رهایی از سردرگمی شغلی با دوره جامع طراحی مسیر شغلی

05cd561c30ce09371833d5f2a171bd66_1200x628__1___1_-removebg-preview

کتاب استارتاپ صد دلاری را بخوانیم یا نخوانیم؟

استارتاپ صددلاری
3.6/5 - (5 امتیاز)

چند وقت پیش یکی از دوستام می‌خواست کسب‌و‌کار خودش را ایجاد کند اما پول زیادی نداشت، بهش پیشنهاد کردم که کتاب استارتاپ صد دلاری می‌تونه کمکش کنه. بعد از خوندن کتاب، پرورش قارچ را شروع کرد اما موفق نشد! بمن گفت:

– مجتبی! انگار کتاب استارتاپ صد دلاری فقط مطالب قشنگ داره.

+ اره مطالب قشنگ داره اما کاربردی هم هست.

– اگر کاربردی هست چرا من موفق نشدم؟

اونجا بود که تصمیم گرفتم این مطلب را بنویسم تا بگم چرا هر کسی با خوندن کتاب استارت آپ 100 دلاری حتماً ایلان ماسک ثانی نمی‌شود و حتی ممکن هست:

 شکست بخورد، بد هم شکست بخورد!

و هیچ ننگی بالاتر از این نیست که بعد از خوندن کتاب استارتاپ صد دلاری شکست بخورد. (اینجا نقی معمولی درونم فعال شد)

ادامه متن میگم دوستم بعد از پرورش قارچ سراغ چی رفت. (راستی می‌دونید تفاوت استارتاپ و کسب و کار چی هست؟ یا تفاوت استارتاپ و کارآفرینی ؟ یا تفاوت استارتاپ با شرکت های دانش بنیان ؟قطعاً میدونی استارت آپ چیست)

یکی از سوأل‌های مهم در مواجهه با چنین کتاب‌هایی این است که:

اگر همه چیز اینقدر سرراست است همه باید بتونند با صد دلار (البته این برای خارجی‌ها است. برای ما با قیمت فعلی دلار 😱، صبر کنید🤨🤔، صد دلار به پول ما هم چیزی نمیشه😄. آهان پس ادامه میدیم) استارتاپ خودشون را ایجاد کنند و همه چیز گل‌و‌بلبل باشد.

در ادامه، اول خلاصه کتاب استارتاپ صد دلاری را میگم بعد درباره نویسنده کتاب، اینکه چجوری این کتاب را نوشت.

بعد‌از‌آن درباره این موضوع صحبت می‌کنم که چرا هرکسی با خوندن این کتاب لزوماً موفق نمیشه. و اینکه آیا خوندن چنین کتاب‌هایی مفید هست؟

در آخر چندتا کتاب مشابه معرفی می‌کنم و از همه مهمتر چندتا مطلب در‌رابطه با مهارت‌های لازم و پادکست مفید برای هرکسی که می‌خواد کسب‌و‌کار خودش را ایجاد کند.

فهرست

خلاصه کتاب استارتاپ صد دلاری

آدم‌های زیادی هستند که از شغل فعلی‌شان راضی نیستند و جرئت تغییر شغل را هم ندارند. کتاب استارتاپ صد دلاری حاصل تحقیقات و مصاحبه‌های «کریس گیل بو» با کارآفرینانی است که شغل کوچکشان را با هزینه کم ‌راه انداختند و در مدت‌زمان کوتاه به درآمدزایی رسیدند و از شغل‌های استخدامی فرار کردند.  

کتاب استارت آپ 100 دلاری
کتاب استارتاپ صد دلاری

با آوردن داستان‌های واقعی از افرادی که این مسیر را طی کردند اعتمادبه‌نفس برای تغییر شغل پیدا می‌کنیم. اینکه بدانیم از کجا و با چه امکاناتی کار را شروع کردند و چگونه به موفقیت رسیدند.

آنچه در تمام داستان‌های کتاب مشهود است داشتن اشتیاق و علاقه به کار است، نه مهارت و نه سرمایه. حتی نیازی به ایده هم نیست. در تمام داستان‌ها می‌بینیم افرادی وجود دارند که می‌خوان صرفاً کاری کنند همین. اما همینطوری الکی‌ هم نیست که!

