خبری دارم کوتاه ولی بهتآور! جک دورسی (Jack Dorsey) تنها بنیانگذار توییتر نیست!
برخلاف تصور عموم مردم، چهره انسانی توییتر، جک دورسی، تنها مدیرعامل و بنیانگذار توییتر نیست.
در حقیقت برای خلق این پرنده کوچک آبی، 1+3 نفر تلاش کردهاند.
چرا 1+3 نفر؟ چون نفر چهارم داستان ما که به نظر من، تعداد زیادی از کارکنان توییتر و بهخصوص خود اون فرد، باید پدر واقعی این پرنده کوچک معرفی میشد ولی …
در این مطلب در ابتدا داستان چگونگی پیدایش توییتر و حقایق پشت پرده آن را تعریف کردم و در آخر فرازونشیبهای منصب مدیرعامل توییتر را بهطور کامل بیان کردم.
پس اگر در مورد مدیرعامل و بنیانگذار توییتر کنجکاو هستی، برو تخمهها را بیار که شروع کنم. 😎
راستی قبل از اینکه داستان را شروع کنم، اگر در مورد بنیانگذار سایر استارت آپهای موفق جهان مثل شرکت گوگل، کنجکاو هستی، ما قبلاً در موردشون در مطلب زندگینامه کارآفرینان موفق جهان صحبت کردیم.
بیشتر بخوانید: استارتاپ چیست؟
فهرست مطالب
1_ بنیانگذار توییتر
در زمستان سال 2006 میلادی جک دورسی، اوان ویلیامز (Evan Williams)، بیز استون (Biz Stone) و نواه گلس (Noah Glass) ایده یک سیستم رو مطرح کردن که کاربرها میتونستند با ارسال پیامک به یک شماره، وضعیت خود رو به دوستانشون اطلاع بدن و همچنین دوستان جدیدی به گروه دوستان خود اضافه کنند.
سوالی که مطرح میشه این است که بنیانگذار توییتر کدام یک از این 4 نفر است؟
برای پاسخ دادن به این سوال اول باید داستان چگونگی تولد این پرنده کوچک را در 6 پرده برایتان تعریف کنم:
داستان یک تولد (داستانی که از شما مخفی کردهاند)
پرده اول: آغاز
سانفرانسیسکو سال 2000 میلادی:
فردی به اسم نواه گلس (Noah Glass) در این دوران که دوران آغاز شکوفایی اینترنت و ایدههای عجیب و غریب بود، محصولی طراحی میکند که کاربر میتواند با گرفتن یک شماره، پیام صوتی خودش را تبدیل به یک فایل mp3 بکند و در فضای وب نگه دارد.
پرده دوم: ظهور اودئو
سانفرانسیسکو نوامبر سال 2004 میلادی:
نواه گلس با ادامه دادن و پیگیری ایده صندوق پستی آنلاین خودش و با سرمایهگذاری همسایهاش، اوان ویلیامز که به تازگی شرکت خودش (blogger) را به گوگل فروخته است و سرمایه زیادی دارد، شرکتی به اسم اودئو (ODEO) تأسیس میکند.
اوان ویلیامز به کمک یکی از دوستانش، بیز استون، بودجه کار بر روی این ایده را تأمین میکنند و کار بر روی پلتفرم پادکستینگ اودئو آغاز میشود.
اگر نمیدونی پادکست چیه و هنوز با دنیای جذاب پادکست آشنا نشدی، خوندن مطلب پایین برای تو از نان شب واجبتر است:
پرده سوم: جک دورسی وارد میشود
سانفرانسیسکو سال 2005 میلادی:
اواسط سال:
بعد از پیشرفت ایده پلتفرم پادکست نواه گلس، مکان شرکت اودئو (ODEO) را به دفتر جدیدی تغییر میدهند و شروع به استخدام کارمندان جدید میکنند.
اوان ویلیامز 14 کارمند استخدام میکند و به عنوان مدیرعامل (CEO) شرکت اودئو به ادامه فعالیت میپردازد.
در یک ملاقات اتفاقی، جک دورسی داستان ما که به تازگی در مصاحبه شغلیاش برای یک کفشفروشی رد شده است، در یک کافی شاپ در حال برنامه نویسی برای یک شرکت فروش بلیط هست، که اوان ویلیامز (ویلیامز، در اون دوران یکی از شخصیتهای مشهور بوده است) را ملاقات میکند.
