یکی از چالش‌های مهم و اساسی سازمان‌ها، نحوه استخدام نیرو می‌باشد که برای حل این چالش می‌توان از جدول انواع روشهای استخدام که در این مطلب تهیه شده استفاده کرد.
در ادامه این مطلب، به بررسی اجمالی نحوه استخدام در ایران می‌پردازیم و همچنین با انواع روشهای استخدام، مزایا و نکات مهم آن آشنا می‌شویم.
آشنایی با اصول جذب و استخدام از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا نیروی انسانی مهمترین سرمایه و یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت هر سازمان محسوب می‌شود. در نتیجه، انتخاب افراد مناسب و متناسب با نیاز سازمان بر تمام جوانب سازمان و موفقیت آن نقشی کلیدی ایفا می‌کند.
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
- نحوه استخدام در ایران (قدم به قدم)
- معرفی انواع روشهای استخدام
- چگونه افراد مناسب را جذب و استخدام کنیم؟
- نکات مهم در گزینش و استخدام
- سوالات متداول
- جمع‌بندی
آشنایی با انواع روشهای استخدام برای چه کسانی مناسب است؟
- کارشناسان منابع انسانی
- دانشجویان رشته منابع انسانی
- کارآفرینان
- مدیران کسب و کار
نحوه استخدام در ایران (قدم به قدم)
1- قدم اول: به چه کسی و برای چه کاری نیاز داریم؟
ابتدا باید نیازها و مهارت‌های مورد نیاز سازمان را مشخص نمود و بر اساس این اطلاعات، انواع روشهای استخدامی را بررسی کرد و روشی که متناسب با این نیاز سازمان است را انتخاب نمود و شخص مورد نظر را جست‌وجو کرد.
برای مثال، شرکت نیاز دارد به استخدام فوری کارشناس امور اداری که به مهارت‌هایی مثل تایپ، نامه‌نگاری، تسلط به نرم‌افزارهای آفیس، مهارت‌های ارتباطی و غیره مسلط باشد و بودجه کمی نیز درنظر گرفته شده است. درنتیجه، انتخاب روش پلتفرم‌های آنلاین مثل سایتهای معتبر کاریابی گزینه خوبی برای استخدام این نیرو است.
2- قدم دوم: چقدر حقوق و مزایا در نظر بگیریم؟
در زیر به چند نمونه از روشهای تعیین حقوق اشاره میکنیم:
- جدول‌هایی که بازه‌های حقوق را بر اساس سمت و رتبه تعیین کرده‌اند.
- در‌نظر‌گرفتن میزان حقوق مشابه حقوق افرادی که در حوزه مشابه شغل مورد نظر فعالیت می‌کنند.
- شرکت‌هایی که در زمینه منابع انسانی، حقوق و دستمزد فعالیت می‌کنند و در زمینه حقوق نیز مشاوره می‌دهند.
لازم به ذکر است میزان حقوق می تواند براساس سابقه و مهارت‌های کاری نیز تغییر کند.
3- قدم سوم: از کدام شیوه‌های استخدام برای جذب نیرو استفاده کنیم؟
برای جذب نیرو می‌توان از روشهای مختلف استخدام استفاده کرد که هر کدام از این روش‌ها، مزایایی دارد و باید بر اساس نیاز سازمان بهترین روش انتخاب شود.
به عنوان مثال شرکت نیاز به نیرویی دارد که مورد اعتماد باشد، پس بهتر است از انواع روشهای استخدامی کم ریسک مثل معرفی یا کارمندان سابق استفاده شود.
4- قدم چهارم: بررسی رزومه‌های دریافتی
بعد از انتخاب روش مورد نظر از جدول انواع روشهای استخدام و اقدام، به بررسی رزومه‌های دریافتی می‌پردازیم. ابتدا رزومه‌های مرتبط با شغل مورد نظر را جدا کرده و سپس رزومه‌های جدا شده را دقیق‌تر بررسی می کنیم.
5- قدم پنجم: چطور مصاحبه کنیم؟
پیش ازمصاحبه، سوال‌ها را مشخص کنید و مدت زمان تقریبی را در نظر بگیرید.
مصاحبه‌گر می‌تواند با معرفی خود و شرکت، مصاحبه را شروع کند و سپس سوال‌های مربوطه شامل معرفی شخص، سابقه کار، مهارت‌ها و… را از مصاحبه‌شونده بپرسد.
