اگر الان اینجایید و این مطلب را می‌خوانید احتمالا شوق و انگیزه خود را از دست داده‌اید و از فقدان آن در زندگیتان رنج می‌برید. احتمالا می‌خواهید بدانید باید چطور و از کجا شروع کنید تا از فردی که اکنون هستید به فردی باانگیزه تبدیل شوید.
مهم‌ترین عامل در مسیر اهداف، انگیزه است که وجود یا عدم وجود آن می‌تواند موفقیت یا شکست ما را تضمین کند. در واقع مسیر موفقیت از خود‌‌انگیزشی شروع می‌شود. همچنین انگیزه یکی از مؤلفه‌های مهم تقویت هوش هیجانی یا هوش عاطفی است. بنابراین کاملا طبیعی است که برای شناخت عامل ایجاد انگیزه و همچنین برای انگیزش در خودمان تمام تلاش خود را به کار گیریم.
در این مطلب به سوالات شما درباره انگیزه پاسخ می‌دهیم. همچنین راهکارهای انگیزش را بیان می کنیم تا با انجام آنها اولین قدم را برای ایجاد انگیزه و صعود به قله‌های موفقیت بردارید.
در ادامه این مطلب:
- ابتدا به تعریف انگیزه و بیان انواع آن می‌پردازیم.
- علل و عوامل بی‌انگیزگی و راه‌های مقابله با آنها را بیان می‌کنیم.
- در نهایت بیان می‌کنیم که انگیزش چیست و عامل ایجاد انگیزه را معرفی می‌نماییم.
پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
انگیزه چیست و انواع آن
به نظر شما انگیزه چیست؟ این عاملی که تا این اندازه قدرتمند است که بدون آن حتی فلسفه زنده بودن و زندگی کردن زیر سوال می‌رود چیست؟ انگیزه مانند سوخت برای حرکت یک موتور یا مثل یک جرقه برای برافروختن یک آتش است.
تعاریف مختلفی از انگیزه وجود دارد. در این بخش، با تعریف انگیزه و انگیزه در روانشناسی می گوییم که انگیزه چیست و انواع آن را بیان می‌کنیم تا این عامل مهم و حیاتی در مسیر موفقیت را بهتر بشناسید.
تعریف انگیزه
طبق تعریف انگیزه در کتب مختلف می‌توان گفت که انگیزه، نیروی محرک برای انجام یک رفتار است. در واقع انگیزه ، سطح انرژی و تمایل افراد را بالا می‌برد تا بتوانند کاری یا رفتاری را انجام دهند. طبق این تعریف، بدون انگیزه امکان انجام کار وجود ندارد یا احتمال انجام آن بسیار کم است.
انگیزه در روانشناسی
طبق تعریف انگیزه در روانشناسی، انگیزه عاملی برای شروع یا ادامه و یا تعدیل یک رفتار است. این رفتار می‌تواند به سادگی برداشتن یک قدم یا به بزرگی و پیچیدگی زندگی کردن باشد. انگیزه سبب می‌شود که برخیزیم، اقدام کنیم، رقابت کنیم، ارتباط برقرار کنیم، ادامه دهیم یا حتی رفتاری را به پایان برسانیم.
انواع انگیزه
انگیزه به دو دسته کلی تقسیم می شود: انگیزه‌های درونی و انگیزه‌های بیرونی
در انگیزه‌های درونی، یک نتیجه یا پاداش درونی محرک رفتاری ما هستند و هدف ما از آن رفتار، ارضای یک نیاز درونی می‌باشد. مثل گرسنگی یا نیاز به استراحت، که به عنوان محرک‌های اولیه برای غذا خوردن یا خوابیدن می‌باشند.
اما در انگیزه‌های بیرونی این محرک‌های بیرونی هستند که منجر به رفتار می‌شوند. مثل شهرت، قدرت و موقعیت اجتماعی، که در آنها نتیجه یا پاداش به دیگران وابسته است.
