دانش‌آموزان با انتخاب رشته تحصیلی در پایه نهم، مسیر تحصیلی و شغلی خود را در آینده مشخص می‌کنند. فنی حرفه ای بهتره یا کاردانش ؟ سؤالی که اغلبِ دانش آموزان علاقه‌مند به تحصیل، در دو شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش به دنبال پاسخ آن هستند.
هدف هر دو شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش، تربیت افراد فنی و متخصص برای ورود به بازار کار است. اساس آموزش در هر دو شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش به‌صورت کارگاهی و عملی است. البته برای تحقق همه اهداف آموزشی در هر دو شاخه، دروس تئوری نیز ارائه می‌شود.
فنی حرفه ای بهتره یا کاردانش ؟ پاسخ من هیچ‌کدام است اگر برای ادامه تحصیل هدفی نداشته باشید. مهمترین اقدام قبل از انتخاب رشته، تعیین هدف است. ابتدا مشخص کنید از ادامه تحصیل چه هدفی دارید؟ بعد از 3 سال باید به چه جایگاهی برسید؟ انتخاب کدام شاخه، رسیدن به هدف را برای شما تسهیل می‌کند؟
در این مقاله تمام مسائل مرتبط با تحصیل در دو شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش بررسی شده است.
آشنایی با شباهت‌ها و تفاوت‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش باعث می‌شود پاسخ دقیقی به پرسش ” فنی حرفه ای یا کاردانش ” داد. اگر مهارت و علاقه به کارهای فنی دارید و بین دوراهی فنی حرفه ای یا کار و دانش مانده‌اید تا انتهای این مقاله با من همراه باشید.
الف) درباره 4 معیار مهم انتخاب رشته تحصیلی بیشتر بدانید.
تحصیل در کاردانش یا فنی حرفه ای به‌خودی‌خود تضمین‌کننده موفقیت نیست. هر فرد با انتخاب آگاهانه و تلاش، موفقیت را رقم می‌زند. برای انتخاب رشته صحیح، باید موارد زیادی را با دقت بررسی کرد تا بهترین نتیجه حاصل گردد.
مهمترین معیارها برای انتخاب رشته تحصیلی عبارتند از:
- علاقه، یکی از مهمترین معیارها برای انتخاب رشته تحصیلی و هر انتخاب مهم دیگر در زندگی است. انتخاب هر هدف در زندگی، شما را با چالش‌هایی روبرو می‌سازد. این علاقه است که در لحظات سخت، شوق حرکت در مسیر هدف را در روح شما می‌دمد.
- استعداد، معیار مهم دیگر برای انتخاب رشته تحصیلی است. شناخت دقیق استعدادها باعث می‌شود بازه زمانی کمتری را صرف یادگیری کنید و نتایج شگفت‌انگیزی را کسب کنید.
- از نیاز بازار کار در هنگام انتخاب رشته نباید چشم‌پوشی کرد. تحصیل در رشته اشباع‌شده یا بدون تقاضا در بازار کار، جز پشیمانی در آینده ارمغانی نخواهد داشت. بررسی کنید نیاز بازار کار در حال حاضر و آینده، به رشته تحصیلی شما چگونه خواهد بود؟ اگر پاسخ‌هایی که دریافت می‌کنید مثبت نیست با تأمل بیشتری انتخاب کنید.
- تحصیل در برخی از رشته‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش نیاز به تهیه یا داشتن لوازم و امکانات خاصی دارد. برای مثال از ضروریات تحصیل در رشته شبکه و نرم‌افزار رایانه، داشتن سیستم کامپیوتری است تا دانش‌آموز با تمرین کافی مهارت‌های لازم را برای ورود به بازار کار فراگیرد.
ب) با شاخه فنی حرفه‌ای بیشتر آشنا شوید.
برای پاسخ به سؤال رشته فنی حرفه ای بهتر است یا کاردانش ؟ ابتدا رشته فنی حرفه‌ای را به‌صورت کامل معرفی می‌کنم. ما در عصر صنعت و تکنولوژی زندگی می‌کنیم. گسترش مراکز صنعتی، تولیدی و خدماتی باعث نیاز روزافزون به نیروهای فنی و متخصص شده است. اهمیت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای تأمین متخصص موردنیاز صنعت است.
مدارس فنی حرفه‌ای، هنرستان فنی و حرفه‌ای نامیده می‌شوند که هنرجویان (دانش‌آموزان) را برای ورود به بازار کار آموزش می‌دهند.
رشته فنی حرفه‌ای به چهار گروه صنعت، هنر، خدمات و کشاورزی تقسیم می‌شود.
- گروه هنر شامل رشته‌های نقشه‌کشی معماری، معماری داخلی، گرافیک، انیمیشن، موسیقی ساز ایرانی، موسیقی ساز جهانی، فتوگرافیک، صنایع‌دستی، نقاشی، نمایش، تولید برنامه‌های تلویزیونی، سینما و طراحی و دوخت است.
- گروه خدمات شامل رشته‌های مدیریت خانواده، ناوبری، حمل‌ونقل عمومی، حسابداری، تربیت کودک و تربیت‌بدنی است.
- گروه کشاورزی شامل امور باغی، امور زراعی، امور دامی، صنایع غذایی و ماشین‌های کشاورزی است.
- گروه صنعت شامل رشته‌های شبکه و نرم‌افزار رایانه، الکترونیک، الکتروتکنیک، متالوژی، مکانیک خودرو، نقشه‌برداری، چاپ، مکاترونیک، ساختمان، معدن، تأسیسات، مکانیک موتورهای دریایی، صنایع فلز، صنایع نساجی، سرامیک، صنایع چوب، الکترونیک و مخابرات دریایی و ماشین‌ابزار است.
توجه:
رشته‌های تربیت کودک و طراحی و دوخت فقط در هنرستان‌های دخترانه به هنرجویان ارائه می‌شوند.
اگر تقاضای تحصیل، در هر یک از رشته‌های ذکرشده در بالا، بیش از ظرفیت هنرستان فنی حرفه‌ای باشد؛ گزینش هنرجویان از طریق مصاحبه، آزمون و یا شرط معدل خواهد بود.
مزایا و معایب رشته فنی حرفه‌ای چه مواردی هستند؟
- هنرجویان هنرستان‌های فنی حرفه‌ای، در مدت‌زمان تحصیل مهارت‌های فنی زیادی یاد می‌گیرند؛ که آن‌ها را برای ورود به بازار کار آماده می‌کند.
- سطح دروس رشته‌های فنی حرفه‌ای به‌خصوص دروس تئوری نسبت به شاخه نظری راحت‌تر است.
- هر کتاب تخصصی یا کارگاهی، در قالب 5 پودمان است. امتحان هر پودمان در پایان آن پودمان از هنرجویان گرفته می‌شود. نمره قبولی در درس‌های تخصصی و کارگاهی 12 هست.
- آموزش هنرجویان فنی حرفه‌ای بین 40 تا 48 ساعت در هفته خواهد بود. کلاس‌های درس معمولاً تا ساعت 2 بعدازظهر دایر است.
- در هنرستان فنی حرفه‌ای، هنرجویان ملزم به گذراندن دروس تئوری و عملی هستند. دروس کارگاهی باید در کارگاه به‌صورت عملی تدریس شوند. تعداد دروس عملی در هنرستان بیشتر از دروس تئوری است. تدریس هم‌زمان دروس کارگاهی و تئوری، محیط هنرستان را جذاب و متنوع می‌کند.
- دوره‌های فنی حرفه‌ای توسط وزارت آموزش‌وپرورش به‌صورت مستقل اجرا می‌شوند و هنرجویان پس از اتمام دوره تحصیل، دیپلم فنی و حرفه‌ای را دریافت می‌کنند.
- هرچند در جامعه این‌طور جاافتاده که محیط هنرستان برای دانش آموزان فراری از درس و کتاب مناسب است. یا در محیط هنرستان رعایت نظم و مقررات توسط هنرجویان کمتر است. اما در چند سال اخیر به دلیل مهارت‌آموزی در هنرستان، تعداد دانش آموزان مستعد و کوشا رو به افزایش است.
- در بعضی هنرستان‌ها بخصوص هنرستان‌های مناطق محروم، عدم تجهیز کارگاه‌ها و کمبود امکانات مشهود است که تأثیر منفی در یادگیری دروس عملی و کارگاهی دارد.
- برخی از رشته‌های فنی حرفه‌ای مانند ساختمان، گرافیک، نقشه‌کشی معماری و… امکان استخدام در نیروهای نظامی و انتظامی را ندارند و یا احتمال استخدام کم است.
- با تحصیل در رشته فنی و حرفه‌ای امکان ادامه تحصیل در دانشگاه‌های درجه‌یک کشور مانند صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر و… را تا مقطع کارشناسی ارشد نخواهید داشت.
آیا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر برای هنرجویان فنی حرفه‌ای امکان‌پذیر است؟
پس از اخذ دیپلم فنی و حرفه‌ای، درصورتی‌که علاقه‌مند به ادامه تحصیل باشید می‌توانید در کنکور کاردانی فنی و حرفه‌ای شرکت کنید. هر فارغ‌التحصیل، در رشته متناسب با رشته دیپلم خود، امکان ادامه تحصیل در مقطع کاردانی را خواهد داشت.
دانش‌آموختگان فنی حرفه‌ای برای ادامه تحصیل می‌توانند در آموزشکده‌های فني و حرفه‌ای در دو نوبت روزانه و شبانه، دانشگاه‌های علمی و کاربردی، مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی، دوره‌های فراگیر پیام نور و دانشگاه آزاد ثبت‌نام کنند.
کنکور ورود به آموزشکده‌های فنی حرفه‌ای، برای 5 رشته پرطرفدار کامپیوتر، الکترونیک، حسابداری، مکانیک خودرو و تربیت‌بدنی برگزار می‌گردد و امکان ادامه تحصیل در بقیه رشته‌های فنی و حرفه‌ای به‌صورت بدون آزمون فراهم است.
فارغ‌التحصیلان فنی حرفه‌ای امکان شرکت در کنکور سراسری را دارند. شما می‌توانید شانس خود را برای قبولی در مقطع کارشناسی دانشگاه‌های روزانه، شبانه، پردیس خودگردان، پیام نور، دانشگاه آزاد و غیرانتفاعی محک بزنید.
چند نکته که بد نیست درباره کنکور فنی حرفه‌ای بدانید:
- قبل از شرکت در کنکور و فهمیدن رتبه خود، باید انتخاب رشته کنید.
- در کنکور فنیِ رشته‌های با آزمون، معدل تأثیری در قبولی ندارد. اما در رشته‌های بدون آزمون قبولی بر اساس معدل خواهد بود.
- در هنگام انتخاب رشته، امکان انتخاب حداکثر 50 رشته برحسب اولویت فراهم است.
- سازمان سنجش، تعداد افراد ثبت‌نام‌کننده در هر رشته را اعلام نمی‌کند.
- دفترچه سؤالات کاردانی به کارشناسی، توسط سازمان سنجش منتشر نمی‌شود.
با شاخه کاردانش بیشتر آشنا شوید.
بعد از آشنایی با شاخه فنی حرفه‌ای برای پاسخ دقیق به رشته فنی حرفه ای بهتر است یا کار و دانش ؟ رشته کاردانش را معرفی می‌کنم تا با شناخت کامل تصمیم بگیرید. هدف از تأسیس مدارس کاردانش، آموزش مهارت و فنون موردنیاز به افراد، برای تصدی مشاغل متناسب در بازار کار است.
مدارس کاردانش، هنرستان کاردانش نامیده می‌شوند؛ که هنرجویان(دانش آموزان) را برای ورود به بازار کار آموزش می‌دهند.
شاخه کاردانش به سه گروه صنعت، هنر و کشاورزی و خدمات تقسیم می‌شود. در شاخه کاردانش تعداد رشته‌ها به حدود 150 می‌رسد و هنرجویان با توجه به علاقه، انتخاب‌های بیشتری دارند.
- گروه صنعت شامل رشته‌های تعمیر موتورهای دیزل دریایی، کارهای عمومی ساختمان، کارهای فلزی ساختمان، تزیینات داخلی ساختمان، نقشه‌کشی ساختمان، سنگ‌کاری و کاشی‌کاری، معماری آینه‌کاری، ریخته‌گری، الکترونیک صنعتی، تابلوسازی، برنامه‌نویسی پایگاه داده، مکانیک صنایع، ماشین‌های الکتریکی، عیب‌یابی سیستم‌های رایانه‌ای و… است.
- گروه هنر شامل رشته‌های عکاسی، معماری داخلی، تولید محتوا و انیمیشن، سفالگری، تصویربرداری، چهره‌سازی، نگارگری، منبت‌کاری، نقاشی ایرانی، نوازندگی ساز ایرانی و… است.
- گروه کشاورزی و خدمات امور اداری، حسابداری مالی، هتلداری، مدیریت و برنامه‌ریزی، امور خانواده، هوانوردی، ایمنی و آتش‌نشانی، مددیاری سالمندان، مددیاری افراد با نیازهای ویژه، تولید نهال و جنگل‌کاری، زراعت غلات و حبوبات، پرورش قارچ خوراکی، پرورش میوه‌های هسته‌دار، کشت و کار مکانیزه و… است.
توجه:
اگر تقاضای تحصیل در هر یک از رشته‌های ذکرشده در بالا، بیش از ظرفیت هنرستان کاردانش باشد؛ گزینش هنرجویان از طریق مصاحبه، آزمون و یا شرط معدل خواهد بود.
مزایا و معایب رشته کاردانش چه مواردی هستند؟
- هدف شاخه کاردانش، تربیت نیروی کار توانمند و کارورزیده برای ورود به بازار کار است. آموزش در برخی از رشته‌های کاردانش به نحوی پربار است که هنرجویان را به سمت خوداشتغالی سوق می‌دهد.
- دوره‌های کاردانش، تحت نظارت و مدیریت وزارت آموزش‌وپرورش و وزارت کار و امور اجتماعی است.
- در هنرستان، زمان عمده هنرجویان صرف یادگیری عملی می‌شود. به عبارتی، زمان عمده کلاس در کارگاه‌ها صرف می‌شود. از مزیت‌های آموزش عملی، یادگیری بهتر مهارت است.
- هنرجویان ملزم به ادامه تحصیل در هنرستان کاردانش نیستند، بلکه برای اخذ دیپلم می‌توانند به آموزشگاه‌های فنی حرفه‌ای که فعالیت از سازمان فنی و حرفه‌ای دارند مراجعه کنند.
- برای بعضی از دروس کاردانش کتاب تألیف نشده است و هنرآموز از روی استانداردهای مشخص‌شده این دروس را تدریس می‌کند.
آیا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر برای هنرجویان کاردانش امکان‌پذیر است؟
هدف شاخه کاردانش تربیت نیروی متخصص برای بازار کار است اما فارغ‌التحصیلانی که تمایل به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر دارند می‌توانند در کنکور کاردانی فنی حرفه‌ای شرکت کنند. هرچند مطالعه دروس فنی حرفه‌ای برای دانش‌آموختگان کاردانش دشوار است؛ اما قبولی نهایی با افرادی خواهد بود که هدفمند و اصولی مطالعه کنند.
فارغ‌التحصیلان شاخه کاردانش همانند فارغ‌التحصیلان فنی حرفه‌ای، امکان شرکت در کنکور سراسری را خواهند داشت.
شباهت‌ها و تفاوت‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش
اکنون‌که با هر دو شاخه فنی حرفه‌ای آشنا شدید؛ برای اینکه به سؤال تحصیل در فنی حرفه‌ای یا کاردانش برای شما بهتر است پاسخ دهید. شباهت و تفاوت‌های دو شاخه را که در ذیل آمده است مطالعه کنید.
شباهت:
- هدف هر دو شاخه، تربیت تکنسین فنی موردنیاز برای صنعت و بازار کار است.
- محوریت آموزش در هر دو شاخه عملی و به‌صورت کارگاهی است.
- هنرجویان هر دوشاخه، برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر همچون کاردانی، کارشناسی و… محدودیتی ندارند.
تفاوت:
- شرایط ورود به شاخه کاردانش راحت‌تر از فنی حرفه‌ای است.
- سطح دروس فنی حرفه‌ای دشوارتر از کاردانش است.
- ساعت کلاس‌های عملی و کارگاهی هنرجویان کاردانش بیشتر از فنی حرفه‌ای است.
- تعداد و تنوع رشته‌های کاردانش بیشتر است.
- تعداد دروس تئوری که دانش آموزان فنی حرفه‌ای باید بگذرانند بیشتر است.
مطالب مرتبط با فنی حرفه ای بهتره یا کاردانش
انتخاب رشته چه تاثیری روی آینده شغلی شما دارد؟ اگر به‌دنبال پاسخ هستید مطالعه مطلب زیر پیشنهاد می‌شود.
اگر احساس می‌کنید درباره انتخاب رشته نیاز به کسب اطلاعات بیشتر دارید، مطالعه مطلب زیر را از دست ندهید.
در این مقاله، دو شاخه فنی حرفه ای و کاردانش به‌صورت کامل بررسی گردید.
الان به نظر شما فنی حرفه ای بهتره یا کاردانش ؟
انتخاب شما برای ادامه تحصیل، کدام یک از رشته‌های این دو شاخه است؟
بعد از اخذ دیپلم، چه جایگاهی برای خود متصور هستید؟
از دغدغه‌های انتخاب رشته خودت برامون بگو. خوشحال میشیم تجارب ارزشمندت رو با ما به اشتراک بذاری😊
محصولات آموزشی
سلام
من رشته گرافیک کارو دانش هستم وهمه میگن کنکور نداره فقط میخواستم بدونم گرافیک کارودانش آینده داره؟؟؟
سلام من رشته گرافیک برداشتم و افتادم کاردانش آیا میشه پایه دهم در کاردانش تحصیل کنم و یازدهم آزمون بدم برم فنی و حرفه‌ای