اگر شما هم به این فکر می‌کنید که، چگونه انتخاب رشته خوب داشته باشیم و دچار استرس شده‌اید، باید بدانید که تنها نیستید و این استرس، نتیجه عدم آگاهی به مراحل قدم به قدم انتخاب رشته و کارهای قبل از انتخاب رشته است.
این استرس، گاهی تا حدی پیش می‌رود که داوطلبان کنکور، مبلغ گزافی را صرف انتخاب رشته‌ای می‌کنند، که نه تنها ایده‌آل آنها نیست، بلکه حتی ممکن است در نهایت، قبولی در دانشگاه را به دنبال نداشته باشد.
در این مطلب ابتدا، شما را با اهمیت یک انتخاب رشته خوب آشنا می‌کنیم و سپس در 4 قدم، مراحل انتخاب رشته را به شما یاد می‌دهیم تا به راحتی بتوانید کار انتخاب رشته را خودتان انجام دهید، یا اگر قصد داشتید که به کمک یک مشاور این کار را انجام دهید، خودتان هم بتوانید در اولیت‌بندی و انتخاب‌هایتان مشارکت موثری داشته باشید.
فهرست:
اهمیت انتخاب رشته ی خوب
قبل از پاسخ به سوال چگونه یک انتخاب رشته خوب کنیم ، بهتر است ابتدا بررسی کنیم که چرا انتخاب رشته خوب برای ما اهمیت دارد؟
سال‌ها درس خواندن، تلاش، برنامه ریزی و آمادگی برای کنکور، در نهایت ما را به مرحله‌ی انتخاب رشته می‌رساند.
نقطه‌ای که با کمی بی‌دقتی ممکن است یک سال ما را عقب بیاندازد و در نهایت مجبور شویم پشت کنکور بمانیم.
در این مطلب هدف ما این است که به شما کمک کنیم تا متوجه شوید انتخاب رشته ی خوب چگونه است و چطور می‌توان به بهترین نتیجه برای یک انتخاب رشته خوب رسید.
چگونه انتخاب رشته خوب داشته باشیم
باید بدانیم که انتخاب رشته، تنها جایی نیست که ما مجبور به انتخاب و تصمیم‌گیری می‌شویم.
بعد از خارج شدن از فضای مدرسه، مدام در معرض تصمیم‌گیری، برای انتخاب‌های مهم زندگی قرار می‌گیریم.
پس در ادامه 3 اصل اساسی برای تصمیم‌گیری و انتخاب را بررسی می‌کنیم، تا نه‌تنها بفهمیم چگونه یک انتخاب رشته خوب کنیم، بلکه بتوانیم در آینده نیز، تصمیمات بهتر و آگاهانه‌تری برای انتخاب شغل و… بگیریم.
بیشتر بخوانید: طراحی مسیر شغلی: آموزشی که به آن نیاز دارید حتی اگر به آن هیچ وقت فکر نکرده باشید.
1- علاقه و انگیزه
حتماً شما هم دیده‌اید که افراد زیادی، با تمام سختی‌های کاری که وجود دارد، بازهم با اشتیاق از کار خود حرف می‌زنند.
از طرفی از چندین نفر شنیده‌‌اید، که هیچ میلی به کار کردن ندارند و فقط به اجبار کار می‌کنند؟!
البته قرار نیست همیشه عاشق کارمان باشیم، بلکه ما باید با شناخت خودمان و با یک انتخاب آگاهانه، رشته یا شغلی را ادامه دهیم که ارزش تمام سختی‌ها را داشته باشد.
مطلب زیر می‌تواند برای پیدا کردن رشته مورد علاقه به شما کمک کند:
چرا انتخاب رشته خوب با توجه به علاقه و انگیزه مهم است؟
دو فاکتور علاقه و انگیزه با هم، می‌توانند در نهایت منجر به یک رضایت نسبی از شرایطی شود که در آن قرار داریم. پس قدم اول این است که ببینید به چه کارهایی علاقه دارید و کدام علایق باعث ایجاد انگیزه در شما می‌شوند.
اگر بخواهیم در یک جمله تأثیر علاقه و انگیزه در کار بلندمدت را بیان کنیم، جمله زیر می‌تواند حق مطلب را ادا کند:
«بدن خسته می‌تواند با استراحت به کار خود ادامه دهد، اما یک ذهن خسته خیر.»
پس نارضایتی در رشته یا کار، می‌تواند آنقدر ذهن ما را تحت تأثیر قرار دهد که حتی انگیزه کارهای ساده را نیز از ما بگیرد.
