معرفی رشته مهندسی هوافضا و آینده شغلی این رشته

اگر هنگام نگاه کردن به یک گلایدر در حال پرواز، یک موشک یا یک ماهواره هیجان زده میشوید و دوست دارید در رشته ای تحصیل کنید که با این موضوعات سر و کار دارد، رشته مهندسی هوافضا برای شما ساخته شده است. در ادامه به بررسی این رشته پرداخته و موارد زیر را تشریح خواهیم کرد:

• رشته هوافضا چیست؟
• گرایش‌های رشته هوافضا
• چگونه مهندس هوافضا شویم ؟
• دروس رشته هوا فضا چه هستند؟
• برترین دانشگاه های دارای رشته هوافضا
• شغل‌های رشته هوا فضا
• محل کار مهندسین هوافضا
• ادامه تحصیل رشته هوافضا در خارج از ایران

رشته هوافضا چیست؟

در یک تعریف ساده رشته هوا فضا به موضاعاتی می‌پردازد که قرار است در هوا معلق یا در حرکت باشد. به عبارت ساده تر کلیه نیروهایی که بر یک جسم معلق در هوا وارد می‌شوند ، مد نظر مهندسین هوافضا قرار میگیرد . برای مثال نحوه طراحی بال و بدنه یک هواپیمای مسافربری در رشته مهندسی هوافضا آموزش داده می‌شود. رشته مهندسی هوافضا رشته ای است که هدف اصلی آن طراحی و تولید هواپیما و فضاپیما می باشد. بنابراین دو زمینه اصلی موجود در این رشته عبارتند از: مهندسی هوانوردی (Aeronautical Engineering) و مهندسی فضانوردی (Astronautical Engineering)

گرایش‌های رشته هوافضا چه هستند:

رشته هوافضا دارای گرایش‌های متعددی می باشد که در ادامه هریک را به طور مختصر توضیح می دهیم:

1- پیشرانش یا جلوبرندگی : در یک تعریف خیلی ساده می‌توان گفت ، این گرایش مربوط به نیرویی است که وسیله پرنده را جلو می‌برد. این نیرو ممکن است یکی از انواع موتور‌ها باشد. مثل موتور پیستونی، توربینی یا موتور جت. در این گرایش با انواع موتور‌ها آشنا شده و حتی ممکن است در عمل و در کارگاههای طراحی و تولید اقدام به ساخت نمونه هایی از موتو‌های آموزشی صورت گیرد.

2- مکانیک پرواز : در این گرایش تمام جزئیات مربوط به رفتار یک وسیله پرنده (پرواز کننده) در فضا مورد مطالعه قرار میگیرد. اینکه هندسه و وزن پرنده چه تاثیری در نحوه پرواز آن دارد، همه در این گرایش مورد مطالعه قرار میگیرد.

3- سازه‌های هوافضایی: هدف این گرایش ، طراحی و رعایت اصول علمی در وسایل پرنده به گونه است که بهترین پرواز را داشته باشند.

4- آیرودینامیک : این گرایش مربوط به رفتار جریان هوا بر روی اجسام پرنده می‌باشد.دریکی از درسهای این گرایش با استفاده تونل باد (آزمایشگاهی برای تست کردن شی های پرنده) اجسام مختلف در مسیر جریان هوا قرار میگیرد و رفتار آن مورد بررسی قرار می گیرد.

5- فضا : این گرایش مربوط به بررسی رفتار ماهواره‌ها و مدارهای ماهواره ای و کاوشگرهای فضایی و سایر علوم مربوط به فضا (space) می‌باشد.

چگونه مهندس هوا فضا شویم ؟

برای ادامه تحصیل در رشته هوا فضا در دبیرستان باید رشته ریاضی و فیزیک را بخوانید و سپس در کنکور سراسری شرکت کرده و بعد از آن در رشته هوافضا ادامه تحصیل دهید. رتبه لازم برای مهندسی هوافضا در سال 1397 در حدود زیر 10000 (منطقه یک) بوده است و با توجه به تغییر تعداد پذیرش دانشگاه‌ها این عدد مقداری تغییر میکند. در رشته مهندسی هوافضا برای خانم‌ها نیز امکان تحصیل وجود دارد.

