بازار کار کارشناسی ارشد و دکترای روانشناسی صنعتی و سازمانی

عجیب‌ترین تاریخچه‌ای که در مورد یک شغل یا رشته شنیدین چی بوده؟
برای من تاریخچه‌ی توسعه‌ی روانشناسی صنعتی و سازمانی به‌خاطر جنگ‌های جهانی بود!

در طول جنگ جهانی اول و دوم یه نیاز اساسی انتخاب مناسب‌ترین نیروها برای موقعیت‌های مختلف نظامی بود.
در این شرایط روانشناسان صنعتی و سازمانی وارد عمل شدن و به هر نیرو موقعیت نظامی مناسب خودش رو دادن؛ این‌طوری بهره‌وری نیروی انسانی به‌شدت بالا رفت، چون موقعیت نظامی هر شخص براساس شخصیت، روحیه و ویژگی‌هاش تعیین شده بود.
این شد شروع توسعه و پیشرفت روانشناسی صنعتی و سازمانی در جهان.

خب بعد از این مقدمه‌ی کلی در مورد رشته‌ی روانشناسی صنعتی و سازمانی، بذارین بگم در این مقاله قراره ذره‌بینو روی کدوم بخش این رشته بذاریم و با هم بررسیش کنیم:

هدف اصلیمون بررسی بازار کار کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی هست، ولی گریزی هم می‌زنیم به درآمد و حقوق کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی و وضعیتِ بازار کار دکترای روانشناسی صنعتی و سازمانی.

راستی در این مطلب من نمی‌خوام بگم که روانشناس کیه و چه کاری انجام میده، اینجا صحبت فقط، در مورد گرایش خاص صنعتی و سازمانیه.

ایستگاه اول: مستقیم از درب دانشگاه تا بازار کار برای شمایی که روانشناسی صنعتی و سازمانی خوانده‌ای

در این ایستگاه دستورالعمل‌هایی رو برای ورود به بازار کار گفتیم. با مدرک این رشته در دو حوزه‌ی کلی می‌تونین مشغول به‌کار بشین:

• مشاغل وابسته
• مشاغل مستقل

مشاغل وابسته

در شروع کار احتمالاً این حوزه مناسب‌تره، چون تجربه و مهارتتون هنوز چنگی به دل نمی‌زنه. البته لازم نیست از این محدودیتِ انتخاب، احساس بدی پیدا کنین، برای‌ اینکه تنوع در همین حوزه حداقل برای مدتی راضیتون می‌کنه.
کدوم تنوع؟
با من بیاین تا بگم.

محیط‌های کاری در حوزه‌ی مشاغل وابسته برای کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی:

بخش دولتی، صنایع و سازمان‌ها:

اگر خیلی کلی بخوام بگم؛ هر سازمانی که حتی ده یا بیست نفر اونجا مشغول به‌کارن، می‌تونه به یک روانشناس صنعتی و سازمانی نیاز داشته باشه، اما نکته‌ی مهم اینه که شما باید این احساس نیاز رو در مدیران سازمان بیدار کنین و قانعشون کنین که به شما و تخصصتون نیاز دارن.

حالا درصورت استخدام در سازمان یا صنعت مورد نظر، چه موقعیت‌های شغلی براتون وجود داره؟

• کارشناس، سرپرست یا مدیر منابع انسانی (HR): در این حوزه با عزیزانی که ارشد مدیریت خوندن همکار میشین
• کارشناس جذب و استخدام
• کارشناس ارزیابی عملکرد
• روانشناس صنعتی و سازمانی
• کارشناس آموزش
• و…

مشاوره:

در این حوزه، هم می‌تونین در مراکز روانشناسی و مشاوره استخدام بشین و هم در سازمان‌ها. البته طبیعتاً این حوزه همین‌طور که از اسمش مشخصه، نیاز به تجربه‌ی بیشتر و مهارت بالاتری داره، تا مشاوره‌هاتون کاربردی باشه.

حالا ممکنه بپرسین در این حوزه، چه مشاوره‌هایی میشه داد؟
جواب کلی اینکه، به مهارت و دانشتون بستگی داره. من الان چندتا نمونه بهتون می‌گم تا سرنخ دستتون بیاد ولی پیگیری دقیق هرکدوم دیگه با خودتون.

و البته کلی خدمات مشاوره‌ای دیگه، که به‌عنوان پروژه میتونین در موردشون مشاوره بدین و حقوق دریافت کنین.

دانشگاه‌:

اگه بعداز چهار سال دوره‌ی کارشناسی و حالا دو سال کارشناسی ارشد خوندن، هنوز حالتون از دانشگاه به‌هم نخورده؛ ادامه‌ی این بخش رو با من همراه باشین، وگرنه برین سراغ بخش مشاغل مستقل.

