در این مقاله قصد داریم دربارهٔ «هوش بدنی جنبشی» یا «هوش جنبشی حرکتی» صحبت کنیم. حتماً تا به حال افرادی را دیده‌اید که با دست‌هایشان می‌توانند کارهای خارق‌العاده‌ای انجام دهند. مثل افرادی که نقاشی‌های خلاقانه می‌کشند یا مجسمه‌های چوبی می‌سازند.
این افراد هوش جنبشی حرکتی بالایی دارند. این هوش یکی از انواع هوش در نظریه چند‌گانهٔ گاردنر است. گاردنر چند نوع هوش مختلف برای انسان تعریف کرده است.
از طریق انجام تست هوشی که گاردنر طراحی کرده است می‌توان فهمید که کدام هوش در وجود فرد غالب است. اگر می‌خواهید بدانید نظریهٔ گاردنر در چه موردی صحبت می‌کند و برای انجام تست هوش حرکتی، روی این دکمه کلیک کنید:
در این مقاله به شما خواهیم گفت اگر هوش جنبشی حرکتی در شما غالب نیست، چطور آن را تقویت کنید و چه شغل‌هایی برایتان مناسب است. لازم به ذکر است که تستی جداگانه تحت عنوان تست هوش انتخاب شغل هم وجود دارد
در این مقاله خواهیم خواند:
- هوش بدنی جنبشی چیست؟
- ویژگی‌های هوش بدنی جنبشی
- سبک یادگیری افراد با هوش بدنی جنبشی چگونه است؟
- راه های تقویت هوش بدنی جنبشی
- مشاغل مناسب هوش بدنی جنبشی
تعریف هوش بدنی جنبشی گاردنر (هوش حرکتی چیست ؟)
هوش بدنی حرکتی (Bodily Kinesthetic Intelligence) – که به آن هوش بدنی جنبشی یا هوش اندامی جنبشی هم گفته می‌شود- یکی از هوش‌های چندگانه در نظریهٔ گاردنر است. افرادی که سبک یادگیری آنها بدنی حرکتی است، برای کشف جهان پیرامون خود از حس لامسه و توانایی جسمانی‌شان بهره می‌برند.
تجربهٔ مستقیم نقش مهمی در فرآیند یادگیری آنها دارد. این افراد برای یادگیری بهتر، بیشتر از حرکات بدن و دست هایشان استفاده میکنند. به همین دلیل به این سبک یادگیری «یادگیری با دست» هم گفته می‌شود.
این هوش در بازیگرهای تئاتر، هنرمندها، صنعت‌گران، ورزشکارها، هنرمندان رقص و جراحان غالب است.
ویژگی‌های هوش بدنی جنبشی
اگر ویژگی‌های زیر در شما صدق می‌کند، احتمالاً دارای هوش حرکتی بالایی هستید:
1- حافظهٔ عضلانی قوی دارید.
«حافظهٔ عضلانی» مسئول به خاطر سپردن حرکات است. مثلاً وقتی یک حرکت ورزشی خاص را تمرین می‌کنید یا با یک ساز موسیقی قطعه‌ای را بارها می‌نوازید، حافظهٔ عضلانی شما آن حرکات را ثبت و ضبط می‌کند. افرادی که هوش جنبشی بدنی بالایی دارند، دارای حافظهٔ عضلانی قوی هستند.
2- یک ورزشکار حرفه‌ای هستید.
اگر از تمرین‌های ورزشی لذت می‌برید، ترجیح می‌دهید در حین ورزش به مسائل پیش رو یا ایده‌های خود فکر کنید و وقتی ناراحت هستید به جای در خانه نشستن قدم می‌زنید یا می‌دوید، شما هوش حرکتی بالایی دارید.
این افراد کنترل خوبی روی حرکات بدن خود دارند. البته باید دقت داشت که هوش حرکتی برخلاف اسمش تنها به ورزش کردن محدود نمی‌شود. (در ادامه دلیل آن را خواهید فهمید.)
3- دست‌های جادویی
اگر دست‌ها نقش مهمی در زندگی شما دارند و دوست دارید با دست‌هایتان کار کنید. مثلاً به مجسمه‌سازی، گِل‌بازی، گیاهکاری، نجاری، ساختن پازل و … علاقه‌مند هستید.
این افراد حس لامسهٔ قوی دارند و به کمک آن با محیط فیزیکی اطراف خود ارتباط برقرار میکنند. مثلاً بافت مبلمان چوبی، لباس‌ها و سایر اشیاء را به خوبی تشخیص می‌دهند.
آنها با لمس کردن بهتر یاد می‌گیرند و در یادگیری به وسیلهٔ شنیدن یا مشاهده کردن کندتر هستند.
4- زبان بی‌زبانی را می‌فهمید!
منظور از زبان بی‌زبانی همان «زبان بدن» یا Body Language است. افراد با هوش بدنی جنبشی بالا، در درک زبان بدن دیگران مهارت دارند و برای انتقال منظور خود از حرکات دست و زبان بدن زیاد استفاده میکنند.
آنها همچنین به خوبی می‌توانند حرکات بدن دیگران را تقلید کنند.
5- نمی‌توانید یک جا بنشینید.
افرادی با هوش بدنی بالا، انرژی فوق‌العاده‌ای دارند و دوست دارند همیشه در حرکت باشند. در مهمانی‌ها همیشه در میان جمعیت حضور دارند و در یک سخنرانی رسمی هیچ‌وقت آنها را در صندلی‌شان پیدا نمی‌کنید.
آنها از یک جا نشستن بیزارند و دوست دارند همه چیز را در اطراف خود کشف کنند. شاید به همین دلیل باشد که آنها می‌توانند به ورزشکارهای خوبی تبدیل شوند.
6- شعار افراد با هوش بدنی جنبشی این است: “!Just Do It”
این افراد برای یادگیری چیزهای جدید یک استراتژی جالب دارند: «فقط انجامش بده!». آنها منتظر آموزش دیدن نمی‌مانند و خودشان دست به کار شده و در حین انجام کار می‌آموزند.
اعتقادی به دفترچهٔ راهنمای وسایل و راهنمایی‌های گام به گام آنها ندارند، با جعبه ابزار ارتباط خوبی داشته و در جدا کردن و سرهم کردن اجزای یک وسیله مهارت دارند.
7- هوش بدنی جنبشی در برابر مفاهیم انتزاعی
یکی از راه‌های شناخت هوش حرکتی، شناخت نقطهٔ مقابل آن است. یعنی «هوش منطقی ریاضی».
هوش منطقی یکی دیگر از هوش‌های چندگانه است. افراد این گروه تفکر منطقی دارند و در تجزیه و تحلیل اطلاعات حرفه ای هستند. آنها قادر هستند از مفاهیم انتزاعی و غیرقابل لمس، الگوها را بیرون کشیده و نتیجه گیری کنند.
نقطهٔ مقابل این گروه، افراد با هوش جنبشی حرکتی هستند که برای یادگیری، بیش از هر چیز به مفاهیم قابل لمس و مشهود اتکا میکنند.
(در مقالهٔ هوش منطقی ریاضی دربارهٔ این هوش بیشتر نوشته‌ایم. پیشنهاد میکنیم به این مقاله هم سری بزنید.)
سبک یادگیری افراد با هوش بدنی جنبشی چگونه است؟
افرادی که هوش بدنی در آنها غالب است، سبک یادگیری متفاوتی هم دارند. به همین دلیل معلمان مدارس و همچنین خود افراد باید به این نکته توجه داشته و شیوهٔ آموزش و یادگیری خود را متناسب با آن تغییر دهند.
پیشنهاداتی برای دانش‌آموزان و دانشجویان
- محل مناسبی را برای مطالعه انتخاب کنید. محل مطالعهٔ خود را در جایی انتخاب کنید که به شما امکان حرکت کردن و قدم زدن را بدهد.
- حرکت کنید. آدامس بجوید، با دست‌هایتان روی میز بزنید و راه بروید.
