جریان نقدینگی چیست؟ به حرکات پول در داخل و خارج یک شرکت، جریان نقدینگی می‌گویند. این جریان می‌تواند هم مثبت و هم منفی باشد. جریان نقدینگی مثبت به بالا رفتن ارزش سهام شرکت‌ها منجر می‌شود و نظر سرمایه‌گذاران را جلب می‌کند.
درک مفهوم جریان نقدینگی برای تمام مدیران کسب‌وکارها ضروری است و به درک بهتر وضعیت اقتصادی موجود و پیش‌بینی معضلات آینده کمک می‌کند.
- اگر در برنامه‌ریزی‌های مالی شرکت شکست می‌خورید،
- اگر در کنترل و مدیریت بدهی به کمک نیاز دارید،
- و اگر در تعدیل هزینه‌ها به مشکل برخورده‌اید،
شاید به این دلیل است که با کاربردهای جریان نقدینگی آشنایی صحیحی ندارید. ما در این مقاله به سوال «معنی جریان نقدینگی چیست» پاسخ می‌دهیم، انواع جریان نقدینگی را معرفی می‌کنیم و ۷ مورد از دلایل اهمیت آن را برمی‌شماریم. با ما همراه باشید.
برای دسترسی سریع به سرفصل‌های مقاله کلیک کنید:
- جریان نقدینگی چیست؟
- انواع جریان نقدینگی کدامند؟
- اهمیت جریان نقدینگی
- تجزیه‌وتحلیل جریان نقدینگی
- جریان نقدینگی چگونه محاسبه می‌شود؟
- سخن پایانی
جریان نقدینگی چیست؟
جریان نقدینگی به تمام تراکنش‌های ورودی و خروجی یک شرکت، پروژه یا محصول مالی می‌گویند. جریانات ورودی همان وجوه نقدی دریافتی هستند و پول‌های خرج‌شده جریانات خروجی را تنظیم می‌کنند.
کسب‌وکارها درآمد حاصل از فروش، بهره، سرمایه‌گذاری‌ها، حق‌امتیاز و قراردادهای مجوزها را خرج هزینه‌ها می‌کنند. از این‌رو ارزیابی جریان نقدینگی، انعطاف‌پذیری و عملکرد شرکت‌ها را بررسی می‌کند و شاخصه‌ای برای سنجش درجه سلامت کسب‌وکار هستند.
در پاسخ به سوال جریان نقدینگی چیست باید اضافه کنیم که یکی از ابزارهای تجزیه‌وتحلیل آن صورت جریان وجوه نقد می‌باشد. صورت جریان وجوه نقد، یکی از سه صورت مالی اصلی است که جریانات ورودی و خروجی را در یک بازه زمانی مشخص گزارش می‌کند. مدیر شرکت بر اساس این گزارش میزان درآمد خود را تعیین می‌کند و برنامه‌ریزی‌های مربوطه برای مدیریت بدهی و هزینه‌های عملیاتی را انجام می‌دهد.
دو صورت مالی دیگر، ترازنامه و صورت سود و زیان هستند که هر کدام به‌نحوی رشد شرکت‌ها در بازه‌های زمانی را رصد می‌کنند.
مباحث مربوط به جریان گردش پول یا کش فلو، اولین سرفصل از دوره مدیریت مالی شخصی در مدرسه کارنکن را تشکیل می‌دهند. مهم نیست که از چه سطح سواد و درآمدی با ما همراه می‌شوید،
- ما از پائین‌ترین مفاهیم مالی شروع می‌کنیم و در مورد سه صورت اصلی مالی با هم می‌آموزیم.
- اصول بودجه‌بندی را یاد می‌گیریم و به‌صورت عملی تمرین می‌کنیم.
- در مورد رمز و رازهای موفقیت در سرمایه‌گذاری و به‌بار نشاندن پس‌اندازها به نتایج مهمی می‌رسیم.
- به صورت تجربی مدیریت بدهی را تمرین می‌کنیم.
- و در آخر اصول گزارش‌گیری را یاد می‌گیریم.
برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان کلیک کنید.
فرمول جریان نقدینگی چیست؟
برای محاسبه کلی جریان نقدینگی، فرمول زیر را در نظر بگیرید:
جریان نقدینگی خالص = جریانات نقدی ورودی – جریانات نقدی خروجی
اگر جریان نقدینگی مثبت باشد، یعنی:
- دارایی‌های نقدی شرکت در حال افزایش هستند.
