آیا صرف علاقه به رشته تجربی کافیست؟ قطعاً خیر!
در این مقاله با کمک نگاهی متفاوت، از جانب دنیای زندگان و مردگان به معرفی رشته تجربی خواهیم پرداخت.
پس از آن به ایستگاه بررسی توانایی‌های لازم برای این رشته می‌رسیم و به معرفی برخی چالش‌های آن می‌پردازیم، تا به این سوال پاسخ دهیم که، حتی اگر توانایی‌های لازم برای این رشته را داریم، آیا واقعاً می‌خواهیم در مسیر آن قدم بگذاریم یا خیر؟
بیایید برای آشنایی با رشته تجربی در دنیای آن چرخی بزنیم، گردشی از جنس آشنایی با توانایی‌های لازم و چالش‌های متنوع آن.
- رشته تجربی چیست ؟
- آیا رشته تجربی سخت است؟
- آیا رشته تجربی ، رشته مناسب برای من است؟
- با داشتن چه مهارت‌هایی در رشته تجربی موفق خواهم بود؟
برای فهمیدن پاسخ این سوالات کافیست تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
برای دیدن فهرست مطالب هر بخش بر روی تصویر آن بخش و برای رفتن مستقیم به قسمت مورد نظرتان روی تیتر آن کلیک کنید.
به مدت ده دقیقه با ما همراه شوید و با تجهیز خود به سلاح تجربی‌شناسی، خود را برای انتخاب رشته‌ای آگاهانه آماده کنید.
چه مفاهیمی در ترکیب دو کلمه‌ای رشته تجربی نهفته است؟
رشته تجربی چیست ؟
بیایید برای شروع معرفي رشته تجربي ، حرکت از نقطه صفر مرزی دنیای تجربه‌ها را آغاز کنیم.
معرفی رشته تجربی با ترکیب علم و تجربه
رشته تجربی در مفهوم از دو بخش تشکیل شده است: “علم” + “تجربه”.
دانش‌آموزان برای اولین بار به صورت جدی زمانی با این ترکیب، که مفهومی به وسعت یک دنیا را در خود جای داده است، رو‌به‌رو می‌شوند که از پایه نهم به دهم قصد مهاجرت دارند.
برای موفقیت در این مهاجرت، باید قبل از سفر، نقشه خوانی کرد.
نقشه‌ای که به معرفي رشته تجربي بپردازد و درست شبیه مقاله ایست که هم اکنون رو‌به‌روی شماست.
دنیای تجربه‌ها، دنیای نظریه‌ها، دنیای آزمایش‌ها، دنیای ترکیب ترکیبات و کشف ناشناخته‌ها و هزاران دنیای دیگر که در این ترکیب دو کلمه‌ای، رشته تجربی ، نهفته است و از هزاران سال قبل ذهن هزاران دانشمند را به خود مشغول کرده است.
دنیایی که یک روز در کشاورزی و دامداری خلاصه می‌شد و فردای آن با کمک ارسطوها و افلاطون‌ها برای کشف حیات هستی با فلسفه آمیخته شد.
دنیایی که در دوران فلمینگ‌ها و داروین‌ها، به کمک بشر برای مبارزه با بیماری‌ها آمد و دنیایی که امروزه عصای دست زمین‌شناسان برای کشف بهتر زمین شده است.
دنیای رشته تجربی ، دنیایی عظیم است که امروزه تمامی ابعاد زندگی انسانی را در خود جای داده است.
دنیایی که به ما کمک می‌کند تا زمین و موجودات آن را بهتر بشناسیم، تا بتوانیم بهتر زندگی کنیم.
بیایید در همین ابتدا رشته تجربی را به دو بخش تقسیم کنیم:
- دنیای زنده‌ها
- دنیای مرده‌ها
معرفی رشته تجربی به کمک موجودات زنده
پازل زندگانی رشته تجربی قطعات گوناگونی دارد و قلب آن با قلب موجودات زنده می‌تپد.
دلیل زندگانی انسان‌ها و حیوانات، حیات گیاهان، موجودات زنده‌ای که گاهی مانند یک ویروس کوچک و غیر‌قابل‌رویت‌اند و گاهی به بزرگی اندام یک انسان، گاهی در دل طبیعت پراکنده‌اند و گاهی در دل محیط آزمایشگاهی و حتی محیط صنعتی.
