پیدا کردن شغل مناسب، کشف علایق و این‌که از کجا بفهمیم به چه شغلی علاقه داریم، همیشه از دغدغه‌های انسان بوده است.
به نقل از مقاله‌ی ” شغل مناسب من چیست “ مهم‌ترین عوامل برای انتخاب شغل، علاقه، مهارت و نیاز بازار است.
اما از نظر من بین این سه فاکتور، شناخت علاقه‌ی شغلی از همه مهم‌تر است؛ چون وقتی آدم به کاری علاقه داشته باشد، سریع در آن مهارت پیدا می‌کند.
بدون علاقه، انجام دادن کارها حتی با حقوق و مزایای عالی، بعد از مدتی برایمان سخت و دشوار خواهد شد.
پس باید سعی کنیم در مسیر علایقمان برای خود شغل مناسبی پیدا کنیم.
در این مطلب به شما کمک می‌کنم تا با روش‌های ساده و کاربردی، علایقتان را شناسایی کنید و بتوانید پاسخ مناسبی به این سوال که “از کجا بفهمیم به چه کاری علاقه داریم” بدهید.
در این مطلب، که براساس مطالعات و تجربیات من است، مواردی که باید در کشف علایقتان باید به آنها توجه کنید را به شما معرفی می‌کنم:
- در بچگی از چه کارهایی خوشتان می‌آمد؟
- چه چیزی را واقعا دوست دارید؟
- از هم‌نشین خوب غافل نشوید.
- ترکیب علایق با یکدیگر، معجونی ارزشمند!
- علایقتان را تجربه کنید.
- رابطه‌ی رضایت شغلی و علاقه.
- از روی استعدادهایمان تقلب کنیم.
1. در بچگی از چه کارهایی خوشتان می‌آمد؟
از کجا بفهمیم به چه شغلی علاقه داریم؟
کافیست روزهای خوش بچگیتان را به یاد بیاورید. در آن روزها از انجام چه کاری خسته نمی‌شدید؟
نقاشی کردن، با عروسک‌ها بازی کردن، خمیر بازی یا…
از والدینتان بپرسید که با خرید چه وسیله‌ای در روزهای کودکی خوشحالتان می‌کردند؟ گردش در چه نقاطی باعث شادی شما می‌شد؟ چه کارتون‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی شما را میخکوب می‌کرد؟
علاقه مثل پیاز لایه‌لایه است:
درصد زیادی از شخصیت ما در روزهای کودکی‌مان شکل می‌گیرد. با کمی جستجو در روزهای خوب کودکی، سر‌نخ‌ها و اطلاعات ارزشمندی در ارتباط با خودمان بدست می‌آوریم و می‌توانیم به سوال “چگونه بفهمیم که به چه شغلی علاقه داریم” پاسخ دهیم.
در واقع با این کار لایه‌های عمیق علایقمان را کشف می‌کنیم.
2. چه چیزی را واقعاً دوست دارید؟
یک‌بار با خودمان روراست باشیم. فارغ از خواسته‌های پدر و مادر، انتظارات اطرافیان، جایگاه اجتماعی دهن‌پر‌کن، موقعیت شغلی و … چه چیزی را واقعاً دوست داریم؟ برای انجام چه کاری واقعاً اشتیاق داریم؟
در حال انجام چه کاری زمان را فراموش می‌کنیم؟
منظورم دقیقاً همین چیزی هست که الآن بدون مکث و فکر کردن به ذهنتان رسید. 🙂
چه چیزی شما را به وجد می‌آورد؟ تصور کنید که در دوران پیری هستید و نوه شما از شما می‌پرسد:
« اگر به گذشته برگردید چه کاری را انجام می‌دهید/نمی‌دهید؟ چه چیزی را تغییر می‌دهید؟ »
پاسخ شما چیست؟ آیا تابه‌حال به این موضوع فکر کرده‌اید؟
اگر می‌خواهید جواب این سوال را با حسرت ندهید، پیشنهاد می‌کنم از الآن به این سوال فکر کنید.
بیشتر بخوانید: تست رغبت‌سنج شغلی آنلاین
3. از هم‌نشین خوب غافل نشوید.
اگر می‌خواهید پاسخ سوال “از کجا بفهمیم به چه شغلی علاقه داریم” را بدانید، با آدم‌هایی معاشرت کنید که به علایقشان رسیده‌اند و در آن زمینه فعالیت می‌کنند. ارتباط با چنین افرادی شما را به فکر وا می‌دارد که “علاقۀ من چیست” ؟
این‌گونه افراد می‌توانند نیروی محرک شما برای شناخت علایقتان باشند.
