چگونه قدرت رهبری را در کودکان توسعه دهیم؟ 6 راه­کار برای افزایش مهارت رهبری در کودک

به نظر می‌رسد که عبارت مهارت‌ رهبری در کودکان ، عبارت دهان پرکن و درشتی است! اما اگر با کودک سر و کار داشته باشیم؛ می‌بینیم که آموزش رهبری به کودکان می‌تواند چقدر در بهبود زندگی و فعالیت‌های روزمره‌ی‌ آنها تأثیرگذار باشد.

در این مطلب 6 راهکار موثر در افزایش مهارت‌های رهبری در کودکان را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت. همچنین جایگاه خانواده را در تقویت و آموزش این مهارت بررسی خواهیم کرد.

مهارت رهبری حتی در زمین بازی!!

بله! مهارت‌های رهبری در کودکان، می‌توانند در همین زمین‌های بازی هم تأثیرگذار باشند. هنوز یادم هست که وقتی با دختر چهار پنج ساله‌­ام به پارک می‌­رفتم؛ چه حالی داشتم. او یک گوشه می­‌ایستاد و بازی بچه‌­ها را تماشا می­‌کرد. گاهی به زحمت از سرسره بالا می­‌رفت و به تنهایی بازی می‌­کرد.

می‌­توانید تصور کنید به عنوان یک والد چقدر حرص می­‌خوردم. دلم می‌­خواست که او وارد مکالمه با بچه­‌های هم سن و سالش بشود و از آنها بخواهد که با او هم‌بازی شوند. دوست داشتم او با باقی بچه­‌ها بازی­‌های گروهی انجام دهد.

تمام آن چیزی که می‌خواستم یعنی مجموع ارتباط موثر، مذاکره، توانایی حل‌مسأله و ایجاد انگیزه در بچه‌های دیگر؛ با عنوان مهارت‌های رهبری در کودکان شناخته می‌شود.

سوال مهم این بود: آیا مهارت رهبری در کودکان آموختنی است؟

با من همراه شوید تا آنچه را درباره‌ی آموزش رهبری به کودک آموختم، با شما به اشتراک بگذارم.

آنچه در این مطلب می‌خوانیم:

1. از مهارت رهبری در کودکان که حرف می‌زنم؛ از چه حرف می‌زنم!؟
2. آیا رهبری یک مهارت است یا یک خصوصیت؟
3. مواد لازم برای تقویت مهارت‌های رهبری در کودکان
4. نقش والدین در آموزش رهبری به کودک
5. فعالیت‌ها و بازی‌هایی که مهارت رهبری را در کودکان تقویت می‌کند
6. برای آموزش رهبری به کودکان چه کار نکنیم؟
7. رویکرد سیستم‌های آموزشی درباره‌ی مهارت رهبری در کودکان
8. کتاب‌های مرتبط با آموزش رهبری به کودک
9. سخن آخر
10. پرسش‌های متداول
11. مطالب مرتبط

1. از مهارت رهبری در کودکان که حرف می‌زنم از چه حرف می‌زنم!؟

رهبری مفهومی فریبنده و پیچیده است که در طول قرن­ها  فیلسوفان و محققان را به خود به مشغول کرده است. این شامل توانایی هدایت، الهام بخشیدن و تاثیرگذاری بر دیگران به سوی هدفی مشترک است.

سنین ابتدایی برای رشد همه جانبه‌­ی کودک بسیار با اهمیت هستند. و بسیاری از مراکز آموزشی در دنیا سعی می­‌کنند که شرایط را برای یادگیری و توسعه‌ی مهارت رهبری در کودکان فراهم کنند.

توانایی ارتباط برقرار­ کردن، مذاکره، تصمیم‌­گیری و کار گروهی و …، زیر مجموعه‌ای از مهارت­‌های رهبری شناخته می‌شوند. قرار نیست کودکمان در آینده رییس جمهور شود یا مدیر یک کسب و کار خیلی بزرگ، تا لازم باشد که مهارت­‌های رهبری بیاموزد. او قرار است زندگی کند.

آموزش رهبری به کودکان در هر گروه سنی‌­ای که باشند و با هر برنامه­‌ای برای آینده­‌شان داشته باشند؛ یک ضرورت است.

