میخوای در دانشگاه رشته گرافیک بخونی؟ میدونی رشته گرافیک در دانشگاه دولتی و آزاد چه تفاوتهایی دارن؟ یا هرکدوم چند سال طول میکشن؟ از هزینه تحصیل و یا وسایل لازم برای کنکور عملی این رشته اطّلاع داری؟
شما هم شنیدین؟!
زمان ما انتخاب رشتههای هنری و حتّی علوم انسانی این معنا رو داشت که بچههای این رشتهها قراره برن عشق و حال! اما کمکم همه دارن متوجّه میشن که هر رشتهای سختیهای خودش رو داره. هر رشتهای هم قشنگیهای خودش رو داره؛ گرافیک یکی از شاخههای هنر و یکی از اون رشتههاست که پر از طرح و نقش و رنگه… پر از خلّاقیت و جذّابیت!
تو کجای این داستانی؟
شمایی که داری این مطلب رو دنبال میکنی به احتمال زیاد در هنرستان گرافیک خوندی و الان در حال انتخاب رشتهای، یا رشتهی دیگهای خوندی ولی میخوای تغییر رشته بدی و توی دانشگاه گرافیک بخونی. پس با من همراه شو؛ چون توی این مطلب قراره مواردی که برای ادامهی راه لازم داری رو بهت بگم.
- اصلاً ورود به دانشگاه در رشته گرافیک لازمه؟
- انواع کنکور هنر
- کنکور عملی
- تغییرات کنکور
- دانشگاههای دارای رشته گرافیک
- بازار کار رشته گرافیک و درآمد حاصل از آن
- چند نکته که هر کسی بهتون نمیگه!
ورود به دانشگاه در رشته گرافیک لازمه؟
نه!
ببین، گرافیست بودن یه مهارته. شما میتونی بدون ورود به دانشگاه هم این مهارت رو یاد بگیری. میتونی در کلاسهای غیردانشگاهی شرکت کنی، میتونی وارد بازار کار بشی، میتونی کناردست یک گرافیستِ ماهر، کارآموزی کنی و ازش یاد بگیری…
میدونی؟ کارفرماها در کل دنیا و حتی کشور خودمون، بیشتر به این سمت رفتند که روی مهارت تاکید بیشتری دارند تا مدرک دانشگاهی. دانشگاه رفتن اونقدرها هم که فکر میکنی ضروری و حیاتی نیست!
ممکنه توی این رشته خیلی کم پیش بیاد که آدمها ازتون مدرک بخوان ولی حتماً پیش میاد که ازتون نمونهکار بخوان!
اما میشه گفت: “راه برای کسی که مدرک مرتبط با شغلش داره کمی هموارتره”.
از طرفی دانشگاه، محلی برای یادگیری مهارتهای اجتماعی و شکل دادن زنجیرهی ارتباطیه. شما توی دانشگاه با آدمهای شبیه به خودتون آشنا میشید و میتونید یک شبکه ارتباطی شکل بدید که حتی بعد از دوران دانشگاه هم به دردتون میخوره.
به نظر من بیشترین مزیّت دانشگاه، شکلدادنِ همین شبکهای از آدمهای مشابه و مرتبط با شماست. اینها بعداً خیلی به دردتون میخورند! چه اساتید و چه دانشجوها.
برای ورود به دانشگاه در رشته گرافیک
این رشته در مقطع کارشناسی به اسم “ارتباط تصویری” و در کاردانی به “هنرهای تجسمی گرافیک” شناخته میشه. اینم عکس دفترچه کنکور:
انواع کنکور هنر برای ورود به رشته گرافیک
شما در این رشته از سه طریق میتونید وارد دانشگاه بشید.
1. کنکور سراسری برای ورود به رشته گرافیک در دانشگاه دولتی
هم بچههای هنرستان و هم بچههای دبیرستان، میتونن با ثبتنام در کنکور سراسری هنر از طریق سایت سازمان سنجش، وارد رشته گرافیک در دانشگاه دولتی بشن. بعدش هم باید آزمون عملی بدید که نمرهش مثل یک درس تخصصی با ضریب 12 در نمره کلتون تاثیر میذاره.
رشته گرافیک در دانشگاه چند سال است؟
رشته ارتباط تصویری در مقطع کارشناسی، 4 ساله. بعدش میتونید آزمون ارشد بدید و وارد مقطع ارشد بشید.
آزمون عملی گرافیک
آزمون عملی در 4 ساعت برگزار میشه و معمولاً سوالاتش موضوعاتی داره که باید فیگورهای انسانی بکشید؛ موضوعاتی مثل ترسیم یک فضای خاص، مثلاً کارگرانی مشغول کار، میدان یک شهر که در اون از چیزی رونمایی میشه، صف نانوایی و…
تجهیزات آزمون
کاغذی که برای طراحی در اختیارتون قرار میگیره هم به ضخامت کاغذ مخصوص آبرنگ نیست. همچنین نمیتونید از اسپری فیکساتیو استفاده کنید؛ پس به استفاده از زغال، پاستل، گچ و موارد مشابه فکر نکنید.
شما باید در این آزمون وسایل طراحی و تخته شاسی همراه داشته باشید و نمیتونید از ابزارهای نقاشی که دیر خشک میشن (مثل رنگ روغن یا گواش و…) استفاده کنید.
در نهایت مدادرنگی بهترین گزینه برای انتخابه.
یک دفترچه حدود 4 یا 5 صفحهای بهتون میدن که صفحه اولش سؤالات و موضوعات مربوطه نوشته شده و باقی صفحات مخصوص طرّاحیه.
طرّاحیها هم باید تا حد امکان واقعگرایانه باشه و به سمت طرحهای فانتزی و کارتونی نره.
زمان ثبتنام آزمون
کنکور عملی یک بار در سال و بعد از کنکور دوم برگزار میشه (چون امسال قرار شده کنکور سراسری در دو نوبت برگزار شه).
سال 1401، کنکور هنر در تاریخ 8 تیر برگزار شده و طبق دفترچه کنکور سازمان سنجش، از تاریخ 5 تا 11 تیر مهلت ثبتنام در آزمون عملی بوده. شما میتونید بعد از دادن کنکور سراسری هنر، به سایت سازمان سنجش برید و با پرداخت هزینه، برای آزمون عملی ثبتنام کنید.
منابع کنکور
اینها بخشی از منابعی هستن که ازشون سوال طرح میشه:
منابع متفرّقهای هم هست که میتونید با یک هنرستان تماس بگیرید و منابع مرتبط با سال کنکور خودتون رو بپرسید. چون ممکنه هر سال متفاوت باشه.
2. آزمون کاردانی برای ورود به رشته گرافیک
بچههای هنرستانی میتونن در کنکور کاردانی فنی حرفهای شرکت کنن و وارد رشته گرافیک در دانشگاه فنی حرفه ای بشن.
رشته گرافیک در مقطع کاردانی به اسم کاردانی هنرهای تجسمی گرافیک اومده و مدتش 2 ساله. بعدش میتونید آزمون کاردانی به کارشناسی بدید و وارد مقطع کارشناسی بشید.
و در این فایل که مربوط به کنکور 1401 هست، ضوابط ثبتنامشون نوشته شده:
3. بدون کنکور | رشته گرافیک در دانشگاه آزاد و مشابه آن
رشته گرافیک در دانشگاه آزاد و برخی دانشگاهها و… ثبتنام بدون کنکور دارند. ملاک این دانشگاهها برای ثبتنام، معدّل آخرین مدرک تحصیلی شماست. عکس بالا، چیزیه که در دفترچه کنکور 1402 نوشته شده.
الان کجاییم؟
خب تا اینجا مدلهای مختلف ورود به دانشگاه در رشته گرافیک رو گفتیم. یه اشاره کوچیک هم کردیم که کنکور 1402 تغییرات قابلتوجّهی داشته. حالا بیایین مفصّلتر بهش بپردازیم.
تغییرات کنکور رشته گرافیک
1. کنکور، دو مرحلهای شده
امسال قرار شده کنکور هنر مثل سایر رشتهها در دو مرحله برگزار بشه. زمان ثبتنام مرحله اول، 8 تا 14 آبان بود و ثبتنام مرحله دوم، 15 تا 21 فروردین 1402 انجام میشه.
