رهایی از سردرگمی شغلی با دوره جامع طراحی مسیر شغلی

05cd561c30ce09371833d5f2a171bd66_1200x628__1___1_-removebg-preview

انواع مولفه‌ های‌ هوش‌ هیجانی كه بايد بدانيد!

انواع مولفه‌ هاي‌هوش‌ هيجاني
Rate this post

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني كدام است؟ انواع هوش اجتماعی چیست؟ وقتی به انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هیجانی اشاره می‌کنیم منظور چیست؟ آیا امکان توسعه انواع مدل های هوش هیجانی وجود دارد؟هوش‌ اجتماعی چه توانایی‌هایی را منتقل می‌کند؟

اين‌ها سوالاتي هستند که ممکن است اکثر مردم داشته باشند اما همه ما احساسات داریم پس باید هوش هیجانی را بشناسیم.

و این حقیقت بسیار ساده در مورد انسان بودن است. چه ما از آن‌ها باشیم و چه نباشیم، احساسات هر روز، هم در محل کار هم در زندگی خصوصی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. علاوه بر این، نه تنها خودمان، بلکه اطرافیان ما نیز تحت این تأثیر قرار دارند. آیا می‌توانید دنیایی را تصور کنید که در آن هیچ یک از افراد احساسات خود را درک نکرده باشند؟

پس اگر خواهان تحول در زندگی و احساسات خود هستید، و مي‌خواهيد با انواع مدل های هوش هیجانی آشنا شويد، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید.

من در این مطلب به موضوعات زیر پرداخته‌ام:

بخش اول: احساس چیست؟

بخش دوم: هوش هیجانی چیست؟

بخش سوم: انواع مولفه های هوش هیجانی

بخش چهارم: انواع مدل‌های هوش هیجانی

بخش پنجم: هوش اجتماعی چیست؟

بخش ششم: داشتن هوش اجتماعی بالا چه فوایدی را در پی دارد؟

و در انتها به کلام پایانی می‌رسیم. بنابراین تا انتهای این مطلب با من همراه باشید تا با انواع هوش اجتماعی آشنا شویم.

بخش اول: احساس چیست؟

انواع مولفه های هوش هیجانی


هوش‌ هیجانی و انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني کلید مدیریت احساسات، رفتار‌ها و ارتباطات ما و داشتن یک زندگی موفق و کامل است و این یافته مهم حاصل تحقیقات علمی هست.

احساسات از مغز ما شروع شده و علاوه بر آن بدن ما را نيز در برابر حوادث، موقعیت‌ها و ساير افراد آماده کرده تا قادر به ادامه زندگي باشيم.


به عنوان مثال، یک روز صبح دیر از خواب بیدار مي‌شويد و یک جلسه بسیار مهم دارید كه نباید از دستش بدهید.

در آن لحظه، شما در حال شروع به مبارزه با برخی از احساسات خود مي‌شويد حتی اگر آن را درک نکنید.

مانند:

  • ترس
  • وحشت
  • عصبانیت
  • اضطراب

اگر نتوانید این احساسات خود را مدیریت کنید، احتمال زیادی دارد که به اتفاقاتی که در ادامه روز برای شما می‌افتد از دیدگاه منفی نگاه کنید.

به اصطلاح آن روز از دنده چپ بیدار شده‌اید.😅

شاید در این روز تصمیماتی بگیرید که خیلی به نفعتان نباشد. علاوه‌بر این، نه تنها شما، بلکه سایر اطرافیانتان نیز تحت تأثیر این آثار منفی قرار خواهند‌‌‌‌‌‌‌‌ گرفت و هوش هیجانی پایین مشکلات زیادی را در طول روز برای شما رقم می‌زند.

بخش دوم: هوش‌ هیجانی چیست؟ (Emotional intelligence)

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - انواع هوش هيجاني

واژه هوش‌ هیجانی اولین بار توسط پیتر سالووی و جان مایر در دهه 1990 میلادی به‌عنوان “توانایی مشاهده احساسات خود و دیگران، تشخیص آن‌ها و استفاده از آن برای هدایت افکار و اعمال” تعریف شد.