در حقیقت آینده بیشتر از مهارت­‌های فنی و مدارک تحصیلی به رهبرانی نیاز دارد که بتوانند با همدیگر نوآوری کنند، ارتباط موثر داشته باشند و با شرایط در حال تغییر سازگار شوند.

بیشتر بخوانیم: 7 روش آموزش مهارت برقراری ارتباط موثر در کودکان

2. آیا رهبری یک مهارت است یا یک خصوصیت؟

یک بحث مداوم درباره­‌ی رهبری بین محققان وجود دارد که آیا توانایی رهبری یک ویژگی ذاتی (چیزی که فرد با آن به دنیا می­‌آید) است یا مهارتی است که در طول زمان به دست می‌­آید و توسعه داده می­‌شود؟

ژن خوب یا محیط خوب؟

سه نظریه در این مورد وجود دارد.

• نظریه‌­ی صفت
• نظریه‌­ی مهارت
• نظریه‌­ی تعامل طبیعت و پرورش

در نظریه­‌ی صفت، رهبری را یک ویژگی ذاتی می‌­دانند. آدم‌­هایی که با خصوصیات ویژه­‌ای به دنیا می­‌آیند؛ کاریزما، اعتماد‌به‌نفس، هوش و جرأت‌ورزی، که برای یک رهبری موثر حیاتی هستند. این نظریه معتقد است که رهبران بزرگی مثل گاندی، مارتین لوتر کینگ و چرچیل با این خصوصیت ذاتی به دنیا آمده‌­اند.

اما نظریه­‌ی مهارت ادعا می‌­کند که رهبری مجموعه‌­ای از توانایی‌­های آموخته شده و توسعه یافته است. هر کسی می­‌تواند مهارت­‌های رهبری را از طریق آموزش و تجربه کسب کند. در این نظریه، توانایی رهبری محدود به افراد معدود نیست!

اما نظریه‌­ی سوم دیدگاه کامل­‌تری را ارائه می‌­کند. رهبری یک تعامل پیچیده از هر دو ویژگی است. در حالی که بعضی از افراد ممکن است دارای ویژگی‌­های طبیعی باشند که به آنها مزیت اولیه را می‌­دهد؛ اما این ویژگی­‌ها به تنهایی برای رهبری موثر کافی نیست.

مهارت رهبری از طریق تمرین، بازخورد، تأمل در خود و توسعه­‌ی مستمر ایجاد می­‌شود.

عوامل بیرونی چون محیط خانواده و فضای آموزش و تاثیرات فرهنگی و تجربیات زندگی در شکل گیری مهارت رهبری در کودکان تأثیر دارد.

رهبری یک ویژگی ثابت نیست بلکه یک فرآیند پویا و قابل رشد است.

3. مواد لازم برای تقویت مهارت‌های رهبری در کودک

همه‌ی ما کمابیش درباره­‌ی مهارت­‌های ده‌­گانه­‌ی زندگی شنیده­‌ایم. اگر مربی مهد کودک باشیم یا معلم و یا والد شده باشیم؛ حتماً از اهمیت یادگیری این مهارت‌­ها باخبریم. و دغدغه‌­ی آموزش آنها را به کودکانمان داریم.

شاید جالب باشد بدانیم که هر یک از این مهارت­‌های ده­‌گانه می­‌تواند زیر بنای آموزش رهبری به کودکان باشد. در ادامه می‌خوانیم که چطور با آموزش این توانایی‌ها به تقویت مهارت‌های رهبری در کودکان کمک کنیم.

ابزارهای لازم برای تقویت مهارت رهبری در کودکان:

• قدرت تصمیم‌گیری
• توانایی حل مسأله
• اهمیت مذاکره در مهارت‌های رهبری در کودکان
• درک دیگران و همدلی
• یک رهبر خلاق
• تاب‌آوری

قدرت تصمیم‌­گیری

بهتر است از همان سنین پایین با کودکمان مهارت تصمیم‌گیری و انتخاب را تمرین کنیم. می‌توانیم به کودک برای انتخاب میوه، خوراکی، لباس، اسباب بازی و … فرصت انتخاب بدهیم. با این تمرین­‌های روزانه و مداوم، کودک را برای تصمیم­‌گیری و انتخاب­‌های بزرگتر آماده می­‌کنیم.

در هر مرحله‌ی سنی کودک باید بتواند برای خودش تصمیماتی را اتخاذ کند. یکی از مهارت­‌هایی که به تقویت مهارت رهبری در کودکان کمک می‌­کند همین توانایی تصمیم‌­گیری در موقعیت­‌های مختلف است.

توانایی حل مساله

دکتر “هایم جینات” نویسنده‌ی کتاب “ارتباط با کودک” می‌­گوید که چالش برای کودک به مثابه رشد است. باید کودک در معرض چالش‌­های متفاوت و کمی بزرگتر از حد توانش باشد تا بتواند برای آنها راه حل بیابد و پیش برود.

عجله نکنیم! ما قرار نیست نقش حلال مشکلات کودک را ایفا کنیم. کمی دورتر بایستیم و به او فرصت درگیر شدن با چالشها و بررسی مشکل را بدهیم. در آموزش رهبری به کودک، توانایی حل مسأله یک مهارت ضروری است.

اهمیت مذاکره در مهارتهای رهبری در کودکان

خوب گوش دادن یک هنر است. در حقیقت شنیدن موثر پیش نیاز مهارت مذاکره است. ما در مذاکره برای یافتن زمینه‌­های مشترک با طرف مقابل­مان تلاش می‌­کنیم تا در نهایت هر دو طرف به یک رضایت نسبی برسیم.

مذاکره یک فرآیند بدون خشونت­ است که هر دو طرف باید با احترام با هم رفتار کنند. به نظر شما مذاکره چقدر در تقویت مهارت رهبری در کودکان می‌­تواند نقش داشته باشد؟ آیا می‌­شود بدون این توانایی تیم را رهبری کرد؟

درک دیگران و همدلی

همدلی توانایی درک و به اشتراک گذاشتن احساسات دیگران است. به کودکان کمک کنید تا احساسات خود و دیگران را بشناسند و آنها را نام ببرند.

در کتاب “خرگوش گوش داد” وقتی که پسرک داستان، بسیار ناامید و ناراحت بود؛ هیچ‌کدام از دوستانش به درستی نمی­‌دانستند که چه باید بکنند. این خرگوش بود که با همدلی فراوان به پسر گوش داد تا او از خشم، ناامیدی، یأس، ناراحتی و دردش بگوید. و پس از خوب شنیده شدن بود که پسرک توانست از آن همه ناراحتی عبور کند و برای مشکلش دنبال راه حل بگردد.

در حقیقت همدلی نیاز به آموزش ندارد بلکه باید آن الگویی باشیم که به موقع و در شرایط مناسب با کودک همدلی می­‌کنیم و به حرف­هایش گوش می‌دهیم.

آنچه که یک رهبر خوب را از دیگران متمایز می کند، توانایی درک دیگران است.

یک رهبر خلاق

خلاقیت مهارت تولید ایده‌­های بدیع و ارزشمند است. این به کودکان کمک می‌کند تا نوآوری کنند و سازگار شوند و راه حل پیدا کنند.

می­‌توانید با دادن فرصت­‌هایی برای کشف، بازی و ابراز وجود؛ خلاقیت کودکان را تقویت کنید. انواع مواد، ابزار و منابع را در اختیار آنها قرار دهید و اجازه دهید بدون قضاوت و فشار آزمایش کنند. کودکان را تشویق کنید تا از تخیل خود استفاده کنند و خارج از چهار چوب رایج فکر کنند. یک رهبر خلاق می‌تواند راهکارهای نو و تازه‌ای برای مشکلات گروهش خلق کند.

بیشتر بخوانید: خلاقیت مادرزادی نیست! 5 گام برای پرورش خلاقیت

تاب­ آوری

گاهی آنقدر غرق در رویاهای‌مان برای بچه­‌ها می‌­شویم که فراموش می‌­کنیم که ممکن است در آینده همه چیز خوب پیش نرود و آنها در کارشان شکست بخورند. و ما به عنوان یک والد نمی‌توانیم در همه جا حضور داشته باشیم و کارها را سر و سامان دهیم.

توانایی مواجهه‌­ی درست با ناکامی و درک و پذیرش کودک از طرف ما می­‌تواند به او کمک کند تا دوباره برخیزد و کار را ادامه بدهد. تاب­‌آوری بخشی از همین پذیرش است. آنجا که کار سخت می­‌شود و همه چیز راحت و در دسترس نیست.