توی این تغییرات جدید، تأثیر سوابق تحصیلی بیشتر از قبل در نظر گرفته میشن.
امسال میتونید در دو نوبت کنکور شرکت کنید. بالاترین نمرهی کسبشده با نمره سوابق تحصیلی و همچنین نمره آزمون عملی (با ضریب 12) ترکیب میشه و رتبه نهایی شما رو میسازه.
2. زیر گروهها حذف شدن
باید بدونید رتبه شما دیگه با ضریبهای مختلف مربوط به زیرگروه رشتهی مورد نظرتون لحاظ نمیشه؛ بلکه بر اساس رتبه کل، انتخاب رشته خواهید کرد.
3. دروس عمومی از کنکور حذف میشن
از سال 1402 به بعد، از 7 مورد امتحانی، 5 درس حذف شده (ترسیم فنّی، خلّاقیت موسیقی، خلّاقیت نمایشی، خواص مواد) و فقط 3 تا درس تخصّصی در کنکور دارید.
درواقع، سؤالات عمومی حذف و تأثیر درسهای عمومی به نمره سوابق تحصیلی منتقل شده.
نمره 5 تا از دروس عمومی سال دوازدهم (فارسی ۳ ، عربی، زبان قرآن 3، تعلیمات دینی ۳، زبان خارجی ۳ ، سلامت و بهداشت 3)، 26 درصد در رتبه کنکور شما تأثیر میگذارن.
با چه نمرهای در کنکور قبول میشیم؟
خب حقیقتش حرف دقیقی که نمیشه زد. اما میتونیم یه نگاهی به ظرفیت پارسال دانشگاهها بندازیم:
این درصدها، متعلق به رتبه 1 کنکور هنر سال 1401 هست:
و این هم رتبه 7 همون سال:
این رتبهها هم آخرین رتبههای مجاز برای انتخاب رشته بودند:
کل ظرفیت انتخاب رشته کنکور هنر سال 1401 اینقدر بوده:
اما دانشگاههای پرطرفدار چطور؟
این کارنامه آخرین نفریه که سال 1401 در دانشگاه تهران قبول شده:
لیست دانشگاه های دارای رشته گرافیک
لیست دانشگاه های دارای رشته گرافیک در فایل زیر آورده شده است. این لیست، معرفی دانشگاههای دارای کنکور و همچنین ظرفیتشون، مطابق دفترچه کنکور سال 1401 هست. شما حتماً یک بار به دفترچه کنکور سال مرتبط با خودتون مراجعه کنید تا از تغییرات احتمالی با خبر بشید.
در دانشگاهها، برای دانشجوهای مناطق محروم، دانشجوهای بومی مناطق درگیر بلایای طبیعی، دانشجویان بومی مناطق جنوب کرمان و بشاگرد استان خوزستان، سهمیههای خاصی در نظر گرفته شده.
برای اطّلاعات بیشتر در این رابطه به دفترچه راهنمای انتخاب رشته، بخش “آشنایی با سهمیههای مختلف در آزمون سراسری” در ص 19، و برای اطّلاع از دانشگاههای مرتبط و ظرفیتشون به صفحه 50 همین دفترچه مراجعه کنید.
دروس رشته گرافیک در دانشگاه
دروس رشته گرافیک در دانشگاه ها و چارت دروس و ترتیب قرارگیری واحدهای هر ترم در دانشگاهها کمی با هم متفاوتند. چارت درسی دانشگاههای فنی حرفهای و دانشگاههای غیرانتفاعی بیشتر شبیه هم هست و چارت درسی دانشگاه آزاد متفاوتتره.
اینجا سایت دانشکده هنرهای تجسّمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهرانه:
چارت درسی رشته ارتباط تصویری دانشگاه هنرهای زیبا
میتونید چارت درسی کارشناسی و حتی ارشد رشته ارتباط تصویری رو توش ببینید.
این هم لیست دروس کارشناسی ارتباط تصویری در دانشکده هنرهای تجسمی دانشگاه هنر اصفهان.
و این، چارت درسی رشته گرافیک در دانشگاه آزاد اسلامشهر.
بهترین دانشگاهها کدامند؟
معمولاً اولین گزینه برای همه هنرجوها، تحصیل در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهرانه.
دانشگاه الزهرا، شریعتی، علم و فرهنگ، دانشگاه هنر اصفهان، شیراز و تبریز، همگی جزو دانشگاههای پرطرفدار در این رشته هستند.
وسایل لازم برای رشته گرافیک در دانشگاه
وسایل لازم برای رشته گرافیک در دانشگاه تقریبا مشابه دوره هنرستان است و میتوان گفت تقریباً وسیلهی جدیدی نیاز نخواهید داشت.
شما باید سیستم الکترونیکیای داشته باشید که پاسخگوی کار با نرمافزارهای گرافیکی باشه. حالا میخواد کامپیوتر باشه یا لپتاپ و یا تبلت. غیر از این هم همون ابزار و لوازم هنری قبل، مثل انواع قلمو، تخته شاسی، انواع گواش و رنگ، دوربین عکاسی و … .
هزینه تحصیل
دورههای روزانه در دانشگاههای سراسری، رایگاناند. دوره شبانه (نوبت دوم) تفاوتی با دوره روزانه به لحاظ کیفیت آموزش نداره.
اگر در دوره شبانه ثبتنام کرده باشید، با هنرجوهای نوبت روزانه سر یک کلاس خواهید نشست؛ اما تنها تفاوتش در اینه که در دوره شبانه شهریه گرفته میشه.
غیر از دوره روزانه دانشگاه سراسری، سایر دانشگاهها مثل دانشگاه آزاد، پیام نور و غیرانتفاعی، پرداخت شهریه دارند. برای مثال شهریه پرداختی دانشگاه آزاد در سال 1402 در هر ترم، نزدیک به 6 میلیون تومنه.
در کنار اینها، برای تصمیمگیری بهتر در رابطه با این رشته، هزینه شارژ تجهیزات رو هم در نظر بگیرید!
بالاخره اینکه هزینه لوازم هنری روزبهروز داره گرونتر از قبل میشه، انکارناپذیره.
اما یک چیز رو هم فراموش نکنید: اگر توی این رشته فعال باشید و از خودتون پشتکار نشون بدید، خیلی زود میتونید هزینههایی که پرداخت کردید رو با کار کردن جبران کنید.
بازار کار رشته گرافیک و درآمد حاصل از آن
در حال حاضر بازار کار رشته گرافیک شرایط مناسبی دارد و کمتر شرکت یا سازمانی است که نیاز به گرافیست نداشته باشد. گرافیست ها نقش زیادی در پیشبرد اهداف بخش مارکتینگ سازمانهای کوچک و بزرگ دارند. از طراحی لوگو گرفته تا طراحی سایت و طراحی پوستر و ساختار محتوای سازمان در شبکه های اجتماعی و …
از این رو میتوان گفت که شرایط مناسبی برای بازار کار رشته گرافیک وجود دارند و گرافیست ها میتوانند بنا بر مهارت و علاقه خود در حوزههای متنوعی که در بازار کار این رشته وجود دارد فعالیت کنند. همچنین میتوانند به صورت پروژهای با شرکتهای ایرانی و حتی غیر ایرانی (به صورت ریموت و دورکاری) همکاری داشته باشند.
با توجه به این نیاز که در بازار کار برای این رشته وجود دارد، طبعا گرافیک دیزاینرها با توجه به مهارت و تجربه خود درآمد خوبی میتوانند کسب کنند و به مرور با افزایش تجربه و قوی تر کردن مهار و رزومه خود، درآمد آن ها نیز افزایش مییابد. همچنین این درصورت همکاری با شرکتهای خارجی، شانس کسب درآمد دلاری نیز در این حوزه وجود دارد.
بایدها و نبایدهای رشته گرافیک (نکتههایی که هرکسی به شما نمیگه)
اول) از دانشگاه، انتظارات رؤیایی نداشته باشید!
مثل هر رشتهی دیگهای، دانشگاه کعبهی آمال شما نیست. همهی انتظاراتتون رو برآورده نمیکنه و اصلاً ممکنه چیزی نباشه که انتظارش رو داشتید. ممکنه با شوق زیادی وارد دانشگاه بشید و دیدن تعداد زیادی از آدمهایی که برعکس شما هستن، براتون شوکه کننده باشه.
توی دانشگاه این کارها رو حتماً انجام بدید:
- شبکهسازی، چیزیه که دانشگاه فرصتش رو بهتون میده. توی دانشگاه شبکه افراد مشابهتون رو بشناسید. اونها باعث میشن مرتبطینشون رو هم بشناسید و اگر زرنگ باشد شما هم به اونها شناسونده میشید! یعنی آدمهای دیگه شما رو به آدمهای بیشتری معرفی میکنند.
اینطوری میتونید فرصتهای شغلی و یادگیری بیشتری پیش روی خودتون بسازید. افرادی رو پیدا کنید که بتونید ازشون سوالاتتون رو بپرسید و اشکالات کارتون رو بهبود بدید.
- مبانی رو خوب یاد بگیرید تا بتونید پایه تخصّصیتون رو قوی کنید.
- از دانشگاه انتظار یاددادن حرفهایِ همه نرمافزارهای مورد نیازتون رو نداشته باشید. نرمافزارهای زیادی هستند که به شما برای انجام کارها و هنرهای دیجیتال کمک میکنند.
خودتون باید از بینشون انتخاب کنید و همچنین خودتون باید برای یادگیریشون وقت و تمرکز بذارید تا حرفهای بشید. میدونید برای چی میگم؟:
دوم) رشتهی گرافیک پر از رقیبه
گرافیک، رشتهی پرطرفداریه. افراد زیادی هر ساله واردش میشن. بنابراین باید تلاش کنید تا از بین رقبای بیشمارتون شناخته بشید. هر تخصصی از رشته گرافیک رو نگاه کنید، کلّی آدم خِبره توش هست و شما باید بتونید از بین بقیه، توجّه مشتریها رو به خودتون جلب کنید.
اصلاً یکی از اهدافتون باید این باشه که نشه براتون جایگزین پیدا کرد! ممکنه بقیه فکر کنند رشتههای هنری، سادهتر هستند اما حداقل شما دیگه میدونید برای برنده شدن در این بازیِ پررقیب، چقدر باید از خودتون لیاقت و خلّاقیت نشون بدید.
یک نکتهمهم، درک معنا در مفاهیم بصریه:
اگر بتونید توی رشته گرافیک در دانشگاه، در کنار بالابردن مهارت فنی و تخصصیتون مطالعات جانبی مثل فلسفه یا تاریخ هنر و… داشته باشید، میتونه کمککننده باشه.
اول، همه گرایشها رو امتحان کنید، بعد تخصّصی پیش برید:
ممکنه در طول تحصیل، احساس کنید از بین تخصّصهای مختلفِ گرافیکی، به طراحی لوگو، یا پوستر، یا چاپ و بستهبندی و… علاقه بیشتری دارید. اما برای تصمیمگیری عجله نکنید.
اول سعی کنید در همه حوزهها کار کنید تا با چالشهای خاص هر حوزه آشنا بشید. بعد از اون تصمیمگیریتون خیلی واقعبینانهتر خواهد شد.
یه پیشنهادی دارم؛ جنرال دیزاینر بشید:
میتونید برای درگیر شدن با چالشها، توی یک شرکت بهعنوان جنرال دیزاینر یا همون گرافیستِ همهکاره، کار کنید.
شرکتها برای بسترهای رسانهای، طراحی لوگو، سربرگ و ست اداری، دیزاین مجموعه، طراحی پوستر و خیلی کارهای دیگه به گرافیست نیاز دارند. اینطوری از همهچیز در حد قابلقبولی یاد میگیرید و با همه گرایشهای گرافیکی به اندازه کافی دستوپنجه نرم میکنید.
بعد به مرور، یک حوزه خاص رو انتخاب کنید. وقتی سعی کنید مهارتتون رو متمرکز به یک حوزه خاص کنید، شانس شناختهشدن بیشتری پیدا میکنید و برند شخصیتون شروع به شکلگیری میکنه.
رزومه بسازید:
دیدن نمونهکارهای شما برای مشتری خیلی مهمه. از همون ابتدا هرجا و پیش هرکس کار میکنید، ازش رزومه بسازید. تجربیاتتون رو در بسترهای مجازی به اشتراک بذارید و اجازه بدید آدمها شما رو بشناسند. از جادوی اینترنت و فرصتهایی که در اختیارتون قرار میده، اصلاً غافل نشید!
مثلاً لینکدین یکی از بهترین بسترهاییه که افراد میتونن شغل و مهارتهاشون رو ارائه بدن و کاریابی کنن.
پورتفولیو بسازید:
اگر بستری برای جمعآوری نمونهکارهاتون نداشته باشید، پس مشتری چطور باید به شما اعتماد کنه؟
برای معرفی کارهاتون پیج بزنید و پورتفولیو بسازید. روی این لینک کلیک کنید تا با پورتفولیو و نحوه ساختش بیشتر آشنا بشید:
خودتون رو برای سروکلّهزدن با آدمها آماده کنید!
شما توی این رشته، همیشه باید در تلاش برای درک مشتری باشید.
گاهی ممکنه مشتری خودش هم ندونه دقیقاً چی میخواد. باید بتونید آدمها رو درک کنید و اونها رو به چیزی که میخوان راهنمایی کنید.
خودتون رو برسونید!
این رشته مدام در حال پیشرفت و بهروزرسانی خودش و زیرشاخههاشه. باید سعی کنید با علم روز پیش برید و خودتون و اطّلاعاتتون رو بهروزرسانی کنید.
در رابطه با رشته گرافیک چیا گفتیم؟
- چرایی ورود یا عدم ورود به دانشگاه در رشته گرافیک رو توضیح دادیم.
- مدلهای مختلف ورود به رشته گرافیک در دانشگاه رو بررسی کردیم.
- دانشگاههایی که در دفترچه کنکور 1402 رشته گرافیک داشتن رو دیدیم.
- گفتیم کدوم دانشگاهها پرطرفدارترند.
- در مورد هزینههای رشته گرافیک در دانشگاه صحبت کردیم.
- و در نهایت نکاتی رو متذکر شدیم که ممکنه هرکسی بهتون نگه!
یکسری از نکاتی که در انتها نوشتم، از دوستانم که رشته گرافیک میخونند شنیده بودم. بخشیش هم برگرفته از وبینار آشنایی با زیرشاخههای تخصصی طراحی گرافیک بود.
پیشنهاد میکنم وقت بذارید و وبینار رو ببینید.
امیدوارم کمک کرده باشم تا بتونید با رشته گرافیک در دانشگاه بیشتر و دقیقتر آشنا شده باشید و در نهایت انتخابهای درستی کنید.
و آرزو میکنم یه روز اسم شما بهعنوان یکی از افراد معروف در این رشته سرِ زبونها باشه!
مطالب مرتبط
توی این مطلب، گرافیک رو به عنوان یکی از پردرآمدترین رشتههای هنری معرفی کردیم:
هنوز هم برای ورود به این رشته شک داری و تا حالا تست شخصیتشناسی هم ندادی؟ اصلاً بدون دیدن نتیجه آزمون شخصیتشناسی تصمیمگیری نکن:
در صورتی که میخوای فعالیتت رو در این رشته به صورت فریلنسری ادامه بدی اینجا سایتهای ایرانی و خارجیای که میتونی توش فعالیت کنی بهت معرفی شده:
اگر هنوز هم در مورد اینکه پورتفولیو چیه و چطور میشه ساختش اطلاعات میخوای، برو توی این لینک:
اگر چیزی از قلم افتاده میتونی کامنت بذاری و بپرسی.
اگر سایت یا پادکستی مخصوص گرافیستها پیدا کردی، یا محل خاصی برای جمعشدن گرافیستها میشناسی، یا اگر منابع و اساتید خوبی برای یادگیری دروس و نرمافزارها میشناسی، معرفی کن.
اصلاً بگو چیا رو ننوشتم یا بگو سوالت چیه تا جواب بدم.
در این بحث با همدیگه مشارکت کنید!
“خوشحال میشم نظراتتون رو بخونم و پاسخ بدم”