این مطلب شامل این بخشهاست:

• 5 نکتۀ مهم در مورد سردرگمی شغلی
• 3 جنبۀ ضروری برای رهایی از سردرگمی شغلی
• ابزارهای لازم برای تغییر این وضعیت
• یک پیشنهاد در انتها

1- تو توی این سردرگمی تنها نیستی.

این یک مساله فراگیره و اکثر آدمهای جامعه همین وضعیت رو دارن. اینطوری نیست که همۀ آدمها میدونن که دارن با شغل و زندگی‌شون چیکار میکنن و فقط تویی که سردرگمی.
نکته مثبت برای تو اینکه الان که اینها رو داری میخونی، یعنی احتمالا این سردرگمی رو به رسمیت شناختی و یک قدم به حلش نزدیکتر شدی.

2- این سردرگمی کاملا طبیعیه!

برای اکثر ما آدمها داستان از این قرار بوده که تحت تاثیر خانواده و جامعه مسیری رو اومدیم، بدون اینکه به این سوال فکر کنیم که من چی میخوام از شغلم؟
کِی و کجا به این موضوع پرداختی که ببینی خودِ تو از زندگی و شغلت چی میخوای؟
یک مسیری رو بدون اینکه بهش فکر کرده باشیم و آگاهانه براش تصمیم گرفته باشیم، اومدیم و اینطوری نبوده که این مسیر بر اساس استعداد و علاقۀ من انتخاب شده باشه.
همینطور که اگر برای یادگیری شنا کردن یا زدن یک ساز موسیقی تلاش نکرده باشی، طبیعیه که نتونی شنا کنی یا نوازنده بشی، همونقدر طبیعیه که الان سردرگم باشی.
تو برای شناخت خودت وقت نذاشتی.

3- این سردرگمی درد داره!

به عنوان یک دانشجوی دکتری انصرافی دردکشیده از سردرگمی تصدیق میکنم که درد داره، خیلی هم داره.
اینکه این چیزی که الان دارم رو نمیخوام، اول یک مسیر پررنجه، سوال بعدی اینه که خب من چی میخوام؟

اما، اما!
این نوید رو بهت بدم که اگر وقت بذاری و ترجیحات درونی خودت رو بشناسی و خوب تصمیم بگیری و البته شانس هم همراهت باشه، بعدش که فهمیدی تکلیفت با زندگی چیه، خوش میگذره و میصرفه این درد رو تحمل کنی.
(واقعا دنیا اینطوری نیست که همه‌چیز دست تو باشه و حتما شانس و عواملی که تحت اختیار تو نیست هم موثرن، اما این به این معنی نیست که تو حداکثر تلاشت رو نکنی.)

4- صبور باش.

بدون که حل مساله سردرگمی نیاز به زمان داره، حل این مساله صرفا با انجام یک تست یا یک مشورت کوتاه حل نمیشه.
این رو به رسمیت بشناس که قراره زمانی رو (شاید چندماه) برای رهایی از این سردرگمی وقت بذاری.
چیز عجیبی نیست که برای پیدا کردن مسیری که احتمالا چندین سال در اون هستی، چندین ماه زمان بذاری.
یادت نره رضایت تو از اون مسیر در اون سالها، تاثیر زیادی روی رضایتت از زندگی داره و قطعا میصرفه برای پیدا کردن و ساختنش وقت بذاری.

5- عمل کردن، فکر کردنه!

فکر کردن و وقت گذاشتن برای این موضوع، فقط توی خلوت نیست. داستان این نیست که فقط گوشه‌ای بشینی و فکر کنی اون شغل رویایی چیه؟
بخش اعظم کارهای تو اون بیرونه، با ساخت تجربه‌های بیشتر، خودت رو بهتر میشناسی و داده‌های بیشتری از خودت و بازار کار داری و بهتر میتونی فکر کنی و تصمیم بگیری.
البته ممکنه زمانی رو هم برای خلوت کردن و عمیق شدن نیاز داشته باشی.

در نهایت:
1- سردرگم باش، ولی خودت رو برای سردرگمی سرزنش نکن!
2- این موضوع رو به رسمیت بشناس و براش وقت بذار.
3- برای رسیدن به نتیجه صبور باش.
4- عمل کردن، فکر کردنه!
5- اگر دل بدی به کار، این مساله هم مثل خیلی از مسائل دیگه راه حل داره و تهش لبخند رضایت میاد روی لبات.