انگیزه و دلایل بی‌انگیزگی
اگر احساس می‌کنید برای بعضی از کارها بی‌انگیزه شده اید باید بدانید که شما تنها نیستید. میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان هر روز با بی‌انگیزگی و نداشتن محرک‌های رفتاری دست و پنجه نرم می‌کنند. مهم‌ترین علامت بی‌انگیزگی، سطح پایین انرژی، عدم تمایل به انجام کارها و ادامه ندادن آنهاست. بی‌انگیزگی دلایل مختلفی دارد. اگر شما هم در گروه افراد بی‌انگیزه قرار دارید علل و عوامل زیر را بخوانید و ببینید کدام‌یک از آنها شامل حال شما می‌شود.
1. بی‌انگیزگی و اختلالات روحی
اگر مدتی است احساس بی‌انگیزگی می‌کنید ممکن است به این دلیل باشد که افسرده یا مضطرب شده‌اید. پس در مرحله اول و قبل از هر اقدامی از سلامت خود مطمئن شوید.
اگر مدتی است که احساس می‌کنید غمگین هستید، میل و علاقه به انجام هیچ کاری ندارید، دچار اختلال خواب شده‌اید، خسته و بی‌اشتها هستید و تمرکز ندارید توصیه ما این است که به پزشک مراجعه کنید.
2. بی‌انگیزگی و کمال‌گرایی
آیا استانداردهای ذهنی بالاتر از دیگران دارید؟
آیا از شکست می ترسید؟
نرسیدن به استانداردها شما را عصبی، افسرده و مضطرب می‌کند؟
آیا از شروع واهمه دارید؟
اگر پاسخ به سوالات بالا مثبت است، احتمالا دچار کمال‌گرایی شده اید.
کمال‌گرایی یعنی تلاش برای رسیدن به چیزهایی که اغلب در توان شما نیستند. این نرسیدن‌ها و شکست‌ها به مرور انگیزه را در شما می‌کشند. به مرور احساس ناتوانی و ناامیدی می‌کنید و در نهایت بی‌انگیزه می‌شوید.
کمال‌گرایی را کنار بگذارید. ولتر می‌گوید: «عالی» دشمن «خوب» است. اگر نمی‌توانید عالی باشید به خوب بودن اکتفا کنید و مطمئن باشید در ادامه مسیر خوب بودن عالی هم می‌شوید. این نگرش، انگیزه شما را برای انجام کارها دوچندان می‌کند. برای مقابله با کمال‌گرایی می‌توانید راهکارهای زیر را بکار ببندید:
- به جای فکر کردن به مقصد، از مسیر لذت ببرید.
- به آرامی قدم بردارید. اهداف خود را کوچکتر کنید و به جای تمرکز روی هدف اصلی‌تان روی هدف‌های کوچکتر تمرکز کنید.
- با خود مهربان باشید و به خود اجازه اشتباه کردن بدهید. شما در دنیا هیچکس را نمی‌توانید پیدا کنید که همیشه موفق باشد و هیچ‌گاه اشتباه نکند. برای آنکه موفق شوید باید کوله‌بار سنگین کمال‌گرایی را از دوش خود بردارید و صدای منتقد درونتان را خاموش کنید. خودتان را بیشتر دوست داشته باشید.
- سعی کنید کارها را به تعویق نیندازید. همین حالا بلند شوید و برای انجام کاری که مدتهاست به آن فکر می‌کنید اما از شروع آن می‌ترسید، قدم اول را بردارید. فکر نکنید فقط عمل کنید.
و در آخر باور داشته باشید کمال‌گرایی دشمن انگیزه است. پس اگر به دنبال موفقیت هستید حتما با کمال‌گرایی مقابله کنید. برای شروع توصیه می‌کنیم: «همین حالا برخیزید و اقدام کنید.»
3. بی‌انگیزگی و تنبلی
تنبلی یعنی عدم تمایل برای انجام کارهایی که باید انجام دهید. تنبلی و بی‌انگیزگی دو مفهوم مرتبط و دارای ارتباط دوسویه هستند. همانقدر که تنبلی می‌تواند موجب بی‌انگیزگی شود، بی‌انگیزگی نیز به تنبلی منجر خواهد شد.