اگر چه تعاریف زیادی در مورد هوش‌ هیجانی و هوش‎ ‌اجتماعی پس از این تاریخ ارائه شده‌است، ولی همچنان مطالعات در‌ مورد توسعه هوش‌هیجانی و اجتماعی، عوامل موثر و آموزش هنوز ادامه دارد.

هوش‌ هیجانی نوعی هوش است که برای بیان توانایی درک و مقابله با احساسات استفاده می‌شود.

به گفته کارشناسان، هوش‌هیجانی نقش مهمی در موفقیت افراد در زندگیشان دارد، حتی کسانی نیز استدلال مي‌كنند که انواع هوش هیجانی مهم‌تر از ضریب‌هوشی است.

بر این اساس می‌توان گفت که هوش‌ هیجانی در بسیاری از موارد مانند مکانیسم‌های تصمیم‌گیری تا موفقیت در مدرسه و… تاثیر دارد.

خب، بیایید با نگاهی به “هوش” بیاندازیم و ببینیم اصلاً هوش چیست؟

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - انواع هوش هيجاني

هوش به توانایی ذهنی منحصر به فرد انسان در رسیدگی و استدلال در مورد اطلاعات مختلف اشاره دارد.

(Mayer, Roberts & Barsade, 2008)

بنابر‌این، هوش‌ هیجانی یا همان هوش‌ عاطفی (Emotional intelligence):

“مربوط به توانایی انجام استدلال دقیق در‌مورد احساسات و توانایی استفاده از احساسات و دانش احساسی برای تقویت تفکر است”

بر اساس تقریباً سه دهه تحقیق، هوش‌ هیجانی (EI) از تعامل بین هوش و احساسات حاصل می‌شود.

(Mayer, Salovey & Caruso, 2004)

هوش‌ هیجانی (EI) به ظرفیت فرد برای درک و مدیریت احساسات اشاره دارد.

(Cherry, 2018)

بیشتر بخوانید: نشانه‌‌های هوش هیجانی پایین چیست؟

بخش سوم: انواع مولفه‌ های‌ هوش‌ هیجانی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني

با شناخت انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني باعث موفقيت خود در محيط كار، زندگي خصوصي و روابط اجتماعي خود می‌شويد. ما در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني به اين موضوع مي‌پردازيم.

بیشتر بخوانید: عوامل موثر بر هوش هیجانی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني متشکل از پنج مولفه مهم است که برای اولین بار دانیل گلمن، روان‌شناس و نویسنده معروف در کتاب “هوش هیجانی: چرا از IQ مهم‌تر است؟” مطرح کرد.

به این 5 فاکتور از انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني توجه کنید که چه چیز‌هایی مي‌تواند مهارت شما را در هر کدام از عرصه های موجود بیفزاید.

برای استخدام کارجویانی که قرار است در شرکت شما به رشد و تکامل برسند دنبال این پنج مولفه مهم در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني باشید :

  1. خودآگاهی
  2. خودتنظیمی
  3. مهارت‌های اجتماعی
  4. همدلی
  5. انگیزه

1- انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني : خودآگاهی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - خودآگاهي

اولين مولفه در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني خود آگاهي است.

خودآگاهی به توانایی تشخیص و درک احساسات خود اشاره دارد و یکی از مولفه‌های مهم هوش‌ هیجانی است.

این شامل پیگیری احساسات و توجه به واکنش‌های احساسی مختلف، و همچنین توانایی تشخیص درست احساسات است.

خودآگاهی در برابر تجربیات مختلف و ایده‌های جدید و یادگیری از تعاملات اجتماعی همراه است.

برای افزایش خودآگاهی، باید واکنش‌های خود را نسبت به موقعیت‌های مختلف و تغییرات احساسی خود دنبال کرده و آن‌ها را برای خود معنی دار کنید.

2- انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني : خود‌تنظیمی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - خودتنظيمي

دومين مولفه در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني خود‌تنظيمي است.

خودتنظیمی شامل انعطاف‌پذیری، کنار آمدن با تغییرات و مدیریت تعارض است.

همچنین به انتشار موقعیت‌های دشوار یا پرتنش و آگاهی از چگونگی تأثیر اقدامات فرد بر دیگران و به دست گرفتن مالکیت این اقدامات اشاره دارد.