بیایید کمی دسته‌بندی‌شده‌تر به جملات بالا نگاه کنیم.
دنیای زنده‌ی رشته علوم تجربی به سه بخش کلی تقسیم می شود:
- دنیای پزشکی و حیات انسانی
- دنیای دامداری، کشاورزی و صنایع‌غذایی
- دنیای موجودات ریز آزمایشگاهی و غیر‌آزمایشگاهی
رشته‌هایی مانند پزشکی، دندان پزشکی، پرستاری، داروسازی، کشاورزی، صنایع غذایی، بیوتکنولوژی و زیست‌شناسی و … از جمله شاخص‌ترین رشته‌های این حوزه هستند که هدف آن‌ها بررسی چگونگی زیست انسان‌ها، حیوانات و گیاهان و تاثیر آن‌ها بر یکدیگر می‌باشد.
- چگونه یک ویروس کوچک، دنیا را به خود مشغول می‌کند؟
- بهترین راه درمان یک بیماری چیست؟
- یک دارو چگونه کشف و تایید می‌شود؟
- آیا بیماری حیوانات به انسان‌ها قابل سرایت است؟
- و…
این چند سوال، تنها نمونه‌هایی از پرسش‌هایی است که در مقاطع تحصیلی بالاتر رشته تجربی با پاسخ آن‌ها آشنا خواهید شد.
اما آیا رشته ی تجربی فقط محدود به همان سه بعدی است که پیش‌تر گفته شد؟ قطعاً خیر!
حال لازم است که با دنیای زنده‌ها خداحافظی کرده و به دنیای جمادات(!) یا همان موجودات غیر زنده سلام کنیم! سلام بر جمادات…
معرفی رشته تجربی از طریق دنیای مردگان
سوال اصلی را دوباره تکرار می‌کنیم، رشته علوم تجربی چیست ؟
بیایید از زاویه دیگری به معرفی رشته تجربی بپردازیم.
اگر علاقه‌ای به بررسی “حیات” در موجودات زنده و تاثیر ارتباط آن‌ها بر یکدیگر ندارید، بهتر است به رشته ی تجربی از دریچه دنیای مردگان نگاه کنید!
دنیای مردگان، دنیایی است که اجزای اصلی آن جان ندارند!
دنیایی که از سنگ، آهن و … یعنی انواع عناصر فیزیکی و شیمیایی تشکیل شده است.
- آشنایی با مفاهیم کار، انرژی و توان
- ویژگی‌های فیزیکی مواد، دما و گرما
- هر کانی چه خواصی دارد؟ زمین از چه کانی‌هایی تشکیل شده است؟
- عناصر شیمیایی چگونه با هم ترکیب می‌شوند و با هر ترکیب چه چیزی را به‌وجود می‌آورند؟
- جدول مندلیف چیست و چه نقشی در زندگی ما دارد!
- خواص فلزات مختلف چیست؟ چگونه از خواص آن‌ها در بهبود کیفیت زندگی می‌توان استفاده کرد؟
دانشمندان حوزه علوم تجربی:
- زمین شناسانی هستند که با کمک رشته ی تجربی و علم زمین‌شناسی در حال کشف خواص و رفتار زمین‌اند.
- شیمیدان‌هایی هستند که با درک خواص مواد و ترکیب آن‌ها سعی در کشف ناشناخته‌ها و بهبود کیفیت امور انسان‌ها را دارند.
- فیزیکدانانی هستند که سعی در درک بهتر قوانین فیزیکی حاکم بر طبیعت، شبیه‌سازی آن‌ها و استفاده از آن‌ها در جهت بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها را دارند.
در علوم پایه، رشته‌هایی مانند زمین شناسی، برخی زیر شاخه‌های شیمی، برخی زیر شاخه‌های فیزیک و … از جمله شاخص‌ترین رشته‌ها بوده و هر یک به تنهایی می‌توانند به صورت مستقیم و غیرمستقیم در نحوه زندگی انسان‌ها تاثیرگذار باشند.
