این روزها افراد زیادی به دنبال تست های معتبر استعدادیابی هستند.
والدین، نوجوانان، دانشجویان و بهطور کلی افرادی که در جستوجوی مسیر شغلی و انتخاب رشته مناسب هستند.
این افراد استفاده از انواع تست های استعداد یابی را راهی مطمئن و سریع برای دستیابی به مسیر موفقیت میدانند.
ما در کارنکن آزمونهای روانشناسی و خودشناسی فراوانی را بررسی کردهایم.
و از میان تمامی این آزمونها، 7 مورد از معتبرترین آزمونهای جهانیِ کشفِ استعداد را در اختیار شما قرار دادهایم.
این 7 تست کاملاً رایگان هستند و به کمک آنها میتوانید استعدادهای گوناگون خود را کشف کنید.
برای استفاده از این آزمونها کافیست تا انتهای این مطلب با ما همراه شوید.
بخش اول: آیا تفاوتی میان استعداد، شخصیت، هوش و علاقه وجود دارد؟
بخش دوم: معرفی انواع تست های استعداد یابی ، شخصیت و هوش:
- آزمون جانسون اوکانر، یکی از قدیمیترین تست های معتبر استعدادیابی
- تست استعدادیاب کلیفتون
- آزمون هالند
- آزمون MBTI
- آزمون نِئو
- آزمون دیسک
- تست استعداد یابی گاردنر (تست هوش گاردنر)
بخش سوم: آیا برای کشف استعدادها، تست های معتبر استعدادیابی به تنهایی پاسخگو هستند؟
بخش اول: آیا تفاوتی میان استعداد، شخصیت، هوش و علاقه وجود دارد؟
پیش از اینکه با تست های معتبر استعدادیابی آشنا شویم، لازم است به تفاوت میان چهار مفهوم استعداد، هوش، شخصیت و علاقه اشاره کنیم.
البته شباهتهای زیادی میان این چهار مفهوم وجود دارد، اما ما سعی میکنیم هر یک را به صورت جداگانه و با بیانی ساده تعریف کنیم.
استعداد:
استعداد یک توانایی یا مهارت بهخصوص است که فرد میتواند آن را در زمان کمتر و با انرژی کمتری نسبت به دیگران یاد بگیرد.
مثلاً فرض کنید شما و دوستتان همزمان به کلاس زبان میروید. اما سرعت یادگیری شما نسبت به او سریعتر است.
علاوه بر آن بعد از کلاس شما اغلب احساس سرزندگی و شادابی دارید؛ در حالیکه دوستتان معمولاً پس از کلاس احساس خستگی میکند.
و این یعنی استعداد شما در یادگیری زبان بیشتر از اوست.
بیشتر بخوانید: استعداد چیست ، راز درون انسان ها
شخصیت:
شخصیت پیشبینیکنندهی یک سری رفتارهای ما در موقعیتی خاص، در آینده است.
بهطور مثال؛ شما در طول زمان متوجه شدهاید که رفتن به مهمانیهای پرجمعیت شما را خسته میکند و در واقع از چنین برنامههایی چندان لذت نمیبرید.
به مرور زمان که با مفاهیم شخصیتشناسی آشنا میشوید، پی میبرید که اغلب افراد درونگرا جمعهای شلوغ را دوست ندارند.
این باعث میشود که اگر افراد فامیل، مهمانی پرجمعیتی بگیرند و شما در آن غایب باشید، دیگر از شما دلگیر نشوند.
زیرا شما به مرور زمان برای آنها توضیح دادهاید که فردی درونگرا هستید و آنها از روی شخصیت شما، رفتارتان (عدم شرکت در مهمانی) را پیشبینی کردهاند.
هوش:
هوش یک توانایی بالقوه است که میتواند در شرایط فرهنگی متفاوت فعال شود و کمک کند تا افراد مسائل خود و دیگران را حل کنند، یا محصولاتی ارزشمند تولید کنند. (برگرفته از تعریف هوارد گاردنر، روانشناس)
علاقه:
میل، رغبت و ترجیح ما نسبت به یک فعالیت است. در این مورد نیازی به توضیح بیشتر نیست چون همه ما آن را از کودکی تجربه کردهایم.