حالا بریم سراغ رهایی از سردرگمی شغلی:
مساله سردرگمی شغلی آدمها حداقل 3 جنبۀ مهم داره:
1- نگرشها
2- مهارتهای کلیدی
3- خودشناسی
بریم راجع به هر 3تاش حرف بزنیم.

1- نگرشها

وقتی کسی باور داره شغل آینده‌ش حتما باید مرتبط به رشتۀ دانشگاهیش باشه، گزینه‌های روی میزش رو محدود میکنه.
وقتی یک آدم از مسیری که اومده راضی نیست، ولی باور داره که حیفه اگر مسیر رو تغییر بده و نگاهش بیشتر از اینکه به آینده باشه، به گذشته‌ست، خودش رو از فرصتهای زیادی محروم میکنه.

این تغییر نگرشهایی که اکثر آدمها توی مسیر شغلی لازم دارن، بیشتر از اینهان و رد شدن از این موانع ذهنی اصلا کار آسونی نیست، ولی وقتی آدمها از این موانع خودساخته رد میشن، فرصتهای زیادی براشون باز میشه.
تجربۀ من میگه اکثر آدمها در این موارد هم نیاز به تغییر نگرش دارن:
نگرش در مورد علاقۀ شغلی
نگرش در مورد استعدادها
نگرش در مورد اهمیت روابط انسانی در مسیر شغلی
نگرش در مورد شکست خوردن و تجربه کردن
…

یک اعتراف هم اینجا بکنم. گاهی گفتگوی با یک آدم توی پادکست کارنکن رو صرفا به این خاطر انتخاب کردم که کمک میکنه یکی از این موانع ذهنی مهم آدمها رو بشکنیم.
مساله اینطوری حل نمیشه که به آدمها بگیم از این مانع ذهنیت رد شو و اون هم رد بشه!
لازمه داستان زندگی یک آدم رو با جزییاتش بشنوه، اون رو باور کنه، باهاش همذات‌پنداری کنه و بعد تصمیم بگیره که یه جور دیگه هم میتونه به اون مساله نگاه کنه و اینطوری تغییر نگرش به آهستگی اتفاق میفته.

2- مهارت‌های کلیدی

جنبۀ مهم دیگه مهارتهای کلیدی توی مسیر شغلی هستند. یه مشکل مهم اینه که اکثر اینها رو آدمها اصلا به عنوان مهارت به رسمیت نمیشناسن.
مثل مهارت تحمل ابهام، آدمی که از ابهام گریزانه، داره خودش رو توی چندتا گزینه محدود میکنه و نکته‌ش اینجاست که اصلا حواسش نیست که این تحمل ابهام یک مهارته که اگر هم نداره، میتونه یادش بگیره.

این مهارتهای کلیدی کم نیستند و یه تعداد دیگه‌ای ازشون اینهان:
– شبکه‌سازی
– پادشکنندگی
– شیوۀ برخورد با خانواده وقتی باهات مخالفن
– برخورد با قضاوتهای دیگران (به غیر از دوستان و خانوادۀ درجه 1)
– نحوۀ تمرکز کردن و انتخاب بین چند مسیری که بهش علاقه داریم
– …
یادگیری این مهارت‌ها بخش مهمی از فرایند رهایی از سردرگمی آدمهاست.

3- خودشناسی

مهمترین معیار در خودشناسی، تجربه‌های واقعی آدمهاست.
1- بسیار مهمه که این تجارب به شیوۀ درستی تحلیل بشن.
2- بسیار مهمه که از تجربه‌سازی با کمترین هزینۀ مالی-زمانی در راستای خودشناسی استفاده بشه.
3- گاهی ساختن یک تجربه بسیار هزینه‌بره، اینجا بسیار مهمه که بدونیم چطور از تجربیات دیگران استفاده کنیم.
4- بسیار مهمه که بدونیم از تستها و روشهای خودشناسی معتبر چطور به عنوان یک ابزار (و نه تنها ابزار) برای خودشناسی استفاده کنیم.

