سواد مالی چیست؟ مفهومی که تعریف آن در گرو تعریف هوش مالی و راه‌های تقویت آن معرفی شده و به انواع مهارت‌ها و آگاهی‌های مالی اشاره دارد که به ما در تصمیم‌گیری‌ها کمک می‌کند.
سواد مالی به زبان ساده دانشی است که برای حل مشکلات مالی به آن نیاز داریم.
اگر:
- مدیریت مسائل مالی از کنترل شما خارج شده،
- همیشه در راه رسیدن به اهداف هستید ولی مقصد از شما دور و دورتر می‌شود
- و به‌دنبال کشف فرمول رفاه مالی هستید،
دوای درد شما در افزایش سواد مالی است. در این مقاله ما در مورد اینکه سواد مالی به چه معناست و چگونه سواد مالی را تقویت کنیم صحبت می‌کنیم. برای مطالعه ۸ راهکار بالا بردن سواد مالی با ما همراه باشید.
سرفصل مطالب این مقاله به شرح زیرند:
سواد مالی چیست؟
در یک بررسی انجام‌شده در سال ۲۰۲۲، مشخص شد که از بین طبقه کارمند در یک جامعه مدرن حدود ۶۶ درصد افراد از بی‌سوادی مالی رنج می‌برند. سواد مالی به زبان ساده یعنی توانایی درک و استفاده از مهارت‌های مالی مختلف. حالا این مهارت‌ها می‌توانند روش‌های بودجه‌بندی، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و در یک کلام مدیریت مالی شخصی باشند.
در مورد تعریف مدیریت مالی شخصی و ۵ حوزه آن قبلاً توضیح دادیم. اگر کنکجاو هستید در این رابطه بیشتر بدانید، می‌توانید از طریق لینک زیر سری به مقاله آن بزنید.
وقتی به مفاهیم سواد مالی مسلط شدید، رابطه‌ی قوی و پایداری بین شما و پول شکل می‌گیرد. اخلاقیات و خوب و بد همدیگر دستتان می‌آید و با آرامش بیشتری به استقبال طوفان‌های مالی می‌روید. مثل بقیه انواع روابط، این آشنایی یک فرآیند مداوم است و نقطه پایان ندارد. شما هیچ‌گاه نمی‌توانید ادعا کنید که به تمام دانش مالی دسترسی دارید چرا که این فرآیند یادگیری مثل یک سفر مادام‌العمر است که هر سال مرزهای سواد شما را جابه‌جا می‌کند.
اما راه بالا بردن سواد مالی چیست؟ یکی از روش‌های تجربی، شرکت در دوره مدیریت مالی شخصی کارنکن است. کوله‌بار خود را ببندید و در طی ۸ هفته، با همراهی مدرس دوره و به شرط تعهد خودتان اولین ایستگاه مسیر را فتح کنید. ما اینجا هیچ‌گونه محدودیتی نداریم و از هر سطح درآمد و تحصیلات، کارآموز می‌گیریم. برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان، می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
فواید سواد مالی چیست؟
اکنون که متوجه شدید سواد مالی چیست، وقت آن رسیده تا در مورد اهمیت آن صحبت کنیم. سواد مالی در باز کردن گره‌های کور مالی مثل نابرابری بین دخل و خرج، بودجه‌بندی اشتباه، بدهی‌های بزرگ و خطر ورشکستگی سر درازی دارد. در یک کلام با افزایش سواد مالی، شما توانایی گرفتن تصمیم‌های درست را بدست می‌آورید و در وهله اول یاد می‌گیرید که چگونه از این تله‌های مالی دوری کنید.
در ادامه ۴ فایده مهم سواد مالی را با هم بررسی می‌کنیم.
۱- سواد مالی شما را از اشتباهات بزرگ نجات می‌دهد.
تصمیم‌های مالی به‌ظاهر بی‌گناه اگر اشتباه باشند، تأثیرات آن‌ها تا مدت‌ها روی زندگی سایه می‌اندازند. مثلاً وام‌هایی با نرخ بهره شناور که هر ماه هزینه‌های متفاوتی را به شما تحمیل میکنند و یا انتخاب نادرست برنامه‌های بازنشستگی که می‌توانند ماحصل زحمات شما را به خطر بیاندازند.
