یکی از هیجان انگیز ترین رشته‌های موجود در دنیای هوانوردی ، رشته خلبانی هواپیما جنگنده یا Fighter Pilot می‌باشد. سرعت بالای هواپیمای جنگنده و قابلیت حیرت آور مانور پذیری آنها باعث شده است که افراد زیادی حتی با دیدن فیلم‌های آن به وجد آمده و اگر سن و شرایطشان اجازه بدهد برای تحصیل در این رشته داوطلب شوند. خلبانی جنگنده در ایران ، خلبانی شکاری هم نامیده می‌شود. برای تحصیل در رشته خلبانی جنگنده در ایران باید از طریق آزمونهای خلبانی ارتش و سپاه وارد این رشته شوید که در ادامه توضیح داده شده است.
در ادامه شرایط خلبانی ارتش و موارد زیر را بیشتر بررسی خواهیم کرد:
- آیا رشته خلبانی جنگنده خطر ندارد؟
- چگونه در آزمون خلبانی ارتش شرکت کنم؟
- تستهای پزشکی خلبانی جنگنده؟
- حقوق خلبان جنگنده چقدر است؟
آیا رشته خلبانی جنگنده خطر ندارد؟
احتمالا برای هر شخصی که به هواپیمای نظامی (جنگنده) علاقه دارد ، این سوال پیش می‌آید که سطح ایمنی این رشته در چه حد است.
هواپیمای نظامی (لشکری) در مقایسه با هواپیمای غیر نظامی (کشوری) تفاوت‌هایی دارد. دو تفاوت عمده آن در محیط پرواز و قابلیت‌های هواپیما می‌باشد. شاید بتوان گفت وجود دو عامل ارتفاع پروازی بسیار بالا در پرواز هواپیمای جنگنده و سرعت فوق صوت در هواپیمای نظامی از مهمترین تفاوتهای ذکر شده می‌باشد. به طور اساسی، هواپیماهای جنگنده برای سرعت‌های بالا (فراصوت) طراحی گردیده‌اند. همچنین موارد زیر در طراحی هواپیمای نظامی مد نظر قرار می‌گیرد که هرکدام به تنهایی تاثیری در ایمنی پرواز دارد:
- قدرت مانور بالا
- حمل صلاح
- قابلیت حمله به هواپیماهای دیگر در آسمان
- قابلیت فرود روی آب
- سرعت فراصوت
همه موارد فوق باعث می‌شوند که ریسک پروازها بالا باشد. آمار‌های نشان می‌دهد که خلبان‌های جنگنده با توجه به محیطی و شرایط پروازی و نوع ماموریتهای که انجام می‌دهند، با احتمال بیشتری از رویداد (incident) ، سانحه (Accident) مواجه هستند.
هر چند در گرایش هواپیمایی مسافربری ، ایمنی پرواز در بالاترین اولویت‌های فعالان این رشته قرار دارد، اما نمی‌توان گفت که آن پروازها خالی از خطر هستند. گرایشهای دیگری نیز وجود دارد(نظیر پرواز انفرادی ، ورزشی، امداد و… ) که در آنها نیز مقداری ریسک و خطر وجود دارد.
چگونه در آزمون خلبانی ارتش شرکت کنم؟
برای اینکه بتوانید در رشته خلبانی هواپیمای جنگنده تحصیل کنید باید از طریق آزمونی که از طرف ارتش جمهوری اسلامی برگزار می‌شود به این رشته راه پیدا کنید. این آزمون هر ساله برگزار می‌شود. برای شرکت در این آزمون باید از طریق سایت گزینش اجا اقدام به ثبت نام کنید. از ابتدای آذر ماه هر سال ثبت نام در این سایت امکان پذیر می‌باشد.
شرایط کامل مربوط به شرکت در این آزمون در دفترچه آزمون این رشته ذکر شده است:
تستهای پزشکی خلبانی جنگنده :
سلامت بدنی در رشته خلبانی هواپیمای جنگنده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین هیئت پزشکانی که سلامت بدنی افراد متقاضی را مورد بررسی قرار می‌دهند، بسیار دقت به خرج داده و به هیچ عنوان از استانداردها و قوانین خود کوتاه نمی‌آیند و می‌توان گفت بسیار سخت گیر هستند. برای مثال بینایی چشمان فرد داوطلب باید چشمان در نهایت صحت و سلامت (ده از ده) باشد.
در زیر لیستی از مواردی که در تست پزشکی خلبانی جنگنده مورد بررسی قرار می‌گیرد آورده شده است:
بینایی چشم در خلبانی جنگنده: فرد داوطلب نباید کور رنگی داشته باشد. در این تست فرد داوطلب باید بتواند دانه‌های رنگی را میان دانه‌های رنگی دیگر تشخیص دهد. همچنین هیچ گونه ضعفی در بینایی او وجود نداشته باشد. این مورد با تست علائم چپ، راست ، بالا و پایین مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تناسب اندام : افرادی که بیش از حد لاغر با بیش از اندازه چاق باشند یا پای پرانتزی داشته باشند در آزمون پزشکی مردود خواهند گردید.
تست ورزش: که شامل مواردی نظیر دویدن ۸۰۰ متر ، بارفیکس ، دراز نشست می‌باشد.
آزمایش‌های دیگری نیز وجود دارند که به طور کامل اعضای مختلف بدن را مورد بررسی قرار می‌دهد. برخی از این تست‌ها عبارتند از :
- گوش و حلق و بینی
- قلب و عروق
- مغز و اعصاب
- دهان و دندان
- آزمایش خون و ادرار
حقوق خلبان جنگنده چقدر است؟
در مطلب مربوط به حقوق خلبانان هواپیمای مسافربری توضیح دادیم که عوامل متعددی وجود دارد که در میزان حقوق و دستمزد خلبانان موثر می‌باشد. در مورد حقوق خلبان جنگنده نیز تا حدودی این عوامل تاثیر گذار است. اما باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که خلبانان جنگنده حتما در ارگان‌های نظامی مشغول به کار می‌شوند و در نتیجه می‌توان گفت که حقوق دریافتی آنها تا حدودی به سیاست‌های پرداخت دستمزد ارگان‌های نظامی مربوط می‌باشد. در سال ۹۹ حقوق دریافتی خلبانان جنگنده در ارتش جمهوری اسلامی ایران کمتر از ۱۰ میلیون تومان در ماه می‌باشد.
هر چند در هواپیماهای مسافربری، نوع هواپیما و مسیر پروازی و مقدار ساعت پرواز از عواملی هستند که بر میزان حقوق و دستمزد خلبانان تاثیرگذار می‌باشد، این عوامل تاثیر چندان زیادی در حقوق دریافتی خلبانان شکاری (جنگنده) ندارد. تنها چیزی که ممکن است حقوق چشمگیری را برای این خلبانان به ارمغان آورد ماموریتهای خارج از برنامه و خارج از کشور می‌باشد.
با آرزوی موفقیت ، لطفا نظر خود یا هرگونه سوال در مورد این رشته را زیر این نوشته بنویسید .
