اگر عاشق طبیعت هستید و از طرفی به ارتباط با مردمی از فرهنگهای مختلف علاقه دارید، کسب درآمد از بوم گردی ، یکی از بهترین گزینهها برای شماست!
حالا که به طبیعت علاقه دارید چرا با سرمایه گذاری در بوم گردی ، از این راه پول درنیاورید؟
امروز در این مقاله قصد داریم به تمام پرسشهای شما در خصوص گردشگری روستایی پاسخ دهیم. از اینکه چگونه اقامتگاه بوم گردی بزنیم تا اینکه به جزء ساخت اقامتگاه، چه خدمات بوم گردی دیگری میتوانیم ارائه دهیم و کسب درآمد کنیم.
پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب:
بخش اول: بوم گردی چیست؟
بخش دوم: کسب درآمد از بوم گردی
بخش سوم: انواع مشاغل در حوزه بوم گردی
بخش اول: بوم گردی چیست؟
بومگردی یا اکوتوریسم در واقع سفر مسئولانه به مناطق طبیعی است که موجب حفظ محیطزیست، حفظ و ایجاد رفاه برای مردم محلی و آموزش میشود. منظور از آموزش این است که مردم محلی و توریستها متقابلاً از یکدیگر یاد میگیرند.
بومگردی اصولی دارد و اشخاصی که وارد این صنعت میگردند ملزم به رعایت آن اصول هستند. در ادامه با تعدادی از این اصول آشنا میشوید:
- تأثیرات جسمی، اجتماعی، رفتاری و روانی را به حداقل برسانید.
- آگاهی و احترام زیستمحیطی و فرهنگی ایجاد کنید.
- تجارب مثبتی هم برای بازدیدکنندگان و هم برای میزبانان فراهم کنید.
- در مورد مسائل مالی، سیاست برد-برد داشته باشید.
- تجربیاتی به یادماندنی به بازدیدکنندگان ارائه دهید، تا توریستها دید صحیحی از مسائل زیستمحیطی، اجتماعی و سیاسی کشورهای میزبان به دست آورده و واقعیت جامعه را از شنیدهها تمییز دهند.
- از امکانات کم برای طراحی، ساخت و بهرهبرداری اقامتگاه بومگردی خود استفاده کنید.
- حقوق و اعتقادات مردم بومی را به رسمیت بشناسید و برای توانمندسازی آنان تلاش کنید.
برخی بر این باورند که سفر به شیوه بومگردی کسلکننده خواهد بود.
به نظر ما این ادعا چندان صحت ندارد. این موضوع تا حد زیادی سلیقهای است، اما حتی افرادی که به شدت به تکنولوژی وابستهاند نیز از اینکه چند روزی فارغ از دغدغهها در مکانی دنج تفریح و استراحت کنند، لذت میبرند.
بومگردی میتواند سفر شما را بسیار لذتبخش و معنیدار کند.
بیش از همه، خودتان نیز خرسند از تغییری که در زندگی مردم و محیطزیست آن منطقه ایجاد کردهاید، با درکی بهتر، اقامتگاه را ترک خواهید کرد.
1) اهداف بومگردی چیست؟
هدف اصلی بومگردی شکلدهی تجربیاتی است که برای همه و نه فقط گردشگران و ذینفعان سودمند باشد.
این یعنی محافظت از اکوسیستم محلی و حفظ منابع طبیعی.
در ادامه مجموعهای از معیارهای دستیابی به اهداف بومگردی آورده شده است:
هوشیاری محیطی و فرهنگی
بومگردیِ موفق، به آموزش گردشگران جهت افزایش آگاهی از محیط اطراف میپردازد.
رایجترین راه برای این کار ادغام و یکی شدن با مردم محلی است.
منافع جامعه محلی
هدف بعدی بومگردی این است که باید منفعتی برای جامعه محلی فراهم کند.
مردم محلی باید احساس کنند که در شکلدهی این تجربه سهیماند و در تصمیمات و منافع کاملاً مورد توجه واقع شدهاند.
منافع محیط زیست
سرانجام، بومگردی باید به نفع محیطزیست نیز باشد.