برای آشنایی با بهترین برنامه‌های مالی برای بازنشستگی پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله زیر را مطالعه کنید.
۲- با سواد مالی برای مقابله با شرایط اضطراری آماده می‌شوید.
سواد مالی راه و روش پس‌انداز را به شما می‌آموزد. زمانی که از اهمیت صندوق‌های اضطراری پول آگاه شدید، گذشتن از تفریحات اضافی و پس‌انداز پول برای شما به مراتب راحت‌تر می‌شود.
صندوق اضطراری نوعی از پس‌انداز است که در کمترین زمان ممکن قابلیت برداشت دارد. هدفی که بیشتر افراد از پر کردن این صندوق دنبال میکنند، پس‌انداز برای دوران بیکاری و از دست دادن شغل است. به این نوع پس‌انداز، پس‌انداز ضربه‌گیر نیز گفته می‌شود.
۳- سواد مالی به شما در رسیدن به اهداف کمک می‌کند.
زمانی که شما از عهده بودجه‌بندی بر بیایید و عادت‌های مالی خود را اصلاح کنید، اهداف شما دیگر یک رویای دست‌نیافتنی نخواهندبود. سواد مالی به شما کمک می‌کند تا خودتان را بهتر بشناسید و انتظارات خود را با واقعیت جامعه هماهنگ کنید. زمانی که مغز شما از اهداف فضایی خالی شد، جا برای هدف‌گذاری‌های منطقی باز می‌شود. با داشتن مقصد مشخص و در دست‌داشتن نقشه راه، شانس تحقق این رویاها تا چند برابر زیاد می‌شود.
یک هدف‌گذاری مالی ایده‌آل از یک‌سری مشخصه‌هایی پیروی می‌کند و برای رسیدن به آن باید مراحل مشخصی طی بشود. در مقاله زیر به طور مفصل در مورد این موضوع بخوانید.
۴- سواد مالی به شما اعتمادبهنفس می‌دهد.
زمانی که شما در مورد امور مالی زندگی اطلاعات کافی داشته‌باشید، برای گرفتن تصمیم‌های بزرگ به دیگران متوسل نمی‌شوید. این حالت استقلال فردی، حس اعتمادبهنفس شیرینی را در شما ایجاد می‌کند و به‌دنبال آن با آرامش‌خاطر بیشتری به تصمیمات خود فکر می‌کنید.
با سواد مالی عواقب تصمیمات خود را به وضوح می‌بینید و حوادث مختلف، دیگر توان غافلگیر کردن شما را نخواهندداشت. سوالی که در این قسمت مطرح می‌شود، این است که چگونه سواد مالی داشته باشیم؟ در ادامه پاسخی مفصل را برای شما آماده کرده‌ایم.
چگونه سواد مالی را تقویت کنیم؟
برای داشتن سواد مالی شما باید انواع مهارت‌های مربوط به بودجه‌بندی، پرداخت بدهی، سرمایه‌گذاری و… را تمرین کنید. با تکرار رفتارهای مالی خوب، آرام آرام به سمت سواد مالی حرکت می‌کنید. در این قسمت ۸ مثال از راه های افزایش سواد مالی به زبان ساده را باهم بررسی می‌کنیم.
۱- بودجه‌بندی داشته‌باشید.
شاید از خودتان بپرسید بهترین روش تقویت سواد مالی چیست؟ در یک کلمه به شما می‌گوییم: بودجه‌بندی.
بودجه‌بندی فرآیند راحتی است که به‌مرور زمان شیرینی و اهمیت آن درک می‌شود. شما باید میزان درآمد خود را زیرنظر داشته‌باشید و هر ماه مقدار دقیق آن را محاسبه کنید. هزینه‌های ضروری را از غیرضروری جدا کنید و براساس اهمیت درجه بدهید. حساب‌های پس‌انداز خود را نسبت به هزینه‌های غیرضروری در اولویت قرار بدهید و بیشتر از هرچیزی به‌دنبال پرداخت بدهی باشید.
روش‌های بودجه‌بندی متفاوتند اما از اصول یکسانی پیروی میکنند. قبلاً ۵ روش معروف آن را معرفی کرده‌ایم و در ۶ مرحله روش فراگیری آن‌ها را آموزش داده‌ایم. حتماً در ادامه، ابتدا مقاله زیر را مطالعه کنید.