امام علی (علیه السلام):
برترین دوست و برادر تو کسی است که در کار خیر سبقت گیرد و تو را هم به سوی خیر بکشاند، و تو را به نیکی فراخواند و یاری کند.
میزان الحکمة جلد 1 صفحه 57 حدیث 267
4. ترکیب علایق با یکدیگر، معجونی ارزشمند!
ممکن است به چند فعالیت علاقه داشته باشید؛ در این صورت بین علایقتان کدام را انتخاب می‌کنید؟
سعی کنید علایق مختلفتان را به یکدیگر ربط دهید. با این کار بیشتر از فعالیتی که انجام می‌دهید لذت می‌برید.
گاهی اوقات ممکن است با تطبیق دادن علایقتان با یکدیگر، یک نوآوری و کشف تازه انجام دهید.
منظورم این است که علایقتان را با هم ترکیب کنید و همۀ آنها را دوست داشته باشید.
دیدن ویدئوی زیر را به شدت به شما افراد چند پتانسیلی پیشنهاد می‌کنم.
البته در بعضی مواقع ترکیب علایق امکانپذیر نیست؛ مثلاً شاید شما فردی باشید که به اسکی روی یخ و آشپزی علاقه دارید.
در این مواقع سعی کنید علاقه‌ای را دنبال کنید که شرایط رسیدن به آن ملموس‌تر باشد. مثلاً در این مثال اسکی روی یخ در شهرهایی که ما زندگی می‌کنیم خیلی جوابگو نیست و بازار کار مناسبی هم ندارد.
همچنین باید به این نکته توجه کنید که شاید به کارهای زیادی علاقه داشته باشید اما در نگاه اول باید توجه کنید که کدام‌یک از این علایق برای شما جنبه سرگرمی دارند و کدامشان را می‌توانید به عنوان شغل در نظر بگیرید.
قطعاً وقتی به علایقمان به چشم یک شغل نگاه کنیم، مسائلی مثل درآمد و … هم حائز اهمیت می‌شوند.
بیشتر بخوانید: کشف استعداد شغلی
5. علایقتان را تجربه کنید.
یکی از بهترین راه‌ها برای شناخت علاقه شغلی، تجربه کردن علایق است.
خاطره‌ای از دوران کودکی من:
من وقتی که بچه‌تر بودم خیلی دوست داشتم دکتر بشم، اصلاً یکی از بازی‌های بچگیم این بود که الکی روی کاغذ خط خطی کنم، امضا بزنم و نفر بعدی را صدا کنم.
عینکی نبودم ولی عینک الکی برای دکتر شدنم داشتم. حتی یک مهر هم دارم که اسمم روش نوشته شده!
ولی وقتی بزرگ‌تر شدم، دیدم که من اصلاً طاقت دیدن خون ندارم!
همان جا بود که روپوش سفیدمو درآوردم و از کار استعفا دادم.😊
با تعریف این داستان می‌خواستم به این نتیجه برسم:
ما باید علایقمان را لمس کنیم.
چگونه؟
در مورد علایقمان کتاب بخوانیم، جستجو کنیم، در سایت‌های کاریابی بگردیم تا ببینیم افرادی که در حوزه‌ی علاقه‌ی ما کار می‌کنند چه مهارت‌هایی دارند. آیا ما آن مهارت‌ها را بلدیم یا علاقه به یاد گرفتنش داریم؟
از تجربیات کسانی که در حوزه‌ی شغل مورد علاقه‌ی ما کار می‌کنند کمک بگیریم.
پیشنهاد می‌کنم برای شناخت علاقه شغلی پادکست‌های سایت کارنکن را گوش کنید. متخصصین شغل‌های جذابی در این پادکست صحبت کردند و تجربیاتشان را در اختیار ما قرار دادند.
6. رابطه‌ی رضایت شغلی و علاقه:
یکی از موارد مهم برای پیدا کردن پاسخ سوال «چطور بفهمیم که به چه شغلی علاقه داریم»، توجه به مسئله‌ی رضایت شغلی است.
همه‌ی ما آدم‌ها به شغلی علاقه داریم که از کار کردن در آن رضایت شغلی داشته باشیم.