کودک نیاز دارد که شکست را عمیقاً تجربه کند و از پس اندوه آن بتواند به شناخت دقیق‌تری از خودش یا همان مهارت خودآگاهی برسد و دوباره شروع کند. شاید تاب‌آوری یکی از مهترین توانایی‌ها در مهارت‌های رهبری برای کودکان باشد.

بیشتر بخوانیم: مهارت تاب آوری و تحمل سختی چیست؟ چگونه این مهارت را در خود تقویت کنیم؟

4. نقش والدین در آموزش رهبری به کودک

در دوره‌­ای هستیم که به دلیل سبک زندگی مدرن، خانواده‌ها، مسئولیت آموزش و پرورش بچه­‌های خود را بیشتر از گذشته به مدارس و آموزشگاه‌­ها می‌سپارند. شاید خوب باشد که یادآوری کنیم که یک خانواده می‌­تواند تا چه اندازه در سرنوشت کودکش اثر گذار باشد.

والدین در آموزش مهارت­‌های رهبری به کودک خود می‌­توانند نقش به سزایی ایفا کنند. راستش همه چیز قابل آموختن در مدارس و آموزشگاه‌­ها نیست. خوب حالا یک خانواده چه کارهایی می­‌تواند بکند تا مهارت‌های رهبری را در کودکان تقویت کند:

خانواده‌ی حامی و آموزش رهبری به کودک

خانواده‌­ی حامی یعنی چه؟

• اعضای خانواده در آن احساس امنیت می‌کنند.
• بین والدین و فرزندان، ارتباطات صمیمی برقرار است و مراقب هم هستند.
• قابل پیش بینی هستند. رفتارهای پر تنش در میانشان کمتر دیده می‌شود.
• با افراد خارج از خانواده ارتباط خوبی دارند.
• پشتیبان کودکانشان هستند.
• و با صبر و حوصله فضا را برای رشد و بالندگی کودکان فراهم می‌کنند.

خانواده‌ی حامی محیط امن مناسبی را برای رشد و بالندگی کودک در همه‌ی زمینه از جمله مهارت رهبری در آنها مهیا می کند. خانواده‌ی حامی باعث افزایش عزت‌نفس کودک می‌شود. افراد با عزت‌نفس بالا، رهبران خوبی برای خود و جامعه خواهند بود.

محیط آماده برای یادگیری و تجربه

برای یک کودک مهمترین فعالیت، بازی است. کودک همه چیز را از طریق بازی تجربه می­‌کند. در رویکرد آموزشی روجیو امیلیو، محیط را به عنوان معلم سوم کودک می­‌شناسند. بهتر است محیط بازی و آموزش کودک را غنی کنیم و فرصت تجربه­‌های متفاوت را به او بدهیم.

فعالیت‌های خانوادگی و تقویت مهارت رهبری در کودکان

به عنوان یک والد چقدر برای کودکانمان وقت می­‌گذاریم؟ چقدر برای با هم بودن فرصت ایجاد می­‌کنیم؟ بازی‌­های خانوادگی، کمپینگ و سفرها فرصت خوبی است تا در کنار هم خوش بگذارنیم و چیز یاد بگیریم.

در این فعالیتها تقسیم کار و سپردن مسئولیت­‌ها اتفاق می‌­افتد. مهارت حل مسأله و تصمیم‌­گیری و مواجهه با شکست در آنها رشد می­‌کند. و مهارت رهبری در کودکان تقویت می‌­شود.

تجربه‌­ی استقلال؛ راهی برای آموزش رهبری به کودک

همیشه لازم نیست که کودکمان را زیر بال و پر خودمان بگیریم و محافظت کنیم. بچه‌ها در هر مقطع سنی که باشند نیاز دارند که مستقل بودن را تجربه کنند. تجربه­‌ی اولین دفعاتی که از پله بالا می‌­روند یا از سوپر مارکت محله خرید می‌کنند، یا وقتی خودشان به تنهایی مسیر خانه تا مدرسه را طی می‌کنند و یا بدون حضور والدین در یک اردوی تفریحی یا برنامه­‌ی پیاده روی شرکت می­‌کنند.

استقلال حس توانمندی و اعتماد به نفس را در کودک تقویت می‌­کند. وقتی از آموزش رهبری به کودک حرف می­‌زنیم؛ تلاش برای مستقل بودن یک ارزش محسوب می‌شود..

5. فعالیت‌­ها و بازی‌­هایی که مهارت رهبری را در کودکان تقویت می­کنند

در کتاب “یادگیری آزاد” نوشته‌ی “پیتر گری”، درباره­‌ی بازی چنین می‌گوید: ” بازی در زمان نامحدود برای کودکان امکان تمرین مهارت­‌ها و ارزش‌های اجتماعی، که در زندگی بسیار مهم هستند را، فراهم می‌­کند.”

بازی‌ها و فعالیت‌های این گروه می‌توانند هم توسط خانواده‌ها و هم مراکز آموزشی اجرا شوند. این فعالیت‌ها در توسعه مهارت‌های رهبری در کودکان تأثیر‌گذار خواهند بود.

بازی­‌های گروهی و مهارت‌های رهبری در کودکان

بازی گروهی بنا به ماهیت خود، تمرینی پیوسته برای همکاری، توجه به نیازهای دیگری و تصمیم‌­گیری با رضایت طرفین است.

بازی­‌های زیادی برای افزایش مهارت رهبری در کودکان طراحی شده است که مناسب اجرا در فضاهای اجتماعی کودکان مثل مهدکودک­‌ها و دبستان­ها است. چند نمونه بازی را در ذیل مطلب عنوان می­‌کنم:

1-یک شمای جدید بسازید

وسایل لازم:

• مداد رنگی
• مقوا
• چسب
• روزنامه و مجله
• کاغذ رنگی

از کودکان بخواهید خودشان را نقاشی کنند. با استفاده از چیزهایی که به وضوح تصویر واقعی از آنها و علایقشان را نشان می­‌دهد، مانند رنگها، برش‌­هایی از تصاویر و کارهای مورد علاقه‌­شان و هر چیزی که منحصر به فرد بودن آنها را نشان می­‌دهد، خود را بیان کنند.

با این فعالیت کودکان تمرین خودآگاهی می‌­کنند و خودشان و توانایی­‌هایشان را بهتر خواهند شناخت.

وقتی قرار باشد مهارت رهبری را به کودکانمان بیاموزیم؛ شناخت دقیق کودک از خودش و احساسات و خواسته‌هایش، اولین گام خواهد بود.

2- یکسان یا متفاوت

بچه­‌ها در یک حلقه بایستند یا بنشینند. از یکی از کودکان بخواهید که به کودکی دیگر اشاره کند و یک تشابه ظاهری یا رفتاری که بین آن دو وجود دارد را نام ببرد. مثلا”: ما هر دو جوراب آبی داریم. این بازی با افزایش توجه به دیگری و شناخت اطرافیان به تقویت یکی دیگر از ریز مهارت‌های رهبری در کودکان کمک می­‌کند.

3- رهبری چشم بندان

این بازی به فضای نسبتا بزرگ احتیاج دارد. بچه­‌ها را به دو گروه تقسیم کنید. به آنها چشم بند بدهید. همه به جز رهبر گروه باید چشمانشان را ببندند. کودکی که رهبر گروه است باید با استفاده از دستورات واضح تیم خود را به سمت هدف مشخص شده راهبری کند.

تجربه‌­ی فعالیت اقتصادی و کارآفرینی و آموزش رهبری به کودکان

وقتی دخترانم شش ساله بودند؛ تصمیم گرفتند که یکسری از کتابهای قدیمی­شان را  بفروشند. کتا­ب­ها را جدا کردیم و من فکر می‌­کردم که چطور آنها را به فروش بگذاریم که بچه ها هم مشارکت کنند. اما نیاز نبود که من خیلی فکر کنم چون آنها تصمیمشان را گرفتند.

یک میز در پیاده‌­رو مقابل خانه گذاشتند و کتابها را رویش چیدند و منتظر آمدن مشتری شدند! من هم کمی دورتر از آنها حضور داشتم و شرایط را کنترل می‌­کردم. در بین همسایه_ها چند نفری از آنها خرید کردند. این تجربه اعتماد‌به‌نفس بچه ها را تقویت کرد تا باز هم برنامه­‌هایی در این حوزه را داشته باشند.

