معرفی رشته‌های پیراپزشکی

چنانچه دانش‌آموز رشته‌ی تجربی یا از داوطلبان کنکور این رشته باشید، شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد که رشته‌های پیراپزشکی چیست و کدام رشته‌های علوم تجربی در این دسته قرار می‌گیرند؟ 

رشته‌های پیراپزشکی بسیار متنوع و جزو بهترین رشته‌های تجربی از نظر بازار کار هستند.

اگر می‌خواهید بدانید که رشته های پیراپزشکی شامل چیست یا این‌که بهترین رشته در بین رشته های پیراپزشکی کدام است، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

در این مطلب می‌خوانیم:

اول: رشته‌های پیراپزشکی چیست ؟

دوم: معرفی لیست رشته‌های پیراپزشکی

سوم: معرفی 7 رشته‌ی محبوب از رشته‌های پیراپزشکی

رشته‌های پیراپزشکی چیست؟

قبل از معرفی لیست رشته‌های پیراپزشکی، لازم است بدانیم که رشته پیراپزشکی چیه و منظور از رشته‌های پیراپزشکی چیست؟

پیراپزشکی به شیوه‌ها و فنونی گفته می‌شود که توسط متخصصان رشته‌های مربوطه و زیر نظر پزشکان، برای حفظ یا بازگرداندن سلامتی به بیماران انجام می‌شود.

در واقع پیراپزشکان، متخصصانی هستند که در کنار پزشکان، کادر درمانی را کامل می‌کنند.

معرفی لیست رشته‌های پیراپزشکی

اکنون که با این رشته آشنا شدید، در ادامه‌ی مطلب به شما خواهیم گفت که پیراپزشکی شامل چه رشته‌هایی است؟

لیست رشته‌های پیراپزشکی عبارت‌اند از:

معرفی 7 رشته‌ی محبوب از رشته‌های پیراپزشکی

در این بخش از مطلب، 7 رشته‌ی جذاب از پیراپزشکی که بازار کار خوبی دارند را به شما معرفی خواهیم کرد.

پس اگر می‌خواهید بدانید بهترین رشته‌های پیراپزشکی چیست تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

1- ساخت پروتزهای دندانی

همه‌ی ما می‌دانیم که سلامت دهان و دندان علاوه بر اهمیت زیادی که در سلامت جسم ما دارد، نقش زیادی نیز در زیبایی ظاهری و لبخند ما ایفا می‌کند. گاهی حتی از دست دادن یک دندان ممکن است باعث ناراحتی و از دست رفتن اعتماد به نفسمان شود.

متخصص ساخت پروتزهای دندانی کسی است که می‌تواند با کمک دندان‌پزشک این اعتماد به نفس ازدست‌رفته را به شما بازگرداند.

در کشور ما بر خلاف دندان‌پزشکی که طرفداران زیادی دارد، رشته‌ی ساخت پروتزهای دندانی از جمله رشته‌های کمتر شناخته شده است.

متخصصان این رشته بر اساس قالبی که یک دندان‌پزشک از دندان بیمار تهیه می‌کند اقدام به ساخت دندان مصنوعی، پروتزهای کاشتنی مانند ایمپلنت یا پلاک‌های ارتودنسی و … می‌کنند.

دروس رشته پروتزهای دندانی

به جز کنکور سراسری، برخی دانشگاه‌ها از طریق سوابق تحصیلی نیز اقدام به پذیرش دانشجویان در این رشته می‌کنند. دانشجویان مقطع کارشناسی باید در مدت8 ترم، 130 واحد تعریف شده را بگذرانند.

جنین شناسی	آسیب شناسی	بهداشت حرفه ای
تشریح فک و صورت	رایانه و سیستم‌ های اطلاع رسانی ۱ و 2	فیزیک پزشکی
میکروب‌شناسی و کنترل عفونت	اصول حسابداری	آمار و روش تحقیق
مبانی مدیریت	روش‌ های یاددهی و یادگیری	انبارداری
بافت شناسی	ابزارشناسی و تکنولوژی دندانسازی 1 و 2	زبان تخصصی
ارتودنسی نظری 1و 2	ارتودنسی عملی 1 و 2	پروتز ثابت نظری 1 و 2 و 3
پروتز ثایت عملی 1 و 2 و 3	پروتز متحرک کامل نظری ۱ و 2 و 3	پروتز متحرک کامل عملی 1 و 2 و 3
پروتز متحرک پاراسیل نظری 1و2و3	پروتز متحرک پاراسیل عملی 1 و 2 و 3	اکلوژن نظری ۱ و 2
اکلوژن عملی ۱ و 2	زیبایی نظری	زیبایی عملی
ناتومی و مورفولوژی دندان نظری	آناتومی و مورفولوژی دندان عملی	مواد دندانی نظری ۱ و 2
ایمپلنت نظری	ایمپلنت عملی ۱ و 2	اتچمنت نظری
اتچمنت عملی ۱ و 2	پروتزهای ماگزیلوفشیال نظری	پروتزهای ماگزیلوفشیال عملی