تنبلی ممکن است به دلایل گوناگونی ایجاد شود. زندگی یکنواخت و انجام روزانه کارهای تکراری، می‌تواند منجر به تنبلی شود و انگیزه حرکت را از شما بگیرد. پس برای مقابله با آنها می‌توانید به خود استراحت دهید. گاهی از نقطه امن خود خارج شوید و ساعاتی در روز را برای فعالیت‌های مورد علاقه خود در نظر بگیرید.
همچنین ممکن است تنبلی شما به دلیل کم‌خوابی یا مشکلات زمینه‌ای در سلامت جسمی و روحی باشد. برای حل این مورد توصیه می‌کنیم خواب کافی و منظم داشته باشید و حتما از سلامت روحی و جسمی خود مطمئن شوید تا بتوایند انگیزه و اشتیاق را به درون خود راه دهید.
4. بی‌انگیزگی و عادات بد
اگر عادت دارید در طول روز کمتر از 7 ساعت بخوابید، اگر به تماشای تلویزیون یا پرسه زدن در شبکه‌های اجتماعی اعتیاد دارید، اگر بی‌مسئولیتی و بهانه‌تراشی از ویژگی‌های بارز شماست، اگر عادت به منفی‌نگری دارید، اگر عادت دارید کار امروز را به فردا بیندازید، اگر عادت به مقایسه خود با دیگران دارید، اگر خودانتقادی و خودسرزنش گری از عادات شماست و نشخوار فکری دارید باید بگوییم که دارید انگیزه را در خود می‌کشید.
عادات بد دست‌های پنهانی برای نابودی انگیزه و انرژی شما می‌باشند بنابراین اگر به دنبال انگیزه هستید باید روی عادات خود کار کنید. عادات بد را کنار بگذارید و عادات خوب را جایگزین کنید. هر چند کار سختی است اما شدنی است.
به شما توصیه می‌کنیم کتاب خرده عادت‌ها اثر جیمز کلییر را حتما بخوانید. مطمئن باشید، با انجام راهکارهایی که در این کتاب ارائه شده، به فرد دیگری تبدیل خواهید شد. همچنین با ایجاد عادات خوب در خود، می‌توانید فوران انرژی و انگیزه را در درون خود تجربه کنید.
5. بی‌انگیزگی و بدشانسی
اگر فکر می‌کنید دلیل نبود انگیزه در شما بدشانسی است و اگر کارها را به تعویق می‌اندازید چون احساس می‌کنید بدشانسی مانع موفقیتتان می‌شود، باید به به شما بگوییم طبق عقیده کارشناسان چیزی به عنوان بدشانسی یا خوش‌شانسی وجود ندارد.
آنچه که ما آن را شانس می‌نامیم، در واقع یک سری عوامل درونی یا بیرونی است که در شروع رفتار یا عمل در نظر گرفته نشده‌اند. بنایراین وقتی در حین آن عمل یا رفتار با آنها مواجه می‌شویم، از آنجایی که آمادگی برخورد با آنها را نداریم نام آن را شانس می گذاریم. باور به شانس حتی اینکه خود را خوش شانس بدانیم، تا حد زیادی سد راه انگیزه و انرژی ما می‌شود.
اگر به دنبال موفقیت هستید روی باور خود به شانس یک خط قرمز بزرگ بکشید. می‌دانیم که ترک عادت‌ها و باورهای ما خیلی سخت است. اما برای شروع، می‌توانید بعد از هر اتفاق خوب یا بدی که آن را به شانس ربط می‌دهید، دلایل درونی و بیرونی آن اتفاقات را لیست کنید. همچنین قبل از شروع هر کاری جوانب درونی و بیرونی آن را در نظر بگیرید و برای روبرو شدن با آنها آماده باشید.
راستی فرصت ها را بشناسید و از کنار آنها به سادگی نگذرید. این‌ها فرصت هستند نه شانس. بستگی به خودتان دارد که آنها را جدی گرفته و موفق شوید، یا از کنار آنها به سادگی عبور کرده و خود را از موفقیت محروم کنید.