که این ملاقات و پیگیریهای جک دورسی سرانجام سبب استخدام او در شرکت اودئو میشود.
اواخر سال:
اوضاع برای شرکت تک محصولی (پلتفرمی برای پادکست) اودئو به خوبی پیش نمیرود و علیرغم بودجه جمع شده توسط اوان ویلیامز، پلتفرم در بین مردم مورد توجه قرار نمیگیرد.
در همینحین که پخشکنندههای IPOD اپل روی بورس بودند، شرکت اپل با معرفی پادکست جدیدش به اسم iTunes تیر خلاصی بر پیکر بیجان اودئو زد و سبب شد شرکت اودئو به بنبست برسد.
چون که توان مقابله با اپل و میلیونها کاربر IPOD به دستِ اونها را نداشتند.
اوان ویلیامز که از این شرایط ناامید شده، به دنبال رهاکردن کار است.
ولی نواه گلس همچنان امیدوار، اعتقاد دارد با اتکا به ایده کارکنان شرکت میتوان راه نجاتی برای شرکت پیدا کرد.
بنابراین آنها این سوال را از کارکنان خود پرسیدند:
اگر میخواستید یک شرکت جدید بسازید یا اودئو را دوباره احیاء کنید، چه میساختید؟
اوان ویلیامز
در همین دوران همفکری با کارکنان، نواه گلس و جک دورسی به یکدیگر نزدیک شدند و زمان بیشتری با هم سپری کردند.
از نظر گلس، دورسی از کاری که میکرد راضی نبود و حتی به دنبال ترک صعنت فناوری و اطلاعات، و ورود به عرصه طراحی لباس بوده است.
بیشتر بخوانید: همه چیز دربارهی طراحی لباس
ولی گلس به خاطر ایمان داشتن به توانایی بالقوه ایده جک دورسی و اینکه از نظر او، دورسی یکی از بهترین نیروهای شرکت بوده، او را مدام به ادامه کار تشویق میکرد.
در واقع ایده جک دورسی، یک محصول برپایه اعلام وضعیت (Status) است که در اوایل دهه 2000 میلادی محبوبیت زیادی داشت.
پرده چهارم: توییتر پرندهای در آشیانه اودئو
سانفرانسیسکو سال 2006 میلادی:
زمستان 2006:
گلس و دورسی ایده خودشون را با بقیه کارکنان شرکت در میان گذاشتند.
ایده یک سیستم که کاربرها میتوانند با ارسال پیامک به یک شماره، وضعیت خود را به دوستانشون اطلاع بدن و همچنین دوستان جدید به گروه دوستان خود اضافه کنند.
مسئولیت پروژه توییتر، که قرار بر این بود، اول به اسم Twitch شناخته شود را نواه گلس و کدنویسی آن را جک دورسی به عهده گرفت.
بهار 2006:
نمونه اولیه توییتر آماده شده و جک دورسی اولین پیام توییتر را (در 21 مارس 2006 ساعت 21:50) با این مضمون ارسال کرد:
«من همین الان twttr خودم را راه اندازی کردم»
تابستان 2006:
وقوع یک زلزله خفیف در سانفرانسیسکو و پخش شدن گسترده خبر آن در توییتر، نقطه عطفی برای توییتر بود.
این اتفاق سبب شد آنها از پتانسیل بالقوه پلتفرمشون آگاه بشن و فهمیدن، توییتر بیشتر به جای آنکه یک شبکه اجتماعی باشه، یک شبکه اطلاعاتی و خبررسانی است.
بنابراین شرکت ODEO را به دو بخش تقسیم کردن. یک بخش به کارهای اودئو رسیدگی کند و بخش دیگر به توسعه توییتر.
پاییز 2006: توییتر، غرق در خیانت
اوان ویلیامز در اواخر سال 2006 با وجود مسیر رو به رشد توییتر، به سرمایهگذران اعلام کرد که بهتر است هر چه سریعتر سهام خود را به او بفروشند و از شرکت زیانده! خارج شوند.
سرمایهگذاران به حرف او گوش دادن و سهام خود در شرکت اودئو که شامل توییتر هم میشد به او فروختند.
این حرکت او از نظر بسیاری از سرمایهگذران یک کلاهبرداری آشکار بود.