مهارت‌های لازم

کار ساخت پروتزهای دندانی، بسیار حساس است و نیاز به دقت و توجه بسیار بالایی دارد.

پس اگر علاقه‌مند هستید که در این رشته درس بخوانید باید توانایی‌های زیر را داشته باشید:

• داشتن دست‌های ماهر و توا‌نمند
• توجه کردن به جزئیات

فرصت‌های شغلی

شاید برایتان این سؤال پیش آمده باشد که پردرآمدترین رشته در بین رشته‌های پیراپزشکی چیست؟ رشته‌ی ساخت پروتزهای دندانی می‌تواند یکی از این رشته‌ها باشد.

فارغ‌التحصیلان رشته‌ی ساخت پروتزهای دندانی در صورت داشتن تجربه و مهارت کافی می‌توانند شخصاً اقدام به تأسیس لابراتوار کنند.

هم‌چنین با توجه به این مسئله که هر دندان‌پزشکی به یک متخصص در این زمینه نیاز دارد، می‌توانند در مطب‌ها یا کلینیک‌های دندان‌پزشکی مشغول به کار شده و درآمد بالایی کسب کنند.

2- مامایی

اگر خانمی هستید که در رشته‌ی تجربی درس می‌خوانید، حتماً تا به حال این سؤال برایتان پیش آمده است که بهترین رشته برای یک خانم در رشته‌های پیراپزشکی چیست؟

در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که مامایی می‌تواند یکی از بهترین رشته‌های پیراپزشکی برای خانم‌ها باشد.

یک ماما اولین فردی است که بالاترین و ارزشمندترین نعمت خدا، یعنی تولد و نبض حیات نوزاد، را حس کرده و آن را تقدیم مادر می‌کند.

رشته‌ی مامایی به دلیل نقش عمده‌ای که در ارتباط با مادر و کودک دارد، یکی از محبوب‌ترین رشته‌های پیراپزشکی در بین خانم‌هاست.

یک ماما می‌تواند فعالیت خود را از دوران پیش از بارداری شروع کند و حتی بعد از زایمان و تا شش سالگی کودک نیز ادامه دهد.

فارغ‌التحصیلان این رشته، در صورت داشتن مدرک کارشناسی، می‌توانند اقدام به تأسیس مطب کنند و یا در صورت داشتن مدرک کارشناسی ارشد، به‌عنوان سرپرست یا مدیر بخش‌های مختلف درمانی، که در بیمارستان‌ها یا سایر مراکز بهداشتی و درمانی وجود دارد، فعالیت کنند.

این رشته پیراپزشکی نیز در درآمد بسیار بالایی برخوردار است و دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی به راحتی می‌توانند وارد بازار کار شوند.

دروس رشته مامایی

طول دوره تحصیلی در این رشته در مقطع کارشناسی چهار سال است. دانشجویان در طول 8 ترم 130 واحد درسی را سپری می‌کنند. بعد از آن دانشجویان می‌توانند در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته هم بین دو تا سه سال ادامه تحصیل دهند.

دروس پایه

سلول شناسی و بافت شناسی	ایمنی شناسی	بیوشیمی
میکروب شناسی نظری	میکروب شناسی عملی	انگل شناسی و قارچ شناسی
فیزیولوژی 1	تشریح 1 و 2	فیزیولوژی 2

