در این مطلب قصد داریم به معرفی گرایش سرامیک بپردازیم. ابتدا به تعریف مواد سرامیکی و کاربرد آنها در صنعت پرداخته میشود و سپس توضیحاتی درباره بازار کار مهندسی مواد گرایش سرامیک و شغلهای مربوط به این رشته، دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک در مقاطع کاردانی، کارشناسی و ارشد گفته شده و لیست دانشگاههایی که این گرایش را دارند نیز، برای شما آورده شدهاست. در این مطلب سعی کردیم، هرچیزی که مربوط به گرایش سرامیک مهندسی مواد است، را برای شما بازگو کنیم تا در انتخاب گرایش خود، تصمیم بهتری بگیرید.
تقسیمبندی کلی انواع مواد مهندسی
قبل ازمعرفی گرایش سرامیک ببینیم سرامیک چه جایگاهی بین مواد مهندسی دارد.
به طور کلی مواد به 6 گروه اصلی طبقهبندی میشوند:
- فلزات
- پلیمر و الاستومرها
- مواد طبیعی
- فومها
- کامپوزیتها
- مواد سرامیکی و شیشهها
همانطور که از این تقسیمبندی میبینید، مواد سرامیکی یک گروه از مواد مهندسی به شمار میآید. پس شناخت خواص و کاربرد سرامیکها اهمیت زیادی دارد و در مهندسی متالورژی گرایش سرامیک، به بررسی این مواد و ساختار آنها پرداخته میشود.
سرامیک چیست؟
معتبرترین تعریف برای مواد سرامیکی، توسط (Kingery (1976 ارائه شد: “عمده مواد جامدی که پلیمری، آلی و فلزی نباشد، جزو مواد سرامیکی به حساب میآید.” پس این علم با مواد جامدی سر و کار دارد که غیر فلزی و غیرآلی باشد.
به طور کلی، لغت سرامیک (Ceramic) از واژه یونانی Keramos یعنی سفالینه گرفته شدهاست. منشا پیدایش علم سرامیک، سفالینههای ساخته شده توسط انسان اولیه در قرون گذشته است. انسان قبل ازاستفاده از فلزات، از گِل رس به دلیل فراوانی، شکل پذیری فوق العاده و سهولت پخت آن برای تبدیل شدن به یک ماده سخت استفاده میکرد. خاک رس شامل آلومینوسیلیکاتها میباشد که حاوی عناصری همچون آلومینیوم، سیلیسیم و اکسیژن است. این سه عنصر فراوانترین عناصر پوسته زمین هستند که تقریبا در ساخت هر سفالینهای به کار گرفته شدهاند.
چه تصوری از مواد سرامیکی دارید؟
شاید اولین تصویری که بعد از شنیدن سرامیک به ذهن شما میرسد، مثل تصویری که در بالا میبینید، مربوط به سفالگری، شیشه و ظروف سرامیکی باشد. حالا میخواهیم ببینیم که واقعا همه مباحث مربوط به گرایش سرامیک مهندسی مواد، همین است یا مباحث پیچیدهتری هم وجود دارد.
قطعا بعد از معرفی گرایش سرامیک و بدست آوردن دانش کافی، تصور قبل را نخواهید داشت :))
تنوع و گستردگی در گرایش سرامیک مهندسی مواد خیلی بیشتر از این هست که فقط ظروف سرامیکی را شامل شود. در این مطلب که مربوط به معرفی گرایش سرامیک است، سعی میکنیم جنبههای مختلف این رشته را بیان کنیم. در این صورت هم تنوع و گستردگی آن را درک میکنید، هم دید بهتری از مهندسی متالورژی گرایش سرامیک و کاربرد صنعتی آن پیدا کنید.
سرامیک، علاوه بر سفالینهها شامل مواردی مثل:
- چینیها
- دیرگدازها
- فرآوردههای رُسی ساختمانی
- مواد ساینده
- لعابهای چینی
- سیمان
- شیشه
- مواد مغناطیسی غیرفلزی
- فروالکتریکها
- تک بلورهای مصنوعی
و محصولات پیچیدهترمیشود.
