با خواندن عبارتِ انتخاب رشته پایه نهم فنی حرفه ای ، احتمالاً خاطرات مشابهی در ذهن شما تداعی میشود.
زمان انتخاب رشته دبیرستان میگفتند که باهوشها باید به رشته ریاضی بروند.
آنهایی هم که عشقِ پزشک شدن دارند، رشته تجربی را انتخاب میکردند.
دانشآموزانی هم که از درس ریاضی فراری بودند، به رشته انسانی پناه میبردند!
اما افرادی بودند که به هیچ کدام از این سه رشته علاقه نداشته و باید به شاخه فنی حرفهای میرفتند.
البته به اعتقاد بعضیها این گروه را دانشآموزانِ درس نخوان تشکیل میدهند!
اگر شما هم با این جملات موافق هستید، وقتش رسیده است که عقیده خود را تغییر دهید.
چون رشته فنی حرفهای با آن چیزهایی که شما شنیدهاید، کمی متفاوت است.
با خواندن این مقاله نکات مفیدی را در مورد شاخه فنی حرفهای یاد خواهید گرفت.
بخش اول: چقدر با رشته فنی حرفهای آشنایی دارید؟
رشته فنی حرفهای یکی از شش شاخهای است که دانشآموزان میتوانند به عنوان مسیر زندگی خود انتخاب کنند.
مراکزی که میزبان ارائه شاخه فنی حرفهای هستند را هنرستان، به دانشآموزان آن هنرجو و به مدرسان آن مراکز، هنرآموز میگویند.
دانشآموزان با انتخاب رشته نهم فنی حرفه ای ، به این توانایی میرسند که از خلاقیت و استعداد خود برای یادگیری یک مهارت فنی استفاده کنند.
دروس عملی رشته فنی و حرفهای به مراتب بیشتر از درسهای تئوری آن است.
به همین جهت اگر شما به کارهای عملی بیشتر از درس خواندن علاقه دارید، رشته فنی حرفهای مناسب شماست.
آشنایی با رشتههای فنی حرفهای
در این قسمت با رشتههای فنی حرفهای برای انتخاب رشته پایه نهم آشنا خواهید شد.
این رشته دارای چهار گروه اصلی است که شما با رشتههای فنی حرفهای برای انتخاب رشته پایه نهم، میتوانید در آنها تحصیل کنید.
1- گروه صنعت
این گروه شامل رشتههایی مانند الکترونیک، متالوژی، ساخت و تولید، نقشه برداری، طراحی صنعتی، مکانیک خودرو و غیره میشود.
2- گروه خدمات
این گروه نیز دارای رشتههایی نظیر کامپیوتر، حسابداری بازرگانی، مدیریت خانواده، کودکیاری، تربیت بدنی و غیره است.
3- گروه کشاورزی
این گروه نیز رشتههایی نظیر صنایع غذایی، ماشینهای کشاورزی، امور زراعی و دامی، امور مالی و غیره را شامل میشود.
4- گروه هنر
با انتخاب رشته هنر میتوانید در رشتههایی مانند نویسندگی، هنرهای چوبی، نقاشی، گرافیک، سینما و غیره ادامه تحصیل نمایید.
● بد نیست بدانید که از گرافیک، موسیقی، نقشهبرداری و مکانیک به عنوان پردرآمدترین رشتههای فنی حرفهای یاد میکنند.
دانشآموزان فنی حرفهای و ورود به دانشگاه
دانشآموزانی که با انتخاب رشته پایه نهم فنی حرفه ای وارد هنرستان میشوند، مانند رشتههای نظری، دوره پیشدانشگاهی ندارند.
در واقع آنها پس از سه سال تحصیل و با مدرک دیپلم، درس خود را به اتمام میرسانند.
البته در رشته هنر استثنا وجود داشته و هنرجویانِ این رشته، وارد سال چهارم یا همان پیشدانشگاهی خواهند شد.
دقت داشته باشید که یک هنرجویِ هنرستان این توانایی را دارد که وارد تمامی رشتههای ریاضی شود.