دروس تخصصی الزامی

آسیب شناسی عمومی و اختصاصی	اصول خدمات بهداشت جامعه	کارآموزی نوزادان
بیماری‌های کودکان	نوزادان	داروشناسی عمومی 1
کارآموزی بیماری‌های کودکان	داروشناسی 2	اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان
نشانه شناسی و معاینات فیزیکی	کارآموزی اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان	کارآموزی نشانه شناسیو معاینات فیزیکی
آمار حیاتی – فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های داخلی 1	روان شناسی عمومی، روانشناسی زن و خانواده	فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های داخلی 2
اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌ها	فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های داخلی 3	زبان تخصصی
فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های جراحی	اصول تغذیه مادر و کودک	کارآموزی بیماری‌های داخلی و جراحی
تاریخ، اخلاق، قوانین و حقوق در مامایی	ارتباطات، آموزش، بهداشت و مشاوره در بهداشت مادر و کودک و باروری	حقوق و پزشکی قانونی در مامایی
بهداشت مادر و کودک و باروری	کارآموزی و پزشکی قانونی در مامایی	مدیریت و ارتقاء کیفیت در بهداشت مادر و کودک و باروری
جنین شناسی	کارآموزی بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده	ژنتیک
اصول روانپزشکی در مامایی	بارداری و زایمان 1، 2 و 3	بارداری طبیعی
اختلالات عملکرد جنسی	کارآموزی بارداری طبیعی	کارآموزی زایمان طبیعی
رادیولوژی، سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان	اصول مدیریت و کاربرد آن در مامایی	بیماری‌های زنان و ناباروری
بارداری و زایمان غیر طبیعی	کارآموزی بیماری‌های زنان	کارآموزی زایمان طبیعی و غیر طبیعی
	بیماری های داخلی و جراحی در بارداری و زایمان

دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی

تغذیه در بیماری‌های مادر و کودک	درمان‌های تکمیلی و جایگزینی در مامایی	بی حسی و بیهوشی و احیاء در مامایی
طب سنتی و گیاه درمانی در مامایی	روش تحقیق و طراحی طرح تحقیق	بیولوژی تولید مثل
سیستم‌های اطلاع رسانی پزشکی	مدیریت اقتصاد بهداشت	رشد و تکامل
آموزش به بیمار و مراجعه کننده	آمادگی برای زایمان و زایمان فیزیولوژیک	تغذیه قبل، حین و بعد از بارداری
اجرای طرح حل مشکل حرفه‌ای یا مقاله تحقیقی در مامایی	ترویج تغذیه با شیر مادر	تئوری‌ها و مدل‌های مامایی و بهداشتی
مامایی و بهداشت باروری در بحران‌ها و بلایا	جامعه شناسی و آسیب شناسی اجتماعی زنان	مامایی و بهداشت باروری در سلامت شهری

دروس کارآموزی رشته مامایی

کارآموزی در عرصه بارداری طبیعی و غیر طبیعی	کارآموزی در عرصه نوزادان نیازمند مراقبت‌های ویژه	کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی 1 و 2
کارآموزی در عرصه بیماری‌های داخلی و جراحی در بارداری	کارآموزی در عرصه مدیریت و کاربرد آن در مامایی	کارآموزی در عرصه بیماری‌های زنان و ناباروری
کارآموزی در عرصه رادیولوژی و سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان	کارآموزی در عرصه بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده

مهارت‌های لازم

رشته‌ی مامایی مانند رشته‌ی پزشکی بسیار حساس است و کسی که می‌خواهد در این رشته درس بخواند، باید به کارش علاقه‌مند بوده و بسیار مسئولیت‌پذیر باشد. علاوه بر این داشتن مهارت‌های زیر برای یک ماما ضروری است:

• داشتن صبر و حوصله‌ی زیاد
• توانایی برقراری ارتباط مؤثر با بیمار
• داشتن حس همنوع‌دوستی
• تحمل روبرو شدن با صحنه‌های دردناک و ناخوشایند از جمله خونریزی و جراحت
• توان جسمانی خوب

فرصت‌های شغلی

یک ماما می‌تواند در فرصت‌های شغلی زیر مشغول به کار شود:

• مراکز بهداشتی
• طرح پزشک خانواده
• بیمارستان‌ها
• درمانگاه‌ها
• مربی بهداشت مدارس

3- پرستاری

در بین لیست رشته‌های پیراپزشکی، پرستاری یکی از محبوب‌ترین‌ها است.

یک پزشک زمانی می‌تواند در درمان بیماران به نتیجه‌ی مطلوب برسد که یک پرستار خوب و ماهر، مسئولیت مراقبت و نگه‌داری از بیمارانش را برعهده داشته باشد.