گیل بو میگه هر چیزی که لذت دارد شما را پولدار نمی‌کند (دیدید همینجوری الکی هم نیست). مردم برای اینکه تفریح داشته باشند پولی به شما پرداخت نمی‌کنند.

آن‌ها به شما پول پرداخت می‌کنند برای دیدگاه‌ها و راه‌حل‌هایی که فرد مشتاقی که کار خود را بلد است به آن‌ها ارائه می‌ده.

تأکید او این است که به جای اینکه صبر کنید، برنامه بچینید و یا به دنبال سرمایه باشید، فقط شروع کنید.

گیل بو میگه که برای شروع کار حتماً نیاز نداریم که مدرک دانشگاهی، تعدادی نیروی کار و طرح کسب‌وکار داشته باشیم فقط باید چیزی داشته باشیم که به آن علاقه داریم و افرادی را پیدا کنیم که حاضر باشند برای دریافت آن هزینه بدند و روشی که بتونیم آن هزینه را بگیریم. پس فقط علاقه خالی کافی نیست.

کلیات کتاب

گیل بو سعی می‌کند در کتاب استارتاپ صد دلاری به این سؤال‌ها پاسخ دهد:

  • برای شروع چنین کارآفرینی چه چیزی نیاز هست؟
  • چطور یک ایده را به عمل تبدیل کنیم؟
  • چجوری آن را ارتقا دهیم؟

خلاصه این موارد را به صورت تصویری می تونید در ویدئوی بامزه 9 دقیقه‌ای زیر تماشا کنید.

مثال‌های استارتاپ ارزان‌قیمت کتاب استارتاپ صد دلاری

در این بخش چند مثال کسب‌و‌کار ارزان‌قیمت از کتاب استارتاپ صد دلاری میاریم:

از آب کره گرفتن

فلین یکی از شخصیت‌هایی است که گیل بو باهاش مصاحبه می‌کند. فلین برای شروع کسب‌وکار با افراد موفق در آن حوزه مصاحبه می‌کرد و آن‌ها را در سایتش منتشر می‌کرد.

بعد از مدتی افراد زیادی مشتاق بودند که برای خوندن این مصاحبه‌ها پول بدند و فلین درآمد زیادی پیدا کرد.

همین نه چیز دیگه‌ای. یعنی با دانش دیگران پول درآورد. از آب کره گرفتن همینه‌ها 😉.

معلمی

گرین وی آموزش خمیرترش به افراد تازه‌کار را شروع کرد. در ابتدای کار دوربین و میکروفون خوب برای ضبط آموزش‌ها نداشت. فقط با وسایلی که دم‌دستش بود شروع کرد.

کافی است در اینترنت جستجو کنید و ببینید مردم به دنبال یادگیری چه چیزی هستند. با تحقیق درباره آن شروع به آموزش آن موضوع کنید مانند پادکست یا ویدئو آموزشی (اگر میخواید شما هم چنین کاری کنید می‌تونید با استارت آپ های آموزشی و سایت‌ آنها بیشتر آشنا بشید.)

هدف آموزش باید صرفه‌جویی در وقت و هزینه افراد باشد؛ با ایجاد یک درگاه پرداخت و یک تضمین در صورت عدم رضایت، مردم را تشویق کنید که فایل‌های آموزشی شما را بخرند.

شروع کنید به تبلیغ کردن کار خود در پلتفرم‌های متفاوت مثلاً در اینستاگرام و تلگرام (که فعلاً فیلترند). و حتی بخشی از آموزش خود را به‌طور رایگان در گروه‌ها بفرستید و بازخورد بگیرید.

اینجوری بدون هزینه تبلیغ می‌کنید. به این سوی چراغ قسم خودم با چشمام دیدم فروش دوره ” دلبری کردن زن برای مرد” با قیمت مناسب. بیا ببین مردم مشتاق چقدر ثبت‌نام می‌کردند! 🤔

کتاب استارت آپ 100 دلاری
کتاب استارتاپ صد دلاری

دیجی کالا بازا

فروش محصول یکی دیگر از مثال‌ها است. در فروش محصول هزینه زیادی جهت انبارداری و استخدام کارمندان نیاز است اما باوجود سایت‌هایی مانند آمازون و دیجی کالا می‌شه این هزینه‌ها را پرداخت نکرد.