تقسیمبندی مواد سرامیکی
مواد سرامیکی را میتوان از جنبههای مختلف مثل کاربرد، رفتار و عملکرد، اکسیدی یاغیراکسیدی بودن، نوع ترکیب و… تقسیمبندی کرد. اما دستهبندی کلی به صورت زیر است.
سرامیکهای سنتی در حجمهای بالا تولید میشوند و معمولا حاشیه سود کمتری دارند. اما لغت سنتی بودن، به معنای این نیست که در این مواد از تکنولوژی پایین استفاده میشود. بلکه به دلیل رقابت بیشتر تولیدکنندگان، حتی ممکن است از تجهیزات پیشرفته برای تولید بیشتر استفاده شود. مواد اولیه معمولا برای این دسته، شامل رس و سیلیکا است.
تصویر ظروف سرامیکی هنگام پخت
سـرامیکهای صنعتی، مهندسی، پیشرفته یا مدرن، جزو دسته دوم مواد سرامیکی است که خواص فوق العادهی مکانیکی، الکتریکی، نوری، مغناطیسی و مقاومت به خوردگی از خود نشان میدهند. با اینکه عمر این مواد حدود 100 سال است و نسبت به سرامیک سنتی جدیدتر هستند، اما جایگاه خود را در صنعت پیدا کرده است.
در ادامه، دو فیلم کوتاه که مربوط به مراحل ساخت Si3N4 (یکی از مواد سرامیکی) و ویدئویی مربوط به مواد سرامیکی مدرن و خواص آنها گذاشتیم. که مراحلی مثل زینتر، پرس، ماشینکاری و … را برای رسیدن به قطعه نهایی طی میکند.
خواص و ویژگی مواد سرامیکی
با وجود تنوع نوع فلزات، آلیاژهای فلزی و کامپوزیتها چرا سمت مواد سرامیکی میرویم؟
باتوجه به این که در صنعت، فلزات کاربرد گستردهای دارند اما در بعضی موارد، به دلیل ویژگی خاص سرامیکها، به سراغ آنها میرویم.
مشخصه اصلی سرامیکها مقاومت شیمیایی و تحمل دمای بالا است. یعنی بیشتر فرآوردههای سرامیکی در برابر آب، اسیدها، گازها، نمکها و دماهای بالا مقاومت خوبی دارند و به همین دلیل در ساخت قطعات مقاوم به خوردگی از آنها استفاده زیادی میشود.
یکی دیگر از ویژگیهای مواد سرامیکی ارزانی و فراوانی نسبی این مواد است. امروزه مهندسان سرامیک با کنترل نوع و نسبت ترکیب مواد اولیه، فرآوردههای گوناگونی مثل:
- آجر و کاشی
- آجر نسوز
- ظروف چینی و سفالی
- لعابها (به عنوان روکش فلزات و سرامیکهای دیگر)
- آلومین و تیتانات باریوم (در الکترونیک)
- دی اکسید اورانیوم (به عنوان سوخت هستهای)
- لعل یا نارسنگ (در لیزر)
- شیشه و سیمان
طراحی و تولید میکنند.
مهندسی سرامیک چیست؟
بسیاری مهندسی سرامیک را درباره کاشی و سرامیک و فنون نصب و تولید آنها میدانند در حالی که مهندس سرامیک با این مسائل سر و کار ندارد. او به دنبال ساختار مولکولی و اتمی سرامیکها و چگونگی ساخت و پرداخت آنها میباشد.
در واقع مهندسی و علم سرامیک مطالعهی مواد غیرآلی و غیرفلزی، تمام مواد سـرامیکی، فرآیندهای ساخت، خواص، کاربردها و… را در برمیگیرد.
در رشته مهندسی متالورژی گرایش سرامیک، تمامی فرآیندهای سرامیک را به صورت تئوری آموزش خواهند داد. یک مهندس سرامیک خواهد آموخت که سـرامیک تنها برای کاربردهای سنتی استفاده نمی شوند. بلکه سرامیکهای مدرن، برای کاربردهایی مانند راکتورهای هستهای، بخشهای اصلی موشک و حتی کاربردهایی پیشرفتهتر استفاده میشوند.
امروزه مهندسی سـرامـیک به عنوان یکی از گرایشات رشته مهندسی و علم مواد در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاههای مختلف برگزار میشود. این رشته در صنایع مختلفی کاربرد دارد. صنایعی نظیر: صنعت ساختمان، الکترونیک، حمل و نقل، صنایع نظامی، صنایع اپتیکی، تجهیزات ورزشی و حتی پزشکی.
تا این بخش ازمعرفی گرایش سرامیک، فهمیدیم چه موادی را سرامیک مینامند و چه خواصی دارند. اما اگر شما رشته مهندسی متالورژی گرایش سرامیک را انتخاب کردید باید بدانید، چه شغلهایی در انتظار شماست!
بازار کار مهندسی مواد گرایش سرامیک چگونه است؟
زمینههای شغلی مهندسی متالورژی گرایش سرامیک شامل موارد زیر میشود:
- اپراتور کوره پخت سرامیک
- شکل دهنده قطعات در حالت خام
- طراحی و محاسبات در سرامیک
- راه اندازی کارگاههای پخت سرامیک
- کنترل کننده قطعات تولیدی سرامیکی
- آزمایشگاه شیمی تخصصی سرامیک
- کارگاههای تولید قطعات ساده سرامیکی
- آماده کننده مواد اولیه برای دوغاب ریزی و پرس کاری
- آزمایشگاه مواد اولیه سرامیک در کارگاهها و کارخانجات
- بخش تحقیق و توسعه کارخانه
- راه اندازه کارگاه کوچک تولید قطعات سرامیکی و چینی
- کارگاه تولید سفال
- کمک مدل ساز و قالب ساز کارخانجات سرامیکی
- اپراتور تجهیزات و دستگاههای کارخانجات صنعت سرامیک از جمله کارخانه چینی مظروف، چینی بهداشتی، کارخانجات کاشی کف و دیوار، کارخانجات شیشه مظروف و شیشه جام، کارخانجات سیمان، گچ ، آهک و …
- تکنسین درجه 2 آزمایشگاه مراکز آموزشی (دانشگاهها و آموزشکدهها) و کارخانجات تولیدی (تست روزانه خط تولید)
- کارخانجات تولید محصولات سرامیک ساختمانی
- سرپرست بخشهایی از کارخانجات مانند دپوی مواد اولیه، آماده سازی مواد اولیه، تهیه دوغاب بدنه، آماده سازی دوغاب لعاب، پرس، دکور و تزئین، کنترل کیفیت و اپراتور کورههای پخت و ذوب
- فروش و بازرگانی محصولات سرامیکی
دانشجویانی که در رشته مهندسی متالورژی گرایش سرامیک تحصیل کردهاند، در این زمینهها وصدها شغل دیگر میتوانند فعالیت کنند.
سرفصل دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک در مقطع ارشد
دانشجویان برای کسب مدرک ارشد در این رشته، باید تعداد مشخصی از دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک را بگذراند که از بین سرفصل دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک، چند واحد اجباری و تعدادی هم اختیاری است که این موارد ممکن است در هر دانشگاه، تغییرات خیلی جزئی داشته باشد. در جدول زیر دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک را به همراه پیشنیاز برای شما ذکر کردیم.