در واقع پرستار یک عضو بسیار مهم و کلیدی در تیم پزشکی است و وظایف متعددی دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ثبت مشخصات بیماران در پرونده‌های پزشکی
• نوشتن گزارش‌های پرستاری بیمار
• کنترل و بررسی منظم وضعیت جسمانی بیمار از جمله دمای بدن، فشار خون و…
• دادان داروی بیماران طبق تجویز پزشک
• انجام تزریقات و پانسمان زخم بیماران
• کمک کردن به پزشکان و سایر تیم درمانی در صورت نیاز
• احترام به بیماران و حقوق آن‌ها
• تأمین شرایط آسایش برای استراحت بیماران

دروس رشته پرستاری

در مقطع کارشناسی دانشجویان یک دوره 4 ساله و 8 ترمه را می‌گذرانند. در داخل کشور، ادامه تحصیل برای دانشجویان رشته پرستاری، تا مقطع دکترا وجود دارد.

دروس پایه

تشریح	میکروب شناسی	فیزیولوژی
انگل شناسی	ژنتیک و ایمونولوژی	آمار حیاتی مقدماتی
بیوشیمی	تحقیق در پرستاری	فناوری اطلاعات در پرستاری

دروس تخصصی

تغذیه و تغذیه درمانی	اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌های شایع در ایران	روانشناسی فردی و اجتماعی
داروشناسی	زبان تخصصی	فرایند آموزش بیمار
اخلاق پرستاری و ارتباط حرفه‌ای	پرستاری سلامت فرد و خانواده	پرستاری سلامت جامعه
پرستاری و بهداشت محیط	پرستاری بهداشت مادر و نوزاد	بررسی وضعیت سلامت
اصول و مهارت‌های پرستاری	مفاهیم پایه پرستاری	پرستاری در اختلالات سلامت مادر و نوزاد
پرستاری بزرگسالان / سالمندان 1، 2 و 3	مراقبت‌های پرستاری در منزل	مراقبت‌های جامع پرستاری در بخش‌های ویژه
پرستاری اورژانس در بحران‌ها و حوادث غیر مترقبه	پرستاری کودک سالم	پرستاری بیماری‌های کودکان
پرستاری بهداشت روان	پرستاری بیماری‌های روان	اصول مدیریت خدمات پرستاری

مهارت‌های لازم

شاید الان که در دوران کرونا به‌سر می‌بریم، بیش از پیش به پرستاران و زحماتی که می‌کشند توجه ‌کنیم.

همه‌ی ما می‌دانیم که شغل پرستاری بسیار سخت و طاقت‌فرسا است و اگر کسی عشق و علاقه‌ی کافی به آن نداشته باشد، محال است بتواند در آن به موفقیت برسید و تا انتهای مسیر دوام بیاورد.

اگر دوست دارید در این رشته ادامه‌ی تحصیل دهید، علاوه بر آگاه بودن به شرایط سخت کاری، باید مهارت‌های زیر را نیز داشته باشید:

• صبور بودن
• مهربان و خوش‌برخورد بودن
• توانایی همدلی و هم‌دردی کردن با بیمار
• مهارت کنترل استرس و حفظ خون‌سردی در شرایط اضطراری
• تسلط داشتن بر احساسات و عواطف
• توانایی روبرو شدن با صحنه‌های دل‌خراش
• توانایی تحمل کردن کم‌خوابی
• تحمل فشار کاری و استرس زیاد

فرصت‌های شغلی

دانش‌آموخته‌گان رشته‌ی پرستاری می‌توانند در مراکز زیر شروع به کار کنند:

• بیمارستان‌ها
• درمانگاه‌ها
• مراکز نگه‌داری سالمندان و کودکان

علاوه بر این یک پرستار می‌تواند در صورت تمایل برای کسانی که در منزل نیاز به مراقبت دارند، از جمله افراد مسن یا ناتوان، به‌عنوان پرستار خصوصی، مشغول به کار شود و درآمد خوبی کسب کند.

اگر شما هم به شغل پرستاری علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم خواندن این مصاحبه که در آن خانم نرگس سیف، پرستار نمونه‌ی کشور از تلخی‌ها و شیرینی‌های این رشته برایتان می‌گوید را از دست ندهید.

