آیا شما نیز درگیر این تصمیم سرنوشت ساز شدهاید؟ انتخاب رشته از گذشته تا کنون امری دشوار و نگران کننده بوده است. همین نگرانیها سبب شده تعداد زیادی مشاوران از این راه کسب درآمد داشته باشند و دانش آموزان را در این زمینه راهنمایی کنند. با انتخاب رشته کنکور و ورود به دانشگاه، سرنوشت 4 سال آیندهی خود را رقم خواهید زد، لذا باید عوامل موثر بر انتخاب رشته کنکور را به دقت بررسی کنید. به جهت کاهش نگرانی و آسوده ساختن خاطر شما دانش آموزان، سعی کردهایم در این مطلب به شرح نکات مهم برای انتخاب رشته کنکور بپردازیم.
راهنمای مطالعه
- چگونه کارنامه سراسری را بررسی کنیم؟
- چند نکته مهم برای انتخاب رشته و دانشگاه
- چگونه با رشتههای مورد نظر خود آشنا شویم؟
- نکات مهم انتخاب رشته در دفترچه
چگونه کارنامه سراسری را بررسی کنیم؟
همانطور که مستحضرید، کارنامه سراسری شامل اطلاعات فردی، معدل، تاثیر سوابق تحصیلی، رتبه و تراز در هر زیر گروه و درصد دروس مختلف میباشد. در ابتدا دانش آموزان باید با ورود به سایت سنجش کارنامهی خود را دریافت کنند. سپس از صحت اطلاعات خود مطمئن شوند.
بررسی کارنامه خود از نکات مهم درباره انتخاب رشته کنکور میباشد. پس از مشاهدهی کارنامه، باید درصد دروس مختلف را با آنچه انتظار میرفت بررسی کنید. در صورت هرگونه تناقض بهتر است هرچه سریعتر اعتراض کنید.
حال به سراغ رتبه در زیرگروههای مختلف میرویم. دانش آموزان باید بررسی کنند رشتهی مدنظرشان در کدام زیرگروه قرار دارد. برای مثال رشتهی مهندسی برق در زیر گروه یک رشتهی ریاضی قرار دارد. بنابراین برای انتخاب این رشته باید به رتبهی زیر گروه یک دقت شود.
به وضعیت مجاز به قبولی و یا عدم مجاز در دورههای روزانه و شبانه دقت کنید. داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته دانشگاه آزاد باشند در انتهای کارنامهی خود کد دسترسی به انتخاب رشته نیز مشاهده میکنند. بعد از این بررسیها باید چند نکته برای انتخاب رشته را نیز رعایت کرد تا نتیجهی مطلوبی دریافت کنید، که در ادامه به آن میپردازیم.
به طور کلی کارنامه سراسری شامل 4 بخش با تیترهای زیر است:
- اطلاعات ثبت نامی و آزمونی که همانطور که پیش تر گفته شد اطلاعات مربوط به فرد است.
- اعلام علاقه مندی بر اساس تقاضانامه
- وضعیت مجاز به انتخاب رشته
- وضعیت تراز و رتبهی داوطلب
چند نکته مهم برای انتخاب رشته و دانشگاه
علاقهی شما در انتخاب رشته بسیار حائز اهمیت است. اما نباید فراموش کنید بازار کار آن رشته نیز اهمیت بالایی دارد. خیلی از دانش آموزان با ذهنیت علاقه حرف اول را میزند، به بازار کار و یا حتی شرایط اپلای کردن برای آن رشته بی توجهی میکنند. این سهل انگاری ممکن است در آینده به زیان شما تمام شود.
مطابق با رشتهای که در کنکور آن شرکت کردهاید، باید در مورد بازار کار آن نیز تحقیق کنید. برای مثال در مورد مشاغل رشتهی ریاضی ، مشاغل رشتهی تجربی و یا مشاغل رشتهی انسانی به جست و جو بپردازید.
همچنین اگر برای مثال در رشتهی ریاضی یا انسانی در کنکور شرکت کردهاید، بهترین رشتهها برای مهاجرت در رشتهی انسانی و یا مهاجرت در رشتهی ریاضی را بشناسید. حتی اگر قصد مهاجرت نداشته باشید، علم بر اینکه چه رشتههایی در سطح جهانی محبوبتر و کاربردیتر هستند، خود کمک بزرگی در انتخاب رشتهی شما خواهد کرد.