حال این سوال پیش می‌آید که رضایت شغلی چیست و چگونه بدست می‌آید؟
رضایت شغلی در گرو سه فاکتور زیر است:
- معنا بخشی یک شغل.
- آزادی‌بخشی یک شغل.
- شادی‌بخشی یک شغل.
وقتی یک شغل برای ما معنی دارد که در آن:
- افزایش حقوق و درآمد خوب داشته باشیم.
- برای ترفیع درجه تلاش کنیم.
- در خودمان تغییرات خوب ایجاد کنیم و احساس کنیم فرد مفیدی هستیم.
- در شغلمان به علایقمان بپردازیم.
- استعدادهایمان را در زمینه‌ی شغلمان بکار ببریم.
آزادی‌بخش بودن یک شغل به چه معناست؟
واضح است. کاری که احساس نکنیم ما را به خود محدود کرده و حال یک اسیر را داریم.
فریلنسینگ (دور کاری با ساعت کاری منعطف) نمونه‌ی بارز آزادی‌بخش بودن یک شغل است.
شادی‌بخشی یک شغل به چه معناست؟
تابه‌حال مشغول فعالیتی بودید که اصلاً یادتان برود ساعت چند است و چند ساعت است چیزی نخورده‌اید؟
این یعنی شادی‌بخش بودن یک شغل.
مجموع تمام این موارد است که باعث می‌شود شما از کاری که انجام می‌دهید رضایت داشته باشید.
در مقالۀ رضایت شغلی یک پرسش‌نامه هم هست که می‌توانید میزان رضایت خود را از شغلتان محک بزنید.
بیشتر بخوانید: نقشه راه کسب درآمد در منزل
7. از روی استعدادهایمان تقلب کنیم.
کلیفتون می‌گوید:
هرکدام از ما حداقل پنج استعداد درونی داریم که باید آنها را کشف کنیم.
آیا تابه‌حال به این فکر کرده‌اید که در چه کاری بیشتر از بقیه‌ی کارها مهارت دارید؟ چه کاری را با سرعت بیشتر و کیفیت بهتری نسبت به دیگران انجام می‌دهید؟
معمولاً ما به کاری علاقه‌مند می‌شویم که در آن استعداد داریم.
چرا؟!
چون کاری که در آن استعداد داریم را زودتر از بقیه‌ی کارها یاد می‌گیریم و در آن مهارت پیدا می‌کنیم.
افراد بامهارت هم بیشتر از دیگر افراد در معرض دید هستند و بیشتر تشویق می‌شوند.
تشویق زیاد به ما احساس مفید بودن می‌دهد و مجموع این فرایندها باعث می‌شود ما به کاری که انجام می‌دهیم علاقه‌مند شویم.
پس استعدادیابی مرحله‌ی مهمی در کشف علایقمان است؛ زیرا اکثراً علایق و استعدادهای ما با یکدیگر رابطه‌ی مستقیم دارند. این‌که ما از کجا بفهمیم به چه شغلی علاقه داریم، کاملاً با استعدادهایمان در ارتباط است.
بیشتر بخوانید: چرا باید استعداد خود را بشناسید؟
آیا استعدادیابی زمان مشخصی دارد؟
برای استعدادیابی سن‌و‌سال مشخصی را در نظر نمی‌گیرند. اما بهتر است که در دوران کودکی استعداد و مهارت‌های ما کشف شود تا زمان بیشتری برای رشد کردن در زمینه‌ی استعدادمان داشته باشیم.
همچنین از مزایای استعدادیابی در سنین کم می‌توان به سردرگم نشدن در سنین نوجوانی اشاره کرد.
همه‌ی ما در یک سنی به دنبال پیدا کردن خودمان هستیم. سوالات زیادی برایمان پیش می‌آید که اگر نتوانیم خود را در این برهه بدرستی مدیریت کنیم، ممکن است این سردرگمی و بلاتکلیفی سال‌های سال همراه ما بماند.
اما این حرف‌ها به این معنی نیست که اگر سنمان بیشتر بود دیگر فرصت‌ها را از دست داده‌ایم و نمی‌توانیم به دنبال علایق و استعدادمان برویم؛ به قول معروف: «ماهی را هروقت از آب بگیری تازه هست.»
بیشتر بخوانید: استعداد چیست، راز درون انسان‌ها
چگونه استعدادیابی کنیم؟
- مراجعه به مشاوران شغلی.
- تست‌های استعدادیابی.