همچنین این را نیز باید بدانید که به عنوان یک فارغ التحصیل رشته فنی حرفهای، نمیتوانید وارد دانشگاههای برتر شوید.
اما در مقطع ارشد این توانایی را دارید که با آزمون و رتبه خوب وارد این دانشگاهها شوید.
البته بدیهی است که یک هنرجو نسبت به فردی که در رشته ریاضی تحصیل کرده است، ضعف علمی خواهد داشت.
به این دلیل که دروس در هنرستان بیشتر جنبه عملی و در دبیرستان جنبه آکادمیک و تئوری دارد.
به عنوان یک فارغالتحصیلِ فنی حرفهای، میتوانید با شرکت در کنکور کاردانی فنی حرفهای به تحصیل خود ادامه دهید.
یک هنرجو میتواند تحصیلات خود را در آموزشکدههای فنی حرفهای، دانشگاههای علمی کاربردی، مؤسسات آموزش عالی غیر انتفاعی، دانشگاه پیام نور و آزاد ادامه دهد.
نکات مهم در انتخاب رشته فنی حرفه ای
مهمترین مسئله برای انتخاب رشته شاخه فنی و حرفه ای در پایه نهم ، کسب حداقل نمره در بعضی از دروس پایه هفتم، هشتم و نهم است.
سه شرط اصلی برای انتخاب رشته فنی حرفه ای به قرار زیر هستند:
- مجموع سه نمره قبول شده در دروس ریاضی، علوم تجربی و کار و فناوری (در سه پایه ذکر شده) کمتر از 30 نباشد.
- نمره درس ریاضی در اول متوسطه باید حداقل 10 باشد (البته با شرط بدون استفاده از تبصره).
- داشتن حداقل معدل 12 برای انتخاب رشته پایه نهم فنی حرفه ای ضروری است.
البته لازم به ذکر است که ظرفیت پذیرش مدارس آموزش پرورش نیز در هر منطقه تأثیرگذار خواهد بود.
رشته فنی حرفهای بهتره یا ریاضی؟
اما میرسیم به یک قصه قدیمی، یعنی چالشِ انتخاب بین رشته فنی حرفهای و ریاضی و اینکه کدامیک بهتر است.
قصد دارم با یک ماجرای واقعی وارد این بحث شیرین شویم.
ماجرای آقای علوی:
یک چهارراه پایینتر از خانه ما، یک مغازه تعمیر وسایل منزل وجود دارد که متعلق به آقای علوی است.
من ایشان را سالهاست که میشناسم و چند دفعه هم وسایل منزل ما را تعمیر کردهاست.
اگر به شما بگویم که آقای علوی یک دقیقه هم سرش خلوت نیست، دروغ نگفتم.
خداراشکر همیشه مغازهاش شلوغ است و از نقاط مختلف شهر هم مشتری دارد.
یک بار به صورت اتفاقی با ایشان در مورد درس، دانشگاه و کار صحبت کردم.
آنجا به من گفت که در هنرستان و در شاخه فنی حرفهای تحصیل کردهاست.
آقای علوی هیچ وقت با مباحث پیچیده ریاضی مانند مشتق و انتگرال سروکار نداشته است.
اما هم من و هم شما افراد زیادی را میشناسیم که در دبیرستان رشته ریاضی خوانده و وارد دانشگاه شدهاند.
اما انگار فقط در درسهای تئوری قوی بوده و در عمل چیزی در چنته ندارند!
مثلاً یک فارغالتحصیل رشته مکانیک تا حالا یک آچار دستش نگرفته است!
البته من واقعاً قصد کوبیدن رشته ریاضی یا خوب جلوه دادن شاخه فی حرفهای را ندارم.
اما آن فردی که وارد شاخه فنی حرفهای میشود، مهارت فنی یاد گرفته و میتواند یک عمر با آن درآمد کسب کند.
بالاخره من چیکار کنم؟
برای تصمیمگیری بهتر است ابتدا تکلیف و هدف خودتان را مشخص کنید.