4- هوش‌بری

دانشجویان رشته‌ی هوش‌بری در طول دوران تحصیلشان در زمینه‌های زیر آموزش می‌بینند:

• چگونه از یک بیمار در مراحل مختلف بی‌هوشی مراقبت نمایند.
• با دستگاه‌های بی‌هوشی، نحوه‌ی استفاده و همچنین استریل کردن آن‌ها به طور کامل آشنا می‌شوند.

یک کارشناس هوش‌بری به عنوان دستیار متخصص بی‌هوشی در اتاق عمل فعالیت می‌کند و وظایف مختلفی را بر عهده دارد، از جمله:

• تنظیم و استریل کردن دستگاه‌های بی‌هوشی
• چک کردن و بررسی وضعیت عمومی بیمار قبل از بی‌هوشی
• مراقبت از بیمار قبل، حین و پس از بی‌هوشی

دروس رشته هوشبری

دانشجویان این رشته در مقطع کارشناسی، باید 130 واحد ارائه شده را، در یک دوره 4 ساله و 8 ترمه بگذرانند. ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا هم برای رشته هوشبری وجود دارد.

دروس پایه و تخصصی

آناتومی 1 و 2	فیزیک هوشبری	میکروب شناسی و استریلیزاسیون
بیوشیمی	فیزیولوژی 1 و 2	ایمونولوژی
روانشناسی	واژه شناسی پزشکی	کاربرد رایانه
آمار زیستی و روش تحقیق	نشانه شناسی و معاینات بالینی	اصول پایه داروشناسی
اصول کمک‌های اولیه	اصول پرستاری و کار در اتاق عمل	فیزیوپاتولوژی
خون شناسی و انتقال خون	فوریت‌های پزشکی	زبان تخصصی
مدیریت در بیهوشی	اصول بیهوشی	روش بیهوشی 1، 2 و 3
مراقبت‌های پس از بیهوشی	اصول و روش‌های اداره درد	اصول مراقبت‌های ویژه
آشنایی با بیماری‌های داخلی و جراحی	داروشناسی اختصاصی	اخلاق حرفه‌ای در هوشبری
	کارآموزی پرستاری

مهارت‌های لازم

با توجه به این‌که کارشناس هوش‌بری یکی از اعضای تیم اتاق عمل محسوب می‌شود، باید مهارت‌ها و توانایی‌های زیر را داشته باشد:

• داشتن صبر و تحمل زیاد
• توانایی انجام کار در شرایط سخت و پراسترس
• تحمل بالا در برابر کم‌خوابی و بی‌خوابی
• توانایی روبرو شدن با صحنه‌های دل‌خراش

همچنین کارشناس هوش‌بری باید خوش‌برخورد بوده و روابط عمومی خوبی داشته باشد تا بتواند ارتباط درست و مؤثری با بیمار برقرار کرده و او را از روند بی‌هوشی آگاه کند.

فرصت‌های شغلی

فارغ‌التحصیلان رشته‌ی هوش‌بری در هر مرکز درمانی، که اتاق عمل داشته و نیاز به بی‌هوش کردن بیماران باشد، مثل:

• بیمارستان‌ها
• کلینیک‌های جراحی
• درمانگاه‌ها

می‌توانند مشغول به کار شوند و با توجه به این‌که تقریباً تمامی تیم‌های پزشکی مستقر در اتاق عمل به دستیار هوش‌بری نیاز دارند، می‌توان گفت که این رشته بازار کار نسبتاً خوبی دارد.

5- علوم آزمایشگاهی

در لیست رشته‌های پیراپزشکی، علوم آزمایشگاهی از جمله رشته‌هایی است که بیشتر جنبه‌ی تشخیصی داشته و با توجه به نقش پررنگی که در تشخیص بیماری‌ها برای پزشکان دارد، در عرصه‌ی پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است.

وظیفه اصلی این رشته شناخت علل به‎وجود آمدن بیماری‌های مختلف است و در زمینه بهداشت و کاهش هزینه‌های درمانی تاثیر زیادی دارد.

دروس رشته علوم آزمایشگاهی

امکان ادامه تحصیل در این رشته، تا مقطع دکترا به‌صورت ناپیوسته وجود دارد. براساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تنها کسانی اجازه تاسیس آزمایشگاه دارند که در این رشته مدرک دکترای حرفه‌ای داشته باشند.

دروس پایه

فیزیک عمومی	فیزیک کاربردی
شیمی عمومی	بیوشیمی عمومی
فیزیولوژی	زیست‌شناسی
آناتومی

دروس تخصصی

مقدمات‌ علوم‌ آزمایشگاهی‌	شیمی‌ و میکروبیولوژی‌ مواد غذایی‌
زبان‌ تخصصی‌	انگل‌ و حشره‌شناسی‌ پزشکی‌
قارچ‌شناسی‌ پزشکی‌	ویروس‌شناسی‌ پزشکی‌
ایمنی‌ و سرم‌شناسی‌	باکتری‌شناسی‌ پزشکی‌
خون‌شناسی‌	بانک خون
بیوشیمی‌ بالینی‌	بافت‌شناسی‌
آسیب‌شناسی‌ پزشکی‌	کارآموزی

مهارت‌های لازم

برای تحصیل در رشته‌ی علوم آزمایشگاهی علاوه بر علاقه‌مند بودن باید مهارت‌های زیر را نیز داشته باشید:

• قوی بودن در درس‌های شیمی و زیست
• حساس نبودن نسبت به دیدن نمونه‌های بیماران
• عدم داشتن حساسیت به مواد شیمیایی و آزمایشگاهی
• صبور و با حوصله بودن
• داشتن توان بدنی و جسمانی خوب

همچنین کارشناس علوم آزمایشگاهی باید خوش‌اخلاق و خوش‌برخورد بوده و تسلط کافی بر اعصاب و احساسات خود داشته باشد؛ چرا که افراد در سنین مختلف، از کودک تا سا‌لمند، به آزمایشگاه مراجعه می‌کنند و او باید این توانایی را داشته باشد که ارتباط خوب و صمیمی با آن‌ها برقرار کند.

فرصت‌های شغلی

فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در بخش‌های مختلف آزمایشگاه‌های تشخیص طبی کار کنند. علاوه بر این، در صورتی‌که حداقل در دو مقطع از این رشته تحصیل کرده باشند، می‌توانند اقدام به دریافت مجوز تأسیس آزمایشگاه نمایند. همچنین:

• اشتغال در بیمارستان‌های دولتی و غیردولتی
• پزشکی قانونی
• مراکز تحقیقاتی
• سازمان انتقال خون
• سازمان‌های صنایع غذایی و دارویی

نیز از دیگر فرصت‌های شغلی این رشته به حساب می‌آید.

5- علوم تغذیه

یکی دیگر از رشته‌های محبوب که در لیست رشته‌های پیراپزشکی جای می‌گیرد، علوم تغذیه است.

با تغذیه خویش را معالجه کنید نه با دواها!

این جمله‌ی معروف از زکریای رازی، نشان‌دهنده‌ی میزان اهمیت تغذیه در سلامت جسم و روح ماست.

تا اوایل قرن نوزده میلادی، هدف انسان از غذا خوردن بدون توجه به کمیت و کیفیت آن، فقط پر کردن شکم بود ولی امروزه همه‌ی ما می‌دانیم که آن‌چه می‌خوریم یا می‌نوشیم تأثیر مستقیم بر سلامتی ما دارد.

بنابراین اهمیت علم تعذیه برایمان بیش از پیش روشن شده و به دنبال شخصی هستیم که ما را از فواید و مضرات غذاهایمان آگاه کند.

یک کارشناس علوم تغذیه کسی است که می‌تواند در این زمینه اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار داده و به شما کمک کند که رژیم غذایی درستی را در پیش بگیرید.

این‌ رشته‌ دارای‌ دو شاخه‌‌ی اصلی است‌ که‌ عبارت‌اند از :

• تغذیه‌ی‌ گروه‌های‌ مختلف‌ جامعه‌ از جمله سا‌لمندان‌، معلولین‌، کودکان‌ و نوجوانان‌.
• تغذیه‌ بالینی‌ که‌ شامل‌ تغذیه‌ و مشاوره‌ی غذایی‌ بیماران‌ بستری‌ و سرپایی‌ می‌شود.

دروس رشته علوم تغذیه

دانشجویان رشته علوم تغذیه باید 130 واحد تعریف شده برای این رشته را در طول دوران مقطع کارشناسی بگذرانند. لازم به ذکر است به‌دلیل تازه وارد بودن این رشته در ایران، تنها دانشگاه‌های معدودی آن را ارائه می‌کنند.