در حقیقت برای داشتن هوش‌ هیجانی، علاوه بر درک احساسات خود و تأثیر آن‌ها بر دیگران، باید بدانید که چگونه احساسات خود را تنظیم و کنترل کنید.

این بدان معنا نیست که شما احساسات خود را پنهان و آن‌ها را به هیچکس نشان نمي‌دهید، فقط زمان، مکان و راه مناسب برای ابراز احساسات خود را پیدا کنید.

اساساً آن‌چه در خودتنظیمی جستجو می‌شود مناسب بودن رفتار و بیان احساسات شما است.

3- انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني : مهارت‌های اجتماعی

انواع مولفه های هوش هیجانی - مهارت اجتماعی

سومين مولفه در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني مهارت‌هاي اجتماعي است.

توانایی برقراری ارتباط خوب با افراد دیگر، یکی دیگر از الزامات هوش هیجانی است. همراه با توصیف و انتقال صحیح احساسات، باید این اطلاعات را به طرز ماهرانه‌ای در زندگی روزمره خود قرار دهید.

از جمله مهم‌ترین مهارت‌های اجتماعی؛ گوش دادن فعال، مهارت‌های ارتباط کلامی، مهارت‌های ارتباط غیر‌کلامی، مهارت‌های رهبری و ایجاد ارتباط است.

بیشتر بخوانید: هوش غیر کلامی چیست ؟

4- انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني : همدلی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - همدلي

چهارمين مولفه در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني همدلي است.

همدلی، توانایی درک احساس دیگران، برای هوش‌هیجانی بسیار مهم است. این امر مردم را به پویایی قدرت در همه روابط اجتماعی، بخصوص در روابط محل کار مي‌رساند.

با این حال، درک احساس طرف مقابل کافی نیست، بلکه واکنش‌های شما نسبت به آن شخص نیز باید متناسب با وضعیت احساسی او باشد.

5- انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني : انگیزه

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - انگيزه

پنجمين مولفه در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني انگيزه است.

انگیزه ذاتی نیز نقش مهمی در هوش‌ هیجانی دارد.

افرادی که از هوش‌ هیجانی بالایی برخور‌دارند، به دنبال منابع انگیزه‌ای هستند که نیاز دنیای درونی آن‌ها را برآورده کند، نه پاداش‌هایی مانند پول، شهرت، تحسین.

به طور کلی، این افراد برای تجربه و عمل ارزش قائل هستند. آن‌ها برای خود اهداف تعیین می‌کنند، برای اهداف خود تلاش می‌کنند و همیشه به دنبال راه‌های جدیدی برای بهتر شدن هستند.

همچنین این افراد تعهد بیشتری در کار‌ها نشان می‌دهند و ابتکار عمل دارند.

و این یک معرفی مختصر از پنج مولفه مهم در انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني بود.

هوش هيجاني افرادي كه از مولفه‌ هاي‌ هوش هيجاني ذكر شده به طور موثر استفاده مي‌كنند نسبت به کسانی که به ایم نکات بی‌توجهند، بيشتر است.

بخش چهارم: انواع مدل‌های هوش‌ هیجانی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - انواع مدل‌هاي هوش هيجاني

مهم‌ترین مدل‌های مختلف هوش‌ هیجانی عبارتند از:

  1. مدل ماير و سالووي
  2. مدل گلمن
  3.  مدل بار-آن

1 – انواع مدل‌هاي هوش‌ هيجاني مدل مایر و سالووی

این دو دانشمند بیان کردند که توانایی افراد برای پردازش اطلاعات مربوط به وقایع هیجانی و تواناییشان در ارتباط دادن پردازش هیجانی جهت شناخت وسیع‌تر، متفاوت است.

مفهوم هوش‌ هیجانی مایر و سالووی دارای دو بخش اساسی است.

بخش مفهوم هوش تجربی (توانایی احساس کردن و استفاده درست از اطلاعات هیجانی) و بخش استراتژیک (توانایی فهم و مدیریت هیجان) هر یک از این بخش‌ها نیز به دو شاخه تقسیم می‌شود.

الف: احساس و ابراز هیجان

ب: تسهیل تفکر به وسیله هیجان

ج: فهم و درک هیجان

د: تنظیم مدیریت هیجان

الف: احساس و ابراز هیجان

هوش‌ هیجانی با بیان احساسات شروع می‌‌شود.