بخشی از سود حاصل از بومگردی باید صرف حفاظت از طبیعت گردد.
استفاده از منابع انرژی پایدار یکی از راههای تحقق این امر است.
2) تاثیر بومگردی بر مردم و محیط زیست
حال که با اهداف بومگردی آشنا شدیم، بیایید به بررسی اثرات بومگردی بر مردم و محیط زیست بپردازیم:
تأثیرات مثبت:
- بوم گردی برای افراد محلی فرصتهای شغلی فراهم میکند. این اشتغال موجب درآمدی میشود که غالباً بیشتر از درآمد حاصل از فروش محصولاتشان است.
- وقتی محلیها به عنوان راهنمای توریستان در حیات وحش آموزش میبینند، سطح زندگی و سبک زندگی خانواده آنها متحول شده و بهبود مییابد.
- محلیها میتوانند صنایع دستی خود را به گردشگران فروخته و درآمد بیشتری کسب کنند.
- بومگردی باعث احترام به فرهنگ محلی و حفاظت از محیط زیست شده و آگاهی را افزایش میدهد.
- حضور توریستان در منطقه، باعث رشد جهانبینی مردم آن خطه خواهد شد.
- اکثر گردشگران مایلند با کمکهای مالی، در حفاظت از محیطزیست سهمی داشته باشند.
- بومگردی میزان شکار حیوانات برای کسب درآمد را کاهش خواهد داد.
تأثیرات منفی:
- ممکن است افراد محلی به روشهای مختلف برای انجام کارها مورد سوءاستفاده قرار بگیرند.
- قبایل محلی با عادت به فرهنگهای بیگانه، علاقه به شیوه سنتی زندگی خود را از دست میدهند.
- شرکتهایی که اقامتگاه بومگردی تأسیس میکنند بیشترین سود را به دست میآورند، درحالیکه مردم محلی درآمد بسیار کمی دارند.
- بومگردی صنعتی بزرگ و به نسبت نوپا است که ضوابط کافی برای کنترل عملکرد آن وجود ندارد و این میتواند هشداری برای محیطزیست تلقی گردد.
- ممکن است برای ایجاد اقامتگاه بومگردی، منابع محلی از جمله درختان از بین بروند.
- مسیرهایی که بیش از حد استفاده شوند، دچار فرسایش خاک خواهند شد و از طرفی پوشش گیاهی منطقه نیز آسیب میبیند.
- اقامتگاههای بومگردی باعث تولید زباله اضافی خواهند شد.
تا به اینجای مقاله در مورد بوم گردی و اهداف آن نوشتیم. اکنون نوبت آن است به مبحثِ کسب درآمد از بوم گردی بپردازیم.
بیشتر بخوانید: نقشه راه کسب درآمد در روستا
بخش دوم: کسب درآمد از بوم گردی
آیا شما از آن دسته افرادی هستید که مجذوب زیبایی طبیعت میشوید؟ آیا شدیداً احساس میکنید باید از طبیعت محافظت شود؟ آیا دوست دارید از علاقهتان کسب درآمد کنید؟ پس اشتغال در حوزه بومگردی مخصوص شماست!
چند دلیل برای اینکه بومگردی انتخاب مناسبی برای شما خواهد بود:
- صنعت بومگردی یکی از صنایع روبهرشد با دورنمایی عالی میباشد.
- اگر علاقهمند به طبیعت باشید، میتوانید در حفظ آن کمک کنید.
- شما مسئول ارتقا فرهنگی و اقتصادی منطقه خواهید بود.
- شما به افزایش نرخ اشتغال در منطقه کمک خواهید کرد.
- از آنجایی که گردشگری یک صنعت جهانی است، فرصت همکاری با همتایان بینالمللی و کسب جایگاهی جهانی خواهید داشت.
- اکوتوریسم یا بومگردی به عنوان یک شغل، این فرصت را به متخصصان میدهد تا با دیدی متفاوت به دنیا نگاه کنند و در جهت دستیابی به محیطی بهتر برای زندگی تلاش کنند.
چه افرادی برای شغلهای این حوزه مناسب هستند؟
آیا فکر میکنید مشاغل حیطه بومگردی، فقط برای دوستداران ماجراجویی و افراد برونگرا مناسب است؟
نمیتوان منکر این شد که بسیاری از مشاغل این حوزه، به روحیه ماجراجویانه و مهارتهای عالی ارتباطی افراد نیاز دارد، اما بومگردی میتواند برای هر کسی شغلی پیشنهاد دهد.
بومگردی میتواند افرادی با مهارتهای گوناگون را به کار گیرد. از طرفی داشتن تخصصی در حوزه محیطزیست با اینکه مزیت محسوب میگردد، لزوماً پیشنیازِ داشتن شغلی در این حوزه نیست.
بخش سوم: انواع مشاغل در بومگردی
- راهاندازی اقامتگاه بومگردی
- اشتغال در شغلهایی که شما را به بومگردی نزدیک میکند!
1) راهاندازی اقامتگاه بوم گردی
در سالهای اخیر که صنعت گردشگری و شغلهای مربوط به آن رشد خوبی داشته است، از محبوبترین راههای پول درآوردن، راهاندازی یک شغل گردشگری مانند اقامتگاه و کسب درآمد از بوم گردی بوده است.
گرچه با شیوع ویروس کرونا در این روزها شاهد سفرهای کمتری هستیم، اما اطمینان داشته باشید پس از پایان همهگیری این ویروس و از طرفی واکسینه شدن اکثریت مردم، صنعت گردشگری و بومگردی رونقی دوباره خواهد یافت.
ضمناً از آن جایی که بومگردی سفر به مناطقی بکر و دستنخورده است، با وجود شیوع کرونا همچنان انتخاب عدهای از مردم که به دنبال چند روزی فراغت از دغدغههای زندگی روزمرهاند، میباشد.
انواع اقامتگاه بومگردی
- خانههای بومگردی: در روستاها و مناطق دستنخورده طبیعی، خانههای قدیمی با معماری سنتی به عنوان اقامتگاه برای پذیرایی از گردشگران استفاده میشود که در این مقاله بر روی آن تمرکز داریم.
- کمپهای طبیعتگردی: یکی دیگر از انواع اقامتگاه بوم گردی، کمپ زدن در طبیعت است. محل اقامت شما در این حالت، چادرتان خواهد بود! این مورد برای افرادی که به دنبال ماجراجوییهای هیجانانگیز در طبیعت هستند، تجربهای بسیار جذاب و دلنشین خواهد بود.
درآمد اقامتگاه بوم گردی
اقامتگاههای بومگردی، درجات مختلفی دارند و بر این اساس درآمدهای مختلفی خواهند داشت.
اقامتگاههای بومگردی سطح پایین و متوسط، درآمد متوسط سالیانه تا 150 میلیون تومان خواهند داشت، درحالیکه این رقم برای اقامتگاههای سطح بالا یا ممتاز به حدود یک میلیارد تومان در سال نیز خواهد رسید.
اگر اقامتگاه شما، مقصد گردشگرهای خارجی باشد، بدیهی است که درآمد بیشتری خواهید داشت.
لازم به ذکر است که زمان بازگشت سرمایه برای این نوع کسبوکار حدود یک سال ونیم میباشد.
فوت کوزهگری!
فراموش نکنید پس از اینکه اقامتگاه خود را راه انداختید، در ارائه خدمات خلاقیت داشته باشید! از نحوه خوشامدگویی و پذیرایی از گردشگران گرفته تا ارائه خدمات و غذای محلی و بدرقه مهمانان! باور کنید خلاقیت میتواند مزیت رقابتی شما باشد و کاری کند که گردشگران برای بازگشت به اقامتگاهتان لحظهشماری کنند و از طرفی شما را به دیگران معرفی کنند. چه تبلیغی بهتر از این؟
طراحی اقامتگاه بوم گردی
مهمترین چیزی که باید در مورد طراحی اقامتگاه بوم گردی در نظر داشته باشیم، این است که بومگردی قرار است به حفظ محیطزیست کمک کند. پس در طراحی کلیه امکانات مورد استفاده در یک اقامتگاه بومگردی باید این مسئله را همواره مدنظر داشت.
به طور کلی یک اقامتگاه بومگردی باید خصوصیات زیر را داشته باشد:
1- اقامتگاههای بوم گردی باید در مکانهای بکر با طبیعتی زیبا و در بخشهایی که جاذبه توریستی دارند، احداث گردند.
2- یکی از مهمترین شرایط ساخت اقامتگاه بومگردی، استفاده از مصالح بومی و معماری سنتی منطقه است. این مسئله در مورد طراحی داخلی و خارجی اقامتگاه صادق است. کلیه مبلمان و امکانات در طراحی اقامتگاه باید بازتابی از فرهنگ و سنت منطقه باشد و فرصتی برای آشنایی گردشگران با رسوم منطقه فراهم سازد. ضمناً تمام اصول ایمنی مهندسی نیز باید در ساخت و طراحی پلان اقامتگاه بوم گردی رعایت گردد.
3- شیرآلات مورد استفاده در این اقامتگاهها باید به کاهش مصرف آب کمک نماید.
4- نورپردازی اقامتگاههای بوم گردی باید به گونهای باشد که موجب صرفهجویی در مصرف برق بوده و از طرفی به شکلی بهینه نور کافی را فراهم نماید.
5- گرمایش و سرمایش باید در اقامتگاههای بومگردی با کمترین میزان آسیب به محیطزیست تامین گردد.
6- بهتر است که کلیه کارکنان اقامتگاههای بومگردی از پوشش بومی منطقه استفاده نمایند.
7- رعایت بهداشت در اقامتگاههای بومگردی الزامی بوده و با متخلفین برخورد میشود. منظور از بهداشت، پاکیزگی محیط و همچنین خدماتی مانند تهیه غذا میباشد.
8- میزان تولید زباله و از طرفی مدیریت پسماند، استفاده بهینه از پسآبها و همچنین بازیافت مواد در اقامتگاههای بوم گردی ضروری بوده و همانطور که پیشتر اشاره کردیم، باید کمترین خسارت را به محیطزیست وارد نماید.
9- کلیه اقامتگاههای بوم گردی باید از راهنمایان بومی کاربلد، برای ایجاد فرصت گشتوگذار بازدیدکنندگان در منطقه استفاده نمایند.
هزینه ساخت اقامتگاه بوم گردی
حال میرسیم به بخش برآورد هزینهء اقامتگاه بوم گردی .
قبل از اینکه بخواهید اقامتگاه خود را تأسیس کنید، بهتر است میزان سودآوری این کسبوکار را به کمک طرح توجیهی که در آن جزئیات هزینههای احداث، سرمایه اولیه موردنیاز، تسهیلات و وام، آموزش کارمندان، هزینههای ثابت برای استمرار خدمات، میزان درآمد حاصله از حضور گردشگران و… آورده شده، برآورد کنید.
برای اینکه اقامتگاه بوم گردی تأسیس کنید، میتوانید از تسهیلاتی که برای این کار در نظر گرفته شده نیز استفاده کنید. برای مثال شما میتوانید از وام احداث اقامتگاه بوم گردی بهره ببرید.
به طورکلی بنا بر منطقه اقامتگاه و امکاناتی که دارد، هزینه ساخت مبلغی بین 200 میلیون تا حدود یک میلیارد تومان میباشد.
در ادامه میخواهیم به جزئیات هزینهها در ساخت یک اقامتگاه بومگردی بپردازیم. با ما همراه باشید.
هزینه زمین:
حداقل 1000 متر زمین برای احداث اقامتگاه بوم گردی که به نام شخص و یا استیجاری باشد، مورد نیاز است.
حداقل تعداد اتاقها در اقامتگاههای درجه 1، هشت؛ درجه 2، شش و درجه 3، چهار اتاق 4 نفره میباشد.
هزینه مبلمان و ملزومات اداری:
در اقامتگاهتان باید کلیه مبلمان ضروری، لوازم آشپزخانه و سیستم حسابداری داشته باشید.
هزینههای مربوط به نیروی انسانی:
تمام پرسنل شما باید دورههای لازم برای کارکنان اقامتگاههای بومگردی را بگذرانند. از طرفی شما ممکن است برای گرفتن مجوزها و مدارک لازم و مدیریت اقامتگاه بومگردی خود نیازمند به مشاوری در این حوزه داشته باشید.
هزینه مجوزها و ارائه طرح کسبوکار:
برای راهاندازی اقامتگاه خود نیازمند یک سری زیرساخت هستید. برای گرفتن مجوز باید هزینهای در ابتدا پرداخت کنید.
هزینههای ثابت:
این هزینهها شامل موارد مختلفیست که در زیر آمده است:
- هزینه برق، آب و سوخت
- هزینههای مربوط به ایجاد ایمنی گردشگران
- هزینههای مرتبط به حفظ بهداشت در اقامتگاه
- هزینه مواد غذایی مورد نیاز برای پذیرایی از گردشگران با غذا و نوشیدنیهای محلی
هزینههای اضافی که البته به رونق کسبوکارتان کمک میکند!
شما میتوانید برای کسبوکار خود به تبلیغات و بازاریابی بپردازید و چه جایی بهتر از اینترنت؟!
میتوانید با بهرهگیری از متخصص شبکههای اجتماعی، اقامتگاه خود را به دنیا بشناسانید و حسابی معروف شوید و کاری کنید که خیلیها برای سر زدن به اقامتگاه شما لحظهشماری کنند!
وام احداث اقامتگاه بوم گردی
در بخش قبل گفتیم که میتوانید از وام نیز برای احداث اقامتگاه بوم گردی خود استفاده کنید. مبلغ این وام 100 میلیون تومان است و مدت زمان بین اعطای آن تا سررسید اولین قسط 6 ماهه و بازپرداخت 5 ساله میباشد.
فرایند دریافت وام و تسهیلات
- ثبت درخواست و تشکیل پرونده جهت دریافت تسهیلات در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان
- ارسال پرونده برای بررسی به دفتر همکاری و توافقهای ملی گردشگری
- بررسی طرح در کمیته کارشناسی شامل نمایندگانی از معاونت گردشگری و صندوق کارآفرینی امید
- ارجاع طرحهای مورد تایید به معاونت ساماندهی و توانمندسازی صندوق کارآفرینی امید
- تشکیل پرونده اعطای تسهیلات براساس ضوابط صندوق کارآفرینی امید
- نظارت بر فعالیتهای واحد توسط صندوق کارآفرینی امید و معاونت گردشگری
ضمناً وثیقه دریافت تسهیلات، براساس مبلغ درخواستی مشخص میشود.
مدارک لازم برای مجوز بوم گردی
برای اینکه بتوانید به ثبت اقامتگاه بوم گردی خود بپردازید، باید هرچه سریعتر به فکر گرفتن مجوزهای لازم باشید.
همانطور که میدانید گرفتن مجوز، پیشنیازهایی دارد که باید فراهم کنید.
پیشتر اشاره کردیم که برای راهاندازی اقامتگاه، به زمینی در یک مکان مناسب و با تعداد اتاق کافی نیاز دارید.
منظور از مکان مناسب این است که اقامتگاه بوم گردی باید در مکانی به دور از هیاهوی زندگی روزمره احداث گردد.
مدارک لازم برای دریافت مجوز بوم گردی
حال با این توضیحات به مدارک مورد نیاز جهت دریافت مجوز بوم گردی میپردازیم:
در اولین مرحله، متقاضی درخواست کتبی خود جهت احداث اقامتگاه، مدارک هویتی، اسناد مالکیت زمین، کروکی از موقعیت زمین را به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ارائه میدهد. سپس روزی برای تایید صحت مدارک از سوی کارشناس و بازدید وی از محل احداث مشخص خواهد شد.
پس از بازدید کارشناس و تایید موقعیت زمین، نوبت به صدور موافقتنامه اصولی توسط معاونت برنامهریزی و سرمایهگذاری میرسد.
دریافت این موافقتنامه از سوی کمیته فنی، به معنای این است که میتوانید برای اخذ پروانه اقدام نمایید. در این مرحله باید پلان اقامتگاه بوم گردی و نقشههای ساخت، به کمیته فنی ارائه شود. پس از آن اگر تاییدیه دریافت شد، مراحل ساخت زیر نظر مراجع مربوطه ادامه یافته و سپس نامه پایان کار دریافت میگردد.
پس از اتمام ساخت و دریافت نامه مذکور، معاونت گردشگری استان از محل بازدید نموده و نهایتاً در صورت تایید، پروانه بهرهبرداری موقت شش ماهه صادر میگردد.
برای اینکه بتوانید پس از این مراحل، پروانه بلند مدت سهساله نیز دریافت نمایید، باید کلیه مدارک مراحل قبل به انضمام پروانه موقت و درخواست کتبی جهت دریافت پروانه بلند مدت را به اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری ارائه دهید. پس از دریافت تاییدیهها، قادر به دریافت پروانه بلندمدت خواهید بود.
****
بسیار خب! با تمام توضیحاتی که در بالا ارائه شد، در این لحظه توانایی این را دارید که اقامتگاه خود را راهاندازی کرده و به کسب درآمد از بوم گردی مشغول شوید.
2) اشتغال در شغلهایی که شما را به بوم گردی نزدیک میکند!
اگر عاشق محیطزیست هستید و قلبتان برای طبیعت میتپد ولی نه سرمایه لازم برای راهاندازی اقامتگاه بومگردی دارید و نه حوصله دردسرهایش را، و یا شاید مسن شده اید و با خود بگویید دیگر این شغل ها برای فرد مسنی چون من گذشته است، از طرفی دوست دارید از این علاقهتان به محیطزیست کسب درآمد کنید؛ برای شما نیز پیشنهادات شغلی جذابی در حوزه گردشگری روستایی داریم!
شما میتوانید در شغلهای زیر مشغول به کار شوید:
- مشاور گردشگری
- نویسنده کتابهای راهنمای گردشگران
- راهنمای تور (تور لیدر)
- فعال محیطزیست
- روزنامه نگار محیطزیست و حیاتوحش
- بلاگر حوزه محیطزیست
- عکاس و مستندساز محیطزیست و حیاتوحش
- مشاور کسبوکارهای پیرامون محیطزیست و گردشگری
برای آشنایی بیشتر با شغلهای حوزه گردشگری میتوانید مطلب زیر را نیز مطالعه کنید:
کلام آخر
در مقالهای که گذشت، تمام آنچه نیاز بود از گردشگری روستایی و کسب درآمد از بوم گردی بدانید را با شما به اشتراک گذاشتیم. امیدواریم این مطلب برای شما که دوستدار طبیعت هستید، مفید واقع شده باشد.
امیدواریم از اشتیاقتان برای ارتباط با اطرافیان و کسب تجربیات جدید و بومگردی استفاده کنید و به خلق ارزش در این حیطه بپردازید.
بیشتر بخوانید!
مشاغل زنان روستایی
اگر به عنوان یک زن که در روستا زندگی میکند، درباره اشتغال خود و روشهای توانمندسازی زنان روستایی دغدغه دارید، مقاله زیر را از دست ندهید.
شغل مناسب شما!
دوست دارید بدانید چه شغلی مناسب شماست؟ معطل نکنید و روی دکمه زیر کلیک کنید!
داستان عشاق طبیعت!
شاید تأسیس یک اقامتگاه بومگردی کاری سخت باشد، اما اگر به طبیعت علاقهمند باشید، میتوانید از داستانهای زیر الهام بگیرید و به روش خودتان به علاقهتان برسید!
روشهای سرمایه گذاری
در ضمن ما یک مطلب دیگر هم در مورد روشهای دیگر سرمایه گذاری در ایران تهیه کردهایم که مطمئنیم برای شما مفید است.
از شما بسیار ممنونیم که در این مطلب همراه ما بودید. خوشحال میشویم نظرات شما را در مورد بومگردی بشنویم. آیا خودتان به اقامت در اقامتگاه بومگردی علاقهمندید؟ آیا اگر توانش را داشتید به راهاندازی اقامتگاه بوم گردی فکر میکردید؟ آیا ترجیح میدهید در هتلی لوکس اقامت داشته باشید یا لذت و هیجان کمپهای طبیعتگردی را با دنیا عوض نمیکنید؟ برای ما از تجربههایتان بنویسید.