- من در چه زمینهای استعداد دارم؟
- چگونه استعداد خود را کشف کنم؟
- استعداد من در چیست؟
- یا اصلا استعداد چیست؟
- استعدادیابی چیست؟
- ” با استعداد ” به چه کسی میگویند؟
اینها سوالاتی است که شاید برای شما هم پیش آمده باشد، در این مطلب علاوه بر پاسخ به این سوالات درباره استعداد، مهارت و توانایی خواهید خواند.
همه ما وقتی حرف از استعداد میشود، به احتمال زیاد جملاتی از این دست را خواهیم گفت و یا از دیگران میشنویم:
من استعداد خوانندگی دارم. بچه من استعداد ریاضی دارد. استعداد حفظ کردنی، استعداد نقاشی استعداد بازیگری، استعداد فهمیدنی.
اما آیا مفهوم استعداد به درستی در ذهن ما وجود دارد؟
شاید جالب باشد که بدانید حتی احساس مسئولیت و یا حس همدلی نوعی استعداد است، اما استعدادی به نام استعداد حفظ کردنی نداریم!
در این مطلب خواهیم خواند که:
- استعداد چیست؟
- چگونه میتوانیم استعدادهای خود را کشف کنیم؟
- انواع تستهای استعدادیابی کداماند؟
- در آخر هم به دو نکته در مورد استعداد اشاره خواهد شد.
پس از خواندن این مطلب، پاسخ این سوال را پیدا میکنید که “استعداد من چیست؟” و همچنین خواهید فهمید که چگونه میتوانید استعدادهای خود را بکار بگیرید.
۱- استعداد چیست؟

اغلب همه ما فکر میکنیم که میدانیم استعداد به چه معنی است. بعضی آن را مترادف با “هوش” و بعضی مفهوم آن را با کلمههایی مثل ورزشکاری، هنرمندی و … نزدیک میدانیم.
خانم آنجلا داکورس (Angela Duckworth) روانشناس آمریکایی در مورد استعداد میگوید:
استعداد سرعتی است که با تلاش بهتر میشود. مثلا سرعت پیشرفت شما در فوتبال، استعداد فوتبال شماست؛ سرعت پیشرفت در ریاضی، استعداد ریاضی شماست.
در واقع استعداد یعنی یادگیری یک مهارت با صرف انرژی کمتر، در زمان کمتر.
مثالی آشنا دوران مدرسه است. کسانی دروس ریاضی را زود و البته خوب یاد میگرفتند. تعدادی هم از زنگ ریاضی بیزار بودند. چیزی که ما میدانستیم این بود که گروه اول در ریاضی استعداد داشتند و گروه دوم، نه!
آیا این به این معناست که کسانی که در ریاضی مستعد نیستند، به هیچ وجه ریاضی را یاد نمیگیرند؟
این تفکر تا چه حد درست است؟
آیا کسانی که در هیچ یک از دروس مدرسه استعداد نداشتند، اساسا آدمهایی بی استعداد بودند؟
یا آنهایی که سریع یاد میگرفتند و نمرات بالایی داشتند، نابغه؟
سفالگری در لالجین استعداد نیست!
در واقع استعداد مقایسهای بین افراد یک جامعه است. به بیان دیگر مقایسه در سرعت یادگیری در یک حوزه خاص نسبت به سرعت یادگیری دیگر افراد جامعه در آن حوزه است. اما برای مثال اگر در جامعهای خوش صدا زندگی کنید، صدای زیبای شما دیگر استعداد محسوب نمیشود. پس اگر همه سطح استعداد بالایی داشته باشند، سطح میانگین استعداد بالاست. پس برای با استعداد بودن باید خیلی خیلی با استعداد باشید!

لالجین شهر سفالی استان همدان است که پیشه اکثر افراد در این شهر سفالگریست. با استعداد خوانده شدن در لالجین در زمینه سفال به این آسانیها میسر نمیشود.
۲- چگونه استعدادهای خود را کشف کنیم؟
واقعیت این است که به هر حال ژنتیک مهم است. هر آدمی با یک سری استعداد به دنیا میآید و باید این استعدادها را کشف کند. اما یافتن پاسخ درستی برای این سوال که ” استعداد من چیست ” همیشه ساده نیست.

