شاید بارها از خود پرسیده باشید که ضریب هوشی من چند است؟ ضریب هوشی نرمال چقدر است؟ و اصلاً دانستن آن به چه درد می‌خورد؟
در واقع ضریب هوشی نرمال، معیاری برای نشان دادن میزان توانایی شما در استدلال و حل مشکلات است. این معیار نشان می‌دهد که در یک آزمون خاص، در مقایسه با سایر افراد گروه سنی خود، چقدر خوب عمل می‌کنید.
با این که ضریب هوشی می‌تواند پیش‌بینی کننده مواردی مانند موفقیت تحصیلی باشد؛ اما گاهی اوقات افرادی با بهره هوشی بسیار بالا در زندگی چندان خوب عمل نمی‌کنند و افرادی با بهره هوشی متوسط، ممکن است رشد بیشتر و عملکرد بهتری داشته باشند.
بیایید دقیق‌تر به اين موضوع بپردازیم:
بخش اول: ضریب هوشی نرمال چیست؟
بخش دوم: ضریب هوشی نرمال یا به عبارتی آی‌کیو نرمال چند است؟
بخش سوم: چرا ضریب هوشی بالا به این معنی نیست که شما باهوش هستید؟
بخش چهارم: كلام پايانی و جمع‌بندی موضوع ضریب هوشی نرمال
بخش پنجم: آنچه باید بعد از این مطلب بخوانید
بخش ششم: معرفی تست رایگان
بخش اول: ضریب هوشی نرمال چیست؟
اندازه‌گیری IQ یا (intelligence quotient) در واقع بررسی ضریب هوش و روشی استاندارد برای شناخت توانایی ذهنی فرد است.
به طور خلاصه در این اندازه‌گیری بررسی میشود که چقدر می‌توان از اطلاعات و منطق برای پاسخ به سوالات استفاده کرد.
IQ اصطلاحی است که توسط روانشناس آلمانی ویلهلم وونت در سال 1912 برای ارزیابی هوش معرفی شد.
آزمون‌های ضریب هوشی با اندازه‌گیری حافظه کوتاه‌مدت و بلند‌مدت، شروع به ارزیابی این موضوع می‌کنند.
و همچنين در آزمون‌های ضریب هوشی نرمال اندازه‌گیری می‌کنند که مردم چگونه می‌توانند معماها را حل کنند و اطلاعاتی را که شنیده‌اند به یاد بیاورند و با چه سرعتی به جواب برسند.
ضریب هوشی نرمال یا ضریب هوشی طبیعی انسان ، مقداری است که از چندین آزمون استاندارد شده مختلف برای اندازه‌گیری هوش استخراج میشود.
بخش دوم: ضریب هوشی نرمال چقدر است؟
به طور معمول، ضریب هوشی نرمال در تمام تستهای ضریب هوشی 100 در نظر گرفته میشود.
برای به‌دست آوردن ضریب هوشی كه از آزمون‌های مختلف برای ارزیابی توانایی‌های ذهنی مختلف استفاده میشود، لازم است که ضریب هوشی افراد در گروه سنی مربوطه اندازه‌گیری شود.
آلفرد بینه، روانشناسی بود که برای اندازه‌گیری ضریب هوشی، سوالات مهمی را مطرح کرد:
یک کودک شش ساله باید چه چیزی را درک کند که بتوان گفت توانایی ذهنی خوبی دارد؟ این سوال برای سنین دیگر نیز مطرح میشود.
به عبارت دیگر، هیچ پاسخ روشنی برای این سوال که ضریب هوشی نرمال چقدر است؟ وجود ندارد.
زیرا این عدد با توجه به سن، شرایط فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی متغیر است.
بیشتر بخوانید: تست هوش استنفورد بینه چیست – هر آنچه باید در مورد آزمون استنفورد بینه بدانید
اما طبق تحقیقات انجام شده، اکثر افراد از ضریب هوشی تقریباً یکسانی برخوردارند. نتایج مقاله‌ای که در Springer منتشر شده است نشان می‌دهد که:
68 درصد از جمعیت جهان دارای ضریب هوشی بین 85 تا 115 هستند. این بدان معناست که حدود 70 درصد از مردم جهان دارای ضریب هوشی نرمال هستند.
از سوی دیگر، به ما ثابت می‌کند که تنها درصد بسیار کمی از جمعیت جهان دارای ضریب هوشی بالای 130 یا زیر 70 هستند.
در طبقه‌بندی ضریب هوشی، به طور متوسط، حدود 70 درصد افراد دارای هوش متوسط، 12 درصد دارای هوش بالای متوسط، 2 درصد بسیار باهوش و 1 درصد افراد برتر هستند.
بيايد نمرات ضریب هوشی نرمال را در بازه‌های مختلف بررسی كنيم.
جدول ضریب هوشی
| نمرات ضريب هوشي طبيعي | هوش |
|---|---|
| نمره بالاي 140 | نشان‌دهنده نبوغ يا تقريبا نابغه |
| نمره بین 120 تا 140 | نشان‌دهنده فوق‌العاده هوشمند |
| نمره بین 110 تا 119 | نشان‌دهنده بالاتر از حد متوسط |
| نمره بين 90 تا 109 | نشان‌دهنده ضریب هوشی یا آی کیو نرمال |
| نمره بین 80 تا 89 | نشان‌دهنده میانگین پایین |
| نمره بین 70 تا 79 | نشان‌دهنده مرز ناتوانی مغزی |
| نمره زير 70 | نشان‌دهنده ضعف فکری |
البته جدول فوق فقط اعداد را بر اساس آزمون‌های بهره هوشی در نظر می‌گیرد.
اما حقیقت این است که شرکت در آزمون‌های IQ تنها راهی نیست که می‌توان تشخیص داد که آیا فرد باهوش است یا خیر.
در واقع، برای تشخیص اینکه آیا شخص باهوش است یا نه، باید سطح انواع مختلف هوش را در او بسنجیم. این تنها راهی است که می‌تواند به ما در درک سطح هوش واقعی افراد کمک کند.
در بین کشورهای جهان، هنگ کنگ با میانگین بهره هوشی 108 بالاترین، آنگولا با بهره هوشی 69 و موزامبیک با 64 دارای کم‌ترین ضریب هوشی هستند.
بیشتر بخوانید: میانگین ضریب هوشی کشورهای جهان چگونه اندازه‌گیری میشود؟
اگر همچنان جواب خود را پیدا نکرده‌اید، باید بگوییم که ضریب هوشی 120 به بالا برای افراد بسیار ایده‌آل است.
اگر ضریب هوشی شما 120 به بالا باشد، از ضریب هوشی نرمال و ضریب هوشی طبیعی انسان برخوردار هستید.
همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید، ضریب هوشی بالا بین 120 تا 140 است.
در واقع، این جدول ضریب هوشی می‌تواند دید وسیعی از انواع مختلف ضریب هوشی‌ها را به ما ارائه دهد.
تفسير ميانگين ضریب هوشی طبیعی انسان
طبق تحقیقات انجام شده، میانگین ضریب هوشی برای هر گروه سنی ممکن است به شرح زیر تفسیر شود:
- میانگین نمره برای نوجوانان 16-17 ساله، نمره ضریب هوشی 108 است که نشان‌دهنده هوش معمولی یا متوسط است.
- برای بزرگسالان بین 18 تا 19 سال، میانگین نمره ضریب هوشی 105 است که همچنین نشان‌دهنده هوش طبیعی یا متوسط است.
- میانگین نمره برای افراد بین 20 تا 24 سال، نمره ضریب هوشی 99 است که نشان‌دهنده ضریب هوشی نرمال یا متوسط است.
- برای افراد بین 24 تا 34 سال، میانگین نمره کمی پایین‌تر 97 است، که هنوز نشان‌دهنده ضریب هوشی نرمال یا متوسط است.
- پس از اين سنين، نمرات در میان افراد مسن شروع به افزایش می‌کند. به عنوان مثال، میانگین نمره برای افراد 35 تا 44 ساله، نمره ضریب هوشی 101 تخمین زده میشود، که هنوز در مقیاس ضریب هوشی نرمال یا متوسط است.
- برای افراد بین 45 تا 54 سال، میانگین نمره بهره هوشی در مقیاس عادی یا متوسط به 106 می‌رسد.
- بالاترین میانگین نمره برای افراد زیر 64 سال، یعنی افراد 55 تا 64 ساله می‌باشد که در مقیاس بهره هوشی نمره 109 می‌گیرند.
- میانگین نمره بهره هوشی افراد بین 65 تا 69 سال 114 است، که این امر آنها را در سطح برتر یا بالاتر از میانگین مقیاس قرار می‌دهد. اما افراد بین 70 تا 74 سال که از نظر ضریب هوشی مورد آزمایش قرار می‌گیرند، نمره متوسط بالاتر از 119 را دریافت می‌کنند.
پس نتيجه می‌گيريم نمرات ضریب هوشی بین 90 تا 109 نشان‌دهنده ضریب هوشی نرمال یا طبيعی است.
افراد بالغ معمولاً در محدوده‌ای بین 70 تا 130 نمره می‌گیرند، که 100 میانگین تئوریک است.
اگر نمره شما بالاتر از 130 باشد، آنگاه نمره‌ای بالاتر از میانگین جمعیت خواهید داشت و زیر 70 نیز از میانگین جمعیت کمتر خواهیدبود.
بخش سوم: چرا ضریب هوشی بالا به این معنی نیست که شما باهوش هستید؟
کیث استانویچ، استاد توسعه انسانی و روانشناسی کاربردی در دانشگاه تورنتو کانادا، به مدت 15 سال است که در مورد ضریب هوشی نرمال تحقيق می‌کند.
او می‌گوید که آزمون‌های بهره هوشی در اندازه گیری برخی از استعدادهای ذهنی بسیار خوب هستند؛ از جمله منطق، استدلال انتزاعی، توانایی یادگیری، ظرفیت حافظه و این که كه چقدر اطلاعات میتوانید در ذهن داشته باشید.
اما وقتی نوبت به اندازه‌گیری این توانایی‌ها می‌رسد، که برای قضاوت خوب در دنیای واقعی مهم است، اعتبارشان از بین می‌رود.
این نوع تفکر منطقی است که ما هر روز با آن درگیر هستیم. تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه غذاهایی بخوریم، کجا سرمایه‌گذاری کنیم و یا چگونه با یک مشتری سخت در محل کار برخورد کنیم.
ما باید در تفکر منطقی مهارت داشته باشیم تا بتوانیم در این جهان پیچیده حرکت کنیم.
با این حال، استانوویچ می‌گوید، از آزمون‌های عادی ضریب هوشی، که هنوز هم معیار اصلی توانایی‌های شناختی افراد است، به طور موثر استفاده نمی‌شود.
آزمون های هوش (IQ) قلمرو مهمی از عملکرد شناختی را اندازه گیری می‌کنند و در پیش‌بینی موفقیت تحصیلی و شغلی در حد متوسطی خوب هستند؛ اما ناقص می‌باشند.
آنها از مهارت‌های همه جانبه‌ای که تحت عنوان “تفکر خوب” قرار می‌گیرند، عقب مانده‌اند.
پس ضریب هوشی همه چیز نیست.
تحليل آزمون‌های ضريب هوشی توسط روانشناسان
دیوید پرکینز، که در دانشکده تحصیلات تکمیلی هاروارد در کمبریج، ماساچوست تحصیل می‌کند، می‌گوید:
“ضریب هوشی بالا مانند قد در یک بازیکن بسکتبال است. این بسیار مهم هست، همه چیز یکسان باشد. بسکتبالیست خوب بودن بسیار مهم‌تر از قد بلند بودن است و یک متفکر خوب بودن بسیار مهم‌تر از داشتن ضریب هوشی بالا است.”
استانوویچ در کتاب خود، “ویژگی‌های شناختی مهم از دست رفته در آزمون‌های بهره هوشی” (انتشارات دانشگاه ییل، 2008) می‌گوید:
آزمایشات هوش (IQ) تا حد زیادی مسیر شغلی، تحصیلی و حرفه‌ای میلیون‌ها نفر در دنيا را تعیین می‌کنند.
او توجه زیادی را که جامعه به چنین آزمایش‌هایی اختصاص می‌دهد را به چالش می‌کشد. به گفته وی این آزمون‌ها تنها بخش محدودی از عملکرد شناختی مغز را اندازه‌گیری می‌کنند.
جاناتان ایوانز، روانشناس شناختی در دانشگاه پلیموث، انگلستان می‌گوید:
“تستهای هوش بیش از حد ارزش‌گذاری شده‌اند و من فکر میکنم اکثر روانشناسان با آن موافق هستند.”
در واقع، نمرات ضریب هوشی مدت‌هاست به دلايل زير مورد انتقاد قرار گرفته است:
- به عنوان شاخص‌های ضعیف هوش همه جانبه افراد
- ناتوانی آنها در پیش‌بینی میزان خوب بودن یک فرد در یک حرفه خاص
استفان جی گولد، دیرین شناس، در کتاب اندازه گیری غلط انسان در سال 1981 مدعی شد:
هوش عمومی صرفاً یک اثر ریاضی است و استفاده از آن غیرعلمی و از نظر فرهنگی و اجتماعی تبعیض‌آمیز است.
بخش چهارم: كلام پايانی و جمع‌بندی موضوع ضریب هوشی نرمال
ما در اين مطلب به این موضوع که آی کیو نرمال چند است؟ پرداختیم.
و طبق گفته روانشناسان و پژوهش‌گران نقد آزمون‌های ضريب هوشی و اشكالات آن مورد بررسی قرار گرفت.
تحقیقات نشان می‌دهد که اهمیت هوش هیجانی در جهت پیشرفت موقعیت سازمان‌ها و خود فرد در حال افزایش است.
آزمایشات بهره هوشی در واقع جالب هستند، اما مهم است که به یاد داشته باشید که آنها تنها راه اندازه‌گیری هوش نیستند.
آنها بر زمینه‌های خاصی از توانایی‌های ما تمرکز می‌کنند .
در حالی که به این نکته اشاره می‌کنند که فرد چقدر می‌تواند از نظر تحصیلی باهوش باشد، اما در زندگی زمینه‌هایی وجود دارد که ممکن است شخص در آنها بهتر عمل کند.
آيا می‌دانيد كه چطور میشود ضریب هوشی خود را افزايش دهيد؟ اصلاً آیا هوش قابل افزایش است؟
بیشتر بخوانید: چگونه ضریب هوشی خود را بالا ببریم؟
در اين ويدئو به طور كامل به شما توضيح می‌دهيم كه چگونه ضریب هوشی خود را افزايش دهيد.
و در ادامه مطالبی را برای مطالعه بیشتر معرفی خواهیم کرد كه علاوه بر شناخت بیشتر هوش هیجانی، ضریب هوشی شما به کمک آنها افزايش يابد.
البته نه به اندازه هوش انيشتين!
بخش پنجم: آن چه باید بعد از این مطلب بخوانید
در مقاله‌های زير به مولفه‌های مهم و انواع مدل‌‌های هوش هیجانی و توانایی‌هایی که هوش اجتماعی منتقل می‌کند پرداخته‌ایم.
و پیشنهاد می‌کنیم این مطالب و مقالات را از دست ندهيد.
اگر سوالاتی در مورد اين كه انواع مولفه های هوش هيجانی كدام است و انواع هوش اجتماعی چیست داريد مطلب زير را مطالعه كنيد.
اما آیا هوش هیجانی اهمییتی دارد؟
و در نهایت هوش هیجانی در آموزش چه کاربردهایی دارد؟
و اما در آخر برسیم به مهم‌ترین بخش داستان هوش هیجانی، یعنی تست EQ:
بخش ششم: معرفی تست رایگان
اگر به شناخت بهتر خودتان و اطلاع از ضریب هوشی خودتان علاقه‌مند هستید، پیشنهاد میکنم درباره تست هوش تصویری کتل در مطلب زیر بخوانید.
تست هوش ریون (ماتریس‌های پیش‌رونده)، یکی از معروف‌ترین و پرکاربردترین تستهای هوش تصویری در جهان است که در مطلب زیر به آن پرداخته‌ایم.
براي ما بنويسيد از تحليل روانشناسان نسبت به تستهای هوش چه برداشتی داريد به نظرتان اين تست‌ها معيارشان درست است؟ آیا تکیه به نتایج این تست‌ها برای انتخاب رشته و شغل منصفانه است؟
محصولات آموزشی