راج جان (فامیلی طرف جان هست وگرنه از دوستان بنده نیست که بگم علی جان) علاقه زیادی به قهوه داشت بعد از مدتی متوجه شد می‌تونه آسیاب قهوه را با کمی تغییر و با برند خودش در آمازون بفروشه (می‌تونید با استارت آپ خانگی بیشتر آشنا بشید، اینکه چطوری در خانه پول دربیارید).

تنها کاری که کرد ایجاد یک صفحه فروش در آمازون بود. در مدت کمی 200،000 آسیاب قهوه با برند خودش فروخت. باید برای شروع چنین کارهایی به دنبال محصولاتی برید که نیاز روزانه مردم هست.

یه کوچولو تغییر

سعی کنید ایده‌ای که ارائه می‌دید کمی متفاوت از سایرین باشد اینجوری همان تفاوت می‌تونه نقطه پرش شما بشه.

با مشتری‌ها در ارتباط باشید و نیاز آن‌ها را بشناسید. به کارهای با هزینه اولیه زیاد فکر نکنید، از کم شروع کنید. این شعار معروف این کتاب است.

مثال‌های بالا را به صورت تصویری در موشن گرافیک زیر که به‌زبان انگلیسی است می‌تونید ببینید. اگر انگلیسی خوب متوجه نمی‌شید هیچ اشکال نداره می تونید تصاویر را ببینید مثلاً تصویر خانم گرین وی، آشپزخانه‌اش، امکانات اولیه‌اش و… .

2 درس مهم کتاب

  • اشتیاق و مهارت خودت را با چیزی که برای سایرین مفید است یکی کن.
  • غالب مردم بیشتر پول، عشق و توجه می‌خوان و کمتر استرس، نگرانی و بدهی. همیشه به این فکر کنید چه چیزی به زندگی مردم می‌تونید اضافه و یا کم کنید آن‌وقت خودتان را برای گرفتن پول آماده کنید.

فهرست مطالب کتاب استارتاپ صد دلاری

بعد از مقدمه و پیشگفتار مترجم، سایر بخش‌های کتاب به‌صورت زیر است:

بخش اول: کارآفرینان غیرمنتظره
بخش دوم: بردن به خیابان‌ها
بخش سوم: سرمایه‌گذاری استقراضی و گام‌های بعدی
پی‌نوشت
۱-رنسانس
۶-طرح کسب و کار تک صفحه‌ای
۱۱-بالا بردن (شتاب دهی)
افشاگری از واقعیت‌های جالب
۲-به آنها ماهی بده
۷-پیشنهادی که نمی‌توانید رد کنید
۱۲-چگونه به خودتان امتیاز دهید
ولی صبر کنید… یک چیز دیگر
۳-شور و اشتیاق خود را دنبال کنید… شاید
۸-راه اندازی کنید
۱۳-به پیش…
پیوست داستان‌های ماهی
۴-ظهور کارآفرین سرگردان
۹-ترغیب:هنر ظریف خود تبلیغی
۱۴-ولی اگر شکست خوردم چه؟
قدردانی
۵-ویژگی‌های جمعیتی جدید
۱۰-پولم را نشانم بده
ستارگان استارت آپ ۱۰۰ دلاری


می‌تونید کتاب استارت آپ 100 دلاری را از دیجی کالا بخرید:

درباره کریس گیل بو نویسنده کتاب استارتاپ صد دلاری

کریس گیل بو نویسنده کتاب استارتاپ صد دلاری است. کتاب استارت آپ 100 دلاری

کریس گیل بو Chris Gillbeau که متولد 1978 یعنی 44 ساله است یک کارآفرین، نویسنده و بلاگر، زاده کشور ایالات‌متحده است. علت معروفیتش فعالیت‌هاش در کارآفرینی مخصوصاً بلاگ‌های سفرنامه‌اش با عنوان “هنر تبعیت نکردن” است.

16 سالگی دبیرستان را رها کرد و به کالج رفت (شما اینکارو نکنید چون در ایران نداریم) و آنجا از رشته‌های متفاوتی درس برداشت (آچار فرانسه زمانه‌ات را بشناس) و پس از فارغ‌التحصیلی وارد دانشگاه شد و باگذشت دو و نیم سال درسش را در 20 سالگی تمام کرد.

