آیا تا به حال به این فکر کردید که اگر مهارت غیرکلامی وجود نداشت چقدر ارتباطاتمان سخت‌تر می‌شد؟
یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذار‌ترین ارتباطات در طول تاریخ ارتباط غیرکلامی میباشد بعضاً می‌توان گفت ارتباط غیرکلامی تاثیر فوق‌العاده و قوی‌تری در ارتباطاتمان دارد.
ارتباط کلامی و غیرکلامی به طور پیچیده‌ای در هم گره‌خورده و باعث ملموس‌تر شدن ارتباطاتمان با افراد و کلاً دنیای اطرافمان می‌شود و می‌توان گفت یکی از مهم ترین مهارتهای کلیدی در ارتباطات، همان ارتباط غیرکلامی است که می‌تواند احساسات طرف مقابل را در همان لحظه به ما القا کند و در فهم مطالب به ما کمک شایانی کند.
و اینجا ما می‌پردازیم به اهمیت و چگونگی ارتباط غیرکلامی تا بتوانیم ارتباط بهتر و ملموس‌تر و قابل فهم‌تر با دنیای اطرافمان داشته باشیم.
- ارتباط غیرکلامی چیست؟
- مهارت ارتباط غیرکلامی چیست؟
- انواع ارتباط غیرکلامی
- اهمیت تفاوت‌های فرهنگی بر ارتباطات غیرکلامی
- زبان بدن چیست؟
ارتباط غیرکلامی چیست؟
ارتباطات غیر کلامی می‌تواند قوی‌تر و حتی تاثیرگذارتر از آنچه با کلمات می‌گوییم باشد و می‌تواند تاثیر فوق‌العاده‌ای بر ارتباطات ما داشته باشد.
ارتباط غیرکلامی فرآیند انتقال معنا بدون استفاده از کلمات نوشتاری یا گفتاری است. به عبارت‌دیگر، هرگونه ارتباط بین دو یا چند نفر از طریق حالات چهره، حرکات دست، زبان بدن، حالت و ژست‌ها ارتباط غیرکلامی نامیده می‌شود.
اهمیت ارتباط غیرکلامی
اهمیت یادگیری مهارتهای غیرکلامی بیشتر مواقع نادیده گرفته می‌شود زیرا ارتباط کلامی و غیرکلامی به صورت پیچیده در هم گره خورده‌اند و جداکردن کامل آنها غیرممکن است.
مثلا زمانی که ارتباط برقرار می‌کنیم حرکات دست و حالات چهره ما به طور طبیعی کلمات گفتاری را تقویت می‌کند حتی در مکالمات تلفنی، لحن صدا در انتقال معنا نقش اساسی دارند.
مهارت ارتباطی غیرکلامی برای ایجاد اعتماد و ارتباط با همکاران، مشتریان و رؤسا مهم هستند زیرا نمونه‌هایی از ارتباط غیرکلامی مانند زبان بدن مثبت، گوش دادن دقیق و تماس چشمی مناسب به ایجاد ارتباط موثر کمک می‌کند.
نقش مهم ارتباط غیر کلامی در انتقال مطلب
- یک حرکت دست یا حالت چهره می‌تواند معنایی را برساند که ممکن است افراد در حرف های شما متوجه نشوند.
- زبان بدن شما گاهی اوقات می‌تواند مکمل آن چیزی باشد که گفته می‌شود.
- اگر زبان بدن شما سیگنالی متفاوت از آنچه که می‌گویید باشد ممکن است دیگران احساس کنند که شما صادق نیستید.
- مهارتهای غیرکلامی می‌تواند به ایجاد ارتباط گرم با دیگران کمک کند.
مهارت ارتباط غیرکلامی چیست؟
مهارتهای ارتباطی غیرکلامی شامل تفسیر حرکات، زبان بدن وسایر نشانه‌های غیرکلامی است. همانطور که گفتیم مهارت های غیرکلامی باعث ارتباطات مؤثرتری در زندگی روزمره و شغلی می‌شود.