هر روشی برای حل مساله سردگمی شغلی (مشاوره فردی، دوره حضوری، آنلاین و …) حتما باید به این 3جنبه توجه کنه و بدون پرداخت به هر 3 مورد، کار برای رهایی از سردگمی شغلی سخت میشه.

پرداختن به این 3حنبه فقط با دریافت محتوای خوب رفع نمیشه. برای حل این مساله باید این 3 چیز به صورت همزمان وجود داشته باشه:
1- محتوای آموزشی خوب
2- تمرینهای خوب
3- منتورینگ قوی

1- محتوای دورۀ طراحی مسیر شغلی

دوره جامع طراحی مسیر شغلی حاصل تجربۀ 6سالۀ من از برگزاری این دوره برای بیش از 5000 نفر در سراسر ایرانه.
خاستگاه اصلی این دوره دانشگاه استنفورده (life design lab) و البته محتوا برای مخاطب ایرانی بازطراحی شده تا دغدغه‌های اونها رو پاسخ بده.
ظرف این سالها با بازخوردهایی که از دانشجویان این کلاس گرفتم، محتوا همیشه در حال بهبود بوده و ورژن فعلی دوره ورژن چهارم اون هست و علاوه بر کتاب تالیفی توسط اساتید استنفورد در این حوزه، از منابع و کتابهای دیگه‌ای هم در تدوین دورۀ فعلی استفاده شده.

محتوای این دوره در قالب 10 فصل ارائه میشه و حدود 11 ساعت فایل ویدئوی آموزشی ضبط شده‌ست.

2- تمرینها

نه من و نه هیچ‌کس دیگه نمیتونه به جای تو تصمیم بگیره و بگه چه شغلی تو رو راضی میکنه. ما باید بتونیم به کمک تمرینهای خوب بهت کمک کنیم از دل تجربیات گذشته و تجربه‌هایی جدیدی که میسازی خودت رو بشناسی و بر اساس اون قدم بعدی رو تو مسیر شغلیت برداری.
تمرین‌های دوره به همراه منابع تکمیلی که در طول دوره ازشون حرف زدیم در قالب یک کتابچه در اختیارتون قرار میگیره.
منبع تعدادی از این تمرینها‌، کتابهایی هستند که برای طراحی این دوره ازشون استفاده شده و تعدادی از تمرینها هم با توجه به نیاز مخاطبین ایرانی و با توجه به تجربۀ تدریس این سالها طراحی شدند.

3- منتورینگ یکساله

تا یک سال منتورهای آموزش‌دیدۀ ما در کنارت هستند تا اگر در حین دیدن آموزش‌ها یا انجام تمرین‌ها سوالی برات پیش اومد به سوالت پاسخ بدن.
ظرف این یک سال، هر سوالی که راجع به مفاهیم مرتبط به دوره داشته باشی، میتونی به صورت نامحدود از منتورت بپرسی.

سابقه برگزاری دوره

اینها دانشگاه‌ها و مراکزی هستن که ظرف این سالها برای برگزاری دوره‌های مسیر شغلی و مهارتهای نرم در خدمتشون بودم.

مطمئنم ساختار منحصربه‌فرد دوره به کمک تمرینهای طراحی شده و منتورینگ دوره میتونه تو رو از سردرگمی دربیاره و شرکت توی این دوره نقطۀ عطفی تو مسیر شغلیت خواهد بود.
اگر تصمیم گرفتی توی دوره شرکت کنی، یادت نره حتما تمرینها رو انجام بدی و وقت کافی براشون بذاری و این رو بدون که هیچکس صرفاً با دیدن ویدئوی آموزشی تغییر نمیکنه.

بعضی از تمرینها ممکنه روزها تو رو درگیر کنه، ایرادی نداره. پرداختن به خودشناسی بدهی تو به آیندۀ خودته و ظرف سالهای آینده از پرداخت این بدهی خوشحال خواهی بود و روزی میاد که تو هم اهل کارنکن میشی.

چند ویدئوی مهم

چند تا ویدئو از مهارت‌هایی که باید یاد بگیری و تغییر نگرش‌هایی که لازم داری، توی لینک زیر گذاشتم، اونها رو ببین حتما: