتالیا داری. اما قبل از اینکه تصمیم نهایی را بگیری باید با خودت رو راست باشی و به این سؤالها جواب بدی:

• آیا تسلط تو به زبان انگلیسی واقعی است و یا فقط برای گرفتن مدرک زبان به صورت انتزاعی درس خوانده‌ای؟
• انتخاب رشته بر اساس علاقه و تخصصی که داری هست یا فقط می‌خواهی به هرحال ویزای تحصیلی بگیری و از ایران بروی؟
• شخصیت تو چقدر مستقل و قوی هست و چقدر قدرت تاب آوری داری؟
• در مورد تأمین هزینه می توانی روی کمک خانواده حساب کنی یا باید از همان ابتدا مشغول به کار شوی؟
• و در آخر آیا هدف مشخصی برای رفتن به ایتالیا و تحصیل به زبان انگلیسی داری؟

جوابی که به این سؤال‌ها خواهی داد چراغ راهنمایت خواهد بود. این را بدان که از روزی که تصمیم نهایی را می‌گیری تا روزی که به ایتالیا می‌رسی و از هواپیما پیاده می‌شوی، باید مسیری طولانی را طی کنی. ولی مطمئن باش که موفقیت از آن کسانی هست که مستقل فکر می‌کنند، هدف مشخص دارند، پرتلاش هستند و به خاطر رسیدن به هدفی که دارند از سختی‌ها نمی‌ترسند!

اگر دوست داری همزمان با تحصیل بتوانی برای خودت کسب و کاری مستقل داشته باشی یا اینکه ایده روشنی از کاری که متناسب با رشته تحصیلی، شخصیت تو و تواناییهایت هست داشته‌باشی، بهت توصیه می کنیم که دوره مسیر شغلی سایت کارنکن را بگذرانی. مطمئن باش کمک بسیار خوب و مؤثری برای خودت و آینده‌ات خواهد بود!