احساس هیجانی شامل توجه و معنی‌سازی پیام‌های هیجانی است به آن صورتی که در حالات صورت و تن صدا بیان می‌گردد.

توانایی افراد در توجه و ابراز حالات هیجانی و درک و قضاوت احساسات خود و دیگران متفاوت است.

كساني که با سرعت و دقت، هیجانات و احساسات خود را ارزیابی و بیان می‌کنند بهتر می‌توانند به افراد و محیط اطراف خود پاسخ دهند.

به طور كلي افرادی که احساسات خود را به خوبی درک می‌کنند و می‌توانند خود را آرام کنند یا خود را با شرایط وفق دهند، زندگی بهتری و روابط سالم‌تری دارند و به خوبی با مشکلات و شکست‌ها کنار می‌آیند.

ب: تسهیل تفکر به وسیله هیجان

تسهیل هیجانی تفکر، متمرکز بر این موضوع است که چگونه هیجان بر سیستم شناختی اثر می‌گذارد. و چگونه می‌تواند برای حل مسئله، استدلال، تصمیم‌گیری و کار‌های خلاق به کار رود.

بعضی وقت‌ها هیجان‌ها می‌توانند شناخت را تغییر دهند.

هنگامی که شخص خوشحال و غمگین است آن‌ها مثبت و منفی می‌شوند. این تغییرات سیستم شناختی را مجبور می‌کند که همه‌چیز‌ را از دیدگاه مختلف ببیند.

این مساله باعث می‌شود فرد عمیق‌تر و خلاقانه‌تر به یک مساله بیندیشد.

از جمله توانایی تجزیه و تحلیل احساسات و آگاهی از روند‌های احتمالی احساسات در طول زمان، و همچنین درک نتایج حاصل از احساسات و ظرفیت برچسب‌گذاری و تمایز بین احساسات نیز می‌باشد.

ج: فهم و درک هیجان

کسی که بتواند هیجان‌ها را درک کند و معنی آن‌ها را بفهمد از ظرفیت بالای درک روابط بین اشخاص برخوردار است.

افرادی که دارای هوش‌ هیجانی و اجتماعی بالا هستند از توانایی تجزیه و تحلیل احساسات و آگاهی از روندهای احتمالی احساسات در طول زمان برخوردارند.

این شاخه شامل درک و توانایی تشخیص احساسات در حالات چهره و رفتار دیگران است. و این نشان‌دهنده درک غیر‌کلامی و بیان احساسی برای برقراری ارتباط از طریق صورت و صدا است.

د: تنظیم و مدیریت هیجان

شاخه مدیریت هیجانی، شامل شخصیت فرد با اهداف، خودشناسی و آگاهی اجتماعی است که نحوه مدیریت احساسات را شکل می‌دهد.

به گفته مایر و سالووی، مهارت‌هاي بالا هوش‌هیجانی را تعریف می‌کنند.

2-انواع مدل‌هاي هوش‌ هيجاني مدل گلمن

به گفته گلمن، هوش‌ هیجانی مجموعه‌ای از مهارت‌ها و شایستگی‌ها است که بر چهار قابلیت متمرکز شده‌است:

خودآگاهی، مدیریت روابط و آگاهی اجتماعی. گلمن استدلال می‌کند که این چهار قابلیت اساس 12 مقیاس فرعی هوش هیجانی را تشکیل می‌دهند.

12 مقیاس فرعی هوش هیجانی :

  • آگاهی از هیجانات خود
  • کنترل هیجانات
  • تطبیق پذیری
  • جهت‌گیری
  • چشم انداز مثبت
  • موفقیت
  • نفوذ
  • همدلی
  • مدیریت
  • کارگروهی
  • آگاهی سازمانی
  • رهبری الهام‌‌ بخش

بیشتر بخوانید: تست هوش هیجانی گلمن + دانلود رایگان پرسشنامه

3- انواع مدل‌هاي هوش‌ هيجاني مدل بار-آن

طبق نظر بار-آن فردی که دارای هوش‌ هیجانی همراه با هوش شناختی است، به عنوان باهوش تعریف می‌شود.