تجربه‌­ی کار اقتصادی برای کودک خیلی جذاب و منحصر به فرد است. شرکت در بازارچه، خرید و فروش اسباب‌بازی­‌ها و کتاب‌­ها و لباس­‌هایی که دیگر به کارشان نمی­‌آید و انجام کارهایی با نیت کسب درآمد؛ مثل پاک کردن سبزی برای همسایه‌­ها و یا آب دادن به گلهای باغچه‌­ی مجتمع مسکونی و … .

حالا این کارها چه ربطی به تقویت مهارت رهبری در کودکان دارد؟ در این دست فعالیت‌­ها او باید بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند. باید آنها را مجاب کند که چیزی که می‌­فروشد ارزش خریدن دارد. یا شاید هم ناکامی را تجربه کند و موفق نشود . تجربه‌های کارآفرینی و کسب درآمد نقش زیادی در آموزش رهبری به کودک دارند.

بیشتر بخوانید: کارآفرینی کودکان – 7 نکته مهم آموزش کارآفرینی به کودکان

کار اجتماعی و عام المنفعه

یکی از فعالیت‌های موثر در آموزش رهبری به کودکان، انجام کارهایی است که هدف خود کودک نباشد. یعنی چه؟ اینکه کودک از خود محوری خارج شود به دیگران بیاندیشد.

کمک به یک خیریه برای جمع آوری وسایل مورد نیاز کودکان بی‌سرپرست و یا کمک به بسته‌بندی مواد غذایی برای زلزله‌زدگان و … . ممکن است او در این کارها نقش رهبری بخشی از آنها را هم بپذیرد. اما همین که به درد دیگران توجه می‌کند و برایش دنبال راه حل می‌­گردد و یا کمک می­‌کند تا شرایط را برای آنها کمی بهتر کند؛ در مسیر آموختن مهارت رهبری است.

6. برای آموزش مهارت رهبری چه کار نکنیم؟!!

برای تقویت هر مهارتی در کودکانمان همیشه دنبال لیستی از فعالیت­‌ها می‌­گردیم که باید انجام دهیم. اما گاهی به معنای واقعی نباید کاری بکنیم. یکی از آن کارها این است:  والد هلیکوپتری نباشیم!

والد هلیکوپتری یعنی چه؟ والد هلیکوپتری کسی است که فرصت هر نوع تجربه و تصمیم‌­گیری و حتی فعالیت خلاقانه را از کودک می­‌گیرد. چرا؟ چون فکر می­‌کند او ناتوان است یا نگران این است که او به خودش آسیب بزند یا حتی از اینکه او شکست بخورد، مضطرب می­‌شود.

والد هلیکوپتری مانع توسعه‌­ی مهارت­‌های حل مسأله و تصمیم­‌گیری در کودک می­‌شود. همان مواردی که برای تقویت مهارت رهبری در او بسیار ارزشمند و لازم هستند.

7. رویکرد سیستم­‌های آموزشی درباره‌­ی مهارت رهبری در کودکان

تا اینجا درباره‌­ی مجموعه‌ای از مهارت‌ها که به تقویت مهارت رهبری در کودکان منجر می‌­شود، حرف زدیم. و گفتیم که والدین چه کارهایی می­‌توانند انجام دهند تا مهارت رهبری را در کودکان توسعه دهند. حالا می­‌خواهیم به دیدگاه دو رویکرد آموزشی در این‌باره بپردازیم.

رویکرد آموزشی ژاپن

به نظر می‌­رسد که رویکرد ژاپنی به آموزش رهبری به کودکان اهمیت فراوانی می­‌دهد. نویسنده­‌ی کتاب “آموزش قلب­‌ها و اندیشه‌­ها” می‌­گوید: ” در نظام توبان، هر بچه­‌ای یک رهبر است.”

منظور از توبان همان سیستم مبصری خودمان است. در مدارس ژاپنی، رهبر شدن یک حق ویژه نیست که نصیب قلیلی از افراد خوش رفتار شود، بلکه یک مسئولیت با قاعده‌­ای است که شامل همه­‌ی افراد می­‌شود. در کلیه­‌ی کلاس­‌های اول و تقریباً همه پیش دبستانی­‌ها، به مبصر­های چرخشی روزانه که در کار رهبری و اداره­‌ی کلاس با معلم­‌ها، شراکت دارند، توبان می­‌گویند.

به نظر می‌­رسد که نظام توبان بر پایه علاقه­‌ی طبیعی بچه‌­ها به جلب توجه دیگران به خود، کسب اعتبار و نیز فرصت اداره­‌ی همکلاسی­‌هایشان طرح ریزی شده که همه اینها، شانس برخورداری از تجربه‌­ای لذت بخش را به آنها می­‌دهد. هر چند به نوبه­‌ی خود دردسر­های مسئولیت داشتن را نیز به ایشان می­‌چشاند.

رویکرد آموزشی مونتسوری

مونتسوری یک روش آموزشی که مبتنی بر فعالیت خودگردان، یادگیری عملی و بازی مشارکتی است. به عبارت دیگر کودکان در رویکرد مونتسوری، بیشتر از تجربیات خود می‌­آموزند تا از آموزش مستقیم.

در رویکرد مونتسوری به تقویت و توسعه‌­ی این مفاهیم در کودکان توجه می‌­شود:

• توانایی ایجاد انگیزه در خود و دیگران
• احترام گذاشتن به افراد دیگر
• داشتن عزت‌نفس
• داشتن مهارت و دانش
• استفاده بهینه از زمان

باید گفت که رویکرد آموزشی مونته سوری از همان دوران پیش دبستانی، آموزش رهبری به کودک را آغاز می‌کند.

8. کتاب‌های مرتبط با آموزش رهبری به کودک

برای پیدا کردن کتاب مناسب در این حوزه، خیلی جستجو کردم. اما در آخر دیدم که آب در خانه و من گرد جهان می‌گردم!

در اسطوره‌ها وافسانه‌های فارسی زبانمان، داستان‌های زیادی درباره‌ی رهبران خردمند و دانا و مردم دوست می‌خوانیم. انسان‌های تأثیرگذار و الهام‌بخش که کارهای بزرگی انجام داده‌اند.

قصه‌های شاهنامه در این میان، عالی هستند. به خصوص که در سال‌های اخیر، این داستان‌ها توسط نویسنده‌های مطرح حوزه‌ی کودک و نوجوان، بازنویسی شده‌اند و در اختیار همگان قرار گرفته‌اند.

خواندن مجموعه‌ی قصه‌های شاهنامه به قلم خانم آتوسا صالحی را توصیه می‌کنم.

9. سخن آخر

در این مطلب درباره‌­ی تقویت مهارت رهبری در کودکان گفتیم. لیست بایدها و نبایدها را مشخص کردیم و از بازی‌ها و فعالیت‌هایی گفتیم که به کودک کمک می‌کند تا رهبر بودن را تمرین کند.

اما یک نکته­‌ی طلایی ماند. اینکه یک الگو باشیم! کودک بیش از هر چیز از راه تقلید می‌آموزد. وقتی اطرافیانش مهارت رهبری را در خودشان توسعه می­‌دهند؛ او هم یاد می­‌گیرد که چه باید بکند. خلاصه‌­ی کلام اینکه:

در زندگی همان رهبری باشید که دوست دارید کودکانتان باشند.

10. پرسش‌های متداول

11. مطالب مرتبط

گفتیم که بخش بزرگی از مهارت رهبری در کودکان از طریق آموزش و محیط غنی رشد می‌کند.

تقویت مهارت‌های رهبری در کودکان، نیازمند آموزش یکسری مهارت‌های زیر مجموعه آن است.

اول از همه یک رهبر باید شناخت دقیق و کافی از خودش داشته باشد. خودش را بشناسد و نقاط قوت و ضعف خودش را بداند.

یک رهبر لازم است که بتواند ارتباط با کیفیت و موثری با دیگران برقرار کند.

همچنین یک رهبر باید تصمیم‌های درست و به جایی بگیرد.

و به نظر می‌رسد که داشتن خلاقیت برای رهبر یک ضرورت است. و افزایش خلاقیت با تمرین و تلاش پیوسته رخ می‌دهد.

یکی از پارامترهای مهم در آموزش رهبری به کودکان، افزایش قدرت تاب‌آوری و توان تحمل شکست در آنها است.

و اینکه تجربه‌ی کارآفرینی و فعالیت اقتصادی کودک را برای کار در دنیای واقعی و بروز مهارت‌های رهبری آماده می‌کند.

این مطلب درباره‌ی مهارت رهبری در کودکان به پایان رسید. شما درباره‌ی آموزش رهبری به کودک چه فکر می‌کنید؟ لطفاً نظرتان را با ما در میان بگذارید.