- خودمان، خودمان و باز هم خودمان (کس نخارد پشت من…).
مراجعه به مشاوران شغلی:
در چه زمانی می‌توان به مشاور شغلی مراجعه کرد؟
- اگر هنوز وارد بازار کار نشده‌ایم و برای ورود و انتخاب یک شغل سردرگم هستیم.
- اگر سن کمتری داریم و برای انتخاب رشته‌ی تحصیلی و آینده‌ی شغلی نیاز به کمک داریم.
- اگر از شغل فعلی خود ناراضی هستیم و به‌دنبال تغییر شغل هستیم.
تست‌های استعدادیابی:
می‌توانید برای شناخت تیپ شخصیتی خود از تست mbti استفاده کنید.
می‌توانید از مطلب تست شخصیت شناسی شغل مناسب نیز استفاده کنید و با استفاده از تست‌های متنوعی که در این مطلب معرفی کرده‌ایم، شغل مناسب خودتان را پیدا کنید.
همچنین می‌توانید از تست استعدادیابی جانسون اوکانر استفاده کنید. در این مقاله هم تست‌های متنوع استعدادیابی به شما معرفی شده‌است. همچنین می‌توانید به کتاب “۵ نقطه قوت برتر خود را بشناسید” مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: تست رغبت‌سنج استرانگ
خودمان، خودمان و باز هم خودمان:
اکتفا کردن به مشاور و تست استعدادیابی کار درستی نیست. بهترین کسی که می‌تواند ما را در این زمینه همراهی کند خودمان هستیم.
پس باید در برابر حرف‌های مشاور و دیگران هوشیار باشیم. نباید دست‌به‌سینه منتظر باشیم تا شغل مناسب ما از آسمان نازل شود یا نباید فکر کنیم که هرچیزی که مشاور یا تست استعدادیابی می‌گوید به دور از خطاست.
ما باید سعی کنیم خودمان شغل مناسبمان را خلق کنیم و تنها از مشاوران و تست‌های شغلی کمک بگیریم.
ایسی؛ برنده‌ی جایزه‌ی تد 2015 می‌گوید:
«کسانی که برای پیدا کردن کار جنگیده‌اند، نسبت به آن شور و شوق خاصی دارند. این‌ها کسانی هستند که برای بیدار شدن از خواب و سرکار رفتن، اشتیاق و هیجان دارند.»
در یک کلام، نگذاریم اطرافیان بر ذهن و تصمیم‌گیری ما مسلط شوند و چیزی را بر ما القا کنند. حالا این اطرافیان می‌توانند مشاور، دوست، خانواده و… باشند.
مثال خوب برای این قضیه داستان آرایشگاه است. وقتی در آرایشگاه هستیم و آرایشگر موهای ما را کوتاه می‌کند، بعد از تعریف و تمجید و گفتن جملۀ “چقدر بهت میاد”، اصلاً متوجه نمی‌شویم که آیا این همان مدلی هست که می‌خواستیم یا نه! وقتی که به خانه می‌رسیم تازه متوجه می‌شویم کسی بر تصمیم‌گیری ما اثر گذاشته.
پس در جلسه مشاوره بیشتر خودمان حرف بزنیم و از شرایط زندگیمان بگوییم تا پیشنهادات بهتر و مناسب‌تری بشنویم.
در کنار پیدا کردن استعداد شغلی، بسیار مهم است که آن شغلی که در آن استعداد داریم، بازار کار هم داشته باشد. اگر بازار کار خواستار شغل مورد علاقه ما نباشد، چطور می‌توانیم از آن پول در بیاوریم؟
ما در مقاله بهترین شغل‌های 10 سال آینده جهان مشاغلی را معرفی کردیم که آینده را می‌سازند و افق بسیار روشنی در انتظار آن‌هاست. پیشنهاد می‌کنیم که آن را مطالعه کنید و ببینید کدام یک از این 10 شغل نام برده شده، منطبق با استعداد شما می‌باشد.
در ویدئوی زیر به ما گفته شده چگونه بفهمیم که به چه شغلی علاقه داریم؛ پیشنهاد می‌کنم آن را تماشا کنید.
بیشتر بخوانید: استعداد یابی شغلی
تجربه‌ی تلخ من از مشاوره‌ی تحصیلی سال کنکور:
من هیچ بینشی نسبت به هیچ‌کدام از رشته‌ها نداشتم. واقعا نمی‌دانستم که باید چگونه انتخاب رشته کنم، نمی‌دانستم به چه رشته‌ای علاقه دارم! شما هم اگر کنکوری باشید یا این سال‌ها را گذرانده باشید، متوجه سردرگمی من در آن سال‌ها می‌شوید.
هر استادی که از مزایای یک رشته که تجربه‌ی خودش بود تعریف می‌کرد، من با خودم می‌گفتم پس این رشته، رشته‌ی خوبی هست. حتی به یاد دارم که وقتی دیگران از من می‌پرسیدند به چه رشته‌ای علاقه داری؟ جواب قاطعی نداشتم. هر بار یک رشته را اسم می‌بردم.
خلاصه وقت انتخاب رشته شد و من به سفارش یکی از دوستانم پیش یک مشاور به اصطلاح خوب رفتم و پول زیادی هم دادم. البته این حرف‌ها فقط تجربه‌ی من هست و قطعاً تمامی مشاوران این‌گونه نیستند.
ایشان اصلاً حرف‌ها و تجربیاتشان به‌روز نبود. در مورد تمام رشته‌ها هم اطلاعات کاملی نداشتند.
دست‌بر‌قضا من رشته‌ای قبول شدم که در نگاه اول اصلاً به آن علاقه نداشتم و فکر می‌کردم رشته‌ی خوبی نیست و آن‌را در انتخابا‌های آخر قرار داده‌بودم. از آن روزها دو سال می‌گذرد و من به رشته‌ی خودم علاقه‌مند شدم و فهمیدم که نگرش من به این رشته و تمامی رشته‌های دیگر، کاملاً قدیمی بود.
حال اگر به 2 سال پیش برگردم…
- با اطرافیانم که دانشجو و فارغ‌التحصیل هستند صحبت می‌کنم.
- در اینترنت بیشتر سرچ می‌کنم.
- از تجربیات واقعی آدم‌ها استفاده می‌کنم.
یادمان باشد که هیچکس اندازه‌ی خودمان برای ما دل نمی‌سوزاند.
حال که استعدادمان را کشف کردیم، باید به دنبال تقویت کردن آن برویم و به فکر مهارت‌آموزی باشیم.
امیدوارم که با خواندن این مطلب توانسته باشید شغل مورد علاقۀ خود را پیدا کنید. 🙂
مطالب مرتبط برای شناخت علاقه شغلی:
از کجا بفهمیم که به چه کاری علاقه داریم؟
- با شناخت استعدادهایمان
- با شناخت انواع هوش و استعداد (راهنمای کامل شناخت ۰ تا ۱۰۰ انواع هوش)
- تست استعدادیابی کلیفتون همراه با تحلیل نتیجه
حالا شما بگویید که از کجا بفهمیم به چه شغلی علاقه داریم؟
آیا نکات بالا به شما برای شناخت علاقه شغلی کمک کرد؟
خوشحال می‌شویم نظراتتان را بشنویم. 😊
محصولات آموزشی
ویدئو ها و مطالب خیلی کمک کننده بودند
خدا قوت❤
بسیار بسیار ممنون و سپاس گزارم از این همه مطالب مفید و عالی.
فوق العاده هستین شما
سلام . من متون زیادی خوندم که نوشته بودن به دنبال علاقتون برید .تکلیف کسی که نمیدونه علاقش چیه واقعا چیه؟
نمیتونم متوجه بشم چی دوست دارم…
سلام، حتما وبینار رایگان «علاقه همه چیز نیست» رو ببینید. از منوی اصلی سایت در دسترسه.
عالی.تشکر
عالی بود واقعا عالییی
اونفیلم چند پتانسیلی باحال بود منو یکم از سردرگمی دراورد
خیلی خیلی ممنونم ازتون بخاطر مطالب جامع و کاملی که نوشتید.
مطالب عالی بود به ذهن پر از هیجان و شلوغ من کمک کرد واقعا عالی بود جالبه که طبق گفته ی شما که گفتی راجب شغلی که میخوای اطلاعات بیشتری کسب کن و بهش فکر کن رو عملی کردم و فهمیدم به خیلی از شغل ها اصلا علاقه و شوروشوقی نداشتم و فقط الکی ذهنمو شلوغ کرده بودن.ممنونم واقعا سلامت و‌موفق باشی بهترین
رها جان خیلی خوشحالم که مطالب برات مفید بوده. امیدوارم مسیر شغلی خودتو پیدا کنی و بدرخشی 🙂