ممکن است مصاحبه‌شونده درزمان مصاحبه استرس داشته باشد بنابراین مصاحبه‌گر باید سعی کند که با لحن آرام و دوستانه روند مصاحبه را پیش ببرد.
بیشتر بخوانید: تجربیات مصاحبه استخدامی - 10 خاطره از مصاحبه استخدامی
6- قدم ششم: چطور قرارداد را آماده کنیم؟
در تنظیم قرارداد باید تمام موارد مهم شامل اطلات کارفرما، اطلاعات کارمند، مدت قرارداد، ساعات کاری، سمت، محل کار، میزان حقوق، مزایا و… درج شود.
پیشنهاد می‌شود که شرکتها از وکلای مجرب در این زمینه مشاوره بگیرند. قرارداد باید در دو نسخه و بر روی سر‌برگ شرکت تنظیم شود و هر دو طرف، یعنی کارفرما و کارمند، آن را مهر و امضا کنند. یک نسخه قرارداد نزد کارفرما و نسخه دیگر نزد کارمند نگهداری خواهد شد.
معرفی انواع روشهای استخدام
در جدول زیر به معرفی انواع روشهای استخدام و مزایای هر کدام می‌پردازیم.
| شماره | انواع روشهای استخدامی | معرفی | مزایا |
| 1 | استخدام از طریق پلتفرم‌های آنلاین مثل لینکدین، سایتهای کاریابی،… | پلتفرم‌های آنلاین به کارفرمایان و کارجویان کمک می کنند تا یکدیگر را پیدا کنند. | دسترسی و انتخاب گسترده، صرفه‌جویی در زمان، هزینه پایین، ارتباط سریع |
| 2 | روزنامه | رسانه ای چاپی برای اطلاع‌‌‌رسانی در مورد فرصت‌های شغلی و جذب نیرو است. | دسترسی به مخاطبان گسترده، ایجاد اعتبار، جذب افراد غیر آنلاین |
| 3 | جذب استعداد | فرآیند شناسایی، جذب و استخدام افراد با مهارت بالا می باشد. | کیفیت بالای استخدام، بهره‌وری بیشتر، توسعه برند کارفرما |
| 4 | دوره‌های کارآموزی | در این روش، دانشجویان یا افراد تازه‌کار به عنوان کارآموز در سازمان‌ها مشغول به کار می‌شوند و به کسب مهارت و تجریه می پردازند و بعد از مدتی میتوانند به استخدام سازمان درآیند. | کاهش ریسک استخدام، هزینه پایین، شناسایی استعدادها |
| 5 | آزمون‌های استخدامی | روشی است که سازمان‌ها از افراد واجد شرایط دعوت می کنند که در آزمون مرتبط با شغل مورد نظر شرکت کنند و از افراد پذیرفته در این آزمون، استخدام به عمل می آید. | شناسایی استعدادها و کاهش تبعیض، ارزیابی دقیق، انتخاب مبتنی برشایستگی |
| 6 | رویدادها | شرکت در گردهمایی‌ها و ایجاد شبکه از روشهای نوین جذب نیرو می باشد. | دسترسی به استعدادهای متنوع، کاهش زمان استخدام |
| 7 | کارمندان سابق | پیشنهاد کار به کارمندانی شایسته که در گذشته برای سازمان کار می‌کردند از روشهای استخدام می باشد. | کاهش ریسک استخدام، هزینه پایین، کاهش زمان استخدام |
| 8 | معرفی | از کارمندان و آشنایان درخواست می شود که اگر نیروی مناسبی می شناسند به سازمان معرفی کنند. | کاهش ریسک استخدام، هزینه پایین، کاهش زمان استخدام |
استفاده ترکیبی از روشهای گزینش و استخدام می‌تواند بسیار مؤثر باشد و به کارفرما این امکان را می‌دهد تا از مزایای هر یک از انواع روشهای استخدام بهره‌مند شود.
چگونه افراد مناسب را جذب و استخدام کنیم؟
برای جذب افراد مناسب و هم راستا با اهداف سازمان، نیاز هست که چند نکته مهم به شرح زیر عایت شود:
- شرح وظایف: وظایف شغلی به صورت شفاف مشخص شود.
- برندسازی قوی: شرکتها باید فعالیت‌ها و فرصت‌های رشد را شرح دهند و برای این کار می توانند از پلتفرم‌های آنلاین جهت معرفی سازمان و فعالیت‌ها استفاده کنند.
- مدلهای جذب و استخدام: شرکتها میتوانند از انواع روشهای استخدامی معتبر مثل سایتهای کاریابی شناخته شده برای جذب نیرو استفاده کنند.
- ارزیابی مهارت‌ها: آزمون‌های استخدامی جهت ارزیابی مهارت‌ها طراحی شود.
نکات مهم در گزینش و استخدام
شرکتها میتوانند علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، نکات زیر را برای اطمینان بیشتر از استخدام در نظر بگیرند:
- درخواست توصیه‌نامه از شرکت قبلی یا شرکتی که در حال حاضر در آن مشغول به کار می‌باشد.
- درخواست استعلام سوسابقه
- تطابق فرهنگ فرد با فرهنگ سازمان
- مشاوره با مدیران و کارشناسان باتجربه در این حوزه
- توجه به نحوه رفتار و مهارت ارتباطی کاندیدا در فرایند استخدام
برای روشن شدن مطلب، تجربه من در این زمینه را بخوانید:
شرکتی که در حال حاضر در آن مشغول به کار هستم، به نیروی آشپزی با مهارت‌های کافی در پخت غذای ایرانی و بین‌المللی نیاز داشت و درنظر داشت که از انواع روشهای استخدامی کم‌ریسک استفاده کند.
اولین کاندیدا یک آشپز قدیمی و با تجربه بود که سال‌های گذشته در این شرکت فعالیت می‌کرد، اما به دلایل شخصی استعفا داده بود. دومین کاندیدا، نیرویی بود که همکاران به ما معرفی کردند.
این آشپز با تجربه، فردی مسئولیت‌پذیر و ماهر بود، اما سوابق او در ارتباط با همکاران چندان مثبت به نظر نمی‌رسید. در مقابل، همکاران دومین کاندیدا، او را از نظر مسئولیت‌پذیری، مهارت و توانایی در برقراری ارتباط با دیگران توصیه کرده بودند.
تیم منابع انسانی پس از انجام تست مهارت، مصاحبه حضوری و بررسی رزومه، تصمیم به استخدام کاندیدای دوم گرفت. با این که هر دو فرد از نظر مهارت مشابه بودند، اما شرکت به خاطر مهارت ارتباطی بهتر، کاندیدای دوم را انتخاب کرد.
اکنون، پس از یک سال از استخدام این فرد، از مجموعه مهارت‌ها و رفتار این کارمند بسیار خرسند هستیم و همکاری موفقی را تجربه کرده‌ایم.
سوالات متداول
بهترین دستورالعمل جذب و استخدام باید بر اساس نیاز، بودجه و فرهنگ سازمان ارزیابی و برنامه‌ریزی شود. به عنوان مثال اگر شرکتی بودجه کافی دارد و نیاز به نیرویی با مهارت بالا دارد بهتر است از روشهای استخدامی جذب استعداد یا برگزاری آزمون استفاده کند.
پلتفرم‌های آنلاین از رایج‌ترین انواع روشهای استخدام هستند.
استخدام، فرآیندی است برای اشتغال نیرو اما جذب، فرآیند استراتژیکی است برای یافتن نیروی با مهارت و استعداد بالا.
جمع‌بندی
برنامه‌ریزی و استراتژی درست در این مسیر کمک شایانی به انتخاب نیروی مناسب در جایگاه درست می‌کند.
ضروری است سازمان‌ها انواع روشهای جذب نیرو را به دقت بررسی کنند و متناسب با نوع سازمان، نوع شغل و فرهنگ سازمان بهترین روش را انتخاب نمایند.
به کارشناسان منابع انسانی توصیه می شود که اطلاعات خود را در زمینه مدلهای استخدام بروز کنند و آگاهی خود را از روشهای مختلف مثل شرکت در دوره‌ها، سمینارها، جلسات و… بالا ببرند تا بهترین عملکرد را در بررسی مدلهای استخدامی را داشته باشند.
اگر میخواهید مسیر شغلی طراحی کنید و از صفر تا صد فرآیند استخدام آشنا شوید، در دوره‌های زیر شرکت کنید:
برای آشنایی بیشتر با اصول حاکم بر استخدام و حتی معیارهای اشتباه در استخدام، مطالب زیر را پیشنهاد میکنیم:
در این مطلب، با انواع روشهای استخدام آشنا شدیم، اگر روشهای دیگری میشناسید برای ما بنویسید.
محصولات آموزشی