بیشتر بخوانید: تفاوت استعداد و مهارت ، کدام مهمتر است؟
بخش دوم: معرفی انواع تست های استعداد یابی ، شخصیت و هوش
ما در این مطلب 7 تست معتبر را به شما معرفی میکنیم:
تست های معتبر استعدادیابی :
- تست جانسون اوکانر
- تست کلیفتون
- تست هالند
تستهای شخصیتشناسی:
- تست MBTI
- تست نئو
- تست دیسک
تستهای هوش:
- تست گاردنر
همانطور که میبینید برخی از این تستها استعداد، برخی شخصیت و برخی هوش را میسنجند.
اما بسیاری از مشاوران شغلی و تحصیلی سراسر دنیا، با توجه به ماهیت کاربردی این تستها، از تمامی آنها برای سنجش استعداد بهره میگیرند.
به همین دلیل گاهی به برخی از تستهای شخصیت و هوش، تست استعداد یابی نیز گفته میشود.
بهطور مثال به تست هوش گاردنر، تست استعداد یابی گاردنر نیز گفته می شود.
یا احتمالاً در بسیاری از وبسایتها دیدهاید که به آزمون تیپشناسی MBTI، آزمون استعداد یابی MBTI هم میگویند.
ما نیز به عنوان یک قرارداد، در این مطلب گاهی از این تستها با عبارت « تست استعداد یابی » نام میبریم.
در ادامه با هر یک از این آزمونها بیشتر آشنا میشوید:
1- آزمون جانسون اوکانر، یکی از قدیمیترین تست های معتبر استعدادیابی :
در سال 1922 مدیران شرکت جنرال الکتریک دریافتند که آمادگی کارکنانشان برای یادگیری فعالیتهای گوناگون، یکسان نیست.
آنها تصمیم گرفتند با اجرای یک سیستم استعدادیابی، از هر فرد در شغلی استفاده کنند که در آن توانمندی بیشتری دارد.
با این کار، هم کارکنان از عملکرد خود رضایت بیشتری داشتند و هم شرکت از این موضوع سود بیشتری میبرد.
به همین خاطر شرکت جنرال الکتریک یک پروژه استعدادیابی تعریف کرد و آن را به جانسون اوکانر سپرد.
آزمونی که اوکانر طراحی کرد، امروز به عنوان یکی از تست های معتبر استعدادیابی مورد استفاده قرار میگیرد.
اما سؤال اینجاست که به کمک این آزمون چه استعدادهایی را میتوانیم در خود کشف کنیم؟
این آزمون، 14 استعداد گوناگون را میسنجد. این 14 استعداد عبارتند از:
- تجسم سازه (Structural Visualization)
- استدلال استقرایی (Inductive Reasoning)
- ایدهپردازی (Ideaphoria)
- سرعت بالای درک بصری (Graphoria)
- استدلال تحلیلی (Analytical Reasoning)
- استعدادهای عددی (The Numerical Aptitudes)
- استعدادهای شنیداری (Auditory Aptitudes)
- سیلوگرام (Silograms)
- حافظه طراحی و مشاهده (Memory for Design & Observation)
- تشخیص و ادراک رنگ (Color Discrimination & Color Perception)
- طراحی بصری (Visual Designs)
- استعدادهای کار با دست و ابزار (The Dexterity Aptitudes)
- آیندهنگری (Foresight)
- ترکیب کلمات (Word Association)
اگر میخواهید بفهمید کدام یک از این 14 استعداد در شما قویتر است، همین الآن بر روی لینک زیر کلیک کنید:
2- تست استعدادیاب کلیفتون:
فرض کنید یکی از دوستانتان برای مشورت به سراغ شما آمده است.
او میگوید:
«ببین! من در مهارتهای ارتباطی قوی هستم.
از اینکه در یک جمع سخنرانی کنم لذت میبرم؛ میتوانم پیچیدهترین موضوعات را به زبان ساده و قابلفهم برای دیگران توضیح دهم.
اما هرچقدر در ارتباط قوی هستم، انگار خدا آن روزی که میخواست نظم و انضباط را بین بندههایش تقسیم کند، به من هیچ چیز نرسید!
هیچ وقت نمیتوانم کارهایم را مطابق با برنامهریزی و اولویت پیش ببرم.
خیلی وقتها قول انجام کاری را میدهم، اما بهندرت میتوانم در همان زمانی که قول دادهام، کار را به نتیجه برسانم.
میدانم هفته دیگر امتحان دارم، اما تمام درس خواندن من در در روز آخر و دقیقه نودی انجام میشود.»
بعد از اینکه توضیحاتش به پایان رسید حالا سؤال اصلی خود را مطرح میکند:
«حالا با این توصیفات، به نظر تو، من اگر بخواهم در زندگی فرد موفقی شوم، باید بیشتر وقتم را روی رشد مهارتهای ارتباطی (نقطه قوتم) بگذارم؟ یا اینکه تلاش کنم نقطه ضعفم را که نداشتن نظم و انضباط است، برطرف کنم؟»
پاسخ شما به دوستتان چه خواهد بود؟
اگر دوستتان این سوال را از دونالد کلیفتون، طراح یکی از تست های معتبر استعدادیابی، بپرسد، پیشنهادش این است:
«روی نقطه قوتت، یعنی مهارتهای ارتباطی، سرمایهگذاری کن. چون سرمایهگذاری روی نقاط قوت است که از ما انسان موفق و منحصر به فردی میسازد، نه برطرف کردن ضعفها.»
شاید پاسخ آقای کلیفتون برای شما عجیب باشد.
چون معمولاً در طول دوران تحصیل و پس از آن، بیشتر تلاش ما در جهت برطرف کردن نقاط ضعفمان بوده و به قول آقای کلیفتون مدام سعی میکنیم به آن کسی که نیستیم تبدیل شویم.
خب. احتمالاً متوجه شدید. تمام فلسفه آزمون کلیفتون همین است.
آقای کلیفتون در آزمونی که طراحی کرده، 34 استعداد را معرفی میکند و معتقد است هیچ فردی نیست که در 5 مورد از این 34 استعداد نابغه نباشد.
در واقع هنر ما این است که 5 استعداد برتر خود را کشف کنیم و مسیر تحصیلی و شغلیای را انتخاب کنیم که بتوانیم از این 5 استعداد بیشترین بهره را ببریم.
اگر شما هم میخواهید 5 استعداد برتر خود را کشف کنید، همین حالا بر روی لینک زیر کلیک کنید:
بعد از اینکه تست را انجام دادید نیز میتوانید از طریق مطلب زیر به تحلیل آن دست پیدا کنید:
بیشتر بخوانید: 34 استعداد اصلی کدامند
3- آزمون هالند:
در واقع اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، هالند یک آزمون برای شناخت علایق شغلی و تحصیلی است.
اما به دلیل چارچوب ساده و مؤثر آن، در استعدادیابی و انتخاب مسیر تحصیلی و شغلی نیز استفاده میشود.
این آزمون تمام علایق شغلی ما انسانها را در 6 دسته طبقهبندی میکند:
- تیپ واقعگرا (Realistic)
- تیپ جستوجوگر (Investigative)
- تیپ هنری (Artistic)
- تیپ اجتماعی (Social)
- تیپ متهور (Enterprising)
- تیپ قراردادی (Conventional)
به عبارتی هالند معتقد است ما ابتدا باید علاقه و ترجیح شغلیمان را از میان این 6 مورد پیدا کنیم و سپس به سراغ شغل یا رشتهای برویم که با ما بیشترین همخوانی را داشته باشد.
شما میتوانید برای پیدا کردن علاقه شغلی خود، همین حالا از طریق لینک زیر در آزمون هالند شرکت کنید:
4- آزمون MBTI:
در میان انواع آزمون های استعداد یابی ، تست MBTI یکی از محبوبترینهاست.
به اعتقاد من بزرگترین دستاورد آزمون MBTI این است که به ما نشان میدهد چه شغلهایی با تیپ شخصیتی ما جور نیست.
برای آشنایی بیشتر، ابتدا این ویدئوی کوتاه را ببینید:
همانطور که در ویدئوی بالا مشاهده کردید، آزمون تیپشناسی MBTI بر اساس 4 فاکتور، انسانها را به 16 تیپ شخصیتی تقسیمبندی میکند:
- درونگرا یا برونگرا: آیا از جمعها انرژی بیشتری میگیرید یا از تنهایی خود؟
- حسی یا شهودی: در زمان دریافت و انتقال اطلاعات بیشتر جزئینگر هستید یا کلینگر؟
- احساسی یا منطقی: در تصمیمگیری بیشتر به منطق بها میدهید یا احساس؟
- منظم یا منعطف: آیا ترجیح میدهید زندگیتان با برنامه و چارچوب پیش برود یا به انعطاف بیشتری نیاز دارید؟
از طریق لینک زیر میتوانید خیلی سریع تیپ شخصیتیتان را پیدا کنید:
بیشتر بخوانید: تست رغبت سنج شغلی آنلاین MBTI
5- آزمون نِئو:
نِئو یک مدل شخصیتشناسی معتبر است که برای استعدادیابی و تعیین مسیر شغلی مورد استفاده قرار میگیرد.
این آزمون طی تلاشهای 50 سال محققان، مدام بهبود یافته و به آن چیزی که امروز میبینیم، رسیده است.
بنابراین میتوان گفت اگر به دنبال آزمونی هستید که از نظر علمی مو لای درزش نرود، یکی از بهترین آزمونها، نئو است.
این آزمون 5 دسته از کلیدیترین صفات شخصیتی انسان را مورد بررسی قرار میدهد. به عبارتی میتوان گفت هزاران هزار صفتی که ما میشناسیم، همگی زیرمجموعه این 5 دسته صفت هستند.
این 5 دسته عبارتند از:
- روان رنجوری یا نوروتیک بودن (N)
- برونگرایی (E)
- گشودگی نسبت به تجربیات جدید (O)
- موافق بودن (A)
- وظیفهشناسی (C)
برای اینکه ببینید وضعیت هر کدام از این 5 صفت شخصیتی در شما چگونه است، مطلب زیر را دنبال کنید:
6- آزمون دیسک:
آزمون دیسک، بیش از آنکه یک آزمون کشف استعداد باشد، یک آزمون رفتارشناسی است.
این آزمون نشان میدهد که انسانها هیجانات خود را با 4 مدل رفتار نشان میدهند و در هر شخص، یک یا دو مورد از این رفتارها غالب است.
این چهار مدل رفتار عبارتند از:
- برتری طلبی
- تاثیرگذار
- ثبات
- تطابق
شما معمولاً هیجانات خود را بیشتر با کدام سبک رفتاری بروز میدهید؟
پاسخ این سؤال را میتوانید با شرکت در تست رایگان دیسک پیدا کنید:
7- تست استعداد یابی گاردنر (تست هوش گاردنر):
آزمون هوش گاردنر را نمیتوان جزو یکی از تست های معتبر استعدادیابی تقسیمبندی کرد. بلکه همانطور که از نامش پیداست این آزمون برای سنجش هوش مورد استفاده قرار میگیرد.
پس چرا متخصصان استعدادیابی برای تعیین مسیر شغلی و تحصیلی از آن استفاده میکنند؟
ماهیت تست های معتبر استعدادیابی ، توجه به تفاوتهای فردی انسانهاست.
اینکه هر فرد تواناییهای خاصی دارد که باعث میشود در برخی موضوعات، آمادگی بیشتری برای یادگیری نسبت به دیگران داشته باشد.
هوارد گاردنر پیشنهاددهنده مدل هوشهای چندگانه نیز به این موضوع اعتقادی جدی داشت.
او با اینکه خود را یک محقق علوم اجتماعی میدانست، اما برای تفاوتهای فردی انسانها نیز اهمیت زیادی قائل بود.
به همین خاطر او هوش را فقط هوش ریاضی نمیدانست (همان چیزی که معمولاً با IQ از آن نام میبرند.)
او مدلی پیشنهاد کرد که شامل 10دسته هوش گوناگون بود.
هوشهای دهگانهی پیشنهادی گاردنر عبارتند از:
- هوش کلامی (تسلط بر زبان و کلمات)
- هوش منطقی و ریاضی (منطق ریاضی و کار با اعداد)
- هوش موسیقیایی (درک آهنگ، ریتم و صداها)
- هوش بدنی جنبشی (هماهنگی و کنترل حرکت اعضای بدن)
- هوش تصویری فضایی (درک تصاویر و فضاها)
- هوش بین فردی (درک احساسات دیگران)
- هوش درونفردی (خودآگاهی و درک احساسات خود)
- هوش طبیعتگرا (درک طبیعت)
- هوش هستیگرا ( درک چرایی وجود خود، جهان و خدا)
- هوش اخلاقی (درک اصول اخلاقی، انسانیت و ارزش زندگی)
شما در کدام یک از 10 مورد بالا باهوشتر هستید؟
برای پاسخ به این سؤال، همین حالا به تست هوش گاردنر مراجعه کنید:
بیشتر بخوانید: با استعدادیابی شغلی دیگر سرکار خود چرت نخواهید زد!
آیا برای کشف استعدادها، تست های معتبر استعدادیابی به تنهایی پاسخگو هستند؟
آزمون های استعداد یابی در شناسایی استعدادهای گوناگون بسیار مؤثر هستند .
اما خوب است بدانیم که استعدادیابی فرایندی یک روزه نیست که بتوانیم با پرکردن چند پرسشنامه آن را به نتیجه برسانیم.
بلکه استعدادیابی یک فرایند بلندمدت است که باید دائماً توسط خود ما انجام شود.
چون در نهایت بیشترین کسی که با آن وقت می گذرانیم، خودمان هستیم.
این خود ما هستیم که از جزئیات زندگیمان بیشترین آگاهی را داریم.
به همین خاطر به جز انواع آزمون های استعداد ، در این مقاله چند روش دیگر استعدادیابی را به شما معرفی خواهیم کرد:
بیشتر بخوانید: چگونه استعداد خود را کشف کنیم ، شاه کلیدهای کشف استعداد
1- نوشتن یادداشت در مورد تمام فعالیتهای روزانه:
در یک بازه زمانی 40 روزه، سعی کنید هر روز تمام فعالیتهایتان را یادداشت کنید.
حتی جزئیترین فعالیتها مثل:
- دم کردن چای
- پیادهروی
- تماس با همسایه
- مطالعه کتاب داستان
در پایان هر روز، مقابل هر فعالیت، حس و حالتان را درباره انجام آن فعالیت توصیف کنید.
مثلاً ممکن است بنویسید: “امروز بعد از شستن ظرفها خیلی احساس خوبی داشتم. هم چند دقیقهای با خودم خلوت کردم، هم از اینکه فضای اطرافم تمیز شده، احساس رضایت بیشتری داشتم.”
از طرفی ممکن است بعد از شستن ظرفها بنویسید: “خیلی احساس بدی از انجام این کار داشتم. احساس خستگی میکردم. به نظرم وقتم را حسابی تلف کرد. در این بیست دقیقه می توانستم بیست صفحه کتاب بخوانم یا یک فیلم خوب ببینم.”
هرچقدر تعداد فعالیتهای بیشتری بنویسید و احساس خودتان در مورد انجام آنها را با جزئیات بیشتری توصیف کنید، در طولانی مدت شناخت شما نسبت به استعدادهایتان قویتر خواهد شد.
2- تحلیل استعدادها با پرسشهای اکتشافی
گاهی با چند پرسش هدایتشده میتوانیم شناخت بهتری نسبت به استعدادهای خود پیدا کنیم.