علاوه بر رشتهی مورد نظر شما که طبق علاقه، بازار کار و شرایط مهاجرت انتخاب میشود، انتخاب دانشگاه نیز از نکات مهم در انتخاب رشته دانشگاه است. فضای تحصیلی و رقابت درسی بسیار در روند تحصیل شما تاثیر خواهد گذاشت. حال در این انتخاب باید ارکانی توجه ویژهای کرد.
اولین نکته بررسی رتبهی جهانی دانشگاه مورد نظر است. اگر بتوانید متناسب با رتبهی خود، در بهترین دانشگاه از لحاظ رتبهبندی حضور بیابید، آیندهی شغلی بهتری نیز در انتظار شماست.
از طرفی امکانات رفاهی دانشگاه، از جمله خوابگاه، هزینه و شرایط خوابگاه، غذا، فضای سبز دانشگاه، امکانات ورزشی و… باید مورد بررسی قرار گیرند. اگر دانشگاه دولتی نیست، نسبت به شهریه هر ترم آن نیز توجه داشته باشید. تمام این موارد با تماس گرفتن و یا تحقیقات اینترنتی امکان پذیر است.
همچنین اگر دانشجوهایی از آن دانشگاه میشناسید و یا میتوانید ارتباط برقرار کنید، با آنها وارد مکالمه شوید و سوالات خود در مورد امکانات دانشگاه و حتی دانشجویان و اساتید نیز بپرسید. حتی در مورد انتخاب رشته نیز میتوانید از دانشجوی همان رشته پرس و جو کنید.
چگونه با رشتههای مورد نظر خود آشنا شویم؟
همانطور که قبل تر ذکر کردم، یکی از راههای شناخت با رشته، صحبت با دانشجویان و یا فارغ التحصیلان آن رشته میباشد. زمان انتخاب رشتهی خودم، بین دو رشته مردد بودم و دو تا از دانشجوهای همان رشته در دانشگاه مورد نظر صحبت کردم، صحبتها و اطلاعات قبلی را کنار هم گذاشتم و انتخاب رشته کردم.
یکی از راههای رایج و مقبول نیز صحبت کردن با مشاوران انتخاب رشته میباشد. مشاوران با کمک شما در انتخاب رشته و توضیح در باب رشتههای مختلف شما دانش آموزان را در این راستا کمک میکنند.
سادهترین و حتی کاربردی ترین راه نیز تحقیق و شرکت در جلسات معرفی رشتههاست. خیلی از دانشگاهها جلساتی به جهت معرفی رشته برگزار میکنند و یا مجلاتی در این باره به اشتراک میگذارند. با مطالعهی این مجلات و مشاهدهی این سبک ویدیوها میتوانید اطلاعات مفیدی در باب رشتههای مختلف به دست آورید.
هنگام تحقیق دربارهی رشتههای مختلف حتما به کف قبولی آن رشته در سالهای گذشته توجه داشته باشید. یعنی آخرین رتبهای که در سال گذشته در این رشته و در دانشگاه مورد نظر شما پذیرفته شده است. اگر رتبهی شما متناسب با آن بود تحقیق جدی تری انجام دهید.
نکات مهم انتخاب رشته در دفترچه
هر داوطلب حق انتخاب 150 کد رشته و دانشگاه را دارد. این 150 انتخاب به داوطلب این آزادی را میدهد که علایق خود را با دست باز انتخاب کند. هنگام نوشتن اولویت باید دقت بالایی به خرج دهید. زیرا سازمان سنجش به ترتیب رتبه، برگههای انتخاب رشته را بررسی میکند و تا برگهی نفر قبلی شما کامل بررسی نشود به سراغ شما نمیآید. هنگام اولویت بندی حواستان به رتبه و تراز خود باشد و متناسب با آن اولویت بندی کنید.
سازمان سنجش با بررسی برگهی شما، اگر شما 70 انتخاب داشته باشید و انتخاب 40ام قبول شده باشید، انتخابهای بعدی مورد بررسی قرار نمیگیرند.
همهی این موارد سبب میشود که اهمیت چینش رشتهها بالا برود. که این چینش باید به تناسب کف قبولی رشته و دانشگاه و ضد البته علاقهی شما و رتبهای که کسب کردهاید باشد. با رعایت نکات انتخاب رشته کنکور سراسری میتوانید انتخاب رشتهی موفق داشته باشید.
استثناها
- رشتههای دانشگاه امام صادق، آزمون شفاهی دارند زیرا نیاز نیست در اولویتهای فرم انتخاب رشته قرار بگیرند.
- رشتههای دانشگاه علوم قرآن و حدیث (غیرانتفاعی، شاهد، فرهنگیان، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، رجایی) میتوانند در هر اولویتی قرار بگیرند.
- رشتههای دانشگاه مذاهب اسلامی (تهران، زاهدان، سنندج، بندرعباس) موسسه غیر انتفاعی رفاه و دانشگاه صنعتی مالک اشتر بهتر است در اولویتهای 1 تا 30 قرار بگیرند.
سوالات متداول
سهمیه چه تاثیری بر انتخاب رشته دارد؟
سهمیهها در چند دستهی منطقهای، شهدا، ایثارگران و… قرار دارند. داوطلبی که تنها سهمیه منطقه دارد که تکلیفش مشخص است و طبق همان سنجش میشود. اما داوطلبی که دو سهمیه دارد یعنی سهمیهای علاوه بر منطقه دارد، شانس دیگری برای انتخاب رشته دارد که در هرکدام شانسش بیشتر بود، قبول میشود. توجه به این موضوع از مهمترین نکته های انتخاب رشته است.
بومی گزینی چه تاثیری بر انتخاب رشته دارد؟
بومی گزینی بدین معناست که اولویت یک سری کد رشته محلها با داوطلبانی است که در آن بوم زندگی میکنند. و این تاثیر در انتخاب رشتهی دانشگاههای فرهنگیان تاثیر بیشتری خواهد داشت. در این راستا توصیه میشود حتما فصل دوم دفترچه انتخاب رشته با دقت مطالعه گردد. در این فصل نکاتی برای انتخاب رشته در باب بومی گزینی گفته شده است.
تست شخصیت شناسی چه کاربردی در انتخاب رشته دارد؟
تستهای شخصیت شناسی معتبری در جهان وجود دارد که تایپ شخصیتی و اخلاقیات شما را با دقت و به درستی به شما توضیح خواهند داد. این اطلاعات در مورد ابعاد شخصیتی شما میتواند به شما در راستای انتخاب رشته و شغل کمک کند. از میان تستهای مختلف، تست شخصیت MBTI معروف ترین و معتبر ترین تست است.
تاثیر مشاور انتخاب رشته در انتخاب رشته کنکور سراسری چیست؟
طبیعتاً خود دانش آموز نیز به صورت اینترنتی میتواند اطلاعات کسب کند و دست به انتخاب رشته بزند. اما استفاده از تجربهی دیگران میتواند این امر را سرعت بخشد و نتیجهی بهتری نیز بدهد. یک مشاور با تجربه که چندین دوره برای دانش آموزان مختلف انتخاب رشته کرده است، میتواند نکات مهمی را در راستای انتخاب رشته بیان کند که داوطلب نتیجهی دلخواه را کسب کند.
دوراهیهایی در راه دانش آموزان
جدا از انتخاب رشته و دغدغههای آن دوراهی های دیگری نیز بر سر راه دانش آموزان قرار دارد.
دانشگاه یا سربازی؟
یکی از این دوراهی ها مربوط به پسران میباشد. خیلی از پسران بین انتخاب دانشگاه و سربازی دودل هستند.
رشتهی ریاضی یا تجربی ؟
دوراهی دیگر هنگام انتخاب رشتهی دبیرستان است. همانطور که پیش تر ذکر شد، علم بر بازار کار رشتهها در راستای انتخاب درست بسیار کمک میکند. پس بهتر است دربارهی بازار کار رشتههای ریاضی و تجربی اطلاعات کافی را بدست آورید.
فنی حرفهای یا کاردانش؟
عدهای از دانش آموزان در دبیرستان نیز علاقه به انتخاب کاردانش دارند. که گاها این علاقه با مخالفتهایی روبهرو میشود. به این دلیل و یا دلایل دیگر ممکن است دانش آموزان بین فنی حرفهای و کاردانش دو به شک میشوند. با مطالعهی کافی، میتوانید دست به انتخاب درست بزنید.
امیدوارم مفید واقع شده باشد و توانسته باشیم در حد توان با ذکر نکاتی درباره انتخاب رشته به دانش آموزان در این تصمیم گیری کمک کرده باشیم. شما چه نکات دیگری را در انتخاب رشته موثر میدانید؟ شما هنگام انتخاب رشته با چه چالشهایی روبهرو شدید؟ نظرات و پیشنهادات خود را دربارهی نکته انتخاب رشته با ما به اشتراک بگذارید.