فعالیت‌های شغلی در دانشگاه‌ها:

• عضویت هیئت‌علمی (البته معمولاً مدرک دکترا، تجربه‌ی بالا و چاپ کتاب و… جزو ملزومات این سِمَت محسوب میشه، پس با مدرک ارشدتون و تجربه‌ی کم، به این گزینه توجهی نکنین فعلاً)
• کار پژوهشی
• تدریس

خب حالا چطوری این موقعیت‌های شغلی وابسته رو پیدا کنیم؟

• بررسی آگهی‌های شغلی جاب ویژن، جابینجا و…
• ارتباط گرفتن با سایر فارغ‌التحصیلان هم‌رشته و پرس‌وجو کردن از اون‌ها
• استفاده‌ی هوشمندانه از فرصت کارآموزی دانشگاه

یه توصیه از فارغ‌التحصیلان رشته روانشناسی صنعتی و سازمانی به شما خواننده‌ی این مطلب:
حواستون به شرکت‌های خلاق و نوآور اطرافتون (چه بزرگ و چه کوچیک) باشه، چون معمولاً نیاز به روانشناس صنعتی سازمانی در این محیط‌ها بهتر درک شده و به تخصص شما بیشتر بها میدن. 

مشاغل مستقل

مثل هر شغل دیگه‌ای که قابلیت فریلنسری داشته باشه، با فعالیت در مشاغل مستقلِ روانشناسی صنعتی و سازمانی، هم کارهای متنوع‌تری می‌تونین انجام بدین، هم ایده‌های جدید خودتون رو می‌تونین پیاده کنین.
خلاصه اینجا دستتون بازه برای انتخاب و حتی خلق موقعیت‌های شغلی جدید.

نمونه‌هایی از مشاغل مستقل در رشته روانشناسی صنعتی و سازمانی:

یادتون باشه که فعالیت کردن در حوزه‌ی مشاغل مستقل، درسته که درآمد و آزادی عمل بیشتری داره ولی نیاز به مهارت و تجربه‌ی بالایی داره؛ پس تا جایی‌ که می‌تونین تخصص و مهارتتون رو افزایش بدین و از هر فرصتی برای یادگیری استفاده کنین.

ایستگاه دوم: درآمد و حقوق کارشناسی ارشد گرایش روانشناسی صنعتی و سازمانی

خب رسیدیم به بخش شیرین درآمد.
ببینین دوستان،‌ همون‌طور که نگفته پیداست؛ در تعیین رقمِ درآمد و حقوق، فاکتور‌های مختلفی نقش دارن که این عدد رو می‌تونن کم یا زیاد کنن.

مثلاً چه فاکتور‌هایی؟

تازه این رو هم در نظر بگیرین که تعیین رقم درآمد، در مشاغل مستقل تقریباً ناممکنه، اما در مورد استخدامی‌ها، با چک کردن عنوان شغلی در سایت‌های جاب ویژن و جابینجا می‌تونین از حدود درآمدها سر دربیارین.

نمونه:‌ سال ۱۴۰۲ حدود درآمد کارشناس منابع انسانی در شهر تهران ۱۲ تا ۱۵ میلیون

ایستگاه سوم: اطلاعاتی در مورد غول مرحله‌ی آخر یعنی دکترای روانشناسی صنعتی و سازمانی و بازار کار آن

اگر شما آدمی هستین که عاشق روانشناسی صنعتی و سازمانیه و البته رسالت خودش رو افزایش مرز دانش جهان در بخشی از این رشته می‌دونه؛ احتمالاً دکترا خوندن براتون مناسبه؛ در غیر این صورت تلاش برای افزایش مهارت و نه تعداد مدارک دانشگاهی، تلاش هوشمندانه‌تریه.

بازار کار دکترای روانشناسی صنعتی و سازمانی:

• دریافت پروژه‌های مهم از شرکت‌ها و صنایع بزرگ، مثل: بانک‌های بزرگ، شرکت نفت، فولاد، پتروشیمی و….
• عضویت در هیئت علمی دانشگاه
• و طبیعتاً تمام موقعیت‌های شغلیِ ارشد، برای شما با مدرک دکترا هم در دسترسه

به امید رشد و گسترش هرچه بیشترِ رشته‌های جذاب و کاربردی، ولی مهجور، مثل روانشناسی صنعتی و سازمانی در کشورمون.

مطالب مرتبط برای عاشقان روانشناسی

اگر مقاله‌ی من رو خوندین، ولی گرایش صنعتی و سازمانی نتونست دلتون رو به‌دست بیاره، این مطالب رو بخونین؛ شاید یه گرایش دیگه توجهتون رو جلب کنه!

اگر روانشناسی خوندین و به مهاجرت هم فکر می‌کنین، این مطلب برای شماست.

چند تا پادکست روانشناسی خوب برای اوقات‌فراغت، به‌جای اسکرول کردن بی‌هدف صفحه‌ی اینستاگرام!

امیدوارم خسته نشده باشین :)‌‌
اگر دوست دارین راجع‌به بازار کار یا جزئیات دیگه‌ای از روانشناسی صنعتی و سازمانی نکته‌ای بگین، خوشحال می‌شم نظراتتون رو تو بخش کامنت‌ها بخونم.