مطالعه و انجام تست‌های زیر می‌تواند به شما در پیدا کردن علایق و شناخت از خودتان کمک کند:
2- نیاز جامعه و بازار کار
نیاز جامعه و بازار کار در دوره‌های زمانی مختلف متفاوت است.
شما باید بدانید کدام مشاغل از لیست نیاز جامعه خارج شده‌اند، کدام مشاغل در آینده نزدیک از بین می‌روند و کدام مشاغل پتانسیل رشد در آینده را دارند.
برای مثال بعد از جنگ تحمیلی ایران و عراق، شرایط کشور به‌گونه‌ای بود که تنها با گرفتن یک مدرک تحصیلی، شرایط کار کردن فراهم بود و بیشتر کارها هم دولتی بودند.
رفته‌رفته اوضاع برای نسل هفتاد به بعد تغییر کرد و شرایط به سمتی رفت که نه تنها مدرک بالاتری مورد نیاز بود، بلکه سابقه کار و دانش تخصصی‌تر جزو ضروریات شد.
و در نهایت در سال‌های اخیر، شرایط به‌سمتی رفته که شرکت‌ها نه تنها به افرادی نیاز دارند که در کار خودشان دانش و تخصص داشته باشند، بلکه مهارت‌های نرم آنها را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهند و در خیلی از موارد، مدرک تحصیلی در اولویت انتخاب و استخدام نیست.
مطلب زیر می‌تواند به شما در پیدا کردن یک رشته با آینده شغلی خوب کمک کند:
از طرفی با آمدن هوش مصنوعی نیز، در آینده ممکن است بسیاری از مشاغل امروزی که نیاز به خلاقیت ندارند یا به‌راحتی توسط یک ماشین، قابل انجام هستند، منسوخ شوند.
مطلب زیر یک راهنمای کامل برای آشنایی با شغل‌های نوظهور است که می‌تواند یک ذهنیت جدید در شما ایجاد کند:
3- تجربه و علم قبلی، در انجام یک کار
تصور کنید که پدر شما کشاورز است و فقط به خاطر استفاده نکردن از روش‌های مدرن و امروزی، محصول و درآمد زمین شما، در حدی نباشد که برای آن زحمت می‌کشید.
اما از طرفی، شما هم به کشاورزی علاقه دارید، هم اینکه می‌دانید با علم و آگاهی و استفاده از روش‌های مدرن و جایگزینی آنها با روش‌های سنتی، به‌راحتی می‌توانید از کمترین مساحت زمین، بیشترین بهره را ببرید.
پس شاید بد نباشد که هنگام فکر کردن به اینکه، چگونه انتخاب رشته ای خوب داشته باشیم ، تجارب قبلی و کارهایی که در انجام دادن آنها خوب هستید را نیز لحاظ کنید.
مراحل انتخاب رشته خوب چگونه است
در این قسمت از مطلب در 4 قدم، بررسی می‌کنیم که چگونه انتخاب رشته ی خوبی داشته باشیم :
قدم اول: تاثیر جمع‌آوری اطلاعات، در انتخاب رشته خوب چگونه است
اولین قدم و یکی از مهم‌ترین قدم‌ها برای انتخاب رشته خوب ، جمع‌آوری اطلاعات درباره رشته‌ها و یا مشاغل مورد نظرمان است.
با این کار شما اعتمادبه‌نفس لازم را به‌دست می‌آورید که به تصمیمات و انتخاب‌های خود باور داشته باشید، مزایا و معایب هر کدام را بررسی کنید و با آگاهی کامل، اولویت‌بندی کنید.
راه‌های جمع‌آوری اطلاعات کافی
راه‌های زیادی برای جمع‌آوری اطلاعات پیرامون رشته‌ها، مشاغل و انتخاب رشته وجود دارد که در ادامه چند مورد از آنها را بررسی می‌کنیم:
1- سرچ بر اساس اولویت‌بندی
بر اساس تحلیل‌های خودتان از بخش ” چگونه انتخاب رشته خوب داشته باشیم “، شروع کنید به سرچ زدن در گوگل و بررسی تمام رشته‌هایی که فکر می‌کنید می‌توانند برای شما مناسب باشند.
2- بررسی دفترچه راهنمای انتخاب رشته
دفترچه انتخاب رشته کنکور سازمان سنجش، یکی از کامل‌ترین راهنماهای انتخاب عملی رشته است.