مخصوصاً زمانی که بفهمید فقط 6 ماه بعد از خرید سهام سهامدارن، قیمت داراییهای شرکت اودئو از تقریباً پنج میلیون دلار به پنج میلیارد دلار رسید. (چیزی حدود 1000 برابر!) بهتر حال و احوال سهامداران داغدیده را درک میکنید.
شاید از این حرکت ویلیامز تعجب کرده باشین ولی ماجرا به همین جا ختم نشد.
این حرکت ویلیامز سبب بالا گرفتن اختلاف بین او و گلس شد.
گلس قصد داشت توییتر را از اودئو جدا کند و مدیرعامل آن شود، حتی کارهای اداری مربوط به آن را هم انجام داده بود.
ولی ویلیامز یک روز به طور ناگهانی در حین پیادهروی به گلس گفت که از شرکت اخراج شده است! 😳
صبر کن ماجرا هنوز تمام نشده!
در حقیقت دلیل اصلی پشت این خیانت، درخواست جک دورسی از ویلیامز بوده است با این مضمون که:
«اگر گلس در شرکت بماند، من در شرکت کار نمیکنم»
هرچند در مصاحبهها این موضوع و این حرف را تکذیب کرده!
داستان، اینجا ناراحتکننده و شاید عجیبتر میشود که نواه گلس داستان ما بعد از شوک اساسیای که ویلیامز به او وارد کرد، برای درد و دل به سراغ دوست خود! جک دورسی رفت و دورسی علاوه بر اعلام بیخبری، ویلیامز را مقصر این خیانت جلوه داد!
پرده پنجم: جدایی پدر از پسر
به این ترتیب نواه گلس، نقش اصلی طراحی توییتر و یکی از بنیانگذاران اساسی آن، به آرامی و تقریباً به طور کامل از صفحات تاریخ توییتر محو شد.
و حساب کاربری او با ایدی (NOAH@) با تقریباً 44 هزار دنبالکننده و متن «من اینجا را راه انداختم» در Bio حسابش، سالهاست فعالیت نداشته است.
پرده ششم: ترک آشیانه
سال 2007 میلادی:
بعد از این تغیرات اساسی، توییتر رسماً به یک شرکت مستقل تبدیل شد و ویلیامز، دورسی را به عنوان مدیرعامل خود انتخاب کرد.
این بود داستان تولد توییتری که ما هماکنون میشناسیم.
بعد از خواندن مطلب بالا به نظر شما بنیان گذار توییتر کیست؟ نواه گلس یا جک دورسی؟ شاید هم اوان ویلیامز یار وفادار؟!
2_ مدیرعامل توییتر
تحولات مدیرعامل توییتر در یک نگاه
فرازونشیب مدیر عاملی
جک دورسی
در سال2007 میلادی، بعد از اخراج ناگهانی نواه گلس، اوان ویلیامز، جک دورسی را به عنوان اولین مدیرعامل توییتر انتخاب کرد.
این دو نفر کار خود را به عنوان دو دوست آغاز کردند ولی این رابطه دوستانه دوام زیادی نداشت و روابط آنها خیلی زود به هم خورد.
(کارما😂)
دلایلی چون خرابی پیوسته سرورها و وقتگذرانیهای مداوم در خارج از محل کار، ویلیامز رو متقاعد کرد که دورسی تجربه کافی برای اداره شرکت را ندارد.
اوان ویلیامز
و سرانجام در اکتبر 2008، ویلیامز سهامدارن را متقاعد کرد که دورسی فاقد صلاحیت لازم برای منصب مدیرعاملی است.
آنها هم به دورسی خبر دادند که با قبول یک مقام تشریفاتی در هیئت مدیره، مدیرعاملی را به ویلیامز واگذار کند.
دورسی در ظاهر، راضی به قبول این درخواست شد ولی به شدت از این تصمیم عصبی بود؛
او با برگذاری نشستهای مطبوعاتی متعدد و قبول هر پیشنهاد مصاحبهای که پیش میآمد به دنبال این بود که فرصت بیان داستانش را پیدا کند.
داستانی که خودش را به عنوان تنها خالق و متفکر پشت این پلتفرم معرفی کند.
شاید به همین علت است که بسیاری از مردم، دورسی را به عنوان تنها مدیرعامل و بنیانگذار توییتر میشناسند.