شاید هدف شما این باشد که پس از فارغالتحصیلی به عنوان یک مهندس یا مدیر وارد یک شرکت شوید.
یا اینکه به فضای آکادمیک علاقه داشته و میخواهید با ادامه تحصیل، در دانشگاه به تدریس بپردازید.
در این دو حالت پیشنهاد میشود که وارد رشته ریاضی در شاخه نظری شوید.
اما شاید هدف شما این باشد که یک مهارت فنیِ پرتقاضا را یاد گرفته و زودتر وارد بازار کار شوید.
یا اینکه دوست دارید کارآفرین شده و برای خودتان کاری دست و پا کنید. (مثل آقای علوی)
در این حالت بهتر است که شما با انتخاب رشته نهم رشته فنی وارد هنرستان شوید.
همچنین ما در سایت کارنکن یک مقاله جامع با همین موضوع داریم و پیشنهاد میکنم که حتماً مطالعه کنید:
تفاوتهای شاخه فنی حرفهای و کاردانش
یکی دیگر از دوراهیهای دانشآموزان این است که رشته فنی حرفهای بروم یا کاردانش؟
خیلی از افراد خیال میکنند که شاخه کاردانش همان فنی حرفهای است، چون شباهت زیادی باهم دارند.
به طور حتم آشنایی با این تفاوتها کمک بیشتری به شما خواهد کرد که تصمیم بهتری بگیرید.
این دو شاخه از لحاظ زیر با هم تفاوت دارند:
- دروس عملی شاخه کاردانش از فنی حرفهای بیشتر است.
- تنوع رشتههای تحصیلی شاخه کاردانش بیشتر از فنی حرفهای است.
- ساعت حضور هنرجویانِ فنی حرفهای نسبت به شاخه کاردانش بیشتر است.
- دروس شاخه کاردانش از لحاظ سختی امتیاز کمتری نسبت به دروس فنی حرفهای دارد.
- در شاخه کاردانش میتوان به مدرسه نرفت و در آموزشگاههای فنی حرفهای شرکت کرد.
- ورود به شاخه کاردانش به نسبت آسانتر از فنی حرفهای بوده، اما بازار کار فنی حرفهای از آن بهتر است.
- در شاخه کاردانش دو گروه کشاورزی و خدمات با یکدیگر تلفیق شدهاند. (صنعت، هنر و کشاورزی – خدمات)
در مقاله زیر کاملاً به تفاوت رشتههای کاردانش و فنی حرفهای اشاره شده است. همچنین با ارائه اطلاعات مفید به شما در انتخاب رشته نهم شاخه کاردانش کمک خواهد کرد:
بخش دوم: مزیتهای انتخاب شاخه فنی حرفه ای برای دانشآموزان
- دوره تحصیلیِ فنی حرفهای از دبیرستان کوتاهتر است.
- فارغالتحصیلانِ هنرستان دارای موقعیتهای شغلی بهتری خواهند بود.
- با تحصیل در شاخه فنی حرفهای قابلیت تبدیل شدن به یک کارآفرین را خواهید داشت.
- با تحصیل در شاخه فنی حرفهای، مدرکی معادل دورههای آکادمیک را دریافت میکنید.
- شما با انتخاب رشته نهم فنی حرفه ای مهارتی را یاد میگیرید که بازار کار به آن نیاز دارد.
- دانشآموزان شاخه فنی لازم نیست که دروس پایه را بگذرانند و درسهای آنها تخصصیتر است.
- فارغالتحصیلان شاخه فنی حرفهای دارای تنوع شغلی بیشتری بوده و زودتر جذب بازار کار خواهند شد.
- با ورود به هنرستان احتمال اینکه پس از فارغالتحصیلی شغلی پیدا کنید که با تحصیلات شما مرتبط است، زیاد است.
- با انتخاب رشته نهم فنی حرفه ای لازم نیست که دروس سخت ریاضی و فیزیک را پاس کنید (قابل توجه آنهایی که رابطه خوبی با ریاضی ندارند.)
بخش سوم: آیا انتخاب رشته پایه نهم فنی حرفه ای به نفع من است؟
افرادی که در حال مطالعه این مطلب هستند در دو دسته قرار میگیرند.
دسته اول آنهایی هستند که تصمیم قطعی گرفتهاند که با انتخاب رشته پایه نهم فنی حرفه ای وارد هنرستان شوند.
دسته دوم متعلق به آنهایی است که قصد آشنایی با این رشته را دارند.
در واقع این دسته هنوز تصمیم خود را نگرفته و در شک و دودلی هستند.
اگر شما هم جزو دسته دوم هستید، در ادامه همراه من باشید تا از این شک بیرون بیایید.
خودتان را بیشتر بشناسید
یکی از دلایل متداول در عدم تصمیمگیری این است که فرد خود را به خوبی نمیشناسد.
یعنی اینکه هنوز نمیداند که به چه چیزی علاقه داشته و در چه کاری تواناتر است.
اگر آن فرد بدون دانستن این مورد انتخاب رشته کند، مسلماً پشیمان خواهد شد.
بنابراین به شما پیشنهاد میکنم که گامهای زیر را بردارید:
گام 1: ابتدا باید علاقه خود را بشناسید. علاقه به انسان انگیزه میدهد و به عبارتی عاشق کارش میشود.
در مقاله زیر به صورت کامل در مورد راههای کشف علاقه توضیح داده شده است:
گام 2: باید با استعدادهای خود آشنا شوید و بدانید که در چه کاری تواناتر هستید.
برای شناسایی استعدادهای خود میتوانید وارد مطلب زیر شوید:
گام 3: شخصیت شناسی یکی دیگر از روشهای مؤثر در خودشناسی است.
با مطالعه دقیق دو مقاله زیر شناخت خیلی بهتری نسبت به شخصیت خودتان خواهید داشت:
مسیر زندگی خود را طراحی کنید
کمی با خودتان خلوت کرده و فکر کنید که از چه مسیری لذت میبرید؟
آیا دوست دارید که صبح با کت و شلوار به یک شرکت بروید؟
یا مثل آقای علوی برای خودتان مغازه بزنید و به قول معروف آقایِ خودتان شوید.
در واقع شما باید متوجه شوید که رضایت شغلی شما در گرو چه عواملی است؟
همچنین به شما پیشنهاد میکنم که دو مقاله زیر را هم مطالعه کنید:
همچنین مقاله زیر نیز به شما کمک خواهد کرد که در مسیریابی شغلی حرفهای تر عمل کنید:
مطالب مرتبط
یکی از شش تیپ مطرح شده در نظریه رغبتسنج هالند، افراد واقعگرا هستند که علاقه زیادی به کارهای فنی دارند.
اگر شما هم به رشته فنی حرفهای علاقه دارید، پس حتماً یک واقعگرا هستید!
در مقاله زیر با این تیپ شخصیتی بیشتر آشنا میشوید:
انتخاب رشته نهم فنی و حرفه ای یعنی ورود به فضایی که باید در آن به طور پیوسته مهارت یاد گرفت.
با مطالعه مقاله زیر یاد میگیرید که یک مهارت را حرفهایتر و سریعتر یاد بگیرید:
انتخاب رشته واقعاً تصمیم بزرگ و سرنوشتسازی است.
بعلاوه نکات زیادی است که باید در حین انتخاب رشته به آنها توجه کنید.
مقاله زیر جامعترین مطلبی است که میتوانید در زمینه انتخاب رشته مطالعه کنید:
نظر شما چییست؟
آیا واقعاً دانشآموزانِ درسنخوان باید به شاخه فنی حرفهای بروند؟
یا اینکه فکر میکنید یک فرصت خوب در انتخاب رشته پایه نهم فنی حرفه ای وجود دارد؟
به طور حتم تجربیات شما میتواند راهگشای زندگی بسیاری از افراد باشد.
پس لطفاً از انتقال تجربیات خود دریغ نکنید.