با بررسی این دفترچه شما می‌توانید مراحل ثبت‌نام، لیست کد رشته‌ها و شرایط پذیرش و… را بررسی کنید.
به‌صورت کلی، فهرست دفترچه انتخاب رشته به شکل زیر است:
- فصل اول: توضيحات و شرايط و ضوابط كلی پذيرش و مسير انتخاب رشته
- بخش اول – راهنمای عملی انتخاب رشته
- بخش دوم – آشنایی با مقررات انتخاب رشته
- فصل دوم: توضيحات و جداول كد رشته محل‌ها
دانلود دفترچه راهنمای انتخاب رشته‌های با آزمون سراسری سال 1400
این دفترچه را می‌توانید با مراجعه به لینک زیر، برای گروه‌های آزمایشی مختلف دانلود کنید:
3- ویژه‌نامه راهنمای انتخاب رشته خوب
یکی دیگر از دفترچه‌های مفیدی که سازمان سنجش، با هدف انتخاب آگاهانه در اختیار داوطلبان قرار داده، ویژه‌نامه راهنمای انتخاب رشته است.
فهرست عناوین مهم اشاره شده در این دفترچه:
- آینده‌ای روشن با انتخابی آگاهانه
- مشاور حرفه‌ای کیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
- آشنايی با محتوای كارنامه نتايج علمی آزمون سراسری
- تصمیم‌گیری برای انتخاب بهترین رشته
- شما این اشتباهات را در انتخاب رشته تکرار نکنید
- مراحل انتخاب رشته اينترنتی
- و چندین عنوان مهم دیگر…
این ویژه‌نامه را می‌توانید با کلیک بر روی لینک زیر دانلود کنید:
4- کمک گرفتن از افراد باتجربه برای یک انتخاب رشته خوب
یکی دیگر از راه‌های جمع‌آوری اطلاعات، کمک گرفتن از افراد باتجربه و تحقیقات میدانی است.
شما می‌توانید با پُرس‌وجو کردن از نزدیکان، آشنایان و دوستان، اطلاعات خوبی درباره رشته‌ی مورد نظر، بازار کار و شرایط آن به دست آورید.
5- وب‌سایت کارنکن منبع عالی برای پاسخ به سوال چکونه انتخاب رشته خوب کنیم
وب‌سایت کارنکن تلاش دارد که راهنمایی جامع، برای انتخاب رشته و بررسی رشته‌های مختلف ارائه بدهد، تا هرکسی به‌راحتی بتواند به اطلاعاتی که نیاز دارد، دسترسی داشته باشد.
تنها با یک سرچ ساده در سایت، به‌احتمال زیاد می‌توانید رشته‌ای که می‌خواهید درباره آن تحقیق کنید را پیدا کنید.
به‌عنوان مثال در ادامه سه لینک برای سه گروه آزمایشی ریاضی، تجربی و انسانی قرار داده شده است که بهترین رشته‌های این سه گروه بررسی شده است:
قدم دوم: با اولویت‌بندی، چگونه یک انتخاب رشته خوب کنیم
اگر به‌دنبال یک پاسخ مناسب برای سوال ” چگونه انتخاب رشته خوب داشته باشیم ” هستید، باید بدانید که اولویت‌بندی برای ادامه کار خیلی مهم است. در ادامه با چهار سؤال اساسی شما را برای تعیین این اولویت‌ها راهنمایی می‌کنیم.
کدام رشته؟
بعد از جمع‌آوری اطلاعات و تحقیقات لازم درباره رشته‌های مختلف، حالا وقت آن رسیده که بر اساس معیارهای خودتان، این رشته‌ها را دسته‌بندی کنید.
کدام شهر؟
بعد از انتخاب رشته، حالا وقت آن رسیده که تصمیم بگیرید قصد ادامه تحصیل در کدام شهر را دارید.
برای مثال ممکن است شما شهر محل زندگیتان را، به‌خاطر راحتی بیشتر، دوست داشته باشید!
یا ترجیح شما درس خواندن در یک شهر بزرگ، به‌خاطر امکانات آن باشد.
پس طبیعتاً این مسئله می‌تواند یک مورد تأثیرگذار در اولویت‌بندی شما برای انتخاب رشته باشد.
کدام دانشگاه؟
در هر شهری، ممکن است چندین دانشگاه وجود داشته باشد یا شما تنها چند دانشگاه خاص را مدنظر داشته باشید. پس دانشگاه‌هایی را که به آنها علاقه دارید یا فکر می‌کنید برای شما مناسب‌تر هستند انتخاب کنید و درباره آنها تحقیق کنید.