دروس رشته هوافضا چه هستند ؟

رشته هوافضا یک رشته مهندسی بوده و مانند همه ی رشته‌های مهندسی دروسی مثل ریاضیات ، فیزیک ، معادلات و امثال این دروس را دارد. اما سایر دروس مهندسی هوافضا که اهمیت بیشتری دارند عبارتند از :

1- ارتعاشات: که معادل انگلیسی آن عبارت است از Mechanical Vibration. لرزشهای بسیار کوچک (Vibration) در سیستمهای مکانیکی وجود دارد که مقدار این لرزش در نوع طراحی قطعات مکانیکی اهمیت دارد. در این درس رفتار سیستمهای نوسانی و میزان لرزش سیستمهای مکانیکی مورد مطالعه قرار میگیرد.

2-کنترل اتوماتیک : که به آن کنترل خودکار نیز میگویند. در این درس به مطالعه رفتار یک سیستم در زمانی که متغیرهای تغییر دهنده آن بیش از یک مورد باشد ، مورد مطالعه قرار میگیرد. برای مثال در مورد یک فضا پیما ، انواع متغیرها (نظیر :دینامیکی ، الکتریکی ، شیمیایی و … ) در رفتار فضا پیما نقش دارد که باید کنترل گردد.

3-دینامیک پرواز: این درس به مطالعه رفتار یک شی پرنده در سه محور (طول و عرض و ارتفاع می پردازد).

5-اصول پیشران : پیشران یا جلوبرندگی به بررسی نیروهایی که یک شی پرنده را به جلو حرکت می دهد می پردازد . در گلایدر های بدون موتور ، این نیرو ممکن است باد باشد و در هواپیماهای پیشرفته مسافربری ، موتور جت می باشد و یا ممکن است در نسل جدید هواپیماهای سبک از سلول های خورشیدی تشکیل شده باشد.

شغل‌ها و آینده رشته هوافضا:

با توجه به گرایش‌های رشته هوافضا که در بالا به آن اشاره شد، باید این واقعیت را بپذیریم که برای آینده رشته هوافضا در ایران چندان فرصت‌های شغلی مناسبی وجود ندارد. در ایران تنها در برخی از حوزه‌های موشکی و سامانه‌های پرتاب ماهواره فعالیت‌هایی مختصر صورت میگیرد. که آن هم بیشتر وابسته به ارگانهای نظامی می‌باشد. در حوزه‌های طراحی و ساخت نیز معمولا با توجه به هزینه‌های بالای فعالیت‌ها در این حوزه فعالیت‌ها بسیار محدود بوده و عملا استخدام در فعالیت‌های مربوط به گرایش طراحی و ساخت وجود ندارد.

فارغ التحصیلان این رشته همچنین ممکن است در یکی از شرکتهای هواپیمایی در شغل تعمیر ونگهداری هواپیما مشغول به کار شوند.

محل کار مهندسین هوافضا :

محل کار یک مهندس هوافضا معمولا در یک فضای اداری و کار با کامپیوتر و نرم افزارهای پیشرفه می باشد. بعد از محاسبات ریاضی و حل معادلات رفتار یک شی ، طراحی و ساخت یک قطعه ممکن است قسمتی از کار مهندس هوافضا باشد. بنابراین مهندس هوافضا ممکن است در یک فضای کارگاهی نیز مشغول به آزمایش و ناظر بر روند ساخت قطعه ای باشد که خود طراحی کرده است.

ادامه تحصیل رشته هوافضا در خارج از ایران:

امکان ادامه تحصیل در این رشته در خارج از ایران نیز وجود دارد. اما برای ادامه تحصیل رشته هوافضا در خارج از ایران این موضوع را مد نظر داشته باشید که در برخی کشورها نظیر آمریکا این رشته یک گرایش امنیتی نظامی بحساب می‌آید. این یعنی پذیرش گرفتن در این رشته در کشورهای نظیر آمریکا به سادگی صورت نمی‌گیرد . بنابراین برای ادامه تحصیل در این رشته به این موضوع نیز دقت داشته باشید.

با آرزوی موفقیت برای شما در انتخاب رشته تحصیلی