بار-آن این پیشنهاد را مطرح کرد که هوش‌ هیجانی یک سیستم رفتار متقابل است که از شایستگی‌های احساسی و اجتماعی ناشی می‌شود.

بار-آن استدلال می‌کند که این شایستگی‌ها بر عملکرد و رفتار تأثیر می‌گذارند.

او هوش‌ هیجانی را در پنج بخش در این مدل مورد بحث قرار داد:

  • مولفه درون‌فردی
    1. خود آگاهی هیجانی
    2. جرئت داشتن
    3. حرمت‌نفس
    4. شکوفایی‌خود
    5. استقلال
  • مولفه بین‌فردی
    1. همدلی
    2. مسئولیت‌ اجتماعی
    3. روابط بین‌فردی
  • مولفه سازگاری
    1. توانایی حل مسئله
    2. واقعیت
    3. انعطاف‌پذیری
  • مولفه تصمیم‌گیری و کنترل استرس
    1. تحمل استرس
    2. کنترل تکانه‌ها
  • مولفه خلق عمومی
    1. مثبت‌اندیشی و خوش‌بینی
    2. خوشبختی و نشاط

مولفه درون‌فردی

هوش درون‌فردی شامل مهارت‌های شخصی است و این مهارت‌ها شامل رابطه فرد با خودش و ارزش‌هایی که دارد مي‌باشد.

1- خود آگاهی هیجانی

میزان آگاهی و آشنایی فرد با احساسات خود را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

خود آگاهی یعنی درک درست، هوشیاری و پذیرش خود.

این جزء از هوش‌ هیجانی با احساس امنیت، قدرت‌درونی، اعتماد به نفس و اعتقاد به این که شما منحصر به فرد هستید، همراه است.

“خودآگاهی” به معنای آگاهی از احساسات خود و درک آن‌ها است.

این مهارت فرد را قادر می‌سازد تا احساسات خود را بشناسد، آن‌ها را از یکدیگر متمایز کند و بداند چرا احساسات مختلف را احساس می‌کند و چرا این احساس در درون او شکل گرفته است.

2- جرئت داشتن

جرئت داشتن شامل توانایی بیان آسان احساسات خود مي‌باشد.

این توانایی را برای فرد فراهم می‌کند تا احساسات، افکار، اعتقادات خود را بیان کرده و از حقوق خود به شیوه‎‌ای غیر‌مخرب دفاع کند.

و این جرئت داشتن سه بعد است:

  • توانایی بیان و ابراز احساسات

*ابراز خشم و دوستی و صمیمیت و احساسات جنسی

  • توانایی بیان عقاید

*بیان عقیده مخالف و مشخص کردن موضع خود حتی با از دست دادن امتیازات شخصی

  • توانایی ایستادگی در برابر حقوق خود

*کم رو و خجالتی نبودن و اجازه ندادن به دیگران جهت اذیت کردن فرد

3- حرمت‌نفس

حرمت‌نفس، یکی از مولفه‌ها و زیرمجوعه‌های عزت‌نفس است.

توانایی احترام به خود، یعنی پذیرش خود به این معنی که من خوبم.

احترام به خودمان، بر روی عزت نفسمان تأثیر می‌گذارد و این توانایی را در ما ایجاد می‌کند که جنبه‌های مثبت و منفی، محدودیت‌ها و قابلیت‌های خود را بپذیریم.

4- شکوفایی خود

خودشکوفایی یعنی رسیدن به اهداف خود با استفاده از پتانسیل موجود.

فرد باید به توانایی خود پی ببرد و برای بهترین عملکرد و بهتر کردن خود تلاش کند.

تلاش و خودشکوفایی با رضایت شخصی ارتباط تنگاتنگی دارد.

5- استقلال

استقلال به این معنی است افراد بتوانند برای خود تصمیم بگیرند، روش‌های زندگیشان را خودشان انتخاب کنند و تجربه کنند.

وقتی اشتباهی هم مرتکب شدند، شتهشان را پذیرفته و از آن درس بگیرند.

چنین افرادی هنگام اتخاذ تصمیمات یا برنامه‌های مهم در مورد زندگی خود از اعتماد به نفس برخوردارند و هنگام تصمیم‌گیری تحت تأثیر دیگران نیستند.