بهبود مهارتهای ارتباطات غیرکلامی
1. خودآگاهی
اولین گام آگاهی از عادات ارتباط غیرکلامی خود است. برای توسعه خودآگاهی باید به سبک ارتباطی خود توجه کنید. هر گونه حرکت را که ممکن است مانع از برقراری ارتباط موثر شود شناسایی کنید. با ایجاد خودآگاهی می‌توانید ارتباط موثرتری داشته باشید و ارتباطات قوی‌تری با دیگران برقرار کنید.
مهارتهای ارتباطات غیرکلامی خود را در محیط های مختلف به عنوان مثال موقعیت‌های اجتماعی، محل کار یا صحبت‌های خودمانی تمرین کنید.
2. گوش دادن‌فعال وموثر
گوش دادن فعال برای ارتباط سازنده ضروری است. نشانه‌های غیرکلامی به نشان دادن اینکه شما به طور کامل در گفتگو حضور دارید و درگیر هستید کمک می‌کند.
یکی از تکنیک‌های گوش دادن فعال و موثر سوال پرسیدن است با انجام این کار می‌توانید هرگونه سوءتفاهم را روشن کنید و اطمینان حاصل کنید که هر دو هم سو هستید.
3. دیگران را زیر نظر داشته باشید
مهارتهای ارتباطات غیرکلامی دیگران را مانند حالات چهره و زبان بدن آنها را زیر نظر داشته باشید.
4. قبل از اقدام فکر کنید
لطفاً قبل از انجام هر کاری فکر کنید، به خصوص زمانی که ناراحت یا عصبانی هستید.
5. به دنبال بازخورد باشید
بازخورد موثر دیگران، می‌تواند بینشی در مورد درک نشانه‌های غیرکلامی شما ارائه دهد. با استفاده از بازخورد دیگران می‌توانید به طور مداوم مهارتهای ارتباطی غیرکلامی خود را بهبود بخشید و به یک ارتباط موثرتر دست پیدا کنید.
وقتی بازخوردی دریافت کردید به یاد داشته باشید که باید پذیرای انتقاد سازنده باشید و برای شفاف‌سازی بازخورد سوال بپرسید بازخورد تاثیر فوق‌العاده‌ای بر رشد شما در زندگی دارد.
6. کنترل استرس و اضطراب
استرس یا سایر احساسات منفی می‌تواند بر نشانه‌های غیرکلامی شما تأثیر بگذارد. آگاهی از احساسات خود و دیگران نیز در شناخت و درک نشانه‌های غیرکلامی فرد دیگر مهم است. مدیریت استرس به خوبی می‌تواند ارتباطات غیرکلامی را بهبود ببخشد.
7. تقویت هوش هیجانی
تقویت هوش هیجانی می‌تواند مهارتهای ارتباط غیرکلامی شما را تا حد زیادی بهبود بخشد. هوش هیجانی شامل درک و کنترل احساسات و همچنین شناخت و همدلی با احساسات دیگران است. این درک به شما اجازه می‌دهد تا نشانه‌های غیرکلامی خود را با احساساتی که می‌خواهید منتقل کنید و نشانه‌های غیرکلامی دیگران را به طور دقیق تفسیر کنید.
انواع ارتباط غیرکلامی
ما در مورد اینکه چند نوع ارتباط غیرکلامی وجود دارد بحث خواهیم کرد. در دنیای ارتباطات غیرکلامی، در مجموع شش مورد وجود دارد که شامل حالات چهره، تماس چشمی، وضعیت بدن، ظاهر، لمس کردن، فرا زبان می‌شود.
چند نمونه ارتباط غیرکلامی عبارتند از:
1. حالات چهره
می‌توانم به جرات به شما بگویم که بهترین شکل ارتباط غیرکلامی حالت چهره شما است. شادی، غم، خشم، ترس و تعجب را می‌توان از طریق چهره بیان کرد. مثلاً لبخند ممکن است نشان دهنده‌ی شادی یا دوستی باشد در حالی که اخم ممکن است نشان‌دهنده‌ی غم و اندوه باشد.
2. تماس چشمی
چشمان‌ما نقش مهمی در انتقال احساسات از طریق حالات چهره دارند اولین جایی که اعتماد به نفس را می‌بینید در چشم‌ها است به همین دلیل چشم‌ها و نحوه استفاده از آنها تأثیر زیادی بر شخصیت شما می‌گذارد.
تماس چشمی زمانی اتفاق می‌افتد که دو نفر به طور همزمان به چشمان یکدیگر نگاه کنند. این نوعی ارتباط غیرکلامی است که افراد از آن برای برقراری ارتباط با بسیاری از اشکال احساسات استفاده می‌کنند.
3. وضعیت بدن
زبان بدن و وضعیت بدن نقش مهمی در ارتباطات غیرکلامی دارد. با حفظ وضعیت بدنی مناسب و نشان دادن اعتماد به نفس از طریق زبان بدن، می‌توانید حرفه‌ای بودن و تعامل را منتقل کنید.
4. ظاهر
اینکه افراد چگونه لباس می‌پوشند و خود را از نظر ظاهری نشان می‌دهند می‌تواند اطلاعات مهمی را منتقل کند به عنوان مثال مدل مو، لباس و حتی انتخاب رنگ می‌تواند بر نحوه درک و قضاوت دیگران تأثیر بگذارد یا اگر می‌خواهید حرفه‌ای به نظر برسید از لباس‌های رسمی و برند بپوشید.
5. لمس کردن
لمس به عنوان شکلی از ارتباط غیرکلامی است. و به روش‌های مختلف در زندگی روزمره ما استفاده می‌شود لمس می‌تواند ارتباطی باشد که نشان دهنده‌ی احساس راحتی، آشنایی، گرما، همدلی و صمیمیت باشد.
لمس باید با قصد و مهارت باشد و با یک پیام واضح و مثبت مانند قدردانی یا علاقه نزدیک بشوید. همچنین باید لمس خود را با کلمات، صدا و حالات چهره خود مطابقت دهید.
6. فرازبان
این نوع ارتباط غیرکلامی که فرازبان یا آواز نامیده می‌شود به لحن، زیر و بم و سرعت صدای شما اشاره دارد. به عنوان مثال به تاثیر لحن صدای فردی فکر کنید لحن قوی ممکن است به شنوندگان بگوید که شما به آنچه می‌گویید اعتقاد دارید.
اهمیت تفاوت‌های فرهنگی بر ارتباطات غیرکلامی
تاثیر زبان بدن میان فرهنگ‌ها در سراسر جهان را نباید دست کم گرفت. ارتباط غیرکلامی یک جنبه حیاتی از تعامل انسانی است و تا حد زیادی تحت تأثیر تفاوت‌های فرهنگی است.
حرکات و زبان بدن که در یک فرهنگ، مناسب و قابل قبول تلقی می‌شوند ممکن است در فرهنگ دیگر کاملاً توهین‌آمیز باشند مثلاً در بسیاری از فرهنگ ها از جمله کشور خودمان آنچه که برای یک مرد قابل قبول است ممکن است برای یک زن قابل قبول نباشد. بارزترین مثال موضوع پوشاندن سر در برخی از کشورهای مسلمان است، اما در مذاهب‌هایی مانند اسلام و هندوئیسم، دست دادن با یک زن را می‌توان توهین‌آمیز تلقی کرد یا مثلاً یک مذاکره تجاری بین یک شرکت ایرانی و چینی ممکنه مستلزم این باشد که مذاکره کننده ایرانی مراقب حرکات دست خود باشد، زیرا ممکن است این حرکات در فرهنگ چین به عنوان بی احترامی تلقی شود.
زبان بدن چیست؟
زبان بدن یک نوع ارتباط غیرکلامی است که اطلاعات زیادی را در مورد افکار، احساسات و نیاز فرد منتقل می‌کند. درک زبان بدن می‌تواند یک مهارت ضروری در روابط شخصی و حرفه‌ای باشد.
وقتی کاری که یک فرد انجام می‌دهد با آنچه که می‌گوید مطابقت نداشته باشد شاید نشان‌دهنده این باشد که او سعی دارد چیزی را پنهان کند. به عنوان مثال ممکن است فردی بگوید حالش خوب است، اما استرس و تماس چشمی ضعیف او ممکن است نشان دهنده این باشد که او احساس ناراحتی یا اضطراب دارد.
زبان بدن افراد دروغگو
هیچ وقت با یک حرکت نمی‌توانید یک نفر را دروغگو خطاب کنید با هر حرکتی که اضافه می‌شود درصد دروغگو بودنش هم زیاد می‌شود و شناخت این رفتارها در روابط بسیار تاثیرگذار است.
افراد دروغگو:
- متوسل به قسم خوردن می‌شوند.
- بحث را عوض می‌کنند.
- بعضی از کلمات را چندین بار تکرار می‌کنند.
- تاخیر در زمان پاسخگویی به یک سوال
- عدم ارتباط چشمی
- لرزش صدا
نکات موثر در ارتباط غیرکلامی
1. توجه داشته باشید که ارتباط غیرکلامی می‌تواند یکی از راه‌های فریب دیگران باشد. پس نسبت به آنچه می‌بینید شک داشته باشید.
2. به زبان بدن خود مسلط باشید و بسته به موقعیت تغییر دهید. به عنوان مثال اگر می‌خواهید با اعتماد به نفس بیشتری روبه‌رو شوید صاف بایستید و شانه‌هایتان را عقب بدهید
3. وقتی افراد با شما صحبت می‌کنند کاملاً توجه کنید.
کلام آخر
شما تا اینجا یاد گرفتید ارتباطات غیرکلامی بخش زیادی از ارتباطات روزمره ما را تشکیل می‌دهد. این می‌تواند نقش مهمی در نحوه ارتباط ما با یکدیگر داشته باشد.
همانطور که کسی با مهارت به دنیا نمی‌آید دقت و تمرکز بر روی مهارتهای ارتباطی غیرکلامی می‌تواند راهی عالی برای بهتر شدن در برقراری ارتباط در محیط های مختلف باشد.
امیدوارم این مطلب برایتان مفید بوده باشه و شما را به یادگیری بهتر مهارتهای ارتباطات غیرکلامی تشویق کرده باشد. چون در جامعه ای که مردمانش بتوانند ارتباط تاثیرگذار و قوی داشته باشند قطعا ارتباط بهتر با همدیگر داشته و می‌توانیم بهتر همدیگر را درک کنیم و حرف همدیگر را بفهمیم و اینگونه قطعا جامعه بسیار سالم تر خواهیم داشت.
مطالب مرتبط
با توجه به اینکه مهارت غیرکلامی و مهارت کلامی مکمل هم هستند و در ارتباطاتمان تاثیرگذار هستند توصیه می‌کنم برای آموزش بیشتر از مطلب زیر استفاده کنید.
همچنین سوال پرسیدن از مهارتهای مهم در ارتباطات هست و بهتون توصیه می‌کنم مطلب زیر رو هم مطالعه کنید.
مشتاقانه‌منتظر نظراتتون برای ارتقا مطالب هستم. خوشحال می‌شم اگر تجربه و نظراتتون را در مورد ارتباط غیرکلامی و تاثیر آن در ارتباطات روزمره‌ای که دارید حتماً با من به اشتراک بگذارید.
محصولات آموزشی
سلام امیدوارم بتونم ۱۰۰خودم رو در این راه بگذارم و در مسیر موفق بشم ود شغلم پیش فت کنم بااحترام الهه سعیدیان