- استراحت کنید. خودتان را مجبور به نشستن طولانی مدت پشت میز نکنید.
- بنویسید. نوشتن و یادداشت‌برداری از مطالب به شما در یادگیری بهتر آنها کمک می‌کند.
پیشنهاداتی برای معلمان
- دانش‌آموزان را درگیر مسئله کنید. درگیری مستقیم با یک مطلب به جای خواندن از روی کتاب برای آن ها اثربخش‌تر است. انجام آزمایش‌های علمی، بازی‌های آموزشی، نقش بازی کردن و بازدیدهای میدانی از راه‌هایی هستند که دانش‌آموزان را درگیر مبحث میکنند.
- اجازه دهید بنویسند. قبل از پاسخ دادن به یک سوال از آن ها بخواهید آن را روی کاغذ بنویسند. نوشتن، قدرت تحلیل اطلاعات را در آنها بالا می‌برد و به آنها کمک میکنند تا به جواب‌های بهتری برسند.
- پروژه‌های عملی برای آنها تعریف کنید. انجام پروژه‌های مرتبط با درس مثل ساخت اسلاید، مشارکت در آموزش درس به سایر دانش‌آموزان، تولید ویدئوهای آموزشی، روزنامه دیواری و ساخت ماکت در این زمینه مفید هستند.
بیشتر بخوانید: کاربرد هوش های چندگانه در مدرسه
راه‌های تقویت هوش بدنی جنبشی
بعد از انجام تست‌های هوش، سؤالی که همیشه ذهن خیلی‌ها را درگیر می‌کند این است:
“من در زمینهٔ X هوش پایینی دارم. آیا راهی هست که آن را بهبود دهم؟“
خوشبختانه پاسخ به این سؤال کاملاً مثبت است. مزیت نظریهٔ هوش‌های چندگانه این است که داشتن هوش غالب به معنی از دست دادن سایر هوش‌ها نیست. اگر هوش بدنی در شما غالب نیست می‌توانید با تمرین و صرف انرژی آن را تقویت کنید.
برای تقویت هوش جنبشی بدنی:
1- روتین ورزشی داشته باشید.
داشتن یک برنامهٔ منظم روزانه برای ورزش کردن نه تنها به شما کمک می‌کند تا ارتباط بهتری با جسمتان داشته باشید، بلکه برای سلامتی‌تان هم مفید است.
ورزش کردن برای شما یک بازی برد-برد است. هم هوش جسمی حرکتی در شما تقویت می‌شود و هم سلامت ذهن و جسمتان را تضمین می‌کند.
2- یوگا و پیلاتس کار کنید.
یوگا به شما کمک می‌کند با حواس و جسم خود در ارتباط باشید. پیلاتس هم به شما کمک می‌کند به جسمتان آگاه باشید و بتوانید حرکات آن را کنترل کنید. این فعالیت‌ها در عین حال قدرت تمرکز شما را هم بالا می‌برند.
3- در کلاس‌های ایروبیک یا زومبا شرکت کنید.
شرکت در این کلاس‌ها ذهن و جسمتان را برای فعالیت بدنی بیشتر و تقویت قوای جسمانی آماده میکنند.
4- حرکات کششی انجام دهید.
صبح‌ها بعد از برخاستن از خواب کمی حرکات کششی انجام دهید. سعی کنید عضلات دست و پای خود را بکشید. این کار قدرت جسمی شما را افزایش می‌دهد.
مشاغل مناسب هوش بدنی جنبشی
افرادی که دارای هوش بدنی جنبشی هستند معمولاً به مشاغلی علاقه نشان می‌دهند که به فعالیت جسمی نیاز دارند. برخی مشاغلی که مناسب این دسته از افراد هستند عبارتند از:
مشاغل حوزهٔ پزشکی و سلامت
- جراحی
- پرستاری
- فیزیوتراپی
- کاردرمانی
- تکنسین اورژانس
- تفریح درمانی (تفریح درمانی شیوه‌ای از درمان است که در آن افرادی با بیماری‌های جسمی و روانی به وسیلهٔ برنامه‌های تفریحی و ورزشی ماجراجویانه درمان می‌شوند یا به کمک این فعالیت‌ها، روند درمان آنها تسریع می‌شود.)
مشاغل حوزهٔ هنر
- بازیگری
- مربی رقص
- نقاشی
- مجسمه‌سازی
- هنرهای دستی
- طراح صنعتی
مشاغل حوزهٔ علوم ورزشی
- مربی تیم ورزشی
- مربی ایروبیک
- ورزشکار حرفه‌ای
- معلم ورزش
مشاغل حوزهٔ صنعتی
- نجاری
- چوب‌تراشی (معرق‌کاری)
- تکنسین کارخانه
- مکانیک
سایر مشاغل
- کشاورزی
- آتش‌نشان
- پلیس
- افسر ارتش
- محیط بان
با وجود تفاوت‌های زیادی که بین انواع هوش‌ها وجود دارد، اما این بدان معنا نیست که شما نمی‌توانید دو یا چند هوش مختلف را در خود پرورش دهید. هر شغلی نیازمند انواع توانمندی‌ها و هوش‌ها است.
برای مثال این درست است که یک پلیس باید هوش بدنی جنبشی بالایی داشته باشد، اما «هوش بین فردی» بالا هم برای این شغل ضروری است. چرا که یک پلیس باید بتواند به خوبی احساسات و نیت‌های دیگران را تشخیص بدهد.
مطالب مرتبط
همانطور که می‌دانید هوش بدنی جنبشی از دسته هوش‌های هیجانی میباشد. به همین منظور شاید بد نباشد که با تعریف هوش هیجانی نیز آشنا شوید. ما در دو مطلب زیر سعی کرده‌ایم که با ارائه یک تعریف ساده از هوش هیجانی و مولفه‌های آن به شما در درک بهتر این هوش کمک نماییم.
حال که با تعریفی مختصر و به زبانی ساده با هوش هیجانی آشنا شدیم، فکر میکنیم بهتر باشد برای درک بهتر و عمیق‌تر این هوش، مولفه‌های آن را هم بشناسیم.
بد نیست حالا که اهمیت هوش هیجانی را متوجه شدید، با برخی از کاربردهای آن نیز آشنا شوید.
شاید برای شما جالب باشد بدانید که دانش‌آموزان نیز از سطوح متفاوتی از هوش هیحانی برخوردارند! دانش‌آموزانی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند، می‌توانند احساسات خود را بهتر بررسی کرده و نسبت به اطرافیان خود همدل باشند.
در مطلب زیر به توضیح اهمیت هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی کودکان و نوجوانان پرداخته‌ایم و اگر این موضوع دغدغه‌ی شما است، مطالعه‌ی این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنم.
مذاکره یکی دیگر از عواملی است که زندگی کاری و شخصی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تصمیمات نهایی را در مذاکرات، احساسات می‌گیرند و هوش هیجانی دقیقاً یعنی شناخت و کنترل همین احساسات.
مطلب زیر عوامل مذاکره موفقیت‌آمیز را ذکر می‌کنید و می‌گوید که مدیران موفق در مذاکرات خود، چگونه احساسات را کنترل میکنند.
در مقاله زیر از هوش هیجانی و کاربرد آن در مدیریت صحبت می‌شود و اینکه چگونه شما به عنوان یک مدیر، می‌توانید قدرت خود را بهبود ببخشید!
همچنین اگر به خودشناسی خود نیز اهمییت می‌دهید، می‌توانید به مطلب انواع تست هوش مراجعه نمایید. ما در این مطلب تلاش کرده‌ایم به معرفی و ارائه تمامی تست‌های هوش بپردازیم. لذا می‌توانید با توجه به نیاز خود، هر کدام از این تست ها را انتخاب نموده و به رایگان به سنجش هوش خود بپردازید.
هوش جسمی حرکتی تا چه اندازه در شغل یا رشتهٔ تحصیلی فعلی شما اثرگذار است؟
محصولات آموزشی