- توانایی شرکت برای پرداخت تعهدات خود افزایش یافته.
- امکان سرمایه‌گذاری بیشتر وجود دارد.
- امکان بازگشت پول به سهامدارن وجود دارد.
- استقامت در برابر شرایط رکود بالا رفته.
- شرکت در برابر چالش‌های مالی در آینده بیمه شده.
و اگر جریان نقدینگی منفی باشد، یعنی:
- درآمد شرکت نسبت به هزینه‌ها پائین است.
- سلامت مالی شرکت به کمک نیاز دارد.
البته این نتیجه‌گیری همیشه درست نیست. در برخی مواقع، منفی بودن جریان نقدینگی نشانه کسب‌وکار ضعیف نیست. کسب‌وکارهای نوپا به‌دلیل سرمایه‌گذاری‌های مداوم، رشد مالی را منفی گزارش می‌کنند. اگر این سرمایه‌گذاری‌ها در آینده سود حاشیه‌ای بالا داشته‌باشند و به تسریع درآمد کمک کنند، در واقع هیچ‌گاه ضعیف عمل نکرده‌اند.
انواع جریان نقدینگی کدامند؟
انواع جریان نقدینگی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- جریان نقدینگی حاصل از عملیات یا Cash Flows from Operations
- جریان نقدینگی حاصل از سرمایه‌گذاری یا Cash Flows from Investing
- جریان نقدینگی حاصل از تأمین مالی یا Cash Flows from Financing
در ادامه به شرح مختصری از هر کدام می‌پردازیم.
جریان نقدینگی حاصل از عملیات (CFO)
جریان نقدینگی حاصل از عملیات یا جریان نقدی عملیاتی، به جریانات مالی که مستقیماً با تولید و فروش کالا در ارتباطند، اشاره می‌کند. آمارگران با استفاده از این رقم، بودجه شرکت برای پرداخت صورت‌حساب‌ها و هزینه‌های عملیاتی را تعیین می‌کنند.
برای محاسبه CFO، وجوه نقدی حاصل از فروش در یک دوره را از هزینه‌های تولید در همان دوره کم می‌کنیم. جریان مثبت و منفی تعیین می‌کند که:
- آیا شرکت جریان نقدی کافی برای حفظ و گسترش عملیات را دارد؟
- چه زمانی ممکن است برای گسترش تولید به تأمین مالی خارجی نیاز پیدا کند؟
جریان نقدینگی حاصل از سرمایه‌گذاری (CFI)
نقدینگی حاصل از سرمایه‌گذاری تعیین می‌کند که در یک دوره خاص چه مقدار تراکنش‌های مالی از فعالیت‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری انجام شده. از جمله این فعالیت‌ها می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- خرید یا فروش اوراق بهادار
- خرید و فروش دارایی‌های ریسک‌پذیر (Speculative Assets)
- سفته‌بازی
سفته‌بازی در واقع به نوعی از معاملات گفته‌می‌شود که در جهت سود بردن از نوسانات ارزش یک دارایی برقرار می‌شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد این معامله سوداگرایانه اینجا را کلیک کنید.
مفهوم جریان نقدینگی منفی در CFI قدری متفاوت است. گاهی اوقات شرکت‌ها مبلغ بالایی را صرف منابع تحقیقاتی و در نهایت توسعه می‌کنند که معادله را به سمت اعداد منفی هدایت می‌کند.
جریان نقدینگی حاصل از تأمین مالی (CFF)
جریان نقدینگی حاصل از تأمین مالی، نقدینگی خالص برای تأمین مالی شرکت و سرمایه آن است. این جریان نقدی، یک دید کلی را در مورد قدرت مالی شرکت و چگونگی مدیریت ساختار سرمایه در اختیار سرمایه‌گذار قرار می‌دهد.
ساختار سرمایه یا Capital Structure در دانش مالی به معنی روشی است که شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.
فعالیت‌های تأمین مالی شامل معاملات:
- صدور بدهی
- پرداخت حقوق صاحبان سهام
- پرداخت سود سهام
می‌باشند.
اهمیت جریان نقدینگی
در ادامه پاسخ به سوال جریان نقدینگی چیست، لازم است دلایل مهم بودن آن را یادآوری کنیم.