دروس پایه و اصلی

روش‏‌های مطالعه و یادگیری	بیوشیمی مقدماتی	فیزیولوژی
آناتومی	آمار حیاتی	مبانی روانشناسی
جامعه‌شناسی پزشکی	اپیدمیولوژی بیماری‏‌ها	بهداشت عمومی
میکروب‌شناسی عمومی	انگل‏‌شناسی	اکولوژی غذا و تغذیه
بیوشیمی متابولیسم	بهداشت و مسمومیت‏‌های غذایی	میکروب‏‌شناسی مواد غذایی
اصول و روش‏‌های نگهداری مواد غذایی	شیمی تجزیه مواد غذایی	اثر فرآیند بر ارزش غذا
تغذیه اساسی 1 و 2	فیزیولوژی تغذیه	زبان تخصصی
اصول تنظیم برنامه‌‏های غذایی	اصول ایمونولوژی	داروشناسی
مدیریت خدمات غذایی	کاربرد رایانه در علوم تغذیه	پاتوفیزیولوژی

دروس تخصصی

تغذیه در دوره‏‌های زندگی	تغذیه گروه‏‌ها و شرایط ویژه	خدمات تغذیه‏‌ای در نظام مراقبت‏‌های بهداشتی
اصول برنامه‌ریزی و مدیریت برنامه‏‌های تغذیه‌‏ای	ارزیابی وضع تغذیه	اصطلاحات پزشکی و بیمارستانی
اصول آموزش و مشاوره تغذیه	بیماری‏‌های ناشی از سوء‌تغذیه	رژیم‌درمانی 1 و 2
روش تحقیق در علوم بهداشتی	سمینار تغذیه	پروژه

کارآموزی در عرصه

بخش صنایع غذایی

کارآموزی تغذیه در PHC و سایر مراکز جامعه

کارآموزی تغذیه در بیمارستان

مهارت‌های لازم

اگر دوست دارید در رشته‌ی علوم تغذیه ادامه تحصیل دهید، باید مهارت‌های زیر را داشته باشید:

• قوی بودن در درس‌های زیست و شیمی
• داشتن صبر و حوصله‌ی زیاد برای صحبت کردن با بیمار یا مراجعه‌کننده
• تلاش برای کسب دانش کافی و خواندن مقالات تخصصی روز دنیا
• قدرت بیان خوب
• داشتن آشنایی نسبی با روان‌شناسی

فرصت‌های شغلی

امروزه تناسب اندام اهمیت بسیار زیادی در میان افراد جامعه پیدا کرده و می‌دانیم که تغذیه یکی از عواملی است که نقش مهمی در رسیدن به این هدف ایفا می‌کند.

بنابراین رشته‌ی علوم تغذیه دارای بازار کار رو به رشدی است و فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در فرصت‌های شغلی مختلفی شروع به کار کنند که از آن جمله می‌توان موارد زیر را نام برد:

• شرکت‌ها و کارخانه‌های صنایع غذایی
• بیمارستان‌ها و سایر مراکز درمانی
• داروخانه‌‎ها
• مراکز تحقیقاتی
• مراکزی مانند باشگاه‌های ورزشی یا خانه‌های سالمندان و… که نیاز به تجویز رژیم غذایی برای افراد وجود دارد.

همچنین متخصصان این رشته با در دست داشتن سرمایه، تجربه و شرایط لازم قادر خواهند بود که اقدام به تأسیس مطب یا دفتر مشاوره‌ی تغذیه نمایند.

6- اعضای مصنوعی

همان‌طور که می‌دانید، متأسفانه در کشور ما سالانه صدها نفر به دلایل مختلفی از جمله تصادف، دیابت و … دچار نقص یا قطع عضو می‌شوند و بنابراین به شمار افراد دارای معلولیت در جامعه افزوده می‌شود.

رشته‌ی اعضای مصنوعی با هدف کمک به این قشر از جامعه تشکیل شده است که در سه بخش فعالیت می‌کند:

• اصلاح ناهنجاری‌ها
• حمایت از اعضای ضعیف و ناتوان بدن
• ساخت اندام مصنوعی برای عضو از دست رفته

در واقع دانشجویان این رشته در دوران تحصیل خود با گذراندن دروس پایه و تخصصی با نحوه‌ی ساخت ارتز و پروتز آشنا می‌شوند.

ارتز وسیله‌ای کمکی است که از آن در اندام‌های فلج یا ضعیف استفاده شده و پروتز همان عضو مصنوعی است که جایگزین عضو از دست رفته می‌شود.