۲- اهداف پس‌اندازی خود را تعیین کنید.
به جز صندوق‌های اضطراری و پس‌انداز روز مبادا، سایر حساب‌های پس‌اندازی ما باید در راستای تحقق هدف خاصی باشند. مثل صندوق بازنشستگی یا خرید خانه. آرزوها و خواسته‌های خود و خانواده‌تان را روی کاغذ بیاورید. بعد از بررسی وضعیت مالی شخصی و وضع جامعه، برای تحقق این اهداف حساب پس‌انداز باز کنید.
به‌طور مثال اگر قصد خرید مک‌بوک دارید، یک حساب پس‌انداز به همین اسم باز می‌کنید و به صورت ماهانه آن را پر می‌کنید. بهتر است که یک مبلغ ثابت را درنظر بگیرید و در ابتدای هر ماه حساب را شارژ کنید. در این‌صورت هم تاریخ دقیق خرید شما مشخص می‌شود و هم نگرانی از بابت فراموش‌کاری ندارید. به این روش، بودجه‌بندی معکوس می‌گویند.
۳- پرداخت قبوض و بدهی‌های خود را به تعویق نیاندازید.
قبوض ماهانه خود را سروقت پرداخت کنید تا جریمه نشوید و هم از پاداش‌های پرداخت سرموقع برخوردار شوید. می‌توانید از سرویس‌های خودکار تلفن‌بانک خود استفاده کنید و هرماه کیف‌پول مجازی خود را شارژ نگه‌دارید.
سهم بدهی‌های خود را نیز به‌ترتیب اولویت‌بندی در بودجه‌های ماهانه لحاظ کنید و با تدوین یک برنامه منسجم، به‌نوبت از شر آن‌ها خلاص شوید.
۴- برای مواجهه با ریسک‌های مالی آماده شوید.
ریسک‌های مالی با اندازه و ابعاد مختلفی در سر راه کسب‌وکار و زندگی شما قرار می‌گیرند. راه پیشگیری از آن‌ها در تشخیص و شناسایی است. شما باید ابتدا با انواع ریسک‌های مالی آشنا باشید تا سپس بتوانید از ابزارهای شناسایی و راهکارهای مدیریتی آن‌ها استفاده کنید. در مقاله زیر تمام آنچه را که باید در مورد ریسک‌های مالی بدانید، پیدا می‌کنید.
یکی از راهکارهای مقابله با ریسک مالی در پس‌انداز کردن است. صندوق‌های مختلف پس‌انداز در شرایط اضطراری پیش‌بینی‌شده و نشده به کمک شما می‌آیند و خطر قرض و بدهی را دور میکنند. در یک شرایط ایده‌آل، به طور متوسط صندوق‌های پس‌انداز شما باید برای تحمل هزینه‌های نادیده ۳ الی ۶ ماه آینده آماده باشند.
۵- برای آینده خود سرمایه‌گذاری کنید.
مطالعه کتاب و منابع آموزشی مختلف نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده هستند. هر دانشی که فرامی‌گیرید، یک سرمایه باارزش و تمام‌نشدنی است که مسیر رسیدن به اهداف را هموارتر می‌کند. شما می‌توانید:
- کتاب‌های سواد مالی را بخوانید.
- در سمینارهای مدیریت مالی شرکت کنید.
- صفحات کارشناسان مالی معروف را در لینکدین یا اینستاگرام دنبال کنید.
- در مورد رمز موفقیت ثروتمندان تحقیق کنید و از آن‌ها یاد بگیرید.
- مستند تماشا کنید.
- پادکست کارنکن را گوش کنید.
۶- با دوستان و اعضای خانواده هم‌قدم شوید.
اگر تعهد به برنامه‌ریزی‌های مالی برای شما دشوار است و یا احساس می‌کنید در تدوین قوانین بودجه‌بندی به کمک نیاز دارید، از همراهی دیگران استفاده کنید. اهداف مالی خود را با اعضای خانواده در میان بگذارید و سعی کنید موافقت آن‌ها را جلب کنید. شکستن قوانین و خرج‌کردن‌های بدون برنامه، زمانی که بدانید دیگران نظاره‌گر شما هستند، راحت نخواهدبود.