در ادامه ۳ راهکار برای کشف استعداد درونی به شما معرفی میشود:
- اگر از کاری بیشتر از سایر کارها لذت میبرید، دقت کنید! شاید استعداد شما همین باشد. بنابراین یکی از راههای کشف استعداد درونی تجربه کارها و فعالیتهای مختلف است. با آغوش باز به استقبال چالشهای جدید بروید، اینگونه شانس کشف استعداد خود را چندین برابر میکنید. از تجربه کردن غافل نشوید!!!
- اگر در کاری بهتر و با سرعت بیشتری از دیگران پیشرفت میکنید، خب شما در آن زمینه با استعداد هستید!
- با در نظر گرفتن سن، یکی دیگر از راهها (دقت کنید و نه تنها راه) کشف استعداد کمک گرفتن از انواع تستهای استعدادیابی است. اما اگر آقا یا خانم الف از کاری که انجام میدهد لذت میبرد و درآمد خوبی هم دارد، دیگر چه نیازی به تست برای کشف استعداد است؛ او در زمینه خودش استعداد دارد.
در ادامه تستها و نظریههایی معرفی شدهاند که به افراد در کشف استعداد ها و شناخت خود کمک خواهد کرد.
۳- انواع تستهای استعدادیابی
انسان خیلی پیچیده است و ابعاد متعدد بسیاری دارد؛ به همین دلیل پاسخ به این سوال که “من در چه زمینهای استعداد دارم؟ ” به سادگی پیدا نمیشود. در طی سالها دانشمندان و روانشناسان زیادی روی موضوع استعداد در انسان تحقیق و بررسی کردهاند. هر یک به جنبههای متفاوتی از انسان و استعدادهایش نگاه کردهاند.

- برای مثال کلیفتون تمام استعدادها را ۳۴ مورد میداند و میگوید که هر انسان در ۵ مورد از این ۳۴ مورد با استعدادتر است. او این ۵ مورد را ۵ نقطه قوت برتر میداند.
برای مطالعه ۳۴ تم استعداد کلیفتون و انجام تست استعدادیابی کلیفتون (گالوپ) روی دکمه زیر کلیک کنید:
- یا جانسون اوکانر، استعدادها را از وجه کاملا متفاوتی میبیند. طبق نظریه او، ۱۲ نوع استعداد وجود دارد که البته ماهیت آنها با نوع استعدادهایی که کلیفتون معرفی کرده، کاملا متفاوت هستند.
برای آشنایی با ۱۲+۲ استعداد معرفی شده توسط بنیاد استعدادیابی جانسون اوکانر روی دکمه دکمه زیر کلیک کنید:
- در تست هالند شش سبک استعداد معرفی میشود، که در نتیجه تست خواهید فهمید که در هر یک از شش زمینه چقدر استعداد دارید.
برای آشنایی با تست رغبتسنجی هالند و انجام تست روی دکمه زیر کلیک کنید:
- اما گاردنر، استعدادها را به هوش ۸ گانه تقسیم کرده است.
برای آشنایی با ۸ هوش اصلی و انجام تست هوش گاردنر روی دکمه زیر کلیک کنید:
نوع دیگر نگاه به استعداد هم وجود دارد که کاملا متفاوت از موارد بالا نیست. شاید ترکیبی از نتایج تست ها و نظریات مختلف باعث ایجاد این نوع از استعدادها میشود.
مثل کسی استعداد خوبی در فوتبال دارد. این دقیقا استعداد فوتبال نیست که آن شخص دارد؛ بلکه طبق هوش ۸ گانه گاردنر او هوش اندامی و جنبشی دارد، پس به طور کلی در ورزش مستعد است. طبق تست کلیفتون، رقابتی است، پس اهل رقابت و مسابقه دادن است. طبق نظریه اوکانر تجسم فضایی خوبی دارد و خوب میتواند حرکات و موقعیت توپ را پیشبینی کند.
پس مجموعه این استعدادها همان چیزهایی است که یک بازیکن فوتبال به آنها نیاز دارد و در نهایت میتواند بگوید، یکی از استعداد های من فوتبال است.
اما آیا همه اینها برای موفقیت در زمینه فوتبال کافی است؟
۴- دو نکته در مورد استعداد
۴-۱ استعداد و لذت زندگی
میدانید تنها انگیزه بشر برای زندگی چیست؟
لذت بردن! من هم وقتی برای اولین بار این پاسخ را از در یک سخنرانی از یک روانشناس متبحر شنیدم، تعجب کردم.انتظار داشتم مفهومی پیچیدهتر را در پاسخ بشنوم.
اما واقعیت دارد. او میگفت کسی که درس میخواند و برای رسیدن به هدف تحصیلیاش تلاش میکند، در انتظار رسیدن به لذت است و چه بسا در مسیر تحصیل نیز از تلاشش لذت میبرد.
یا کارگری که ساعات طولانی در روز را به کار و زحمت میگذراند، در انتظار لذت بهرهمندی خانوادهاش است.
خلاصه که اگر از این دید نگاه کنیم، انگیزه همه ما برای انجام هر کاری لذت بردن است.
اما این حرف ها چه ارتباطی با استعداد دارد؟!
استعداد کمک میکند که از کاری که انجام میدهیم لذت ببریم، دلیلش هم صرف وقت و زحمت کمتری است که برای مشاهده ثمره تلاشهایمان صرف میکنیم. خب بیشتر لذت میبریم و بیشتر کار میکنیم، و در نتیجه مهارت و تجربه بیشتری پیدا میکنیم، نتایج بهتری در کارمان میگیریم و خب بیشتر احساس لذت میکنیم.
در مطلب چگونه هر مهارتی را سریعتر یاد بگیریم؟ گفته شده که چطور هر مهارتی را با لذت یاد بگیرید.
این یک حلقه مثبت است، که باعث افزایش هرچه بیشتر و بیشتر عواملش میشود.

تا به اینجا خواندیم که:
- اصلا استعداد چیست؟ و انواع نظریهها و تستهای مختلف برای معرفی انواع دیدگاهها به استعداد معرفی شد.
- دانستیم که اگر هر کسی پاسخ سوال ” استعداد من در چیست؟ ” را بیابد، زندگیاش چه تغییراتی میکند.
- و روشهایی برای پاسخ به سوال ” چگونه استعدادهای خود را کشف کنیم؟ ” معرفی شد.
تا به اینجا فقط در مورد کار حرف زده شد، اما استعداد در زمینهای خاص، حتی نوع تفریحات ما را نیز تعیین میکند. و ما از تفریحات و سرگرمیهای مطابق با استعدادهایمان نیز بیشتر لذت میبریم.
و اما یک سوال مهم دیگر در مورد استعداد:
۴-۲ آیا برای موفق بودن استعداد کافیست؟
موفقیت عوامل متعددی دارد، که تنها یکی از آنها استعداد است. شانس کشف استعداد آن هم به صورت صحیح و واقعبینانه و امکان قرار گرفتن در مسیر استعدادها برای هر کسی مهیا نمیشود. اما در صورت کشف استعداد و حرکت در جهت آن سرعت رسیدن به موفقیت افزایش میابد.
اینکه بتوانیم قبل از تصمیمات مهم زندگی مثل انتخاب رشته و یا انتخاب شغل و یا شروع یادگیری یک مهارت استعدادهای خود را کشف کنیم و بدانیم در چه زمینهای استعداد داریم، شانس خیلی بزرگی است.
حرکت مطابق استعدادها سرعت ما در رسیدن به هدف را افزایش میدهد.
در نتیجه میتوانیم با زحمت و تلاش کمتری به لذت داشتن یک مهارت برسیم.

میتوان گفت که افتخار به استعداد همان قدر که افتخار کردن به داشتن دو دست، احمقانه به نظر میرسد، مضحک است.
(پیشنهاد میکنم به مطلب پدر پولدار هم سری بزنید.)
بعد از کشف استعداد قسمت مهمتر ماجرا استفاده از آن و تبدیل آن به مهارت است.
در واقع چیزی که مهم است و ارزش افتخار کردن را دارد، مهارت است؛ یعنی همان سازهای که با دو دست ساخته میشود.
استعداد همانند زمینی است که باید در آن به کشت و زرع پرداخت، و در آن مهارت را پرورش داد.
بعضی از افراد فکر میکنند تنها با کشف استعداد خود، کار تمام است. اما کشف استعداد تنها اول مسیر است. حتی شاید دقیقا مسیر را هم مشخص نکند. از اهمیت بازار کار نباید غافل شد. اینکه شما استعداد و مهارت ساخت ماشین خشککن لباس را دارید، عالی است؛ اما از آنجایی که در شهر یزد زندگی میکنید، این استعداد و مهارت موفقیت چشمگیری را برایتان به همراه نخواهد داشت.
شما را به دیدن ویدیو زیر و لذت بردن از دیدگاه ویل اسمیت (Will Smith) درباره استعداد و مهارت دعوت میکنم!