6. بی‌انگیزگی و بی‌برنامگی
افراد بی‌برنامه، همیشه آنقدر مشغله دارند که نمی‌توانند هیچ کاری را به نحو احسن انجام دهند. برای همین ترجیح می‌دهند خیلی از کارها را از لیستشان خط بزنند. شاید نتوانید کاملا به برنامه‌تان عمل کنید اما حتما آن را داشته باشید.
اگر تا امروز برنامه نداشتید و می‌خواهید از امروز شروع کنید توصیه می‌کنیم کتاب‌هایی در این زمینه مطالعه کنید.
معرفی بهترین کتاب‌ها برای برنامه‌ریزی
7. بی‌انگیزگی و بی‌هدفی
هدف انگیزه را می‌سازد. هدف همان پاداشی است که انگیزه ما را برای شروع حرکت، ایجاد می‌کند.
افرادی که زندگی بی‌هدفی دارند از یک طرف انگیزه‌ای برای برخاستن و حرکت به سوی موفقیت ندارند و از طرف دیگر احساس پوچی و بی‌ارزشی می‌کنند. برای اینکه انگیزه خود را بالا ببرید حتما برای خود اهداف کوچک یا بزرگی تعیین کنید. مسیر رسیدن به این اهداف را ترسیم کرده و آنها را به وظایف و کارهای روزانه تقسیم کنید.
8. بی انگیزگی و عدم اعتماد به نفس
اعتماد به نفس یعنی باور به توانایی‌های خویش و ایمان به این که موفقیت حق ماست، چون شایسته آن هستیم. بنابراین وقتی اعتماد به نفس نداریم یعنی به توانایی‌ها و شایستگی‌های خود ایمان نداریم و در نتیجه انگیزه‌ای برای شروع، نخواهیم داشت. چون موفقیت را حق خود نمی‌دانیم.
باید باور داشته باشیم که اعتماد به نفس یک حالت ذهنی است و بیشتر بر اساس تصورات ما از خودمان است تا توانایی‌های واقعیمان.
بنابراین با تغییر نگرشمان و ایمان به توانایی‌های خودمان می‌توانیم تا حد زیادی اعتماد به نفس خود را بالا برده و انگیزه خود را بیشتر کنیم.
انگیزش – عامل ایجاد انگیزه
انگیزش همان عامل ایجاد انگیزه است. در واقع با انگیزش برای کارها و رفتارهای خود دلیل و هدف ایجاد می‌کنیم تا انگیزه و انرژی خود را برای آنجام آن کارها یا رفتارها بالا ببریم. در این بخش تعریفی از انگیزش ارائه می‌دهیم و سپس درباره راهکارهایی صحبت می‌کنیم که به عنوان عامل ایجاد انگیزه می‌توانند در مسیر موفقیت کمک کننده باشند.
انگیزش چیست ؟
بر خلاف انگیزه که عاملی برای حرکت کردن است انگیزش از جنس فرآیند است. انگیزش مجموعه‌ای از مراحل است که با انجام آنها می‌توانیم در خود انگیزه ایجاد کنیم. بعد از اینکه عوامل بی‌انگیزگی را در خود شناختید و آنها را رفع کردید، وقت آن است که عامل ایجاد انگیزه را بشناسید و با ایجاد انگیزه در خود، با انرژی بالا در مسیر موفقیت شروع به حرکت کنید.
عامل ایجاد انگیزه برای فتح قله‌های موفقیت
در این بخش راه‌هایی بیان می‌شوند که می‌توانند در انگیزش شما موثر باشند.
1. فقط اقدام کنید
برای شروع تنها کاری که باید بکنید این است که دستتان را روی زانوهایتان گذاشته و از جایتان برخیزید. وقتتان را تلف نکنید، فکر نکنید، فقط اقدام کنید. همین الان! در همین لحظه! فردا یا شنبه یا اول ماه خیلی دیر است. همین الان برخیزید.
تجربه نشان داده شروع کار و انجام دادن آن تنها برای 2 دقیقه می تواند انگیزه لازم برای ادامه آن را ایجاد کند. بنابراین منتظر نباشید. خودتان انگیزه را ایجاد کنید. چگونه؟ فقط برخیزید و اقدام کنید.
2. بر خلاف میلتان عمل کنید
می‌دانید چرا اینقدر اهمال کاریم؟ چون بعد منفی میل درونیمان را پرورش دادیم. اگر به دنبال انگیزه‌اید باید درون اهمال‌کارتان را شکست دهید و راهش این است که با آن مقابله کنید. چگونه؟ هر روز دو کار برخلاف میلتان انجام دهید. با انجام دادن روزانه دو کار برخلاف میلتان، قدرت را از درون اهمال‌کارتان می گیرید وبه این ترتیب انگیزه و انرژی بالاتری برای خود می‌سازید.
3. افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید
یکی از راه‌های افزایش انگیزه، ایجاد افکار و دیدگاه‌های مثبت است. افکار منفی انرژی و توان ما را می‌گیرند و انگیزه ما را نابود می‌کنند.
یک تمرین عملی برای این کار این است که تمامی افکار منفی، اعم از ترس‌ها، اضطراب‌ها، ناامیدی‌ها، قضاوت‌های نادرست و … را روی یک کاغذ بنویسید. دقت کنید هرجا که دلتان خواست خودکار را روی کاغذ فشار دهید. هر کلمه‌ای که دوست داشتید را بزرگتر یا کوچکتر، پررنگ تر یا کمرنگ تر بنویسید. بعد از تمام شدن، بدون اینکه آن را بخوانید، کاغذ نوشته‌تان را زیر شیر آب بگیرید و مچاله کنید به نحوی که دیگر اثری از نوشته‌ها نباشد.
سپس جملات و افکار مثبت را بنویسید و در اتاق یا محل رفت و آمدتان بچسبانید. این جملات افکار و دیدگاه‌های مثبت رابه شما یادآوری می کنند.
4. اهداف خود را به خرده‌هدف‌ها تقسیم کنید
در مسیر اهدافتان، هر چه دستاوردهای بیشتری داشته باشید، انگیزه برای ادامه مسیر نیز بیشتر خواهد شد. به همین دلیل بهتر است هدف بزرگ خود را کوچکتر کرده و به اهداف ماهانه، هفتگی و روزانه تقسیم بندی کنید. بعد از رسیدن به هر هدف و دیدن دستاوردهایتان برای خود جشن بگیرید. سپس با اعتماد به نفس و انگیزه بیشتر به سوی هدف بعدی حرکت کنید.
5. برنامه‌ریزی کنید و مدیریت زمان داشته باشید
قبلا گفتیم که بی‌برنامگی از مهم‌ترین دلایل بی‌انگیزگی است. بنابراین برای ایجاد انگیزه باید برنامه داشته باشید و زمانتان را به نحو احسن مدیریت کنید. برنامه‌ریزی سبب می‌شود به آنچه که در ذهنتان هست نظم بدهید و از آشفتگی ذهنی و اهمال‌کاری و در نهایت بی‌انگیزگی جلوگیری کنید.
هر شب برای روز بعد برنامه‌ریزی کنید. هر عملی که در طول روز انجام دادید جلوی آن کار در برنامه‌تان تیک بزنید. به این ترتیب، حس خوشایند تیک خوردن کارهایتان در طول روز را درک می‌کنید.
6. آهسته و پیوسته حرکت کنید
حالا که برخاستید، انگیزه را ایجاد کرده و افکار منفی را از خود دور کرده‌اید، اهداف خود را کوچکتر کرده و برنامه ریزی کرده‌اید، حرکت کنید. منتها آهسته و پیوسته. عجله و شتاب‌زدگی منجر به اشتباهات می‌شوند و اشتباهات زیاد انگیزه را از بین می‌برند. همچنین آهسته حرکت کردن باعث می‌شود کمتر خسته بشوید و پیوسته در حرکت باشید.
7. متعهد باشید
خود را ملزم به ادامه مسیر تا انتها بکنید. با هر اشتباه یا شکست کوچکی جا نزنید. هرجایی که احساس خستگی کردید به خودتان استراحت بدهید ولی بعد دوباره ادامه دهید. هر جا ناامید و غمگین شدید گریه کنید اما بعد اشک‌هایتان را پاک کنید و به مسیر خود ادامه دهید.
رفتن تا پایان مسیر هر چند منجر به موفقیت ما نشود، باعث افزایش اعتماد به نفس و افزایش انگیزه برای کارهای بعدی می‌شود. تنها زمانی مسیر را رها کنید که مطمئن هستید در مسیر اشتباهی هستید و در این مورد حتما با یک فرد صاحب‌نظر در حوزه کاریتان مشورت کنید.
8. عادات مثبت ایجاد کنید
برای آنکه همیشه باانگیزه و پرانرژی باشید باید یک سری عادات خوب را در خود ایجاد کنید. در ادامه لیستی از عادات خوب را بیان می‌کنم که در حفظ انگیزه و انرژی‌تان موثر خواهند بود:
چند نمونه از عادت‌های خوب برای ایجاد انگیزه
- شب ها زودتر بخوابید. تا صبح انرژی و انگیزه لازم برای بیدار شدن را داشته باشد.
- قبل از خواب و بلافاصله بعد از بیدار شدن به سراغ تلفن همراهتان نروید. از این زمان‌های طلایی برای صحبت با خداوند و غرق شدن در رویای موفقیتتان استفاده کنید. رویاپردازی انگیزه‌تان را بیشتر می‌کند.
- ورزش کنید. از یک ربع در روز شروع کنید و به مرور این زمان را افزایش دهید. تحقیقات نشان می‌دهند بین فعالیت بدنی و انرژی و انگیزه روزانه رابطه مستقیم وجود دارد.
- تغذیه سالم داشته باشید و آب کافی بنوشید تا سلامتی جسمی‌تان را تا حد زیادی حفظ کنید. زیرا بیماری‌ها انرژی و انگیزه ما را کمتر می‌کنند.
- مطالعه کنید مخصوصا کتاب‌های استارتاپی، انگیزشی و موفقیت.
- روز خود را با دیدن یک کلیپ انگیزشی شروع کرده یا به یک پادکست انگیزشی گوش دهید. کافیست یکبار این بمب انگیزشی را امتحان کنید.
همچنین به شما توصیه می‌کنیم پادکست‌های کارنکن را گوش دهید. پادکست کارنکن داستان زندگی آدمهایی است که با شغلشان زندگی می‌کنند.
- از آدم های منفی که انگیزه‌تان را از بین می‌برند و مدام در حال تزریق ناامیدی به درونتان هستند دوری کنید.
- نوشتن را فراموش نکنید، هم اهدافتان را بنویسید تا تثبیت شوند و انگیزه‌تان برای حرکت به سمت آنها بیشتر شود و هم اینکه با نوشتن و به آب سپردن افکار و انرژی‌های منفی و قاتلان انگیزه، آنها را از درونتان پاک کنید.
- آموزش ببینید و چیزهای جدید یاد بگیرید. در این صورت به توانایی خود ایمان می‌آوردید و انگیزه‌تان بیشتر می‌شود. همچنین می‌توانید با انجام یک سری راهکارها همه چیز را سریعتر یاد بگیرید.
- از مدیتیشن و مهارت ذهن آگاهی استفاده کنید تا به جای افکار منفی و اضطراب و افسردگی، مهارت در لحظه زندگی کردن را یاد بگیرید.
سخن پایانی
یقینا شما که تا پایان این مطلب با ما همراه بودید، در همین لحظه شکوفایی اولین جوانه‌های انگیزه را درون خود حس می‌کنید. از شما می‌خواهم که همین الان برخیزید و اقدام کنید. حتی به اندازه 2 دقیقه در مسیر اهداف خود پیش بروید و ایمان داشته باشید که در پایان این مسیر، موفقیت و شادی در انتظار شماست.
خیلی سپاسگزاریم که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. قطعا شما هم گاهی از دست دادن انگیزه را در زندگیتان تجربه کرده اید، کارهایی برای ایجاد انگیزه در خود انجام داده و تأثیر مثبت آنها را در درون خود مشاهده کرده‌اید. لطفا تجربیات خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید.
محصولات آموزشی
بسیار عالی