دیک کاستولو
درسال 2010 با گذشت زمان و تغییر سهامداران شرکت، دورسی با برگذاری جلسات مخفیانه با گروهی از آنها که با او همنظر بودند، توانست همراهی اکثریت هیئت مدیره را بهدست آورد.
سرانجام در اکتبر 2010 هیئت مدیره، ویلیامز را مجبور به کنارهگیری کردند و پس از اون دیک کاستولو (Dick Costolo) مدیرعامل توییتر شد.
دورسی فقط به کنارهگیری ویلیامز راضی نشد و به دنبال اخراج او بود. اما مداخله بیز استون بیخبر از همهجا باعث شد که ویلیامز با بهعهده گرفتن منصب مدیرمحصول، از مدیرعاملی کنار گذاشته شود.
ویلیامز که بهتر از هرکسی از تشریفاتی بودن این منصب آگاه بود، سرانجام در سال 2011 شرکت را کاملاً ترک کرد.
بازگشت دورسی، بنیانگذار توییتر طماع
در جولای سال 2015 با استعفای دیک کاستولو، جک دورسی بار دیگر منصب مدیرعاملی را تصاحب کرد.
دلیل این استعفا، کندی روند افزایش کاربران این شبکه و پایین بودن سرعت جذب افراد در مقایسه با سایر شبکههای رقیب اعلام شد.
پاراگ آگراوال
تا اواخر سال 2021 جک دورسی بر مسند مدیرعاملی باقی ماند.
اما در نوامبر 2021 او از مدیرعاملی استعفا داد و بعد از او پاراگ آگراوال (Parag Agrawal) به عنوان مدیرعامل جدید توییتر منصوب شد.
دورسی در نامه استعفای خود، به کارکنان توییتر گفت: «بنیانگذاران شرکتهای فناوری پیشرو برای شرکتهای فناوری، به شدت محدودکننده و تنها نقطه شکست هستند.»
اما تنش بین «جک دورسی» و سهامدارانی که استدلال میکردند او یک مدیرعامل پاره وقت است، میتواند یکی از دلایل پشت پرده این استعفا باشد.
مدیرعامل بعدی توییتر
مدتی پس از انتصاب پاراگ آگراوال زمزمههای خرید توییتر، توسط ایلان ماسک (Elon Musk) به گوش میرسد.
به احتمال زیاد در صورت خرید توییتر توسط ماسک، بهخاطر تفاوتهای نگرشی و فکری که با پاراگ آگراوال دارد، به دنبال تغییر او باشد.
هرچند پاراگ هم برای خود چتر نجاتی با استفاده از یک قرارداد درست کرده؛
به این صورت که، اگر پاراگ قبل از 12 ماه بعد از تغییرات مدیریتی توییتر برکنار شود، مبلغ 42 میلیون دلار دریافت میکند.
تغییرات و اتفاقات بعدی منصب پرحاشیه مدیرعامل توییتر رو بعدها به این مطلب اضافه خواهیم کرد.
انشاءالله با ذکر یک صلوات محمدی یهکم آرام بگیرند. 😅
مطالب مرتبط
اگر بعد از خوندن مطلب بالا، تو هم به کارآفرینی و عملی کردن ایده تا رسیدن به یک شرکت چندمیلیاردی علاقهمند شدی دو تا مطلب پایین را شدیداً بهت توصیه میکنم:
شاید هم فهمیدی اصلاً به دنیای پر استرس کارآفرینی علاقهای نداری پس در این صورت دوای دردت مطلب پایینه:
بنیانگذار توییتر از نظر من و شما
در رابطه با داستان بنیانگذار و مدیرعامل توییتر ، نمیشود برای دو سوال پایین به یک جواب روشن رسید، بهترین راه به نظر من به اشتراک گذاشتن نظراتمون هست تا به یک جواب واحد برسیم پس اول من نظرم را میگم:
- اوان ویلیامز یه فرد سیاستمدار محسوب میشه یا خیانتکار؟
به نظر خودم، ویلیامز یک فرد خیانتکار سیاستمداره! - عنوان بنیان گذار توییتر لایق کدام یکی از این چهار نفر است؟
به نظر من هر کدوم از این چهار نفر به اندازه خودشون در تولد این پرنده نقش داشتن، ولی مهمترین بخش مسیر بزرگکردن این پرنده (مانع از تسلیم شدن بقیه شد) به عهده نواه گلس بود و وارث به حق این تاج پادشاهی باید باشه.
تو هم نظرت را بگو 😊