سرفصل دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک : اجباری
نام دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک | تعداد واحد | پیشنیاز |
---|---|---|
فرآیندهای قبل از پخت سرامیکها | 2 | – |
شکل دادن پیشرفته سرامیکها | 2 | – |
روشهای پیشرفته شناخت و آنالیز مواد | 2 | – |
سرامیکهای مهندسی اکسیدی | 2 | فرآیندهای قبل از پخت سرامیکها + شکل دادن پیشرفته سرامیکها |
سرامیکهای مهندسی غیراکسیدی | 2 | فرآیندهای قبل از پخت سرامیکها + شکل دادن پیشرفته سرامیکها |
سمینار | 2 | – |
تئوری، خواص و تکنولوژی ساخت نیمههادیها | 3 | – |
خطا در اندازهگیری و تحقیق مواد | 1 | – |
پروژه | 6 | – |
سرفصل دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک : اختیاری
نام دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک | تعداد واحد | پیشنیاز |
---|---|---|
تئوری پیشرفته شیشه | 2 | – |
خواص مواد پیشرفته | 3 | – |
رنگهای سرامیکی | 2 | – |
اصول رشد بلور | 2 | – |
چسبهای سرامیکی | 2 | – |
سمینار 2 | 2 | سمینار 1 |
سرفصل دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک : جبرانی
نام دروس مهندسی مواد گرایش سرامیک | تعداد واحد | پیشنیاز |
---|---|---|
روش تحقیق (اجباری) | 2 | – |
فرآیند ساخت سرامیکها 1 | 2 | – |
فرآیند ساخت سرامیکها 2 | 2 | – |
ساختار سرامیکها | 2 | – |
فرآیند ساخت سرامیکها 3 | 2 | – |
خواص الکتریکی و نوری سرامیکها | 2 | – |
مواد دیرگداز | 2 | – |
گرایش سرامیک مهندسی مواد چه کاربردی در صنعت دارد؟
تصویر لعاب و ظروف سرامیکی
- همانطورکه در تصویر بالا میبینید، یکی از کاربردهای عمده سرامیک، در شیشههای جام، شیشههای مظروف، انواع لعابها (لعاب کاشیها، چینیها، لعاب روی فلزات مانند وان حمام، اجاق گاز بخاری گازی، ظروف مینا کاری) است. شاید اگر همین الآن اطراف خودتان را نگاه کنید متوجه خیلی از کاربرد سرامیک در زندگی روزمره شوید.
- کاربرد دیگر مربوط به محصولات سرامیکی مانند انواع کاشیها (کاشی دیواری، کاشی کف کاشی ضد اسید) است.
کاربرد مواد سرامیکی در لوازم آرایشی بهداشتی
- کاربرد دیگر مواد سرامیکی در لوازم آرایشی است. شاید کمتر این را شنیده باشید، ولی در لوازم آرایشی مواد سرامیکی مثل پودر تالک کاربرد دارد. همچنین موادی مانند ZnO در کرمهای ضدآفتاب نیز استفاده میشود.
کاربردهای دیگر شامل موارد زیر میشود:
- سرامیکهای ساختمانی (انواع آج بنا و نما، بلوک، تیغه و…)
- انواع شیشه ها، آینهها، شیشه تلویزیون، لامپها،عدسیها، عینکها، پیرکس و..
- مصالح ساختمانی (گچ، سیمان، آهک و پرکننده رنگها)
- مواد و مصالح نسوز( آجرانواع کوره پخت و ذوب فلزات، شومینه و…)
- المان حرارتی
- جلیقه ضد گلوله
- الکترود مذاب فلزی
تصویر مربوط به بیوسرامیکها
- انتخاب درست مواد زیستسازگار اهمیت زیادی دارد، چون مستقیم با زندگی انسان در ارتباط است. در بین فلزات تعداد انتخاب محدودی وجود دارد. اما بیوسرامیکها به دلیل مقاومت به خوردگی خوبی که از خود نشان میدهند، کاربرد بیشتری در این حوزه دارند. مثل سیمان استخوانی و چینی دندان.
- LEDها
- کاربردهای نظامی، رباتیک، پزشکی، سرامیکهای هوشمند (سنسورها، چشم الکترونیکی، لنز انواع دوربینها و…) توربینهای گازی مولد برق، فیبرهای نوری، کامپوزیتها و…
همه موارد گفته شده، جزو مواردی هستند که اهمیت مهندسی متالورژی گرایش سرامیک را برجستهتر میکند.
تصویر دیوار LED
تا الآن، کاربرد گسترده سرامیکها را در صنعت دیدیم، حتی در کاربردهایی که ممکن بود تصورش را نکنیم، سرامیکها استفاده میشوند. پس علم و مهندسی سرامیک برای تعیین خواص و ساختار ماده برای هر کاربرد مشخص، از اهمیت زیادی برخوردار است.
کدام دانشگاهها گرایش سرامیک مهندسی مواد در مقطع ارشد را دارند؟
در هر دانشگاه، ظرفیت گرایش سرامیک مهندسی مواد متفاوت است و ممکن است هر سال تغییرات اندکی داشته باشد. به طور کلی لیست دانشگاههایی در مقطع ارشد، گرایش سرامیک مهندسی مواد را دارند، در ادامه آوردیم.
روزانه
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) – قزوین
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه شهرکرد
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه صنعتی شاهرود
دانشگاه صنعتی شریف – تهران
- دانشگاه صنعتی شیراز
- دانشگاه علم و صنعت ایران – تهران
- دانشگاه ملایر
- پژوهشگاه مواد و انرژی – مشکین دشت کرج
نوبت دوم
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) – قزوین
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه صنعتی شاهرود
- دانشگاه صنعتی شریف – تهران
- دانشگاه علم و صنعت ایران – تهران
- دانشگاه ملایر
پردیس خودگردان
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه شیراز
- موسسه غیرانتفاعی نقش جهان – اصفهان
چارت درسی مهندسی مواد سرامیک در مقطع کارشناسی
برای هر رشتهای چارت درسی توسط آموزش دانشکده تعیین میشود و ممکن است دروس اختیاری ، ترم مربوط به اخذ یک درس و یا پیشنیازها تفاوت بسیار اندکی داشته باشند. اما به صورت کلی، چارت درسی مهندسی مواد سرامیک در مقطع ارشد به صورت زیر است که میتوانید فایل آن را دانلود کنید.
فایل چارت درسی مهندسی مواد سرامیک مقطع کارشناسی ( معرفی گرایش سرامیک )
رشته سرامیک شاخه فنی و حرفهای
در دوره دبیرستان رشته سرامیک یکی از رشتههای هنرستانی میباشد. رشته سرامیک همچنین در دانشگاههای علمی کاربردی نیز در مقطع کاردانی و کارشناسی ارائه میشود. اما به طور کل مهمترین مقطع رشته سرامیک، کارشناسی ارشد آن است که به عنوان یکی از زیر شاخههای مهندسی مواد به عنوان مهندسی متالورژی گرایش سرامیک شناخته میشود.
دروس گرایش سرامیک در هنرستان
در جدول زیر، لیست دروسی که در هنرستان خوانده میشود نوشته شدهاست:
ردیف | نام درس (سال دوم) | نام درس (سال سوم) |
---|---|---|
1 | آمادگی دفاعی | آزمایشگاه مواد اولیه سرامیک |
2 | اجزاء ماشین | آماده سازی مواد اولیه سرامیک |
3 | ادبیات فارسی (2) | تاریخ معاصر ایران |
4 | تعلیمات دینی و قرآن (2) | تربیت بدنی (2) |
5 | تکنولوژی و کارگاه عمومی سرامیک | تربیت بدنی (3) |
6 | جغرافیای عمومی و استان | تعلیمات دینی و قرآن (3) |
7 | رسم فنی عمومی | ریاضی (3) |
8 | ریاضی (2) | شکل دادن و پخت سرامیکها |
9 | زبان خارجه (2) | شیمی تخصصی سرامیک |
10 | زبان فارسی (2) | عربی (2/2) |
11 | عربی (1/2) | ماشین آلات سرامیک |
12 | فیزیک (2) | کارآموزی |
13 | مبانی تکنولوژی برق صنعتی | کارگاه شکل دادن و پخت سرامیکها |
14 | مواد اولیه سرامیک | مبانی و کاربرد رایانه |
15 | کارگاه مقدماتی مکانیک | محاسبات در سرامیک |
این دروس گرایش سرامیک در هنرستان فنی حرفهای است. برای اینکه شما بدانید به تحصیل در این رشته علاقه مند هستید یا نه، توضیح کوتاهی از هردرس در ادامه گفته میشود.
توضیح مختصری از مباحث دروس گرایش سرامیک در هنرستان
- مواد اولیه سرامیک (در این کتاب با مطالبی چون زمین شناسی، انواع سنگها، بلورشناسی، ساختارمواد، روشهای شناسائی سنگها و کانیها، انواع مواد اولیه سرامیکها شامل رسها، سیلیس فلدسپار، مواد افزودنی و کاربرد آنها آشنا خواهید شد)
- تکنولوژی و کارگاه عمومی سرامیک (که با کارگاه و تجهیزات رشته سرامیک آشنا و در ادامه فرآیند تولید محصولات ساده سرامیکی را یاد میگیرید)
- رسم فنی عمومی (با اصول رسم فنی و طراحی آشنا خواهید شد.)
- کارگاه عمومی مکانیک و کارگاه تکنولوژی برق (با اصول و مفاهیم این در بخشها آشنا می شوید)
- اجزای ماشین ( با اجزای سازنده ماشین آلات آشنا می شوید)
- آماده سازی مواد اولیه سرامیکی (با خواص فیزیکی، شیمیایی، ناخالصی مواد اولیه سرامیکی و روشهای حذف ناخالصی، تهیه دوغاب، گل و پودر ترکیب بدنههای سرامیکی آشنا میشوید)
- محاسبات در سرامیک (با چگونگی محاسبات ساده بدنهها، لعابها وهمچنین بارگیری بال میل آشنا میشوید.)
- شکل دادن و پخت سرامیکها (با انواع روشهای شکل دهی سرامیکها و در ادامه با فرایند خشک و پخت و انواع کورهها را فرا میگیرید.)
- ماشین آلات سرامیک (با انواع ماشین آلات کاربردی در صنعت سرامیک آشنا میشوید)
- شیمی تخصصی سرامیک (با اصول علم مهندسی مواد و ساختار و کاربرد مواد آشنا میشوید)
- کارگاه شکل دادن و پخت سرامیک ها (در این کتاب کارگاهی، مطالب تئوری را درعمل تجربه میکنید)
- آزمایشگاه مواد اولیه سرامیک (با آزمایش لازم مواد اولیه سرامیک آشنا میشوید)
نحوه ادامه تحصیل در دانشگاه
گرایش سرامیک هنرستان فنی وحرفهای تا مقطع کاردانی (فوق دیپلم) پیوسته است و برای اکثر هنرجویان شرایط ادامه تحصیل فراهم است. به این صورت که هنرجو با تحصیل خوب دوره هنرستان درآزمون کاردانی پیوسته شرکت کند که حدود 90 % درآموزشکده فنی دولتی و دانشگاه آزاد قبول خواهند شد.
پس از اخذ مدرک کاردانی (فوق دیپلم) با شرکت در آزمون کارشناسی ناپیوسته و کنکور سراسری میتوانند در دانشگاه دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی ادامه تحصیل دهند و در مقطع تحصیلات تکمیلی دردوره کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مهندسی متالورژی گرایش سرامیک، داخل و خارج از کشور ادامه تحصیل دهند.
بازار کار گرایش سرامیک برای هنرجویان این رشته چگونه است؟
هنرجویی که در هنرستان، مهارت های لازم تکنسین درجه 2 رشته سرامیک را کسب نموده، می توانند درزمینههای زیر مشغول به فعالیت شود:
- فعالیت در اداره کارگاههای کوچک تولیدی
- راهاندازی خط تولید سرامیکهای سنتی
- کارگاه سفالگری
- تکنسین درجه 2 خط تولید محصولات سرامیکی
- اپراتوری دستگاههای مرتبط با صنعت سرامیک
- سرپرستی بخشهای کوچک و ساده از کارخانجات سرامیک
- تکنسین درجه 2 آزمایشگاه موجود در کارخانجات صنعت سرامیک
- تکنسین درجه 2 مراکز تحقیقاتی کارخانجات صنعت سرامیک
پس از مطالعه مطلب مربوط به معرفی گرایش سرامیک شما میتوانید نوشته معرفی گرایش ریختهگری ما را هم در سایت کارنکن ببینید. امیدوارم براتون مفید باشد:))
اگر مطالب مربوط به رضایت شغلی برای شما جالب هست، میتونید این مطلب و از این لینک، دنبال کنید.
سلام… با اینکه خودم یه مهندس مواد هستم اما این متن برام بسیار جالب بود و خیلی از موارد گفته شده رو نمیدونستم. ممنون از اطلاعات کاملی که در مورد این گرایش دادین. به تمام افرادی که میخوان انتخاب رشته کنن هم پیشنهاد میکنم قبل از هر کاری چنین مطالبی رو بخونن و با دید بازتری تصمیم بگیرند.