عادت‌های مالی مثل بقیه عادت‌ها با همراهی گروه دوستان راحت‌تر جا می‌افتند. مثل گروه‌های کتاب‌خوانی و یا تیم‌های کوه‌نوردی، مدیریت مالی نیز می‌تواند به صورت گروهی تمرین شود تا سریع‌تر و بهتر فراگرفته شود.
۷- عادات مالی را از سنین پائین به فرزندان خود آموزش دهید.
زمانی که تمام اعضای خانواده خود را برای تحقق یک هدف مالی به‌صف می‌کنید، فرزندان کوچکتر خانواده را فراموش نکنید. به صورت ماهانه به آن‌ها پول توجیبی بدهید و از آن‌ها بخواهید که در خرج‌کردن آن مدیریت داشته‌باشند. بر عادت‌های مالی آن‌ها نظارت داشته‌باشید و تنبیه و پاداش‌های کوچکی را برایشان درنظر بگیرید.
اگر فرزند شما بتواند عادت ولخرجی را در سنین پائین ترک کند و راه و روش پس‌انداز را یاد بگیرد، نیمی از مشکلات دوران بزرگسالی خود را پیشاپیش حل کرده.
۸- برای وقت خود ارزش قائل باشید.
یکی از پاسخ‌های این سوال که چگونه سواد مالی را تقویت کنیم، در درک اهمیت عنصری به نام زمان است. پیروی از برنامه‌های زمانی در بیشتر مواقع تقریبا غیرممکن هستند. عواملی مثل ترافیک، گیرکردن آسانسور، تصادف و… می‌توانند بسیاری از برنامه‌های ما را به تعویق بیاندازند.
بنابراین برای تهیه لیست فعالیت‌های روزانه، سعی کنید زمان را به صورت حدودی تعیین کنید تا وقتی که برنامه‌های شما جابه‌جا شد، اعتمادبهنفس خود را از دست ندهید. باید برای تک‌تک فعالیت‌های اصلی خودتان برنامه‌ریزی داشته‌باشید، زمان‌های استراحت خود را بشناسید و تفریحات خود را با وسواس هرچه تمام‌تر انتخاب کنید.
چه در حال رانندگی باشید، چه نظافت و یا آماده برای خوابیدن، می‌توانید فعالیتی را انتخاب کنید که به افزایش سواد مالی کمک کند. مثلاً به جای تماشای تلویزیون، قبل از خواب کتاب بخوانید و یا ساعت‌های طولانی در ترافیک را با گوش دادن به پادکست کوتاه کنید.
سخن پایانی
در هر سطحی از سواد مالی که باشید، باید اطلاعات خود را به‌روز نگه دارید، مدام در حال یادگیری باشید و از خطرات راه نترسید.
ما در این مقاله به سوالات اهمیت سواد مالی چیست و سواد مالی به چه معناست پاسخ دادیم و راه های افزایش سواد مالی را بررسی کردیم. با ما در ادامه با مرور مطالب مرتبط همراه باشید.
مطالب مرتبط
در بخش «فواید سواد مالی چیست» به تأثیر سواد مالی در ایجاد عادت‌های پس‌انداز اشاره کردیم. یکی از انواع پس‌اندازهایی که بین عموم مردم شهرت بیشتری دارد، پس‌انداز برای روز مباداست. برای آشنایی با تعریف و ۶ مرحله انجام آن روی لینک زیر کلیک کنید.
یکی از بهترین روش‌های افزایش سواد مالی که همیشه در همه جا گفتیم، مطالعه کتاب است. در لینک زیر با بهترین عناوین مدیریت مالی شخصی آشنا شوید.
در مورد اهمیت اشتراک‌گذاری اهداف در خانواده صحبت کردیم. اگر اعضای خانه شما با هم هماهنگ نیستند و از یک برنامه مدیریت مالی پیروی نمی‌کنند، در مقاله مدیریت مالی خانواده به‌دنبال راهکار بگردید.
یکی از پاسخ‌های ما به سوال «راه افزایش سواد مالی چیست؟» مطالعه زندگی افراد موفق بود. در مقاله زیر با افراد ثروتمند معروفی که بدون پشتوانه مالی به موفقیت رسیدند، آشنا شوید.
به نظر شما نقطه پایانی در افزایش سواد مالی چیست؟ آیا انتهایی برای این سفر طول و دراز وجود دارد؟
محصولات آموزشی