من و پسرم اپلیکیشن آی قصه را خیلی دوست داریم. چند وقت پیش خبری توجه من را به خود جلب کرد: استارتاپ آی قصه شرکت دانشبنیان شد. این سوال به ذهنم رسید که تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان در چیست؟
اصلاً استارتاپ چیست؟ شرکت دانشبنیان چه نوع شرکتی است؟
شرکت دانش بنیان استارت آپ چطور تعریف می‌شود و اصلاً چرا باید یک استارتاپ تبدیل به یک شرکت دانشبنیان شود؟
حسابی تحقیق کردم و نتیجه‌ی آن تحقیق به این مقاله تبدیل شد.
در این مقاله تلاش کردم تا به ساده‌ترین و قابل‌فهم‌ترین شکل ممکن به سوالات بالا پاسخ بدهم. یک ویدئوی کوتاه هم در همین صفحه قرار دادم که با زبانی ساده به تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان می‌پردازد.
البته مرزهای باریکی بین مدل‌های مختلف کسب‌و‌کار وجود دارد. امیدوارم برداشت من از ماهیت استارتاپ و شرکتهای دانشبنیان صحیح بوده و به واقعیت نزدیک باشد.
سرخطِ مهم‌ترین عناوین:
تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان در چیست؟
آیا یک استارتاپ می‌تواند تبدیل به شرکت دانشبنیان شود؟
استارتاپ چیست؟
استارتاپ یا شرکت نوپا، به زبان ساده یعنی سازوکاری که به یکی از نیازها و مشکلاتِ منِ نوعی پاسخ می‌دهد.
مثلاً یوتیوب در ایران فیلتر است. پس در ایران نیاز به سرویس اشتراک ویدئو وجود دارد و استارتاپ آپارات به وجود می‌آید.
یا به دلیل تحریم‌ها امکان خرید ایرانیان از فروشگاهی مثل آمازون فراهم نیست، بنابراین، استارتاپ دیجی‌کالا برای رفع این مشکل پدید می‌آید.
وقتی کلمه‌ی استارتاپ را می‌شنویم معمولاً به یاد یک سایت اینترنتی یا یک اپلیکیشن موبایلی می‌افتیم که خدماتی را ارائه می‌دهد. اما باید بدانیم که یک فعالیت استارتاپی منحصر به ارائه‌ی خدمات نیست.
به عنوان مثال یکی از رژیم‌های غذایی رایج بین اقشار مختلف جامعه، رژیم کم‌کربوهیدرات است. در این رژیم‌ها افراد نمی‌توانند از نان‌ها و شیرینی‌های معمولی استفاده کنند.
ممکن است شخصی در خانه با استفاده از مواد کم‌کربوهیدرات مثل آرد نارگیل یا آرد بادام، نان و شیرینی تولید کند و به صورت آنلاین به این افراد بفروشد. از نظر من، این شخص یک استارتاپ خانگی راه‌اندازی کرده و محصولی نوآورانه تولید می‌کند.
بنابراین، استارتاپ هم می‌تواند خدمات ارائه بدهد، هم می‌تواند یک محصول تولید کند. به‌طوری که این تولید همراه با یک ایده‌ی نوآورانه باشد.
پس یک ویژگی مهم در هر فعالیت استارتاپی این است که باید پاسخگوی یک نیاز باشد. ویژگی دیگری نیز در کار است.
احتمال موفقیت و شکست در این کار تقریباً برابر است. یعنی از روز اول نمی‌توان پیش‌بینی کرد که این ایده و فعالیتی که در راستای آن انجام می‌شود حتماً به موفقیت می‌رسد. پس موفقیت استارتاپ‌ها در ابتدا قابل پیش‌بینی نیست. طبق آمارهای منتشر شده، حدود 90 درصد استارتاپ‌ها با شکست مواجه میشوند.
بیشتر بخوانید: startup چیست؟
شرکت دانشبنیان چیست؟
خیلی وقت‌ها و با بیانات و مضامین مختلفی این جملات را شنیده‌ایم:
دانشگاه و صنعت از هم فاصله دارند یا دانشگاه و بازار کار از هم دور هستند.
نیروهای دانشگاهی از تجربه و تخصص لازم برای ورود به صنعت و بازار کار برخوردار نیستند.
احتمالاً یک دلیل بالا بودنِ آمار بیکاری در بین فارغ‌التحصیلان دانشگاه همین مسئله است.
این را گفتم تا شرکت دانشبنیان را بهتر تعریف کنم.
شرکت دانشبنیان به منظور ایجاد پیوند بین علم و بازار کار یا به بیان ساده‌تر بین علم و ثروت تشکیل می‌شود.
در شرکت دانشبنیان تلاش می‌شود که اقتصاد به‌وسیله‌ی دانش رونق یابد.
مثلاً اگر در یک دانشگاه اختراعی به ثبت رسید یا مقاله‌ای نوشته شد، این محصول از طریق شرکت دانشبنیان به تولید تجاری برسد و وارد بازار شود.
اولین شرکت دانشبنیان دارویی در ایران شرکت باریج اسانس است. حتماً تا الان گذر شما به داروخانه افتاده و شرط می‌بندم در آنجا انواع و اقسام پوسترهای تبلیغاتی این شرکت را دیده‌اید.
به عنوان نمونه: ژل ضدعفونی‌کننده باریج یا شربت سرماخوردگی باریج اسانس.
این شرکت نتایج تحقیقات خود روی داروهای گیاهی را تبدیل به محصولاتی تجاری کرده و آن‌ها را روانه‌ی بازار می‌کند. بازار، همان داروخانه‌ای است که من و شما اقلام دارویی مورد نیاز خود را از آن تهیه میکنیم.
پس علم در این شرکت به رونق اقتصادی کمک کرده و در واقع نتایج تحقیقات دانشگاهی در قالب یک صنعت پردرآمد عرضه می‌شود.
شرکتهای دانش بنیان مورد حمایت دولت هم هستند.
مثلاً معافیت‌های مالیاتی شامل حالشان می‌شود یا کارکنان آن از خدمت سربازی معاف هستند. فعالیت پرسنل در شرکت به عنوان خدمت سربازی برایشان منظور می‌شود.
تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان چیست ؟
عبدالرضا نوروزی، نایب رئیس مجمع تشکل‌های دانشبنیان ایران درباره‌ی تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان می‌گوید:
این دو مبحث کاملاً متفاوت هستند. شرکتهای دانشبنیان بر اساس فعالیت برخاسته از دانش و تولید فناوری ایجاد میشوند و دانش‌‌محور هستند اما شرکتهای استارتاپی پاسخی است خلاقانه به یک نیاز موجود یا تعریف یک نیاز و پاسخ به آن است.
البته تفاوت‌های دیگری نیز در کار است:
- بودجه‌ی اولیه‌ی استارتاپ‌ها کم است اما بودجه‌ی اولیه‌ی شرکتهای دانشبنیان معمولاً زیاد است.
- ایده‌ای که منجر به تشکیل شرکت دانشبنیان می‌شود حتماً باید برخاسته از علم و فناوری باشد ولی چنین شرطی در راه‌اندازی یک استارتاپ وجود ندارد.
مثلاً ایده‌ی دیجی‌کالا یا آپارات ایده‌ای علمی و فناورانه نیست اما محصولات شرکت باریج اسانس خاستگاهی علمی دارند.
برای درک بهتر تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان این ویدئو را ببین.
در این 2 دقیقه و 40 ثانیه کاملاً متوجه می‌شوی که استارتاپ چیست و تفاوت آن با شرکتهای دانشبنیان در چه چیزهایی است.
آیا یک استارتاپ می‌تواند تبدیل به شرکت دانشبنیان شود؟
پاسخِ این سوال مثبت است. در کشور ما دولت، متولی امور شرکتهای دانشبنیان است و 3 نوع شرکت دانشبنیان را در قوانین خود تعریف کرده است.
یکی از این 3 نوع، شرکتِ دانش‌بنیانِ نوپا یا همان استارتاپ دانش بنیان است.
از دید دولت ایران خیلی از استارتاپ‌ها می‌توانند در زمره‌ی شرکتهای دانشبنیان نوپا قرار بگیرند و از حمایت‌های دولتی برخوردار شوند.
ویژگی‌هایی که باعث شکل‌گیری استارتاپ دانش بنیان می‌شود، عبارتند از:
- استارتاپی که مطابق مصوبات کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های دانشبنیان، تولید‌کننده‌ی کالا یا ارائه‌دهنده‌ی خدمات باشد.
- حداقل 2 نفر در این استارتاپ مشغول به کار باشند.
- بیشتر از 5 سال از تاسیس این استارتاپ نگذشته باشد.
معرفی منابع مفید و مرتبط
اگر می‌خواهی اطلاعات بیشتری درباره‌ی استارتاپ به دست بیاوری، اگر ایده‌ای در سر داری که نمی‌دانی خوب است یا بد؟ اگر می‌خواهی بدانی که چطور باید ایده‌ات را اجرایی کنی، به این قسمت از پادکست کارنکن گوش بده.
در این قسمت آقای ناصر غانم‌زاده که به عنوان کوچ استارتاپ‌ها فعالیت می‌کند، پاسخ تمام سوالات بالا را داده است:
در مقاله‌ی زیر 8 ایده‌ی استارتاپی معرفی شده که در دنیا به موفقیت رسیده‌اند اما جایشان در ایران خالی است. حتماً سری به این مطلب بزن. شاید یکی از این ایده‌ها همان رویای تو باشد.
#به_وقت_معاشرت
خب! به انتهای مقاله رسیدیم.
امیدوارم جواب سوالاتت را گرفته باشی.
به نظر تو تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان در چیست؟
در ذهن تو چه چیزی وجود دارد؟ ایده‌ای نوآورانه برای یک استارتاپ موفق یا ایده‌ای فناورانه برای راه‌اندازی یک شرکت دانشبنیان؟
محصولات آموزشی
هند بیشتر از صد استاتاپ با ارزش بالای 1بیلیون دلار داره.
با سرمایه گذاری بسیار کم به اینجا رسیده ان
ولی ما چون خیلی اقاییم و از همه ی دنیا بیشتر میفهمیم، ایده ی استارتاپ را برای خودمان ایرانیزه میکنیم، و اسمش را دانش بنیان میگذاریم و پول های هنگفت به انها میدهیم، و در کل این همه شرکت دانش بنیان، یکیشان هم ارزش بالای یک میلیون دلار هم حتی ندارد.