وارد مقطع ارشد شد و هم‌زمان به عمده‌فروشی مشغول شد تا هزینه تحصیلش را در‌بیارد. بین تحصیل حدود 4 سال، داوطلب امور خیریه به آفریقای غربی رفت بعدش ادامه تحصیل داد تا کارشناسی ارشدش را در رشته مطالعات بین‌الملل از دانشگاه واشنگتن دریافت کرد.

شروع کار درآمدزا

پس از اتمام درس، سایت هنر تبعیت نکردن را زد که مطالب مربوط به کارآفرینی را منتشر می‌کرد. سال 2008 کتاب الکترونیکی با عنوان “راهنمای کوتاه بر تسلط جهانی” را به‌رایگان در سایتش منتشر کرد که بالای صد هزار بار دانلود شد.

در سایتش از برنامه‌هاش برای سفر نوشت و اینکه چطور از تخفیف‌ها و جوایز شرکت‌های حمل‌ونقل برای کاهش هزینه سفرش استفاده می‌کرد.

تا سن 35 سالگی تونست 193 کشور را به همین روش ببینه. در این مدت برنامه حق اشتراکی‌ای را ایجاد کرد که خدمات تخفیفی و تقریباً رایگان شرکت‌های حمل‌ونقل و سفر را به مسافران معرفی می‌کرد.

تولد کتاب استارتاپ صد دلاری

سال 2011 گرداننده اجلاسی درباره افرادی که مسیر شغلی سنتی نداشتند بود. در اجلاس سال بعد به شرکت‌کننده‌ها قبض‌های 100 دلاری برای کمک خیریه‌ای به کارآفرینان داد.

همان سال بود که کتاب استارتاپ صد دلاری را نوشت. این کتاب رتبه 6 لیست بهترین فروش سال نیویورک‌تایمز در گروه خود را گرفت.

سال 2017 پادکستی با عنوان “مدرسه شغل دوم” تولید کرد که در آن با افرادی مصاحبه می‌کند که در کنار شغل سنتی شغل جانبی برای تأمین هزینه‌های زندگی دارند. همان سال کتاب “شغل دوم: از ایده تا درآمد در 27 روز” را منتشر کرد.

2019 کتاب “100 شغل دوم” را منتشر کرد. و اخیراً اولین کتاب رمان خود با عنوان “درخت پول” را در 2020 منتشر کرده است.

آیا مطالعه کتاب استارتاپ صد دلاری مفید است؟

زمانی که عده‌ای کاری را انجام دادند و موفق شدند آیا ما هم می‌تونیم آن کار را تکرار کنیم؟ این سؤالی است که خیلی از کسانی که می‌خوان کسب‌وکارشون را راه‌اندازی کنند می‌پرسند. مسلماً هرکسی می‌تونه فعالیت آن‌ها را تکرار کند اما موفقیت آن‌ها را چطور؟!

برای پاسخ به چنین سؤالی می‌خوام چندتا آمار از صفحه  106 آمار استارتاپ که باید بدانیم برای 2023  سایت EMBROKER بیارم.

آمار استارتاپ‌ها

اولین آمار، نتیجه استارتاپ‌های موفق هست:

  • در خوش‌بینانه‌ترین حالت 10 درصد استارتاپ‌ها سالانه موفق می‌شوند.
  • از 5 استارتاپ 2 تا به سوددهی می‌رسد و 3 تا یا سریع ورشکست می‌شوند و یا ادامه می‌دهند تا پولشان تمام بشود.
  • 10 درصد در اولین سال شکست می‌خورند. این آمار برای همه صنف‌ها است.
  • تنها یک درصد استارتاپ‌ها تبدیل به موسسه شاخص می‌شوند مانند اوبر، ایر بی ان بی، الک و…

ممکن هست بگید که این آمارها برای استارتاپ‌های ارزان و کوچک هست اما:

  • شکست استارتاپ‌ها زمانی  که 11 تا 50 کارمند دارند خیلی محتمل هست.

شاید بگید کسی که یک‌بار شکست‌خورده و درس گرفته حتماً در کار دوم موفق می‌شود اما:

  • کارآفرینی که شکست‌خورده است 20 درصد شانس موفقیت در کار بعدی دارد درحالی‌که کسی که اولین استارتاپش را آغاز می‌کند 18 درصد شانس موفقیت.