دروس رشته اعضای مصنوعی

در حال حاضر در ایران، تنها تا مقطع کارشناسی ارشد می‌توان این رشته را ادامه داد. در مقطع کارشناسی نیز دانشجویان باید 128 واحد را طی 8 ترمه 4 سال بگذرانند.

دروس پایه و اصلی

رسم فنی	آمار و روش تحقیق	استاتیک
تکنیک قطعه سازی	آناتومی اندام بالایی	آناتومی اندام سطحی و اندام پایینی
روانشناسی معلولین جسمی	آناتومی ستون فقرات و نواحی قدامی شکم	آناتومی اعصاب
زبان تخصصی	فیزیولوژی عمومی	اصول توانبخشی و طب فیزیکی
نورولوژی	ارتوپدی 1و2	رادیولوژی

مهارت‌های لازم

اگر از لیست رشته های پیراپزشکی، این رشته را برای تحصیل در دانشگاه انتخاب کردید، باید بدانید داشتن مهارت‌های زیر برای کسب موفقیت در آن ضروری است:

• صبور و با حوصله بودن
• مهارت ارتباط کلامی خوب
• آشنایی نسبی با روان‌شناسی
• آمادگی جسمانی برای فعالیت‌های طولانی مدت

همچنین دانشجوی رشته‌‌ی اعضای مصنوعی باید دستان توانمندی داشته باشد؛ زیرا باید مانند مجسمه‌سازها به ساخت اعضای مصنوعی پرداخته و با فلز، گچ‌ و انواع قالب‌های سنگین کار کند.

فرصت‌های شغلی

کارشناسان اعضای مصنوعی می‌توانند در بخش دولتی که شامل موارد زیر است، مشغول به کار شوند:

• سازمان بهزیستی
• هلال احمر
• بنیاد جانبازان
• بیمارستان‌ها

البته عمده فعالیت متخصصان این رشته در بخش خصوصی و از طریق دایر کردن مراکز خصوصی توان‌بخشی است.

ضمن این‌که اگر شخصی علاقه‌مند به تحقیق و مطالعه باشد، شرایط برای نوآوری در این رشته بسیار مناسب است، به عنوان مثال در زمینه‌ی پروتزهای زیبای از جمله چشم و گوش و بینی، نیروی کار متخصص در کشور ما بسیار کم است.

دیگر مطالب مرتبط و خواندنی

آشنایی با 5 رشته‌ی غیرپزشکی از علوم تجربی

رشته‌ی تجربی اغلب با رشته‌های پزشکی شناخته می‌شود؛. در حالی که این رشته بسیار گسترده‌ است و رشته‌های غیر‌پزشکی زیادی را شامل می‌شود.

برای آشنایی با این رشته‌ها خواندن مطلب زیر را از دست ندهید.

5 مورد از پردرآمدترین رشته‌های تجربی

اگر در رشته‌ی تجربی تحصیل می‌کنید، حتماً دوست دارید بدانید پردرآمدترین رشته‌های تجربی کدام‌اند؟ در مطلب زیر به معرفی 5 مورد از این رشته‌ها پرداخته شده‌است.

بهترین شغل‌ها برای خانم‌هایی که تجربی می‌خوانند

پرطرفدارترین رشته‌‌ی دبیرستان بین خانم‌ها رشته تجربی است. برای ورود به این رشته، بهتر است ابتدا شغل‌های مرتبط با این رشته را بشناسیم.

می‌خواهید بدانید شغل‌های رشته تجربی برای خانم ها کدام‌اند؟ با خواندن مطلب زیر حتماً به پاسخ این سؤال خواهید رسید.

در این مطلب به معرفی لیست رشته‌های پیراپزشکی پرداختیم و از انواع شاخه‌های پیراپزشکی گفتیم.
امیدواریم بعد از خواندن این مطلب، به پاسخ این سؤال که رشته‌های پیراپزشکی شامل چیست، رسیده باشید.
به نظر شما بهترین رشته در بین رشته‌های پیراپزشکی چیست ؟
یا در لیست رشته‌های پیراپزشکی کدام یک دارای بازار کار بهتری است و درآمد بیشتری دارد؟
اگر شما هم تجربه یا نظری در این باره دارید خوش‌حال می‌شویم در بخش نظرات برایمان بنویسید.