خوابگاه یا خانه؟
یکی دیگر از مسائلی که می‌تواند در تصمیم‌گیری و اولویت‌بندی شما اثرگذار باشد، تصمیم برای زندگی در خوابگاه است.
اگر نخواهید در خوابگاه زندگی کنید، تنها دو راه پیش‌رو دارید:
یکی اینکه خانه دانشجویی بگیرید و دیگری اینکه در شهر محل زندگی خودتان درس بخوانید.
مطلب زیر یک راهنمای جامع درمورد مزایا و معایب خوابگاه و خانه دانشجویی است. همچنین در این مطلب، خوابگاه و خانه دانشجویی به‌طور کامل با هم مقایسه شده‌اند:
قدم سوم: با استفاده از تخمین رشته، چگونه انتخاب رشته خوب داشته باشیم
در قدم سوم، با استفاده از نرم‌افزارهای آنلاین تخمین رتبه و رشته، می‌توانید در دو مرحله قبل و بعد از کنکور، از رشته و دانشگاه قبولی خود براساس رتبه آگاه شوید.
تخمین رشته براساس آزمون‌های آزمایشی
اگر در آزمون‌های آزمایشیِ قبل از کنکور شرکت کرده‌اید، با توجه به رتبه خودتان در این آزمون‌ها، می‌توانید با سرچ عبارت «تخمین رشته کنکور» در گوگل و استفاده از نرم‌افزارهای آنلاین، براساس رتبه‌ای که دارید، بررسی کنید که چه رشته‌ای و کجا قبول می‌شوید.
دو نکته مهم:
در اینجا باید به دو نکته مهم اشاره کرد:
- اول آنکه بهتر است قبل از کنکور این کار را انجام ندهید تا استرس بی‌مورد نگیرید.
- نکته دوم اینکه، این تخمین‌ها کاملاً تقریبی است و صدرصد کامل و درست نیست.
تخمین رشته براساس نتایج اولیه آزمون کنکور
بعد از آمدن نتایج اولیه آزمون کنکور، شما بازهم با سرچ عبارت «تخمین رشته کنکور» می‌توانید وارد این نرم‌افزارهای آنلاین شوید.
این رتبه، چون همان چیزی است که در نهایت، ارزیابی انتخاب رشته شما بر اساس آن مورد سنجش قرار می‌گیرد، نتایج نزدیک‌تری به شما می‌دهد.
در این حالت نیز تضمینی برای دقیق بودن نتایج نیست و فقط براساس قبولی‌های سال‌های قبل، نتایج نشان داده می‌شود.
قدم چهارم: بررسی نمونه یک انتخاب رشته خوب
در سه قدم قبلی سعی کردیم، اولویت‌های خود را مشخص کنیم و اطلاعات لازم، برای یک انتخاب رشته خوب را جمع‌آوری کنیم.
سپس با استفاده از نرم‌افزارهای تخمین رشته قبولی، تا حدی توانستیم پیش‌بینی کنیم که کدام رشته و چه شهر و دانشگاهی قبول می‌شویم.
حالا وقت آن رسیده که با در نظر گرفتن تمام قدم‌های قبلی، به سراغ قدم چهارم برویم، یعنی یک انتخاب رشته ی خوب داشته باشیم.
با 150 انتخاب، چگونه انتخاب رشته خوب کنیم ؟
درحال حاضر برای انتخاب رشته کنکور سراسری، هر داوطلب هنگام انتخاب رشته، 150 انتخاب دارد که می‌تواند به‌ترتیب اولویت‌بندی خود، این 150 انتخاب را مرتب کند.
از طریق مطلب زیر می‌توانید اطلاعات کاملی درباره تعداد انتخاب رشته کنکور سراسری به دست آورید:
نحوه بررسی فرم انتخاب رشته
بعد از انتخاب رشته و ثبت 150 انتخاب و اتمام فرصت انتخاب رشته، فرم انتخاب رشته هر داوطلب، با توجه به رتبه‌ای که دارد بررسی می‌شود و تا زمانی که این فرم بررسی نشود، فرم داوطلب بعدی بررسی نمی‌شود.
نمونه یک انتخاب رشته خوب
اگرچه هنگام انتخاب رشته، 150 انتخاب دارید، اما باید برای پر کردن این 150 انتخاب، استراتژی هوشمندانه‌ای داشته باشید.
برای این کار ما انتخاب‌های خومان را به سه دسته تقسیم می‌کنیم:
دسته اول: رشته‌های خوشبینانه
رشته‌هایی که شانس قبولی در آنها کم است و حتی شاید رویایی باشند را می‌توانید در این دسته قرار دهید.
دسته دوم: رشته‌های منطقی
با توجه به قدم‌های قبلی، شما تقریباً می‌توانید بفهمید که شانس قبولی شما در کدام کدرشته‌ها بیشتر است.
این کدرشته‌ها را می‌توان در دسته رشته‌های منطقی قرار داد.
دسته سوم: رشته‌های بدبینانه
اگر می‌خواهید به هر دلیلی ریسک قبولی در دانشگاه را به حداقل برسانید، تعدادی رشته که تقریباً مطمئن هستید شانس قبولی خیلی بالایی در آنها دارید را می‌توانید در این دسته قرار دهید.
با استراتژی مناسب، چگونه یک انتخاب رشته خوب کنیم ؟
با توجه به رشته و شرایطی که دارید، می‌توانید با استراتژی متفاوتی فرم انتخاب رشته خودتان را پر کنید.
برای مثال می‌توانید 30 انتخاب، از 150 تا را به دسته خوشبینانه، 90 تا را به منطقی و 30 انتخاب را به دسته بدبینانه اختصاص دهید.
اما اگر انتخاب شما برای رشته‌های حساس‌تری است، این انتخاب می‌تواند به‌صورت زیر باشد:
اگر به‌دلیل شرایطی مثل سربازی، مشکلات خانوادگی و… می‌خواهید حتماً دانشگاه قبول شوید و ریسک انتخاب رشته را به حداقل برسانید، می‌توانید به شکل زیر انتخاب کنید:
بدیهی است که با توجه به شرایطی که دارید، این انتخاب‌ها متفاوت است و فرمول خاصی برای این کار وجود ندارد.
در صورت تصمیم به کنکور مجدد، چگونه انتخاب رشته خوب داشته باشیم ؟
حتی اگر تصمیم دارید که سال بعد دوباره کنکور بدهید، باز هم می‌توانید انتخاب رشته خود را انجام دهید.
در این شرایط شما حداقل با نحوه انتخاب رشته، تحقیق درباره رشته‌های مختلف و… آشنا می‌شوید.
از طرفی هم می‌توانید، همه انتخاب‌های خود را از دسته خوشبینانه قرار بدهید، شاید شانس با شما یار بود و قبول شدید!
مطالب مرتبط
انتخاب رشته برای کنکور، تنها شانس شما برای قبولی در دانشگاه نیست و شما با شناخت قوانین و راه‌های تغییر رشته، می‌توانید در آینده نیز، شانس خود را برای قبولی یا تغییر رشته امتحان کنید.
تغییر اولویت
تا قبل از اعلام نتایج نهایی انتخاب رشته، فرصت‌هایی برای تغییر این اولویت وجود دارد.
برای آشنایی با راه‌های تغییر اولویت، می‌توانید مطلب جامع زیر را مطالعه کنید:
تغییر رشته با کارنامه سبز
بعد از قبولی در یک رشته، در صورتی که احساس نارضایتی کردید، می‌توانید با استفاده از کارنامه سبز در دانشگاه، رشته خود را تغییر بدهید.
برای دریافت اطلاعات کامل درباره تغییر رشته با کارنامه سبز، می‌توانید از مطلب زیر استفاده کنید:
انتخاب رشته تکمیل ظرفیت
حتی بعد از انتخاب رشته و قبول نشدن، باز هم شانس حضور در دانشگاه برای شما وجود دارد.
اگر شما هم کنجکاو هستید که چطور، چنین چیزی ممکن است، مطلب زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
در قدم اول برای اینکه یاد بگیریم چگونه انتخاب رشته خوب کنیم، اطلاعات لازم را جمع آوری کردیم.
در قدم دوم انتخاب‌های خودمان را اولویت‌بندی کردیم و در قدم سوم یاد گرفتیم که چطور از نرم‌افزارهای آنلاین برای تخمین رشته قبولی استفاده کنیم.
در نهایت در قدم چهارم، به بررسی نمونه یک انتخاب رشته خوب پرداخیتم.
اگر شما هم در این مسیر پر پیچ‌وخم، مشکلی دارید یا تجربه‌ای دارید، مشتاقیم که برایمان بنویسید.
محصولات آموزشی