در این قسمت برخی از این پرسشها را در اختیار شما قرار دادهایم. کافیست زمانهایی را با خود خلوت کنید و در مورد هر یک کمی فکر کنید:
- چه فعالیتهایی است که یادگیری شما نسبت به دیگران در آنها بهتر است؟
- چه فعالیتهایی است که در حین انجام آنها، گذر زمان را حس نمیکنید؟
- چه فعالیتهایی است که حتی در اوج خستگی باز هم تمایل به انجام آنها دارید؟
- چه فعالیتهایی است که بعد از تمام شدن آنها دوست دارید باز هم تکرارشان کنید و تجربه موفقیت در آنها را بیشتر بچشید؟
- معمولاً در گوگل چه موضوعاتی را بیشتر سرچ میکنید؟
- دوستان و آشنایانتان در مورد کدام نوع از مشکلاتشان بیشتر از شما کمک میگیرند؟
- دوستان و آشنایان نزدیکتان شما را در چه موضوعاتی قویتر میدانند؟
3- شرکت در کلاسها و دورههای آموزشی که با آنها آشنایی خاصی نداریم
ما معمولاً با هدفی مشخص، در یک کلاس یا دوره آموزشی شرکت میکنیم.
این هدف معمولاً یادگیری یک مهارت مشخص یا موضوعی است که به آن نیازی جدی داریم.
اما اگر دغدغه استعدادیابی دارید، باید به شما بگوییم گاهی حضور در برخی کلاسهای آموزشی میتواند نقش یک تست کشف استعداد درونی را ایفا کند.
چون هر استعداد در محیط بهخصوصی فرصت رشد مییابد و محیطهای آموزشی میتواند شما را با جنبههای متفاوتی از خودتان آشنا کند.
جنبههایی که پیش از این نسبت به آنها کاملا ناآشنا بودید.
علاوه بر دوره آموزشی، تفریحات جدید، حضور در محیطهای تازه، ملاقات با افراد جدید یا هر گونه کار داوطلبانه میتواند به شما در کشف استعدادهای پنهانتان کمک کند.
مطالب مرتبط
ما در این مطلب تست های معتبر استعدادیابی ، شخصیت و هوش را به شما معرفی کردیم. از طرفی میدانیم که هر کس با هدف خاصی به موضوع استعدادیابی میپردازد.
اگر شما با هدف انتخاب رشته و یا انتخاب شغل به سراغ موضوع استعدادیابی آمدهاید، ما در کارنکن برای هر دو موضوع «استعدادیابی تحصیلی» و «استعدادیابی شغلی» دو مطلب جداگانه در نظر گرفتهایم که براساس نیاز خود میتوانید آنها را مطالعه کنید:
انواع استعداد یابی و تستهای آن، زمانی میتوانند مفید باشند که زیر نظر یک مشاور شغلی مورد تحلیل قرار بگیرند. اگر به دنبال یک مشاور شغلی مناسب هستید، مطلب زیر را از دست ندهید:
هدف نهایی ما از استعدادیابی، انتخاب رشته و شغلی است که مناسب ما باشد. اگر شما هم به دنبال یک نقشه راهنمای جامع برای انتخاب شغل و رشته مناسبتان هستید، مطالعه دو مطلب زیر از شانسهای بزرگ زندگیتان خواهد بود:
در مسیر استعدادیابی، انتخاب رشته و شغل، یکی از بهترین راهنماهای ما شنیدن داستان مسیر شغلی انسانهاست. در میان این داستانها به ایدههای نابی میرسیم که تا قبل از آن هرگز به ذهن ما خطور نمیکرد.
رادیو کارنکن هر بار با یکی از افراد موفق در یک حوزه شغلی، گفتوگو میکند. این گفتوگوها داستان زندگی این افراد است و تاکنون الهامبخش بسیاری از نوجوانان و جوانان ایرانی بوده است. برای شنیدن اپیزودهای رادیو کارنکن کافیست بر روی لینک زیر کلیک کنید:
در این مطلب با 7 تست استعداد یابی آشنا شدید. کدام یک از این تستها برای شما جالبتر و مفیدتر بود؟
میتوانید استعدادها و نقاط قوتتان را در کامنت برای ما بنویسید تا با توجه به آنها نکاتی را برای موفقیت در مسیر شغلی با شما درمیان بگذاریم.