تست هوش کتل یکی از مشهورترین تست‌های تصویری است که در میزان هوش عمومی را می‌سنجد. نتیجه آزمون کتلدر قالب « ضریب هوشی » یا «IQ» به شخص آزمون‌دهنده ارائه می‌شود.
«تست هوش نابسته به فرهنگ کتل» (CFIT) اولین بار در سال 1949 توسط روانشناسی به نام «ریموند کتل» ابداع شد. ریموند کتل به خاطر پژوهش‌هایی که در حوزه‌های مختلف روانشناسی انجام داده مشهور است. از جمله مشهورترین این پژوهش‌ها «نظریه 16 عاملی شخصیت انسان» است.
در این نظریه، 16 عامل اصلی در شخصیت انسان معرفی شده است. کتل معتقد بود این عوامل هستند که رفتارهای ما را تشکیل می‌دهند و چیزی را می‌سازند که ما آن را به نام «شخصیت» می‌شناسیم. علاوه بر بررسی ابعاد اصلی شخصیت‌شناسی کتل در زمینه‌های دیگری از جمله هوش نیز تحقیق کرده است. مشهورترین نظریهٔ کتل در زمینهٔ هوش، تقسیم‌بندی هوش به دو نوع «هوش متبلور» (کریستالی) و «هوش سیال» (جاری) است.
در این مقاله می‌خوانیم:
- تست هوش کتل چیست؟
- نظریه کتل در مورد هوش چه می‌گوید؟
- هوش سیال و متبلور چیست؟
- تست کتل چه چیزی را اندازه‌گیری می‌کند؟
- آزمون کتل در فرم a با فرم b و c چه تفاوتی دارد؟
- کاربرد تست هوش کتل چیست؟
تست هوش کتل چیست؟
کتل برای اینکه تاثیر زبان و فرهنگ افراد مختلف را در نتیجهٔ تست‌های هوش کاهش دهد، این تست را طراحی کرد. به این تست «تست هوش نابسته به فرهنگ کتل» هم گفته می‌شود. منظور از نابسته به فرهنگ در اینجا آن است که نتایج این تست از فرهنگی که فرد از آن آمده است و سطح تحصیلاتی که دارد، تاثیر نمی‌پذیرند.
در واقع این آزمون هوش، یک «تست هوش غیرکلامی» است. تست غیرکلامی برای سنجش هوش غیرکلامی در افراد استفاده می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با هوش غیر کلامی اینجا را بخوانید.
تست هوش کتل نوعی تست هوش تصویری است. اگر از قبل با «تست هوش ریون» آشنا باشید، حتماً تا به حال متوجه شده‌اید که هر دوی این تست‌ها نابسته به فرهنگ هستند.
اگر می‌خواهید از نمره ضریب هوشی خود مطلع شوید، می‌توانید از تست هوش ریون استفاده کنید.
نظریه کتل در مورد هوش چه می‌گوید؟
کتل قصد داشت روشی را ابداع کند تا به وسیلهٔ آن توانایی‌های شناختی افراد را، فارغ از زبان و فرهنگ آن‌ها، بسنجد. اینگونه بود که نظریه هوش کتل متولد شد.
به اعتقاد کتل، «هوش عمومی» انسان (General Intelligence یا فاکتور G) از دو بخش تشکیل شده است:
- هوش سیال یا هوش جاری (Fluid Intelligence یا GF)
- هوش متبلور یا هوش کریستالی (Crystallized Intelligence یا GC)
هوش سیال
این هوش به آن بخش از توانایی‌های انسان اشاره دارد که برای رویارویی با مسائل جدید به کار گرفته می‌شوند. طبق نظریهٔ کتل، هوش سیال توانایی درک روابطT فارغ از آموزش یا تجربهٔ قبلی است. مثلاً حل معماهای جدید یا پیدا کردن استراتژی‌های حل یک مسئله کاملاً جدید، از جمله کاربردهای هوش سیال کتل هستند.
می‌توانید با حل سخت‌ترین معمای جهان ، این هوش خود را محکی بزنید!
هوش متبلور
برخلاف هوش سیال، هوش متبلور از اطلاعات و تجربه‌های قبلی نشات گرفته است. هرچه به سال‌های عمر انسان افزوده شده و دانش و تجربه‌اش بیشتر می‌شود، هوش متبلور هم بیشتر رشد می‌کند و قوی‌تر می‌شود.
خواندن و نوشتن یا دانستن دستور زبان، از جمله مثال‌های هوش متبلور هستند. جالب است بدانید هوش سیال با افزایش سن به‌تدریج کاهش می‌یابد و هوش متبلور با افزایش سن بیشتر می‌شود.
تست کتل چه چیزی را اندازه‌گیری می‌کند؟
همان‌طور که گفتیم کتل هوش انسان را به دو بخش هوش متبلور و هوش سیال تقسیم کرده است.
در بخش قبل نیز توضیح دادیم که هوش متبلور به تجربهٔ انسان بستگی دارد. (همهٔ آنچه که در طول دوران تحصیل خود آموخته‌اید هوش متبلور است.) هوش سیال هم یک توانایی ذاتی برای کسب دانش و حل مسئله است. بنابراین می‌توان گف تست هوش کتل بر پایه اندازه‌گیری هوش سیال بنا شده است و سرعت استدلال، استدلال منطقی و استدلال فضایی را می‌سنجد که همگی نابسته به فرهنگ و آموزش قبلی هستند.
آیا می‌دانید از طریق بعضی بازی‌های خاص، می‌توان هوش فضایی را تقویت کرد؟
سوالات آزمون هوش کتل
ریموند کتل اولین تست هوش خود را در سال 1930 برای کودکان منتشر کرد. در سال‌های 1940، 1944 و 1961 این تست مورد بازبینی قرار گرفت.
سوالات آزمون کتل از نوع تصویری هستند. این تست دارای 3 مقیاس است. تست هوش کتل مقیاس 1 دارای 8 زیر آزمون است در حالی که ابن تست در مقیاس 2 و مقیاس 3 دارای 4 زیر آزمون هستند.
هرکدام از مقیاس‌های تست هوش کتل برای یک گروه سنی خاص طراحی شده‌اند:
- تست هوش کتل مقیاس 1: کودکان بین 4 تا 8 سال (و بیشتر) و افراد دارای معلولیت ذهنی
- تست کتل مقیاس 2: کودکان بین 8 تا 14 سال و افراد با هوش متوسط
- تست کتل مقیاس 3: افراد بالای 14 سال و بزرگسالان (در واقع اگر جایی اصطلاح تست هوش کتل بزرگسالان را شنیدید بدانید منظور همان تست کتل مقاس 3 است.)
سوالات تست کتل مقیاس 1
آزمون هوشی کتل مقیاس 1 شامل هشت آزمون تصویری است. تست‌های ماز و پیدا کردن اشکال مشابه از جمله سؤالاتی هستند که در این تست مورد سؤال قرار گرفته‌اند.
سوالات تست کتل مقیاس 2 و 3
آزمون هوشی کتل مقیاس 2 و 3 شامل چهار زیر آزمون هستند. این زیر آزمون‌ها عبارتند از:
- سری‌ها (پیدا کردن شکلی که یک‌سری از اشکال را کامل می‌کند.)
- دسته‌بندی (پیدا کردن شکلی که با سایر اشکال فرق دارد.)
- ماتریس‌ها (کامل کردن ماتریسی از اشکال)
- شرطی‌ها (پیدا کردن شکلی که با الگوی شرطی موجود بین اشکال تطابق دارد.)
تست هوش تصویری کتل کجا کاربرد دارد؟
- شناسایی ناتوانی در یادگیری
- گزینش دانش‌آموزان تیزهوش و هدایت آن‌ها در برنامه‌های آموزشی پیشرفته
- راهنمای ترسیم مسیر شغلی افراد
- پیش‌بینی احتمال موفقیت دانش‌آموزان در دوره‌های راهنمایی و دبیرستان
یک مثال حل شده از این تست هوش
قبلاً گفتیم که این آزمون هوش، یک نوع تست هوش تصویری است و همهٔ سؤالات آن تصویری هستند. پاسخ به سؤالات این تست نیازمند آن است که نیم‌کرهٔ راست مغزتان به کمک شما بیاید.
یک مثال از این تست در ادامه آورده شده است:
در تست‌های تصویری معمولاً یک سری تصویر داده می‌شود و با توجه به رابطه بین اشکال، باید شکل مجهول را از میان گزینه‌های موجود انتخاب کرد.
سوالات متداول
این آزمون یک تست هوش تصویری است که توسط ریموند کتل ابداع شده است.
آزمون هوش کتل جهت سنجیدن هوش عمومی یا IQ می‌باشد.
تست کتل در سه مقیاس طراحی شده است که هر کدام مناسب گروه سنی خاصی می‌باشد. مقیاس سوم این تست هوش برای اندازه‌گیری ضریب هوشی 16 سال به بالا استفاده می‌شود.
محصولات آموزشی
سال پیش تو پونزده سالگیم تست آی کیو کتل دادم شد ۱۴۸ . تو ایران تنها چیزی که مدارس تیزهوشان برا گزینش بهش توجه میکنن تلاشه که خب مهم نیس هوشمندانه س یا نه . وگرنه “هوش” چیزی نیس که براش ۶۰۰۰ تا تست حل کنی و بعد بگی : “من تیزهوشم” ! تو صرفا حفظ کردی راه حلا رو . من نه راهنمایی تیزهوشان بودم نه الان که یازدهمم. چون متنفرم از اینکه بین چنتا خرخون بشینم و مث موش آزمایشگاهی فقط حفظ کنم . نمیشه که بدون یادگیری حجم زیادی از مطالبو رو حفظ کرد!
دوست عزیز درود برتو
خیلی حق گفتی داداشی-
آزمون تیزهوشان حدود پنج سال هست ورودی متوسطه ی اول به صورت تست هوشه فقط و فقط تست هوش نه درسی و این که افرادی که هم در متوسطه ی اول تیزهوشان می خوندن تا به امسال بدون آزمون مجدد وارد دوره ی دوم می شدن پس اکثرا ضریب هوشی بالایی دارن مخصوصا در دوره ی اول