حتی کسی که در استارتاپش موفق بوده است لزوماً در استارتاپ بعدی موفق نیست:

  • کارآفرینان موفق 30 درصد شانس بیشتری در موفقیت کار بعدی دارند.

شاید باورتان نشه که آمارهایی برخلاف ایده کتاب استارتاپ صددلاری داریم:

  • دومین دلیل مهم شکست استارتاپ‌ها تمام شدن بودجه و پول شخصی است.
  • در آغاز کار، پیدا کردن هزینه پایه‌ای کار، بیش از نیمی از کار است. (یعنی کار سختی است)
  • 95 درصد کارآفرینان لیسانس دارند.

و یکم آمارهای عجیب:

  • نسبت کارآفرینان مرد به زن 10 به 7 است (تحقیق 2019).
  • افرادی که 60 سال سن دارند 3 برابر موفق‌تر از افراد 30 ساله هستند. (تحقیق 2018)
  • 69درصد کارآفرینان در امریکا کارشان را از خانه شروع کردند. (تحقیق 2016).
  • گران‌ترین استارتاپ‌های کوچک رستوران، مکان‌های بهداشتی و کارگاه‌های تولیدی است.

آیا کتاب استارتاپ صد دلاری دروغ می‌گوید؟

فکر می‌کنید هدف من از این آمارها ناامید کردن شماست؟ آیا گیل بو دروغ می‌گوید؟

البته که نه.

اما تمام واقعیت چیزی نیست که کتاب استارتاپ صد دلاری و کتاب‌های مشابه استارتاپی می‌گویند.

مهدی یکی از دوستانم با مطالعه کتاب استارتاپ صد دلاری و پشتیبانی یک شرکت در شهر قزوین شروع کرد به تولید قارچ در خانه. در ابتدا همه‌چیز خوب بود و مطابق برنامه پیش رفت.

اما نتونست کسب‌وکارش را توسعه بدهد و سوددهی کم بود و مجبور شد دوباره سراغ کار استخدامی برود. (حالا دیدید چکار کرد. البته هرکسی شرایط زندگی خودش را دارد)

اگر دوباره بخواد شروع کنه بهش استارتاپ گرایند و انواع سرمایه گذاری در استارتاپ ها را معرفی می‌کنم که بتونه کارشو بهتر توسعه بده مخصوصاً در اوایل کار و برای اینکه بتونه یک تیم خوب تشکیل بدهد استارتاپ ویکند را معرفی می‌کنم.

کامیار یکی دیگر از دوستانم از مثال فروش اینترنتی استفاده کرد و با خرید وسایل از کارگاه‌های اطراف تهران و فروش آنها در دیجی کالا درآمد خوبی پیدا کرد بدون اینکه نیاز باشد کارمندی بگیرد.

می‌توان گفت باارزش‌ترین توصیه‌ای که به کارآفرینان در ابتدای راه می‌شود این است:

تشخیص اشتباهات، قبل از روی دادن و یادگیری از شکست سایر کارآفرینان و اعمال آن‌ها به کسب‌وکار خودتان. 

با توجه به این توصیه، خواندن کتاب‌هایی مانند استارتاپ صددلاری، یادگیری از شکست سایر کارآفرینان هست. یادگیری آنها لازم هست اما کافی نیست.

نمی‌توان گفت کسی که آنها را یاد گرفته است ایلان ماسک بعدی است، نه! اما حداقل بیشتر حواسش جمع است که اشتباه تکراری انجام ندهد.

شرایط به قدری پیچیده است که تنها چیزی که (چقدر که گفتم. آخرین که را هم بگم، که) در کنترل ما است تلاش هوشمندانه ما است نه نتیجه کار.

بعد از این سخن بزرگان جا دارد یک صلوات محمدی‌پسند ختم کنید. 😀

کتاب‌های مشابه

معرفی کتاب‌ها بر اساس سایت startup savant.com است. کلی مطلب مفید دیگر هم درباره کارآفرینی می‌تونید در این سایت که به زبان انگلیسی است پیدا کنید. اگر هم انگلیسیتون خوب نیست، گوگل کروم خودش ترجمه می‌کند.

The lean startup

کتاب استارتاپ صد دلاری را بخوانیم یا نخوانیم

این کتاب نوشته اریک ریس هست که به فارسی ترجمه نشده. اما گفته می‌شه یکی از بهترین کتاب‌ها برای راهنمایی ایجاد استارتاپ‌هایی است که ازلحاظ مالی مؤثر هستند. 

کتاب مسیری را برای این کار مطرح می‌کند که بر پایه یادگیری‌های سریع، انعطاف‌پذیری و دوره‌های کوتاه تولید است و توصیه بر مهم دانستن بازخورد مشتریان است (مطلب چگونه مهارت یاد بگیریم؟ آموزش یادگیری چریکی است و می‌تونه ایده کلی درباره یادگیری سریع به شما بده.)

راستی یک خلاصه کوتاه و خوب از کتاب نوپای ناب (ترجمه فارسی The lean startup) را می‌تونید در سایت کارنکن ببینید.

و می‌تونید کتاب را از دیجی کالا بخرید:

با چرا شروع کنید

کتاب استارتاپ صد دلاری را بخوانیم یا نخوانیم

در این کتاب سایمون سینک می‌گوید پرسیدن سؤال چرا بسیار آموزنده است. اینکه چرا بعضی از استارتاپ‌ها موفق‌تر هستند؟ چرا مردم این کالا را دوست ندارند؟

نویسنده قصد دارد با آموزش یافتن پاسخ چنین سؤال‌هایی علت پیشرفت کارآفرینی‌ها را توضیح دهد و ویژگی مشترک آن‌ها را مشخص کند.

هفته کاری چهار‌ساعته

کتاب استارتاپ صد دلاری را بخوانیم یا نخوانیم

تیموثی فریس تجربه‌اش از تبدیل درآمد 40،000 دلار در سال به 40،000 دلار در روز را به تصویر می‌کشد تنها با 4 ساعت کار در هفته.

این کتاب را می‌تونید از دیجی کالا بخرید:

گاو بنفش

کتاب استارتاپ صد دلاری را بخوانیم یا نخوانیم

ست گادین خاطره‌اش در فرانسه را می‌گوید که گاوهایی را در کنار اتوبان از نزدیک می‌دید و اینکه چقدر این تجربه از نزدیک دیدن گاوها برایش جذاب بود اما بعد از چند دقیقه گاوها برایش تکراری شدند و این ایده را پیدا کرد که گاوهای بعدی نیز به همان اندازه گاوهای قبلی جذاب‌اند اما تکراری شده‌اند.

پس برای اینکه جذاب باشیم باید به‌نوعی متفاوت باشیم. اگر یک گاو بنفش در میان آن گاوهای تکراری بود افراد دوباره به وجد می آمدند.

به طور خلاصه در این کتاب راه‌های متفاوت بودن معرفی می‌شود یعنی گاو بنفش زمانه‌ات را بشناس.

از دیجی کالا این کتاب را می‌تونید بخرید:

مطالب مرتبط

محمد رضا شعبانعلی یکی از شخصیت‌هایی است که می‌توان کلی مطلب از او یاد گرفت. در پادکست کارنکن درباره تجربیاتش در کسب‌و‌کار‌های مختلف حرف می‌زند و خیلی اطلاعات مفیدی از اینکه چطوری مسیر کار و زندگیمون را پیدا کنیم می‌ده. کلاً 5 ساعته.

اصلاً مصاحبه‌هایی که در پادکست کارنکن وجود داره کلی اطلاعات مفید در اختیار هرکسی که بخواد کاری را شروع کند میذاره. اینکه چه مشکلاتی در راه هست. کجاها ناامید میشیم. کی میتونه کمکمون کنه و… .

دقت کردید مثال‌هایی که تو کتاب استارتاپ صد دلاری وجود دارد برپایه کسب‌و‌کار اینترنتی هست؟ بهترین مهارتی که به این کسب‌و‌کار کمک می‌کند یادگیری تولید محتوا هست. می‌تونی همین الان دوره تولید محتوا رو ثبت‌نام کنی و سایت خودت رو طراحی و کسب‌و‌کارت رو توسعه بدی.

اگر کتاب استارتاپ صد دلاری را خوندی بگو آیا مفید بود؟ به سایرین پیشنهاد میدی بخونن؟
خوشحال میشم اگر نظری، مخصوصاً مخالف من داری در کامنت‌ها برام بنویسی.



کانال یوتیوب پادکست رادیو کارنکن
اینستاگرام پادکست رادیو کارنکن

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *