شما شاید پس از پایان دوره کارشناسی یا حتی در حین کار، برای ارتقای موقعیت شغلی خود، به فکر ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد باشید، به همین خاطر، مانند دوره کارشناسی مجبور به انتخاب بین دانشگاه‌های دولتی و آزاد هستید. در این مطلب تلاش کردیم با بررسی کامل مزایا و معایب ارشد ازاد یا دولتی به این انتخاب شما کمک کنیم. با ما همراه باشید تا بفهمیم بالاخره ارشد دولتی بهتر است یا آزاد؟
- تحصیل ارشد در مهندسی، پیراپزشکی یا علوم انسانی
- مزایای دانشگاه دولتی نسبت به دانشگاه ازاد
- معایب دانشگاه دولتی در مقابل دانشگاه ازاد
- مزایای دانشگاه ازاد نسبت به دانشگاه دولتی
- معایب دانشگاه ازاد در مقابل دانشگاه دولتی
- فاکتورهای تصمیم‌گیری بین دانشگاه دولتی و ارشد
تحصیل ارشد در مهندسی، پیراپزشکی یا علوم انسانی
ادامه تحصیل در مقطع ارشد، بسیار وابسته به گرایش و رشته‌ی تحصیلی شما است. برآورد میان تمام ویژگی‌های ارشد بین دانشگاه‌های دولتی و آزاد وابسته به این موضوع است. تحصیل در مقطع ارشد برای رشته‌های پیراپزشکی و علوم انسانی، موضوع خیلی مهمی است. زیرا که درآمد و دستاوردهای اجتماعی و علمی که از تحصیلات در این رشته‌ها به دست می‌آید، تنها با گذراندن دوره‌ی کارشناسی حاصل نمی‌شود.
در رشته‌های مهندسی می‌توان به طور کلی گفت که در مقطع ارشد دستاورد فنی-مهندسی بیشتری نصیب افراد نمی‌شود. برای آشنایی بیشتر با شرایط دوره ارشد، پیشنهاد می‌شود که مطلب ارشد بخونم یا نه را از کارنکن مطالعه کنید. در ادامه به مزایا و معایب دانشگاه‌های دولتی و آزاد در مقطع کارشناسی ارشد می‌پردازیم.
مزایای ارشد دانشگاه دولتی نسبت به دانشگاه آزاد
همیشه از این و آن می‌شنویم که دانشگاه‌های دولتی در برابر دانشگاه‌های آزاد امکانات بیشتری دارند. اما هیچ کس تا به حال به ما نگفته است که دقیقاً چه چیزهایی باعث می‌شود که دانشگاه‌های دولتی به نظر بهتر برسند. در این بخش به همین نکات ریز اشاره می‌کنیم که بدانید قرار است چه چیزهایی در دانشگاه دولتی به دست بیاورید.
1. ارتباط مستقیم با پژوهش و آزمایشگاه
یکی از تفاوت‌های اصلی کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های ازاد و دولتی ارتباط مستقیم دانشجویان مهندسی و پزشکی با آزمایشگاه است. به دلیل حضور بیشتر اساتید محقق در دانشگاه‌های دولتی، فضای آزمایشگاهی دانشگاه‌های دولتی فعال‌تر از دانشگاه‌های ازاد است. از طرفی این فضا زمینه آشنایی شما را با افراد دیگر در دانشگاه‌های بین‌المللی را هم فراهم می‌کند که می‌تواند انگیزه مناسبی برای فعالیت‌های علمی باشد. به همین خاطر اگر علاقه‌مند هستید که بر روی مرزهای علم قدم بردارید، دانشگاه‌های دولتی گزینه مناسبی برای شما هستند.
2. ارتباط مستقیم با صنعت
از آنجایی که تمام تلاش‌های پژوهشی در مهندسی و پزشکی برای رشد و گسترش صنعت و درمان انجام می‌گیرد، دانشجویان دانشگاه‌های دولتی به واسطه‌ی آزمایشگاه‌های مجهزتر و ارتباط اساتید آزمایشگاه‌ها با صنعت، بیشتر از دانشگاه ازاد، با چالش‌های صنعتی در پژوهش‌هایشان روبرو می‌شوند. این موارد باعث می‌شود که حتی به واسطه تحقیقات، دانشجویان ارشد دولتی بهتر از ارشد آزاد با فضای صنعت آشنا شوند و حتی از زمینه‌های تحقیقاتی خارج شوند و زودتر علاقه‌شان را در صنعت پیدا کنند.
3. مهاجرت تحصیلی
به پایان رساندن دوره‌ی کارشناسی ارشد، مستلزم تحویل مقدار مشخصی از تحقیقات و همچنین پایان‌نامه است، که عموماً به عنوان رزومه‌ی مناسبی برای مهاجرت تحصیلی در مقطع دکتری یا فرصت‌های مطالعاتی می‌باشد. به واسطه‌ی حضور بیشتر اساتید بین‌المللی در دانشگاه‌های دولتی، این مزیت نسبت به دانشگاه‌های ازاد وجود دارد که برای خودتان رزومه‌ی تحقیقاتی مفصل‌تری آماده کنید.
4. اتمسفر فعال‌تر
در دانشگاه‌های دولتی به واسطه جنب و جوش بیشتر دانشجویان در زمینه‌های علمی و عملی، ناخودآگاه در بستر فعالیت‌های بیشتری قرار می‌گیرید.
معایب ارشد دانشگاه دولتی در مقابل دانشگاه آزاد
از آنجایی که همیشه فقط به خوبی‌های دانشگاه دولتی اشاره می‌شود نباید دچار این اشتباه شویم که دانشگاه دولتی مثل باغ سبزی است که هیچ نقصی ندارد. در مقابل دانشگاه ازاد، معایبی در سیستم دانشگاه دولتی وجود دارد که در این قسمت از مطلب به آنها می‌پردازیم.
1. گرو بودن مدرک تحصیلی
این موضوع، از شاخص‌ترین معایب دانشگاه‌های دولتی در تمامی مقاطع تحصیلی از کارشناسی تا پسادکتری می‌باشد. شما در برابر هزینه‌هایی که دولت برای شما در مدت زمان تحصیلتان متحمّل شده است، به عنوان هزینه‌ی آزادسازی مدرک، یا باید این مبلغ را به دانشگاه پرداخت کنید یا مدت زمان معادلی را که دانشگاه تعیین می‌کند برای خدمت به دولت بگذرانید.
هزینه‌ی آزادسازی مدرک هر چند مدت یکبار با تغییرات نرخ دلار، تغییر می‌کند که می‌توانید اطلاعات دقیق آن را از سازمان امور دانشجویان وزارت علوم پیگیری کنید. در ارشد دانشگاه‌های ازاد در مقابل دولتی شما با پرداخت هزینه‌های ترم تحصیلی دیگر نیازی به آزادسازی مدرک تحصیلی ندارید.
2. خدمت سربازی
از موضوعاتی که همیشه باعث نگرانی پسرها می‌باشد، خدمت سربازی است. طبق قوانین نظام وظیفه، آقایان نمی‌توانند به طور همزمان به خدمت سربازی و تحصیل بپردازند و باید بعد از اتمام ۱۸ سالگی وضعیت تحصیل یا خدمت سربازی خود را مشخص کنند. از طرفی طبق قانون دیگری، فارغ‌التحصیلان در مقطع دیپلم یا بالاتر، می‌توانند زمان معرفی خود را به نظام وظیفه یک سال به تعویق بیندازند و این قانون برای به پایان رساندن هر دوره تحصیلی برقرار هست. پس بعد از به پایان رسیدن دوره کارشناسی، یک سال زمان برای انتخاب بین گذراندن دوره ارشد و رفتن به خدمت سربازی وجود دارد. در دانشگاه‌های دولتی این امکان که پروژه‌های معادل خدمت سربازی بگیرید یا از خدمات نخبه سرباز بودن استفاده کنید، نسبت به دانشگاه‌های ازاد بیشتر است.
اما نباید از این موضوع غافل ماند که برای کنکور ارشد و ورود به دانشگاه دولتی نیاز به مطالعه بیشتری نسبت به دانشگاه ازاد دارید. به همین خاطر اگر که به خاطر شرایط نظام وظیفه درگیر خدمت سربازی شدید و یا به هر دلیلی به طور کلی از فضای مطالعه دور هستید، آگاه باشید که برای کنکور ارشد کار سخت‌تری نسبت به کسانی که مستقیم از کارشناسی به ارشد کنکور می‌دهند، پیش رو داردی.
3. کارکردن در کنار تحصیل
کار و اشتغال در کنار تحصیل از موضوعات چالش برانگیزی است که الآن حتی به دوران دبیرستان هم راه پیدا کرده است. در مقطع ارشد، مدت زمان فعالیت روزانه نسبتاً کمتر از دوران کارشناسی است و در دانشگاه‌های دولتی به واسطه انتظارات اساتید دانشگاه از دانشجویان، زمان آزاد روزانه، نسبت به دانشگاه‌های ازاد بسیار کمتر است.
برای این که بتوانید تصمیم‌گیری‌ای با بیشترین اطمینان را داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم که قبل از پرسیدن این سوال که «ارشد دولتی بهتر است یا ازاد؟»، به تمام منابع خودتان و توقعاتتان از مقطع ارشد خوب فکر کنید و بدانید که برای رسیدن به چه نتیجه‌ای ادامه تحصیل را انتخاب می‌کنید.
مزایای ارشد دانشگاه آزاد نسبت به دانشگاه دولتی
برای ورود به دانشگاه ازاد هم دلیل کم نیست. عموماً در ذهن مردم، دانشگاه ازاد خوب جا نیفتاده است و همیشه چشم‌ها بر روی مزایای دانشگاه ازاد در برابر دانشگاه‌های دولتی بسته مانده است. در این قسمت به همین مزایای هرچند ساده اما مهم نگاهی می‌کنیم.
1. دسترسی در همه استانها
مهمترین مزیت دانشگاه‌های آزاد، وجود داشتن آنها در همه شهرهای کشور است. حتی در شهرهای به ظاهر محروم هم می‌توان دانشگاه‌های آزاد را پیدا کرد. البته که دسترسی زیاد به معنی کیفیت بیشتر نیستولی زمانی که مجبور باشید بین شهر غریب و محل زندگیتان انتخاب کنید، با دانشگاه آزاد این امکان را دارید که محل زندگیتان را انتخاب کنید.
2. کیفیت خوب رفاهی
از قدیم گفته‌اند که هر چه قدر پول بدهی، همان قدر آش می‌خوری! این که یک شوخی بود ولی به هر حال دانشگاه‌های آزاد عموماً به اندازه‌ای که پول می‌گیرند، امکانات در اختیار دانشجو قرار می‌دهند. البته این موضوع مثال نقض هم کم ندارد. برای فهمیدن صحت این موضوع، به راحتی می‌توانید به چند دانشگاه آزاد اطراف محل زندگیتان سر بزنید.
3. برنامه تحصیلی دانشگاه آزاد
از زمان‌بندی مناسب کلاس‌ها و آزمایشگاه‌ها هم نمی‌توان صرف نظر کرد. بخش اعظمی از دوره‌ی ارشد، به مطالعه خودگردان روی موضوعات تحصیلی تخصیص دارد که اگر برنامه درسی دانشجو نامتراکم و به هم ریخته‌ی دانشگاه سراسری را در نظر بگیریم، می‌توانیم یک امتیاز مثبت به دانشگاه‌های آزاد به خاطر ارائه‌ی متراکم‌تر بدهیم.
معایب ارشد دانشگاه آزاد در مقابل دانشگاه دولتی
در چشم همه‌ی ما، همیشه مشکلات بیشتر از امکانات به نظر می‌رسد. در این بخش از مطلب به معایب اساسی و اصلی دانشگاه ازاد اشاره می‌کنیم. البته که این مشکلات راه حل هم کم ندارند. باید وابسته به شرایط خودتان سنگینی این معایب را ارزیابی کنید.
1. هزینه‌های نسبتاً بالا
همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی دانشجویان دانشگاه آزاد هزینه‌ای است که باید پرداخت کرد. هزینه‌های اصلی دانشگاه آزاد عبارتند از شهریه ثابت و شهریه متغیر. داوطلبان ورودی جدید باید مبلغی اضافه‌تر را به عنوان هزینه خدمات آموزشی و بیمه حوادث بپردازند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید این متن از گروه هیواد را مطالعه کنید.
علاوه بر این می‌توان هزینه خوابگاه‌های دانشگاه آزاد را هم اضافه کرد که از ترمی حداقل 400 هزار تومان شروع می‌شود و وابسته به امکانات رفاهی و… متفاوت است.
2. اتمسفر غیرفعال‌تر
فضای دانشگاه‌های آزاد به دلیل شرایط مختلف، در زمینه‌های تحصیلی غیرفعال‌تر از دانشگاه‌های سراسری است ولی به هرحال جو صمیمی‌تری بین دانشجویان دانشگاه آزاد وجود دارد.
فاکتورهای مهم تصمیم‌گیری
در پاسخ به سوال ارشد ازاد یا دولتی، فاکتورهای مختلفی را معرفی کردیم که برای تصمیم‌گیری بهتر خلاصه‌ای در اینجا ارائه می‌کنیم:
- زمینه تحصیلی: تجربه ثابت کرده است که ادامه تحصیل در برخی از رشته‌های تحصیلی در مقطع ارشد بهره آنچنانی ندارد و به عبارتی «وقت تلف کردن» به حساب می‌آید. به همین خاطر پیشنهاد می‌شود که قبل از تصمیم‌گیری و شروع مطالعه برای کنکور کارشناسی ارشد، از کسانی که در این زمینه تجربه کافی دارند مشورت بگیرید.
- هزینه تحصیل: با در نظر گرفتن هزینه‌های رفت و آمد و خوابگاه و هزینه آزادسازی مدرک و… می‌توان با اغماض کمی گفت که هزینه‌های دانشگاه دولتی و آزاد تقریباً همتراز می‌باشد.
- زمان در دسترس: مطالعه برای کنکور ارشد کار زیاد دشواری نیست. حداقل به اندازه کنکور کارشناسی سخت نیست. ولی به هرحال مدت زمانی لازم است که برای مطالعه اختصاص دهید. به طور کلی زمان لازم برای مطالعه ارشد 6 الی 7 ماه است. پس تقریباً از شهریور ماه برای قبولی در دانشگاه‌های سراسری باید شروع به مطالعه کنید.
حرف پایانی
در نهایت باید به این نکته توجه کرد که نمی‌توان نسخه واحدی برای همه پیچید و شما باید با توجه به شرایط خودتان دست به انتخاب بزنید. این که تصمیم‌گیری کنید که ارشد دانشگاه دولتی بهتر است یا ازاد به اینکه چه چیزهایی را معیار قرار دهید برمی‌گردد.
شاید این سوال برای شما به وجود آمده باشد که شرایط اپلای با مدرک دانشگاه آزاد چگونه است؟ در همین راستا می‌توانید مطلب زیر را مطالعه کنید.
و همچنین برای فهمیدن تفاوت‌های دانشگاه آزاد و پیام نور به مطلب پایین مراجعه کنید.
و برای آگاهی از شرایط ثبت نام دانشگاه آزاد، مطلب زیر را برای شما آماده کرده‌ایم.
در این متن به بررسی جامعی از تفاوت‌های ارشد ازاد و دولتی پرداختیم. خوشحال می‌شویم که شنوای نظرات شما و پاسخگوی پرسش‌های شما باشیم.
محصولات آموزشی