افراد با مهارت‌های شخصی بالا می‌توانند احساسات خود را به راحتی بیان کنند، به افکار و ارزش‌های خود اعتماد کنند و دیگران را نیز متقاعد کنند که به آن‌ها اتماد داشته باشند.

مولفه بین‌فردی

هوش بین‌فردی توانایی‌ها و فعالیت‌های بین‌فردی را برجسته می‌کند.

1- همدلی

سازگاری و همدلی یعنی آگاهی و درک احساسات دیگران.

افراد همدل می‌توانند انسان‌هاي اطراف خود را از نظر احساسی درک کنند و به نگرانی‌ها و یا علایق آن‌ها توجه نشان دهند.

اختلال شخصیتی ضد‌اجتماعی به دلیل کمبود این بعد فرعی است.

2- مسئولیت ‎‌اجتماعی

مسئولیت اجتماعی یک چارچوب اخلاقی است و نشان می‌دهد که یک فرد موظف به همکاری با سایر افراد و سازمان‌ها به نفع جامعه است.

افرادی که مهارت‌های مربوط به این بعد فرعی را ندارند، نگرش‌های ضد‌اجتماعی نشان می‌دهند.

3- روابط بین‌فردی

روابط بین‌فردی توانایی برقراری روابط رضایت‌بخش و سالم با دیگران است. این مهارت نشان‌دهنده عشق متقابل، محبت و صمیمیت با افراد می‌باشد.

به طور کلی، بعد روابط بین فردی به توانایی درک افراد دیگر و ایجاد روابط سالم با آن‌ها اشاره دارد.

مولفه سازگاری

مولفهء سازگاری یعنی انعطاف‌پذیر و واقع‌بین در برخورد مناسب با خواسته‌های ناشی از محیط اطراف، درک موقعیت‌های مشکل‌ساز و دست‌یابی به راه‌حل‌های مناسب است.

1- توانایی حل مسئله

مهارت حل مسئله توانایی شناسایی مشکلات پیش آمده و یافتن راه‌حل‌های موثر است.

این مهارت یعنی وجود مشکل را حس کنیم و اطمینان داشته باشیم که به طور موثری می‌توانیم آن را حل کنیم.

در حالت کلی، یعنی تصمیم‌گیری و انجام یکی از راه‌حل‌های ممکن. این شامل مراحل ارزیابی هر راه‌حل و انتخاب مناسب‌ترین راه نیز می‌باشد.

2- واقعیت

مولفهء واقعیت یعنی ارزیابی احساسات و افکار فرد در بعد واقعیت است.

به عبارت دیگر، به درک صحیح و عینی از موقعیت مواجه شده اشاره دارد.

3- انعطاف‌پذیری

مولفه انعطاف‌پذیری عبارت است از تنظیم احساسات، افکار و رفتار‌های فرد با توجه به شرایط جدیدی که با آن روبرو می‌شوند.

افراد دارای این مهارت برای افکار و اعمال جدید آماده هستند.

مولفه تصمیم‌گیری و کنترل استرس

مولفه تصمیم‌گیری و کنترل استرس یعنی مدیریت استرس و نشان دادن توانایی مقابله مثبت با موقعیت‌ها و رویداد‌های استرس‌زا بدون واکنش بیش از حد است.

1- کنترل استرس و فشار

این مهارت، شامل توانایی یافتن راه‌حلی برای موقعیت استرس زا و دانستن اینکه چه باید کرد و چگونه باید آن را انجام داد، نگرش خوش‌بینانه‌ای نسبت به تجربیات و تغییرات جدید و داشتن این باور که می‌توان با یک موقعیت استرس زا کنار آمد.

چنین افرادی قادرند با بحران‌ها و مشکلاتی که با آن‌ها روبرو می‌شوند، بدون تجربه اضطراب، با امید یا ناامیدی کنار بیایند.

2- کنترل تکانه‌ها

کنترل تکانه‌ها یعنی توانایی مهار یا تأخیر در خواسته‌های افراد است. و این یک نوع رفتار خوب محسوب مي‌شود.

افرادی که فاقد این مهارت هستند، فقدان خود کنترلی، رفتار‌های کند و غیر‌قابل پیش‌بینی، عدم تحمل ناامیدی و پرخاشگری را از خود نشان می‌دهند.

به طور کلی، مهارت‌های بعد مقابله با استرس شامل مقابله با استرس بدون ناامیدی و از دست دادن کنترل و حفظ آرامش در زمان‌های مشکل ساز است.

مولفه خلق عمومی

روحیه عمومی یعنی توانایی فرد در لذت بردن از زندگی، شاد بودن، مثبت، امیدوار و خوش‌بین بودن است.

برای خوش‌بین بوئن داشتن نگرشی مثبت و امیدوار‌کننده به زندگی را توصیف می‌کند.

1- مثبت‌اندیشی و خوش‌بینی

امید به زندگی و نگرشی مثبت به زندگی روزمره را نشان می‌دهد.

2- خوشبختی و نشاط

خوشبختی و نشاط یعنی به رضایت فرد از خود، محیط و زندگی خود به طور کلی اشاره دارد.

افراد دارای این مهارت به طور کلی از زندگی خود لذت می‌برند.

در 5 مورد و زیر شاخه‌های ذکر شده در مدل بار-آن، باید از خود سوال و در خود جستجو کنيد تا راه‌هایی برای بهبود وضعیت خود در زمینه‌هایی که نیاز به تلاش بیشتری دارید را پیدا کنيد و در صورت لزوم از روان‌پزشکان و مشاوران کمک بگیريد.

مقیاس‌های ارزیابی بار-آن شامل 60 سوال برای کودکان و نوجوانان و 90 سوال برای بزرگسالان است.

بخش پنجم: هوش‌ اجتماعی چیست؟

انواع هوش اجتماعي

هوش‌ اجتماعی و انواع هوش اجتماعي به منظور ظرفیت برقراری ارتباط و ایجاد روابط با همدلی و قاطعیت است.

این امر ناشی از شناخت خود و اعمال مدیریت احساسی مناسب است.

هوش اجتماعي ارتباط تنگاتنگی با هوش‌ هیجانی دارد، اما دقیقاً یکسان نیستند.

هوش‌‌ هیجانی از درون‌نگری ناشی می‌شود و جنبه‌هایی مانند آگاهی احساسی و نقش احساسات در فرآیند حل مسئله را در بر می‌گیرد. بیشتر به نحوه مدیریت افراد قبل از تماس با شخص دیگر مربوط مي‌شود.

بیشتر بخوانید: تست هوش اجتماعی وایلند

بخش ششم: داشتن هوش اجتماعی بالا چه فوایدی را در پی دارد؟

انواع هوش اجتماعي

هوش‌ اجتماعی توانایی‌های موردنیاز برای ارتباط موثر بر اساس همدلی، خودشناسی، گوش دادن فعال را مدیریت می‌کند. این توانایی‌ها عبارتند از:

  1. تسلط کلامی و غیر‌کلامی
  2. آگاهی از قوانین و نقش‌های اجتماعی
  3. مهارت گوش دادن
  4. درک نحوه عملکرد احساسات دیگران
  5. ایفای نقش‌های اجتماعی به نحو احسن
  6. تصور از خود و مدیریت تصور

1-تسلط کلامی و غیر‌کلامی

مهارت‌های مکالمه اساسی‌ترین شکل هوش‌ اجتماعی است.

عبارات کلامی و غیر کلامی بسترهای اصلی ارسال هرگونه پیام هستند.

اولین گام برای برقراری ارتباط موثر استفاده از کلمات مناسب، لحن ایده‌آل و نیت آشكار است.

2- آگاهی از قوانین و نقش‌های اجتماعی

وقتی با گروهی ارتباط برقرار می‌کنید، دانستن قوانین اجتماعی، آداب و رسوم و ویژگی‌های خاص آن‌ها یک مهارت اساسی برای افراد است.

این امر تعامل با افرادی را که به گروه‌های مختلف اجتماعی تعلق دارند، مانند افراد در سنین مختلف، کشور‌ها، مذهب یا هویت‌های فرهنگی را آسان می‌کند.

3-مهارت گوش دادن

گوش دادن فعال در رشد هوش اجتماعی موثر است.

مهارت گوش دادن به برقراری ارتباط با افراد دیگر کمک كرده، از درگیری جلوگیری و یادگیری را از طریق گفت‌و‌گو امکان‌پذیر و به رشد و پيشرفت شخصی کمک قابل توجهی می‌کند.