برای رشته تجربی چه توانایی‌هایی لازم است؟
رشته تجربی چیست و برای موفقیت در آن به چه توانایی‌هایی احتیاج است؟
برای پاسخ به این سوال باید کمی مسیر بحث را عوض کنیم. چرا؟! خواهید فهمید!
- چقدر به درس خواندن علاقه دارید؟ اصلاً چقدر حوصله دارید درس بخوانید؟
- چقدر اهل برنامه‌ریزی هستید؟
- از تحقیق کردن خوشتان می‌آید؟
- به حل معما علاقه‌مند هستید؟ به تجزیه و تحلیل نشانه‌ها چطور؟!
آیا بدون یک نقشه درمانی می‌توان با یک بیماری جنگید؟
یا بدون درک نشانه‌های یک بیماری می‌توان آن را کشف کرد؟
آیا بدون تجزیه‌وتحلیل خواص مواد غذایی می‌توان محصولی جدید تولید کرد؟
آیا می‌دانید‌های بسیار دیگری هم وجود دارد که پاسخ به همه آن‌ها نیز “قطعاً خیر” می‌باشد!
ساز و کار این دنیا بر تجزیه‌وتحلیل نشانه‌ها استوار است و ما برای بهبود شرایط زندگی و مقابله با مشکلات آن به این تجزیه‌وتحلیل به‌شدت نیازمندیم.
در دنیای تجربی باید به مطالعه و انجام آزمایش علاقه‌مند باشید تا بتوانید با بکارگیری تجربیات گذشته و همچنین تجزیه‌وتحلیل نشانه‌ها به نتیجه‌گیری، پیدا کردن راه‌حل، رفع مشکل و پیش‌بینی رویداد‌های آینده بپردازید.
پس در دنیای رشته تجربی سه توانایی لازم و مهم عبارت است از:
- علاقه زیاد به مطالعه
- علاقه زیاد به آزمایش و کشف ناشناخته‌ها
- علاقه زیاد به تجزیه و تحلیل نشانه‌ها و درک ارتباط مابین آن‌ها
معرفی رشته تجربی و چالش‌های آن
نوبتی هم که باشد نوبت به آن رسیده که در مورد سختیهای رشته تجربی صحبت کنیم.
در بخش قبل، بررسی کردیم که برای یک تجربی‌خوان چه توانایی‌هایی لازم است، حال باید بررسی کنیم که حتی اگر این توانایی‌ها را در خود می‌بینیم:
- آیا واقعاً دوست داریم که توانمندی‌های خود را در راه رشته تجربی خرج کنیم؟
- آیا چشم‌انداز و آینده رشته ی تجربی ارزش این میزان تحمل سختی، تمرکز و صرف انرژی را دارد؟
- آیا واقعاً به رشته علوم تجربی علاقه‌مندیم یا فقط تحت تاثیر شرایط جامعه و اطرافیان خود هستیم؟
با شناخت چالش‌های رشته تجربی تا حدودی می‌توانیم بفهمیم که آیا دوست داریم توانایی‌های خود را در راه آن خرج کنیم یا خیر؟
در بیان چالش‌های رشته ی تجربی دو نگاه رایج است، “نگاه نوک دماغی” و “نگاه آینده نگری” !
اگر بخواهیم با نگاه نوک دماغی صحبت کنیم لازم است بحث خود را معطوف به سختیهای رشته تجربی در دبیرستان و کنکور کرده و اگر بخواهیم با نگاه آینده‌نگرانه به بحث بپردازیم، باید به کمی بعدتر و دنیای واقعی سرک بکشیم!
نگران نباشید هر دو نگاه در کنار هم مهم هستند و برای معرفی بهتر رشته تجربی به شما، هر دو مورد را به طور ویژه‌ای بررسی خواهیم کرد.
معرفی رشته تجربی و سختیهای آن با نگاه نوک دماغی
نگاه نوک دماغی یعنی نگاه محدود به سختیهای رشته علوم تجربی در مقطع دبیرستان.
نگاهی که می‌گوید در کوتاه مدت و همین چند سال، برای مواجه شدن با مشکلات و چالش‌ها چه باید کرد؟
نگاهی که چند پله‌ی اول سختی راه را نشان می‌دهد، وجود این نگاه خوب است اما کافی نیست.
در این بخش ابتدا به درس زیست‌شناسی سر زده و سپس به بحث کنکور می‌پردازیم.
خان اول در سختیهای رشته تجربی : نگاه نوک دماغی به درس زیست!
آیا رشته ی تجربی سخت است؟
اصلاً سختیهای رشته علوم تجربی چیست ؟
در مقطع متوسطه دوم، پس از انتخاب رشته، رسماً پا به دنیای رشته تجربی خواهید گذاشت و در قدم اول با درس زیست‌شناسی آشنا خواهید شد. چقدر با درس زیست آشنا هستید؟
زیست‌شناسی، اساس رشته تجربی در دبیرستان بوده و همان‌طور که از نامش پیداست شما را با جزئیات حیات موجودات زنده آشنا می‌کند.
موجودات زنده‌ای که از موجودات ذره‌بینی شروع شده و تمامی جانداران را در بر می‌گیرد.
درسی که قدرت حفظیات شما را مورد سنجش قرار می‌دهد و با حجم زیاد مفاهیم خود ممکن است شما را دچار چالش جدی کند.
- آیا می توان نام آئورت را تغییر داد؟
- کاربرد غده هیپوفیز در بدن چیست؟
- سامانه هاورس چیست؟
- هیپوتالاموس چه کاری در بدن انجام می‌دهد؟
- و…
درس زیست پر است از مفاهیمی که دارای تعاریف ثابتی هستند و شما هیچ اجازه‌ای برای دخل و تصرف در آن ندارید.
راستی اوضاع حفظیات شما چطور است؟
درس زیست علاوه بر آنکه بسیار حجیم است، مفاهیم زیادی را در دل خود جای داده و شما به دقیق‌ترین شکل ممکن موظف به حفظ آن‌ها هستید!
در این رقابت هر که دقیق‌تر عمل کند، موفق‌تر است.
خان دوم در سختیهای رشته تجربی : نگاه نوک دماغی به کنکور!
می‌خواهید بدانید
آیا رشته تجربی سخت است؟
سختیهای کنکور رشته تجربي چيست ؟
حکایت کنکور تجربی همان حکایت فیل فنجان خودمان است!
فنجانی که نماد ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های مطرح کشور بوده و فیلی که نماد عظمت درخواست متقاضیان برای رشته‌هایی مانند پزشکی می‌باشد.
درست یا غلط این روز‌ها رشته‌های پزشکی کعبه آمال بسیاری از دانش‌آموزان رشته تجربی هستند. اما چرا؟
شاید چون خیل عظیمی از دانش‌آموزان صرفاً بر اساس جایگاه اجتماعی این رشته‌ها، در یک کلام می‌خواهند پزشک شوند و به توانمندی‌های لازم و همچنین میزان نیاز جامعه در آینده به رشته‌های پزشکی توجه ندارند.
- رشته تجربی شامل چه مشاغلی می‌شود؟
- آیا فقط با دکتر شدن می‌توان موفق شد؟
- به جز پزشکی چه مشاغل جذاب دیگری در رشته تجربی می توان یافت؟
- رشته‌های غیرپزشکی تجربی کدام‌اند؟
- و …
اگر می‌خواهید خان کنکور را به سلامت پشت سر بگذارید، یافتن پاسخ سوالات بالا الزامیست.
پاسخ به این سوالات الزامیست، زیرا هر رشته دانشگاهی و هر شغل مرتبط با رشته ی تجربی توانمندی و پیشنیازهای خاص خود را می‌طلبد. توانمندی و پیشنیازهای لازم یعنی:
- کدام درس را چقدر بخوانیم؟
- در کنکور به چند درصد سوالات هر درس پاسخ بدهیم؟
- کدام درس اهمیت بیشتری در آینده شغلی ما دارد؟
- آیا شرکت در کلاس‌های تقویتی و کنکور و مشاوره لازم است؟
- و….
پس برای خلاصی از دام کنکور و موفق شدن در برابر سختیهای رشته تجربی ، آگاهی کامل در برابر سوالات بالا به شدت لازم و ضروریست، پاسخ به سوالات بالا نقشه راه موفقیت شما را ترسیم می‌کند.
برای موفقیت در رشته تجربی لازم است به مرور زمان، خواسته خود را از این رشته مشخص کرده و برای رسیدن به آن برنامه‌ریزی کنید.
نیاز به برنامه‌ریزی در رشته تجربی بیش از سایر رشته‌ها احساس می‌شود.
زیرا در سراسر کشور چند صد هزار نفر در کنکور تجربی شرکت می‌کنند و تعداد کمی از آن‌ها در بهترین رشته‌ها و بهترین دانشگاه‌ها مجوز حضور پیدا می‌کنند.
در این شرایط به نظر شما آیا بدون برنامه می‌توان موفق شد؟
راستی چقدر اهل برنامه‌ریزی و پایبندی به آن هستید؟
معرفی رشته تجربی و سختیهای آن با نگاه آینده‌نگرانه
نگاه توام با آینده نگری یعنی چه؟
با نگاه به آینده چگونه می‌توان سختیهای رشته ی تجربی را تشخیص داد؟
با نگاهی زیرکانه(!) آینده را می توان به دو بخش تقسیم کرد:
- روزگار دانشجویی و سر و کله زدن با دروس و مهارت‌های دانشگاهی
- ایام اشتغال و کسبوکار
بیایید به صورت جداگانه به هر کدام نگاه کنیم.
روزگار دانشجویی و نیم نگاهی به سختیهای رشته تجربی
آیا فکر می‌کنید دوران دانشجویی آغاز فراغت شما از سختیهای رایج درس خواندن و شروع لذت بردن از زندگیست؟! زهی خیال باطل…
- در دانشگاه چقدر باید درس بخوانیم؟
- آیا کلاس‌های دانشگاه برای رسیدن به موفقیت کافیست؟
- با دروس عملی چقدر آشنایی دارید؟
- تا به حال کتاب درسی هزار صفحه‌ای از نزدیک دیده‌اید؟!
کاش می‌شد از این بخش بگذریم و به تصورات شیرین شما کاری نداشته باشیم! حیف که نمی‌شود.
دوران دانشجویی همانقدر که دوران شیرینی است، همانقدر هم خطرناک است!
خطری از جنس درگیر شدن به لذت‌های زودگذر و فراموشی درس و مهارت‌آموزی.
- آیا واقعاً کمبود شغل باعث بیکاری جوانان است؟
- آیا وجود یک مدرک کاغذی ضامن اشتغال است؟
- آیا الزاماً هر آنکه مدرک بالاتری دارد، احتمال اشتغال بیشتری دارد؟
- آیا صرف حفظ کردن دروس و کسب نمره بالا در آن برای اشتغال کافیست؟
متاسفانه باید گفت دانشگاه بعضاً نه‌تنها مهارت‌های شغلی لازم را به شما نمی‌آموزد بلکه در ارائه علم به شما هم با کاستی‌های زیادی روبه‌روست.
در ابتدا و انتهای این مسیر خودتان و خودتان هستید که باید به تنهایی دنبال کسب مهارت‌های لازم و جبران عقب‌ماندگی‌های علمی و عملی دانشگاه بروید.
معرفی رشته تجربی و روزگار کسبوکار
به یکی از مهم‌ترین بخش‌های مقاله خوش آمدید!
البته نگران نباشید چون در مقالات بعدی نیز به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت.
- تا چه میزان با انواع سبک‌های شغلی آشنا هستید؟
- فریلنسری چیست و یک فریلنسر چگونه کار می‌کند؟
- به نظر شما وظیفه یک کارآفرین دقیقاً چیست؟
- میانه‌ای با کار سازمانی و کارمندی دارید؟
- مشاغل موجود در رشته تجربی بیشتر در کدام سبک شغلی می‌گنجند؟
دنیای کسبوکار پر است از سوالاتی که پاسخ آن‌ها مشابه پاسخ سوالات بالا می‌باشد.
بهتر است قبل از انتخاب رشته تجربی ، سری به مفاهیم بالا بزنید.
نیاز نیست مهندسی شده به این سوالات فکر کنید، به رویاهای خود رجوع کنید. شغل مورد علاقه شما چیست؟
آن شغل چقدر با روحیات شما سازگار است؟
پیشنیازهای آن شغل چقدر در رشته تجربی پوشش داده می‌شوند؟
برای کسی که رویای کارآفرین شدن دارد، رشته تجربی انتخاب خوبیست؟
حقیقت آن است که رشته ی تجربی شامل مشاغل مختلفی است و پرداختن به هر کدام از آن‌ها در این مقاله ممکن نیست.
در این‌جا نوبت شماست که قبل از هر چیز روحیات خود را بررسی کرده و ببینید آیا رشته تجربی با شخصیت شما سازگاری دارد یا خیر.
چقدر با کار گروهی آشنا هستید؟
آیا از تعامل با دیگران لذت می برید؟
خوب به این دو سوال نیز فکر کنید.
برای موفقیت در بسیاری از مشاغل رشته تجربی تعامل با دیگران الزامیست و چنانچه انتخاب شما این رشته است، لازم است برای تقویت این ویژگی برنامه‌ریزی خاصی داشته باشید.
سخن بیشتر
یادتان باشد انتخاب رشته درست، دقیقاً همانند یک کاتالیزور عمل می‌کند.
هرچند که این انتخاب رشته ممکن است با شغل آینده شما رابطه مستقیمی نداشته باشد اما انتخاب رشته درست می‌تواند نقش موثری در موفقیت شما داشته باشد.
راستی قبل از انتخاب رشته، سعی کنید خود را بهتر بشناسید.
قبل از انتخاب رشته، سعی کنید به آرزوهای خود دقیق‌تر فکر کنید، این سعی کنید‌ها احتمالاً مهم‌ترین تاثیر را بر زندگی شما خواهند گذاشت.
یادتان باشد که اولین قدم در شناخت رشته و شغل، خودشناسی بوده و انتخاب آن‌ها بدون خودشناسی درست مانند یک قمار بزرگ است.
- چه توانایی‌هایی در وجود شما نهفته است؟
- در چه کارهایی موفق‌تر هستید؟
- به کدام مشاغل بیشتر علاقه‌مند هستید؟
- کدام مهارت‌ها در وجود شما نیاز به تقویت دارند؟
یادتان باشد وجود هر علاقه در دل انسان با خود پیامی به همراه دارد، پیامی که می‌گوید آن علاقه قرار است یک روز شما را به اوج موفقیت برساند و در سختی‌ها دستگیر شما باشد.
به شما انگیزه بدهد و شما را به ادامه زندگی تشویق کند.
علایق خود را جدی بگیرید و با توجه به آن، دو مورد از مهم‌ترین تصمیمات زندگی خود یعنی انتخاب شغل و رشته را به پایان برسانید.
مطالب مرتبط با انتخاب رشته تجربی
انتخاب رشته
اگر در دوراهی مانده‌اید، یا حتی برای تصمیم‌گیری‌هایتان به صورت کلی مردد هستید، تصور می‌کنیم خواندن مطالب زیر، شما را در تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر کمک خواهد کرد.
استعدادیابی و خودشناسی
مطالب زیر نیز شما را در کشف استعداد‌ها و شناخت بهتر خودتان راهنمایی خواهند کرد.
مشاغل و رشته‌های تجربی، خانم‌ها و مهاجرت
همچنین اگر می‌خواهید در رابطه با رشته تجربی و مشاغل موجود در این رشته، مهاجرت رشته‌های تجربی و همچنین حوزه‌های مناسب‌تر برای خانم‌ها بیشتر بدانید، مطالب زیر اطلاعات جامعی در این زمینه‌ها در اختیارتان قرار خواهد داد.
با آرزوی موفقیت روز‌افزون برای شما عزیزان 🙂
امیدواریم مطالب گفته شده در این مقاله به منظور معرفی رشته تجربی ، برای شما مفید بوده باشد.
حال می‌خواهیم بگویید از نظر شما، رشته تجربی چیست ؟
در قسمت نظرات، تعاریف و تجربیات خود درباره رشته تجربی را با ما در میان بگذارید.
محصولات آموزشی