موثرترین راه‌های آموزش مهارت نه گفتن در کودکان

به کودکان خود به غیر از اسب‌سواری و شنا، مهارت نه گفتن را هم بیاموزید 🙂

برای آینده فرزند خود و برای جلوگیری از آسیب و احتمال سواستفاده دیگران از او در بزرگسالی، علاوه بر رفتارهای متناسب و مودبانه باید یک مهارت کلیدی را هم آموزش بدید: مهارت نه گفتن در کودکان.

برای انجام اینکار اول باید مهارت برقراری ارتباط موثر در کودکان رو بلد باشیم و به او یاد بدیم که حق داره در مقابل خواسته‌های نامتعارف دیگران (آنجایی که به او آسیب میزنه) نه بگه، بدون ترس از دست دادن یا ناراحت کردن اون شخص.

این رو بدونید که این مهارت بسیار مهم رو متأسفانه در مدرسه به او یاد نمیدند و شما به عنوان والدین باید این مهارت بسیار مهم رو به اون یاد بدید. چه بهتر که برای انجام و آموزش این مهارت، این کار رو از خودتون شروع کنید. نه گفتن رو یاد بگیرید به عنوان مثال به خواسته‌های نامناسب کودک خود، نه بگید تا او هم بتونه به این طریق نه گفتن به دیگران رو یاد بگیره. به او یاد بدید دیگران نیز حق دارند به او نه بگند. (نه شنیدن در مقابل نه گفتن)

تو این مقاله میخوایم خیلی دوستانه بحث مهارت نه گفتن در کودکان رو بررسی کنیم:

• نه گفتن، نه شنیدن؛ مساله این است!
• اول نه گفتن رو خودت یاد بگیر!
• بعد نه گفتن رو به کودک یاد بده!
• در آخر تمرین و تکرار کنید.

نه گفتن، نه شنیدن؛ مساله این است!

از دلایلی که کودکان نمیتونن نه بگند میتونیم به این موارد اشاره کنیم:

• میترسه باعث ناراحتی دیگران بشه.
• اعتماد به نفس نداره.
• میترسه تنبیه بشه.
• دوست داره در نظر دیگران بچه خوبی باشه.
• آموزش‌های اشتباهی که تو خونه و مدرسه یاد گرفته.

چرا مهارت نه گفتن برای کودکان مهمه؟

به طور خلاصه برای اینکه بتونند در آینده در برابر خطرات از خودشون محافظت کنند؛ البته این خطرات در همون زمان کودکی هم وجود دارند ولی با مستقل‌تر‌شدن کودک تعدادشون بیشتر میشه. در اوایل کودکی مدت زمانی که کودک با والدین هست بیشتره و هر چی سنش بالاتر میره دوست داره مستقل باشه و تنهایی از عهده کارهاش بربیاد.

ضررهای نه گفتن:

نه گفتن کودک فقط به رد کردن خطراتی مثل مسائل جنسی و سیگار و مواد مخدر ختم نمیشه. تاثیر دیگه‌ای که کودک وقتی نمیتونه نه بگه، باهاش مواجه میشه پایین اومدن اعتماد به نفس یا زیر پا گذاشتن خودش و خواسته‌هاش هست. 

اول نه گفتن رو خودت یاد بگیر!

مثل اون جمله معروف که میگه بچه‌ها آینه تمام‌نمای رفتارهای والدین هستند، قبل از یاد دادن مهارت نه گفتن به کودکان باید والدین خودشون این مهارت رو یاد بگیرند و تمرین کنند.

 اگر ما یاد بگیریم که به خواسته­‌های نامتعارف دیگران در موقعیت­‌های مختلف نه بگیم، کودکان هم از ما این رفتار رو یاد می‌گیرند. حالا این نه گفتن میتونه یا در قبال خواسته­‌های کودک باشه یا در برابر خواسته­‌های دیگران از والدین.

حالا چه محدودیتی برای مهارت نه گفتن برای کودکان داریم؟ حواستون باشه که بیش از اندازه به کودک خودتون نه نگید چرا که باعث لجبازی اون میشه و ممکنه به حرفتون دیگه گوش نده. نکته مهم اینه که همیشه برای نه گفتن خود دلیل منطقی بیارید تا بچه هم یاد بگیره برای نه گفتن به دیگران، باید با دلیل مناسب به درخواست­‌های اونها نه بگه.

بعد نه گفتن رو به کودک یاد بده!

اگه براتون سواله که “مهارت نه گفتن کودکان چیست؟” پس ادامه مطلب رو دنبال کنید.

یاد دادن مهارت نه گفتن در کودکان یه پروسه زمانبره که از سنین پایین (حدود 1 تا 3 سالگی) میتونه شروع بشه و نیاز هست بدون فشار خاصی به کودک انجام بشه. اینجا یک سری روش و تکنیک بهتون آموزش میدیم.

تکنیک‌های آموزش مهارت نه گفتن در کودکان

• ترانه وشعر بسازید و با کودک خودتون اون رو بخونید و تمرین کنید.

• با کودک خود دوست باشید و با صحبت کردن دوستانه این مهارت رو بهش یاد بدید. اون رو متوجه کنید که به عنوان یه فرد توی جامعه حق داره که نظرات خودش رو بدون ترس از دست دادن کسی یا چیزی عنوان کنه.

• برای مهارت نه گفتن در کودکان همیشه روی حرف خود بایستید. یعنی به کودک یاد بدید که با زورگویی و داد و گریه نمی­تونه هر خواسته­‌ای داشته باشه.

• این مهارت رو مهربانانه و با روی خوش انجام بدید و زورگویی نکنید تا واکنش کودک برای گوش کردن به حرف شما، بدون ترس و حساب­‌بردن از شما باشه.

• به کودکتون یاد بدید که نه گفتن حق طبیعیه اونه و نمیشه همیشه و در همه حال بله قربان­‌گوی دیگران باشه و اونها رو راضی نگه­داره و این نه گفتن به معنی بی­‌ارزش کردن اون شخص و بی­‌احترامی بهش نیست.

• اعتماد به نفس کودک رو با تشویق کردن به­‌جا و خریدن جایزه برای رفتار درستش تقویت کنید تا کودک توانایی نه گفتن رو در موقعیت­های مختلف داشته باشه.

• از راههای دیگه برای مهارت نه گفتن در کودکان استفاده کنید؛ به عنوان مثال گاهی پیش میاد که کودک به خاطر علاقه زیاد به یک شخص نمی­تونه به اون نه بگه.

 در این جور موارد میتونید از جملاتی مثل جملات زیر استفاده کنید:

اگه تو خودت جای فلان شخص بودی چیکار میکردی؟ یا به نظر تو که بچه عاقلی هستی انجام این کار درسته؟ و…

حواستون باشه که بچه‌ها استعدادهای متفاوتی دارند و ممکنه روند و زمان یادگیری‌شون یکی نباشه. پس به جای مقایسه اونا با بقیه سعی کنید توانمندی اونا رو در نظر بگیرید.

برای درک و آموزش بهتر مهارت نه گفتن در کودکان به دیدن ویدئوی زیر دعوتتون می­کنم.

در آخر تمرین و تکرار کنید

برای تمرین و تقویت مهارت نه گفتن در کودکان میتونید یه سری موقعیت فرضی درست کنید و واکنش­‌های کودک‌تون رو تو اون موقعیت‌ها بسنجید.

در مواردی که اشتباه تصمیم می‌گیره، با ملایمت بهش راه درست رو نشون بدید و دوباره ازش بخواید تکرار کنه. حواستون باشه قرار نیست این فرآیند یه کار حوصله‌سر بر باشه؛ سعی کنین حالت بازی و سرگرمی داشته باشه.

در آخر صبور باشید؛ این مهارت رو حتی خیلی از ما بزرگترها هم خوب یاد نگرفتیم. پس نباید انتظار زیادی از بچه‌ها داشته باشیم. عجله نکنید و ادامه بدید تا ببینید به مرور زمان بهتر و بهتر میشند.

معرفی 3 کتاب برای آموزش مهارت نه گفتن در کودکان

برای اطلاع بیشتر و دونستن بهتر چگونگی آموزش مهارت نه گفتن در کودکان، روی منابع زیر کلیک کنید، اونها رو تهیه و مطالعه کنید:

مهارت نه گفتن ویژه کودکان پیش ‌­‌دبستانی (سعید بی‌نیاز­)

تعداد صفحات: 32 – گروه سنی: الف

نه بگو (جان برشتاین)

تعداد صفحات: 32 – گروه سنی: ب، ج

بلند بگو نه (گیزلا براون)

تعداد صفحات: 37 – برای گروه سنی ب

مطالب مرتبط

مامان و بابای عزیز، شمایی که تربیت کودک‌تون از سایر نیازهاش، ارجح‌تر و مهم‌تره!

آیا اینو میدونید علاوه بر آموزش و تقویت مهارت نه گفتن در کودکان، باید مهارت ارتباط موثر با دیگران (حتی به جز کودک‌تون) رو بلد باشید؟ برای یادگیری و تقویت این مهارت مهم به شما توصیه می‌کنم که این مطلب دیگه سایت کارنکن رو، حتما بخونید.

خلاقیت و پرورش اون یه استعداد ذاتی نیست؛ اگر برای شما هم سواله که چطور خلاقیت خودتون و کودک‌تون رو شکوفا کنید، توصیه می‌کنم این مطلب جذاب کارنکن رو از دست ندید.

برای تضمین موفقیت کودک‌تون در آینده، داشتن شغل مناسب و چگونگی آموزش کارآفرینی، این مطلب خوندنی سایت کارنکن رو توصیه می‌کنم.

برای شما که فرزند نوجوون تو خونه دارید و دوست دارید که از تمام لحظات زندگیشون بهترین بهره رو ببرند، شاید جالب باشه بدونید که با داشتن شغل تو ایام تابستون می‌تونند بهترین استفاده رو از اوقات فراغتشون داشته باشند؛ پس این مطلب از سایت کارنکن رو دست نده.

 در آخر این نکته مهم رو یادآور میشم که با صبر، رفتار درست و تمرین زیاد میتونیم روی کودکان و اطرافیان خودمون تاثیر مثبت بذاریم.
شما چه راهکارهایی رو برای مهارت نه گفتن در کودکان پیشنهاد میدید؟ خوشحال میشم که نظرات خودتون رو به اشتراک بذارید تا به من در ارائه مطالب بهتر و کاربردی­‌تر کمک کنید.