4- درک نحوه عملکرد احساسات دیگران

درک آنچه باعث برانگیختن احساسات افراد (چه منفی و چه مثبت) می‌شود، جزء اصلی تمرین‌های همدلی است.

این مهارت ارتباطی، ویژگی‌ها و حساسیت‌های افراد دیگر را در نظر می‌گیرد، که این پیام را معتبر و موثر می‌کند.

5- ایفای نقش‌های اجتماعی به نحو احسن

این توانایی به افراد اجازه می‌دهد تا با محیط‌های مختلف اجتماعی سازگار شوند.

داشتن تصور واضح از آنچه از ما انتظار می‌رود در حالت‌هاي مختلف، استرس را در هر شرایطی کاهش می‌دهد و تعاملات سازنده‌تری را امکان پذیر می‌کند.

6- تصور از خود و مدیریت تصور

این توانایی ارائه خود به گونه‌ای است که با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم بدون اینکه از شخصیت طبیعی خود فاصله بگیریم.

هدف این است که یک رفتار صادقانه داشته باشیم و برای دیگران جذابیت و همدلی نشان دهیم و تصور واقعی‌تری از خودمان داشته باشیم.

کلام پایانی

انواع مولفه‌ هاي‌ هوش‌ هيجاني - انواع هوش هيجاني

در این مقاله ابتدا احساس و هوش‌ هیجانی مورد تعریف و بحث قرار گرفت.

سپس از تاریخچه شكل‌گیری هوش‌ هیجانی و همچنين ابعاد و ویژگی‌های آن صحبت شد.

و تلاش کردیم که علاوه‌بر تعریف هوش‌ هیجانی، ویژگی‌های آن‌ها و مسائل مربوط به آن، نحوه سنجش، اندازه‌گیری و همچنین مدل‌های هوش‌ هیجانی مورد بحث قرار گیرد و ویژگی‌های هر مدل بررسي شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که اهمیت هوش‌ هیجانی در جهت پیشرفت موقعیت سازمان‌ها در حال افزایش است.

هوش‌ هیجانی در هر کجا که نگاه می‌کنیم وجود دارد و بدون آن، ما از بخش مهمی از تجربه بشری خالی خواهیم بود.

همچنین امید می‌رود برخی از سوالات شما در مورد هوش‌ هیجانی و هوش‌ اجتماعی، پاسخ داده‌ باشم.

در مورد هوش‌ هیجانی بیشتر مطالعه كنيد

من در مطلب بالا به مولفه‌های مهم و انواع مدل‌ هاي هوش‌ هیجانی و توانایی‌هایی که هوش‌ اجتماعی منتقل می‌کند پرداخته‌ام.

اما مطالب بسيار مفيد دیگری هم در سایت داریم كه نمي‌خواهم آن‌ها را از دست بدهيد.

معرفی انواع تست هوش هیجانی

اگر مي‌خواهيد از اعتبار تست هوش‌ هيجاني بار-آن مطلع شويد و خود را بسنجيد اين تست رايگان را از دست ندهيد.

برای سنجش هوش هیجانی خود می‌توانید از پرسشنامه‌ای که در مقاله زیر به صورت رایگان قرار داده شده است، استفاده کنید:

كاربرد هوش‌ هيجاني

اگر می‌خواهید از کاربردهای هوش هیجانی در زندگی روزمره مطلع شوید، مقاله زیر را از دست ندهید.

هوش‌ هیجانی تأثیر مستقیمی بر تمام تصمیمات ما دارد. اما نقش هوش‌ هیجانی در فرآیند مذاکره چیست؟

هوش هیجانی در زندگی معلمان

آیا شما به عنوان یک والد و آموزگار از کاربرد هوش هیجانی در آموزش خبر دارید؟

من در این موضوع به انواع مولفه هاي‌ هوش هيجاني و مدل‌هاي آن و توانایی‌های هوش اجتماعی به طور کامل پرداخته‌ام. حال نوبت شماست. برای ما در قسمت کامنت‌ها از تجربیات خود در نقش و تاثیر هوش هیجانی در زندگیتان بنویسید.



کانال یوتیوب پادکست رادیو کارنکن
اینستاگرام پادکست رادیو کارنکن

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *