تا حالا به فکر استعدادیابی شغلی و کشف استعداد شغلی خودتان افتاده‌اید؟
آدم‌ها دو دسته‌اند: کِسِل‌ها و زِبِل‌ها!
کسل‌ها را باید هر روز با کاردَک از روی تخت جمع کرد. تا بعد از نثار چند فروند فاتحه به روح اموات رئیس، بغض‌کرده و کشان‌کشان خودشان را به سرکار برسانند.
زبلها اما صبح مثل فنر از جا می‌پرند. با نیش از بناگوش دررفته، مغزی پُر از فورانِ فکر و ایده، سرشار از ذوق و انرژی برای کارهای تازه، مثل فرفره می‌چرخند تا زودتر به سمت محل کار پرواز کنند.
شما از کدام دسته هستید؟ فکر می‌کنید زبلها افسانه‌اند؟ مال فیلم‌‌ها و خارجی‌ها و بالاشهری‌ها هستند؟ خوب اشتباه می‌کنید دیگر!
شاید یک تست استعداد و شغل ، اولین چیزی باشد که نیاز دارید تا از یک کسلِ خسته تبدیل به یک زبلِ خوشحال شوید.
پس با من باشید با:
یک عاشقانۀ آرام: رابطۀ استعداد و شغل
1- تعریف استعداد
همیشه عادت کرده‌ایم از استعداد‌هایمان تعریف کنند. اما بگذارید این بار خودِ استعداد را تعریف کنیم. استعداد چیست؟
نسبتِ خوب بودن ما در انجام یک کار. سرعت رشد، پیشرفت و یادگیری ما نسبت به دیگران. این‌که کسی در مقایسه با سایر افراد، کاری را زودتر، بهتر و راحت‌تر یاد بگیرد و بتواند انجام دهد، یعنی در آن کار بااستعداد است.
مادربزرگ بافتنی می‌بافد. دخترخاله با نگاه کردن به دستش، بافتن را یاد می‌گیرد. من چی؟ من هیچ! من نگاه! اینجا معمولاً نتیجه می‌گیریم دخترخاله استعداد بافندگی دارد اما من ندارم.
یا من ادبیات را مثل آب خوردن می‌خواندم. اما برای حل یک معادلۀ ریاضی، تمام اجدادم را یاد می‌کردم.
برادرم برعکس، معادلۀ چندمجهولی را مثل باقلوا قورت می‌داد. اما برای یادگرفتن دو بیت شعر، چند روز یکی توی سر خودش می‌زد دو تا توی سر کتاب!
استعداد مفهومی شدیداً نسبی است. خیلی از ما دچار سندروم دکتر مهندس شدن هستیم.
یا عادت کرده‌ایم هرکس بیشتر بیست بگیرد را آدم بااستعدادتری بدانیم. درحالی‌که باید استعدادهای منحصر بفرد هر شخص را به رسمیت بشناسیم.
نمی‌دانم اگر انیشتین را می‌نشاندند پای پیانو، بتهوون را راهی کاخ سفید می‌کردند، جرج واشنگتن را هم می‌فرستادند دربارۀ گرانش و سیاهچاله تحقیق کند، الان وضع دنیا چه شکلی بود؟
البته می‌دانم اگر هیتلر دنبال استعداد نقاشی‌اش می‌رفت، اوضاع جهان خیلی فرق می‌کرد!
در کشف استعداد شغلی نگاه سطحی، کلیشه‌ای و تک‌بُعدی نداشته باشید.
بیشتر بخوانید: چرا باید استعداد خودتان را بشناسید ؟
2- ناامیدی ممنوع!
هیچ انسانی بی‌استعداد به دنیا نیامده است. استعدادهای ما در لایه‌های درونی و هزارتوی وجودمان جا خوش کرده‌اند. درست مثل رگه‌های طلا و الماس در بین خاک و سنگ.
کشف استعداد از کار در معدن سخت‌تر نیست، اما از جهت‌هایی شبیه است. باید بیل و کلنگ برداریم و وجودمان را شخم بزنیم. با دقت و تیزبینی، برق استعداد را ببینیم و استخراجش کنیم.
شک نکنید که جوینده یابنده است!
استعداد داشتن در کاری معمولاً منجر به علاقمندی به آن کار می‌شود. اما این رابطه الزامی نیست. ممکن است در کاری استعداد ذاتی نداشته باشیم، اما به آن شدیداً علاقمند باشیم یا برعکس.
وضعیت وخیم خودم در زمینۀ ریاضی را که برایتان مثال زدم. اما من با همین حالم، واقعاً عاشق نجوم و فیزیک کوانتوم هستم! می‌خندید؟
من اگر واقعاً همت کنم، می‌توانم. فقط باید بیشتر از کسی که استعداد ریاضی دارد، زحمت بکشم.
مستعد نبودن یا کمتر مستعد بودن در کاری، هرگز نباید منجر به ناامیدی و بی‌عملی شود.
تلاش و پشتکار و علاقه، قطعاً آن‌قدر قدرتمند هستند که بتوانند ضعف استعداد را جبران کنند.
بیشتر بخوانید: استعدادهای فطری انسان
3- خوب که چی؟
بله بله می‌دانم باید آخرش را بگویم!
مخلص کلام این‌که استعداد و علاقه می‌تواند مثل یک موتور توربو، پیشران شغل شما باشد. و مثل یک حبه قند، تلخی‌های کارتان را به چایی شیرین تبدیل کند. یک دوپینگ مجاز و حلال!
این است که گفتیم استعداد و شغل، رابطه‌ای صمیمی و عاشقانه دارند.
استعداد داشتن در یک کار و علاقمند بودن به آن به شما انگیزه، پشتکار، خستگی‌ناپذیری و… می‌دهد. چیزهایی که در پیشرفت شغلی، اثری اعجازگونه دارند.
اگر شغل شما با استعدادهایتان هم‌خوانی داشته باشد، به گروه زبلها صعود می‌کنید:
- از کارتان لذت می‌برید، از سختی‌هایش عذاب نمی‌کشید و گذر زمان را احساس نمی‌کنید.
- دچار رکود و یک‌نواختی نمی‌شوید و درجا نمی‌زنید. نوآوری و خلاقیت در شما می‌جوشد و به جلو هُل‌تان می‌دهد.
- احساس بطالت، بیهودگی و هدر رفت نمی‌کنید. چون در جای درست خودتان قرار گرفته‌اید.
- شکست شما را ناامید و متوقف نمی‌کند. بلکه انگیزه و تجربۀ بیشتری به شما می‌دهد تا دوباره با دستِ پر به میدان برگردید.
خلاصه از ما گفتن:
با کشف استعداد شغلی و یافتن جواب استعداد من در چه رشته ای است، شما یک “کارنکنِ” حرفه‌ای خواهید شد. کسی که کار نمی‌کند. بلکه زندگی می‌کند، عشق می‌کند!
بیشتر بخوانید: تست آنلاین شغل مناسب من
نقشۀ گنج: مسیرهای کشف استعداد شغلی
برای استعدادیابی باید نقشۀ راه داشته باشید.
نمی‌شود بدون نقشه و راهنمای مسیر، به دل کوه و صحرا بزنید در جستجوی طلا.
یا بپرید وسط اقیانوس به امید صید مروارید. یا گم می‌شوید یا غرق!
افرادی که دائم شغل عوض میکنند. با آزمون و خطا جلو می‌روند و از این شاخه به آن شاخه می‌پرند، وقت، هزینه و انرژی زیادی تلف میکنند. باید مسیر و روش‌های درست و اصولی را برای رسیدن به هدف در پیش گرفت تا کشف استعداد، بیش از حد گران تمام نشود.
بیشتر بخوانید: چگونه استعداد خود را کشف کنیم ، شاه کلیدهای کشف استعداد
شرلوک هولمز درون‌تان را بیدار کنید تا در دنبال کردن سرنخ‌ها، کنار هم گذاشتن شواهد و کشف محل اختفای گنج دست بجنباند. شاید این مسیریابی، بدیهی‌تر و ساده‌تر از آن باشد که فکر می‌کنید:
1- مرور نشانه‌های گذشته
وقتی بچه بودید سرگرمی مورد علاقه شما چه بود؟ در کدام بازی مهارت داشتید؟
چه کارهایی را بهتر انجام می‌دادید؟ چه چیزی شما را به وجد می‌آورد؟
در بازی با توپ بهتر بودید یا در حفظ کردن شعر و قصه؟
بیرون ریختن دل و رودۀ یک رادیوی کهنه برایتان جذاب‌تر بود یا نقاشی کشیدن و تقلید صدا؟
در دوران مدرسه، به چه درس‌هایی بیشتر علاقه داشتید؟
در کدام یک از فعالیت‌های خارج از درس مثل ورزش، کار گروهی، مبصر شدن، نمایندگی، سخنرانی و… تواناتر بودید؟
مرور خاطرات نوستالژیک کودکی، کُدها و سرنخ‌های خوبی برای کشف استعدادهایتان به شما خواهد داد.
بیشتر بخوانید: انواع استعداد
2- بررسی شواهد و قرائن فعلی
فکر کنید روز تعطیل است. دوست دارید چه کاری انجام دهید؟
اجاق و باربیکیو شما را صدا می‌زنند برای طبخ یک کباب عالی؟
چرخ‌خیاطی و نخ و پارچه وسوسه‌تان می‌کند برای خلق یک لباس زیبا؟
دوربین عکاسی پیشنهاد یک جستجوی هیجان‌انگیز را می‌دهد برای شکار سوژه؟
یا مثل من با این‌که یک کوالای خوش‌خواب هستید، اما دلبری کاغذ و قلم، خواب از سرتان می‌پراند تا شیرجه بروید برای نوشتن؟
شاید خودتان هرگز فکر نکرده باشید که می‌توانید یک سرآشپز درجه یک، خیاط ممتاز، عکاس حرفه‌ای، نویسندۀ چیره‌دست و… باشید. اما ظاهراً اجاق گاز و چرخ‌خیاطی و دوربین و خودکار فکر کرده‌اند!
پس چشمک و راهنما زدن آن‌ها را جدی بگیرید. تا بتوانند شما را به مسیر کشف استعدادهای نهفته‌تان، هدایت کنند.
وقتی صبح در کار غرق می‌شوید و شب به خودتان می‌آیید.
وقتی دل‌دل می‌زنید که وقت خالی کنید برای پرداختن به فعالیت مورد علاقه‌تان.
وقتی انجام کاری آن‌قدر برایتان لذت‌بخش و مهم است که خستگی، گرسنگی، خواب‌آلودگی و… را به حاشیه می‌برد.
وقتی اشتیاق در وجودتان شعله می‌کشد و سختی‌های کار را برایتان آسان می‌کند، شما به احتمال بسیار زیاد درگیر حیطۀ استعداد و علاقه‌تان شده‌اید.
بیشتر بخوانید: 34 استعداد اصلی کدامند
3- تحقیق و بازجویی از دیگران به منظور کشف استعداد شغلی
به قول مولانای جان: خوش‌تر آن باشد که سِرّ دلبران/ گفته آید در حدیث دیگران!
وقتی اطرافیان از مهارت خاصی در شما تمجید میکنند، شاخک‌هایتان باید تیز شود.
مثلاً دوست‌تان تعجب کرده که چطور با یک بار بازی، بیلیارد را یاد گرفته و او را برده‌اید.
در اولین تجربۀ قرمه‌سبزی پختن، روی دست او زده‌اید.
یا درسی را یک‌روزه خوانده و امتحانش را با نمرۀ خوب پاس کرده‌اید، که او باید سه روز وقت صرف یادگرفتنش کند.
این یعنی دوست‌تان دارد یک تقلب مهم به شما می‌رساند. کارهایی که به راحتی انجام می‌دهید و بی‌توجه از کنارشان عبور می‌کنید، اما دیگران باید وقت و انرژی بیشتری صرف‌شان کنند، ممکن است همان استعدادهای طلایی شما باشند.
می‌توانید از اطرافیان نظرسنجی کنید که بگویند شما در چه حوزه‌هایی قوی هستید. دیگران دورنمای بهتری از ما دارند و چیزهایی را می‌بینند که از چشم خودمان مغفول مانده است.
بیشتر بخوانید: تست های معتبر استعدادیابی
این ویدیو نیز نقشه‌ی راه کشف استعداد شغلی را با جملاتی الهام بخش برای شما به تصویر کشیده است.
عملیات حفّاری: تست‌هایی برای کشف استعداد شغلی
آزمون استعدادیابی شغلی ماشین حفاری عمیق‌تر است. این پرسش و پاسخ‌ها ابزاری استاندارد هستند که به جستجو و کندوکاو در روحیات شما می‌پردازند. علائق، سلیقه و شخصیت‌تان را حلّاجی کرده، و سایه‌های پنهان و استعدادهای نهفته‌تان را آشکار میکنند.
آزمون‌های زیادی برای سنجش هوش، شخصیت‌شناسی، استعدادیابی و… وجود دارد. در این بخش سعی کردم چند تست که بیشتر با حوزۀ استعداد شغلی مرتبط هستند را معرفی کنم:
1- تست استعدادیابی گالوپ (کلیفتون) راهی برای کشف استعداد شغلی
این آزمون توسط دونالد او. کلیفتون (Donald O. Clifton) نویسنده، محقق، روانشناس و کارآفرین آمریکایی طراحی شده است. گالوپ، ابزار ارزیابی قدرتمندی است و می‌توانید به عنوان یک تست انتخاب شغل روی آن حساب کنید.
این آقای کلیفتون در جنگ جهانی دوم، سِمَت جنگنده بمب‌افکن هم داشتند. اما بعداً متحول شده و تصمیم گرفتند به بشریت خدمت کنند. گویا دونالدها کلاً آدم‌های عجیبی هستند!
تست گالوپ 4 گروه دارد که هر گروه 8 یا 9 تم را شامل می‌شوند. یعنی مجموعاً 34 تم استعدادی در 4 دسته‌بندی کلی به شرح زیر:
- تفکر استراتژیک: تحلیل‌گر- چشم‌انداز- تفکر- استراتژیک- یادگیرنده- آینده‌نگری- ایده‌پردازی- ورودی.
- ساخت روابط: انعطاف‌پذیر- متصل- رابط- پرورش‌دهنده- دربرگیرنده- همدلی- هماهنگی- فردگرایی- مثبت‌گرایی.
- نفوذ: فرمان- ارتباط- رقابت- اهمیت- دوست‌یاب- خودباوری- حداکثرکننده- فعال‌کننده.
- مجری: ثبات- نظم- تمرکز- مسئولیت‌پذیری- معتقد- موشکاف- سازمانده- احیاکننده- دست‌یابنده.
تست گالوپ حوزۀ مهارتی و نقاط قوت و ضعف‌تان را به شما نشان می‌دهد. اگر دوست دارید دربارۀ این تست بیشتر بدانید و آن را به صورت رایگان انجام دهید، روی لینک زیر کلیک کنید:
2- تست هوش هیجانی Bar-On
آزمون EQ Bar-On طراحی شده توسط ریون بار-آن، یک تست بسیار شناخته شده برای سنجش هوش هیجانی است.
هوش هیجانی ناظر بر مهارت‌های خودشناسی، ارتباط، تعامل، تصمیم‌گیری، حل مساله، مدیریت بحران، مواجهه با چالش و… است.
یعنی قدرت تسلط و مدیریت شما در رابطه با خودتان، دیگران، محیط و شرایط.
سنجش هوش هیجانی در تست استعدادیابی شغلی از اوجب واجبات است!
تست بار آن در پنج مرحله طراحی شده است. هر مرحله شامل چند مولفه است به شرح زیر:
- درون‌فردی: عزت نفس- استقلال- خودشکوفایی- خودابرازی- خودآگاهی هیجانی.
- برون‌فردی: همدلی- مسئولیت‌پذیری اجتماعی- روابط بین فردی.
- مدیریت استرس: تحمل فشار روانی- کنترل تکانش.
- سازگاری: انعطاف‌پذیری- واقع‌گرایی- حل مساله.
- خُلق و خوی عمومی: خوش‌بینی- شادمانی.
برای مطالعۀ بیشتر و انجام تست بار آن روی لینک زیر کلیک کنید:
3- تست رغبت‌سنجی شغلی هالند
تست هالند که توسط دکتر جان هالند طراحی شده، یک آزمون استعدادیابی شغلی و تحصیلی بسیار معتبر و معروف است.
در این آزمون شما متوجه خواهید شد چه مدل روحیات و شخصیتی دارید، و در نتیجه چه تیپ مشاغل و رشته‌هایی برایتان مناسب است.
(نُهمی‌ها: آن تستی که برای انتخاب رشته از شما گرفته شده، از زیرمجموعه‌های همین بزرگوار است!)
در تست هالند 6 تیپ شخصیت شغلی تعریف شده است شامل:
- جستجوگر
- واقع‌گرا
- مدیر و متهور
- هنری
- اجتماعی
- قراردادی
معمولاً هر فرد آمیزه‌ای از چند تیپ شخصیتی است نه فقط یکی.
اما امتیاز هر تیپ که بالاتر باشد یعنی رغبت و سازگاری شما با آن مدل هم بیشتر است.
برای مطالعۀ بیشتر و راهنمایی برای انجام تست هالند روی لینک زیر کلیک کنید:
4- تست شخصیت‌شناسی مایرز بریگز (MBTI)
اگر دنبال یک تست همه‌کاره هستید، mbti یک پیشنهاد فوق‌العاده است.
آچار فرانسه‌ای در تست استعداد و شغل ، تیپ شخصیتی، خودشناسی، مشاورۀ ازدواج و…
این تست توسط مادر و دختری به نام‌های کاترین بریگز و ایزابل بریگز مایرز طراحی شده، و تاکنون چندین بار بازنگری و ویرایش شده است. (اگر یک دست و جیغ و هورا برای خانم‌ها بکشم با این گلی که کاشته‌اند، به کسی برنمی‌خورد که؟!)
این تست شامل 16 تیپ شخصیتی است که از تئوری شخصیت‌شناسی کارل یونگ الهام گرفته شده.
در این آزمون 4 نوع عملکرد کلی وجود دارد. ترکیب این حالت‌ها و عملکردها در مجموع 16 تیپ شخصیتی را بوجود می‌آورد:
- برونگرا _ درون‌گرا
- شهودی _ حسی
- منطقی _ احساسی
- منظم _ منعطف (قضاوتی_ادراکی)
برای مطالعۀ بیشتر و انجام رایگان تست مایرز بریگز روی لینک زیر کلیک کنید:
کلام آخر
از آن‌جا که ما در یک دنیای نسبی زندگی می‌کنیم، دور مطلق‌گرایی و نگاه صفر و صدی را خط بکشید.
فراموش نکنید که این روش‌ها و سنجش‌ها مفید و کمک‌کننده هستند، اما فصل‌الخطاب نیستند!
در گذشتهٔ خود جستجو کنید ولی اسیر آن نشوید. از دیگران راهنمایی بخواهید ولی بندهٔ قضاوت‌ها نباشید. از تست و آزمون‌ها کمک بگیرید، ولی خودتان را به آن‌ها نبازید.
هیچ قطعیت و جزمیتی وجود ندارد که بتواند شما را تسلیم کند.
اگر رویایی دارید آن را دنبال کنید. حتی اگر همهٔ دنیا بگویند برای آن ساخته نشده‌اید!
از توجه و همراهی شما سپاس‌گزارم.
معرفی چند مطلب مرتبط با کشف استعداد شغلی
1- سِت کنید: شغل متناسب با تیپ شخصیتی شما
اگر دوست دارید آدم شیکی باشید، شغل‌تان را با شخصیت‌تان سِت کنید!
هم آینده‌دار و مفید است. هم خاص و تَک و باکلاس است. هم درمقایسه با فروش کلیه و خرید از برندهای لاکچری، بسیار اقتصادی و هوشمندانه! یک سِتِ طلایی که می‌تواند درهای پیشرفت و موفقیت را به روی‌تان باز کند.
این مطلب خیلی مفصل راهنمایی‌تان می‌کند که چگونه شغل متناسب با تِم شخصیتی خود را پیدا کنید. پس معطل نکنید و روی لینک زیر کلیک کنید:
2- نظر کارشناسی: تحلیل نتایج تست گالوپ
دربارۀ تست گالوپ یا کلیفتون که صحبت کردیم و معرف حضور هستند!
فقط جای یک مطلب عالی که این تست و نتایج آن را به صورت دقیق و جامع، بررسی و تجزیه و تحلیل کرده باشد خالی است. که البته الان دیگر خالی نیست! روی لینک زیر کلیک کنید و لذتش را ببرید:
3- کتاب‌باز: کتاب 5 نقطۀ قوت برتر خود را بشناسید (استعدادیاب کلیفتون)
این معرفی مخصوص کتاب‌بازها است. مظاهر عصر دیجیتال به سرکردگی جناب گوگل، هر چقدر هم عشوه بیایند، کتاب‌بازها هم‌چنان وفادارند به همان یار مهربان و دوست قدیمی یعنی کتاب!
اگر دنبال یک کتاب درست و حسابی دربارۀ استعدادیابی هستید، این مقاله را از دست ندهید برای مطالعۀ مطلب، روی لینک زیر کلیک کنید:
آیا تاکنون به کشف استعداد شغلی خودتان فکر کرده‌اید؟
چه راه‌هایی را رفته‌اید؟
چه تجربیاتی در این مسیر داشته‌اید؟
به گوشیم و مشتاق شنیدن.
محصولات آموزشی
بهترین سایت واقعا سایت شماست بسیار مفید و پر بار
“من هیچ من نگاه” خخخ باحال بود.
آره دیگران یه چیزی رو که میگن واقعاً معجزه می‌کنه شاید چون نگاهشون بدون پیش داوری و دقیق است.
سلام آقای محمد بله نظرات دیگران خیلی الهام بخشه. (البته به شرطی که مغرض و فاز منفی نباشن و مثل گِلام رفیق گالیور، همش نگن من میدونم تو نمیتونی!) خوشحالم که مفید بوده براتون.
اقا کارتون خیلی درسته . لذت بردم و جواب خیلی از سوالاتم رو گرفتم. ممنون و این مطلب رو به اشتراک میزارم. جامع و بسی کامل و مفیده.
سلام آرزو جان بی نهایت ممنونم از نظر لطفت خداروشکر که مطلب برات مفید بوده عزیزم.