محاسبه جریان نقدینگی از جهات مختلف برای رشد و گسترش کسب‌وکارها مهم هستند. در این قسمت ۷ دلیل اهمیت جریان نقدینگی را با هم بررسی می‌کنیم.
مدیریت هزینه‌ها
اگر می‌خواهید آمار تمام هزینه‌های ریز و درشت شرکت را داشته‌باشید، باید جریان نقدینگی را محاسبه کنید. جزئیات دقیق جریانات مالی خروجی را از این صورت مالی بخواهید.
گزارش برخی از هزینه‌ها که در صورت سود و زیان ثبت نمی‌شوند، در صورت جریان نقدینگی شرح داده‌می‌شوند. به‌طور مثال اگر شرکت شما وامی گرفته باشد، بازپرداخت‌های آن در جریان نقدینگی قابل مشاهده هستند.
برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت
از آنجایی‌که صورت جریان نقدی، یک گزارش مفصل در مورد جریان نقدینگی در یک مدت زمان معین است، به مدیران مالی در پیش‌بینی جریانات مالی آینده بسیار کمک خواهدکرد. پیش‌بینی هزینه‌ها برای دستیابی به اهداف خاص و کوتاه‌مدت با این اوراق ممکن می‌شود.
تمام اقداماتی که در شرکت‌ها انجام می‌شود باید در جهت انجام تعهدات مثل پرداخت دستمزدها و هزینه‌های عملیاتی و جلوگیری از ورشکستگی باشد. صورت جریان مالی در اینجا به کمک مدیران می‌آید.
امکان افزایش جریانات مالی ورودی
زمانی‌که کسب‌وکارها به روند کلی جریان نقدینگی تسلط پیدا کنند، دست به کشف روش‌هایی برای افزایش درآمد می‌زنند.
مثلاً اگر کارکنان یک شرکت تشخیص بدهند که پول زیادی برای موجودی یک کالا خرج می‌شود، می‌توانند با بهینه‌سازی عملیات، وجه نقد اضافی ایجاد کنند.
آگاهی از تراز نقدی
صاحبان کسب‌وکار باید میزان بهینه نقدینگی را که برای حیات بیزنس به آن نیاز دارند، بدانند.
با استفاده از گزارش جریان نقدینگی، شرکت‌ها می‌توانند تحلیل کنند که در کجا کمبود دارند و ورودی‌های کدام بخش مازاد است. درآمد مازاد می‌تواند سرمایه‌گذاری شود و برای کسری‌ها باید به منابع خارجی متوسل شد.
در هر حال حفظ تراز نقدی، در هر نوع فعالیت اولویت دارد.
مدیریت بحران
مثبت و منفی بودن جریانات نقدینگی به ذینفعان شرکت‌ها در مدیریت بحران‌های احتمالی کمک می‌کند. اگر مدیر مالی بتواند کمبود بالقوه نقدینگی در آینده شرکت را پیش‌بینی کند، می‌تواند راه‌هایی را برای غلبه بر چنین چالش‌هایی پیدا کند.
تجزیه‌وتحلیل سرمایه در گردش
سرمایه در گردش یا Working Capital یک نوع شاخص مالی است که از کم کردن بدهی‌های جاری از دارایی‌های جاری بدست می‌آید. میزان نقدینگی، سپرده‌ها و سایر ذخایر برای مدیریت هزینه‌های عملیاتی و روزانه از جمله سرمایه در گردش هستند.
گزارش جریان نقدینگی به مدیران برای تحلیل حرکات سرمایه در گردش کمک می‌کند. تجزیه‌وتحلیل این آمار منجر به بهبود اقدامات عملیاتی و در نهایت افزایش جریان نقدینگی و درآمد خالص می‌شود.
برنامه‌ریزی بلندمدت
همچون برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت، صورت جریان نقدینگی عصای دست مدیران در برنامه‌ریزی‌های بلندمدت است.
رشد شرکت به برنامه‌ریزی‌های دقیق مالی بستگی دارد و درک مفهوم جریان نقدینگی به شناسایی تغییرات خاص و قابل‌اجرا کمک می‌کند. این تغییرات اگر به‌درستی اعمال شوند، می‌توانند شرکت را در مدت زمان معین در یک موقعیت مالی بالاتر قرار دهند.
در اصل پاسخ به سوال جریان نقدینگی چیست، به مدیران در اولویت‌بندی فعالیت‌ها کمک می‌کند.
تجزیه‌وتحلیل جریان نقدینگی
استفاده از صورت‌های جریان نقدینگی همراه با دو صورت دیگر به تحلیلگران کمک می‌کند تا به معیارهای و نسبت‌های مختلفی در سنجش سلامت مالی دست پیدا کنند. از جمله:
- جریان نقدینگی آزاد یا Free Cash Flow: مقدار پولی که برای شرکت‌ها بعد از پرداخت سود سهام، بازخرید سهام و پرداخت بدهی باقی می‌ماند. FCF صرف گسترش کسب‌وکار می‌شود یا به سهام‌داران برمی‌گردد.
- جریان نقدینگی آزاد بدون اهرم یا Unlevered Free Cash Flow: جریان نقدی در دسترس شرکت قبل از انجام تعهدات مالی. UFCF مورد توجه سرمایه‌گذاران است زیرا نشان می‌دهد که یک کسب‌وکار چقدر پول نقد برای گسترش دارد.
- نسبت جریان نقدینگی به درآمد خالص: نسبت جریان نقدینگی خالص به درآمد خالص شرکت.
- نسبت پوشش بدهی جاری: توانایی نسبی شرکت در پرداخت بدهی‌های جاری خود با در نظر گرفتن جریان نقدینگی عملیاتی.
- نسبت قیمت به جریان پول: جریان نقدینگی عملیاتی هر سهام بر قیمت آن تقسیم می‌شود.
جریان نقدینگی چگونه محاسبه می‌شود؟
صورت جریان نقدینگی به‌عنوان رأس مثلث صور اصلی مالی، نقطه پایانی در بررسی میزان افزایش یا کاهش جریانات نقدی است.
در مورد صورت جریان وجوه نقد و دو روش محاسبه مستقیم و غیرمستقیم آن در مقاله‌ای جدا به‌صورت مفصل صحبت کرده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم در ادامه موضوع، حتماً مقاله زیر را مطالعه کنید.
سخن پایانی
جریان نقدینگی به‌هیچ‌عنوان نباید با سود اشتباه گرفته‌شود. سود در واقع درآمدی است که بعد از کسر تمام تعهدات شرکت باقی می‌ماند و از آن تنها برای سنجش میزان موفقیت معاملات استفاده می‌شود. هیچ داده دیگری از سود قابل استنباط نیست.
در این مقاله سعی شد پاسخی جامع به سوال «معنی جریان نقدینگی چیست» با بررسی ابعاد مختلفی همچون انواع جریان نقدینگی و اهمیت جریان نقدینگی بدهیم. در ادامه توجه شما را به مطالب مرتبط در این حوزه دعوت می‌کنیم.
مطالب مرتبط
شرکت‌های گوناگون می‌توانند حق مالکیت دارایی‌های مختلفی را داشته‌باشند. برخی از این دارایی‌ها استهلاک‌پذیر و دسته‌ای دیگر ثابت هستند. اما همه‌ی آن‌ها در یک دسته‌بندی کلی‌تر به نام دارایی مشهود و نامشهود تقسیم می‌شوند. برای آشنایی با تعریف هر کدام و تفاوت‌های آن‌ها مقاله زیر را مطالعه کنید.
یکی از راهکارهایی که کارشناسان برای بهبود شرایط مالی ارائه می‌دهند، افزایش هوش مالی است. در مورد انواع هوش مالی و ۱۲ روش تقویت آن در لینک زیر بخوانید.
کسب‌وکار مفهوم کلی فعالیت در شاخه‌های مختلف صنعت است که می‌تواند به انواع شرکت‌ها و استارتاپ‌ها لحاظ شود. در مورد تفاوت استارتاپ با کسب‌وکار در مقاله زیر بخوانید.
اگر قصد شروع و راه‌اندازی استارتاپ دارید، مقاله زیر چراغ راه شما خواهدبود.
پاسخ سوالات خود در مورد تأمین مالی استارتاپ‌ها را نیز در مقاله زیر بیابید.
ماهیت رابطه بین سود و جریان نقدینگی چیست؟ آیا می‌توانیم با اطمینان بگوییم که سوددهی به معنی جریان نقدینگی مثبت است؟ یا جریان نقدینگی مثبت به معنی سوددهی است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
محصولات آموزشی